Czechy: Aplikacja map dawnych osad żydowskich

W ramach współpracy Archiwum Narodowego w Pradze i Instytutu Geodezji, Topografii i Kartografii opracowano aplikację internetową, zapewniającą dostęp do wyników badań nad planami osadnictwa żydowskiego w Czechach z lat 1727–1728. Plany te – stanowiące unikatowy zbiór kartograficzny – zostały uznane w 2018 r. za Archiwalne Zabytki Kultury, a obecnie trwają zabiegi o umieszczenie ich na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Widok strony

Widok strony głównej

W udostępnionej aplikacji lokalizacje poszczególnych osad żydowskich umieszczane są na współczesnej mapie przeglądowej Republiki Czeskiej, a sama aplikacja umożliwia przeglądanie starych planów, wraz z zachowanymi do nich dokumentami archiwalnymi, oraz ich porównywanie z mapami tzw. Drugiego katastru gruntowego, zwanego też Metryką Franciszkańską (od cesarza Franciszka II) oraz aktualnymi zdjęciami lotniczymi. Aplikacja pozwala wyszukiwać lub filtrować plany osadnicze ludności żydowskiej według kilku kryteriów. Jednocześnie do zapewniono możliwość wstawiania tutaj inne plany, które wciąż czekają na odkrycie i przetworzenie.

Czytaj dalej „Czechy: Aplikacja map dawnych osad żydowskich”

POLSKA: Mapy Gór Izerskich


Dnia 27 listopada 2017 r. o godz. 13:00 w salach Archiwum Państwowego we Wrocławiu Oddział w Jeleniej Górze odbył się wernisaż czesko-polskiej wystawy pt. „Mapy Gór Izerskich / Mapy Izerskich hor”, przygotowanej przez Severočeske muzeum w Libercu oraz gospodarza. Na spotkanie przybyło blisko 50 osób zainteresowanych nie tylko przeszłością najdalej na zachód wysuniętego pasma polskich gór, ale i swoistą tajemnicą, jaką kryją niemal wszystkie dawne działa kartograficzne.

Czytaj dalej „POLSKA: Mapy Gór Izerskich”

Kolekcja map online

Szkic obrony granic północno ZachodnichInstytutu Piłsudskiego w Ameryce prezentuje kolejną zdigitalizowaną kolekcję : Mapy Online. Prezentacja map na  stronie internetowej Instytutu obejmuje głównie mapy i szkice z zespołu “Adiutantura Generalna Naczelnego Wodza”, ale także mapy z innych kolekcji. Przeglądarka map wyświetla mapę historyczną, ogólny obszar na współczesnej mapie i pozwala na oglądanie dużych map w powiększeniu.

Dostępny jest bardzo ciekawy zestaw oryginalnych map z okresu 1918-1922. Przebieg Bitwy Warszawskiej jest ilustrowany codziennymi szkicami sytuacyjnymi, można zobaczyć przebieg ofensywy bolszewickiej i odwrót Armii Czerwonej po Bitwie Warszawskiej. Są mapy granic, zaplanowane i ustalone traktatami, rozmieszczenie bunkrów i umocnień, pozycje armii niemieckich, sytuacja na śląsku Cieszyńskim i wiele innych szczegółów, jak np. mapa aprowizacji dla frontu litewsko-białoruskiego z 24 lipca 1918. Ciekawa mapa z 1941 roku przedstawia rozmieszczenie ośrodków piątej kolumny w USA (nazistowskiej, komunistycznej i faszystowskiej).

Zapraszamy wszystkich miłośników map.

Marek Zieliński

Artykuł ukazuje się jednocześnie na stronie Instytutu Piłsudskiego w Ameryce

Może Cię też zainteresować:

CZECHY: Wystawa map miasta Zlina

Do połowy stycznia w Instytucie Kulturalnym miasta Zlin w Czechach, przy ul. Osvoboditelu 3778, prezentowana będzie niezwykle interesująca wystawa pt. „Przemiany Zlina na mapach i planach” (Proměny Zlína na mapách a plánech), zorganizowana przez Powiatowe Archiwum Państwowe w Zlinie na Morawach (Moravský zemský archiv v Brně, Státní okresní archiv Zlín) przy współpracy z Instytutem Historii Czeskiej Akademii Nauk oraz miastem Zlin.
Wystawa powstała w ramach przygotowań do opracowania „Atlasu Historycznego miasta Zlin”, który zostanie opublikowany na początku 2016 roku. Atlas zawierać będzie mapy i stare plany Zlína – często dotąd niepublikowane, pochodzące z różnych zbiorów archiwalnych. Znajdą się wśród nich plany przestrzenne i regulacyjne, ale także stare fotografie i zdjęcia lotnicze. Dla potrzeb wystawy niektóre z tych unikatowych dokumentów zostały powiększone i zaprezentowane na dużych panelach.

Czytaj dalej „CZECHY: Wystawa map miasta Zlina”

Jak digitalizować mapy nie wydając fortuny

 Fragment mapy z kolekcji Instytutu Piłsudskiego w Ameryce: Rozmieszczenie wojsk w okolicy Stęszew z raportu Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce, 1920

Fragment mapy z kolekcji Instytutu Piłsudskiego: Rozmieszczenie wojsk w okolicy Stęszewa z raportu Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce, 1920 r.

Skanowanie dużych obiektów stanowiło zawsze wyzwanie dla archiwistów. Mapy, plakaty, i inne materiały o dużych formatach nie mieszczą się na stołach typowych skanerów o formacie A-3. Jednocześnie cena skanera rośnie eksponencjalnie ze wzrostem wielkości powierzchni skanowanej i często kupno skanera wielkoformatowego przekracza możliwości budżetowe instytucji. Jedną z opcji którą można zastosować zamiast skanera jest fotografia cyfrowa. Wymaga ona spełnienia wielu warunków, jak równomiernego oświetlenia, odpowiedniego systemu montowania kamery, płaskiego utrzymywania obiektu, korekcji na aberracje sferyczną i chromatyczną obiektywu itp. Największym ograniczeniem jest jednak ciągle nie wystarczająca rozdzielczość czujnika aparatów cyfrowych.

Jeszcze kilka lat temu braliśmy pod uwagę wynajęcie firmy profesjonalnej lub wysłanie archiwalnych map do archiwum posiadającego skaner wielkoformatowy. Jednakże postępy w oprogramowaniu do tworzenia panoram pozwoliło nam na opracowanie techniki, która kosztuje niewiele a pozwala na udostępnienie archiwalnych map w ich całej wspaniałości. Daje ona z możliwość podziwiania kunsztu grafików wojskowych i oglądania najmniejszych detali mapy. Technika ta polega na skanowaniu mapy w sekcjach a następnie sklejania ich, ale nie ręcznie a automatycznie, z użyciem odpowiedniego programu.

Czytaj dalej „Jak digitalizować mapy nie wydając fortuny”