Glossario dei Termini Archivistici / Słownik terminów archiwistycznych Dyrekcji Generalnej Archiwów włoskich.
pod redakcja Pauli Carucci zawiera 21 podstawowych terminów używanych we włoskiej archiwistyce.
Autor: Baniaque
CZECHY: Spotkanie ministra spraw wewnętrznych z archiwistami
Dnia 25 sierpnia 2010 r. w siedzibie Archiwum Narodowego w Pradze odbyło się spotkanie wiceministra Spraw Wewnętrznych do spraw administracji i archiwów Františka Vavera i dyrektora departamentu zarządzania archiwami i służbami kancelaryjnymi MSW Vácslava Babički z dyrektorem Archiwum Narodowego Evou Drašarovou i dyrektorami archiwów okręgowych.
Głównym tematem spotkania był budżet czeskich archiwów na rok 2011. Obecnie sieć archiwalną Republiki Czeskiej tworzą: Archiwum Narodowe w Pradze, siedem archiwów okręgowych, sieć archiwów powiatowych, archiwa terytorialnych organów samorządowych, archiwa wyspecjalizowane i archiwa prywatne. Archiwa państwowe mają i będą miały obowiązek, podejmowania określonych czynności zapisanych w ustawie archiwalnej – na przykład odnośnie zapewnienia ochrony materiałom archiwalnym, czy współpracy w tej dziedzinie z archiwami prywatnymi. Sprawy te uwzględnia budżet Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na rok 2011, jednak nie przewiduje on rozwoju, odnowienia czy remontów budynków archiwalnych, a problem ten, w sposób bardzo negatywny, ujawni się dopiero w następnych latach. Należy go koniecznie rozwiązać, choćby poprzez wykorzystanie środków finansowych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Na spotkaniu dyskutowano też o rozwoju czeskiej archiwistyki oraz o możliwościach poprawienia i podniesienia efektywności pracy w archiwach.
Więcej e języku czeskim. Ministerstvo Vnitra Republiky České Republiky
Oprac.: Ivo Łaborewicz
AP O/Jelenia Góra
NIEMCY: Holmes w Bundesarchiv.
Bankructwo systemu politycznego i gospodarczego byłej DDR spowodowało masową likwidację lub przekształcenia zarówno administracji jak i gospodarki. W wyniku tych przeobrażeń, po byłych urzędach i przedsiębiorstwach pozostała dokumentacja. O ile ta aktowa została szybko zabezpieczona w archiwach państwowych, to w przypadku dokumentacji zapisanej na taśmach magnetycznych, znajdowano ją w piwnicach i na strychach dawnych urzędów jeszcze wiele lat po zjednoczeniu Niemiec. W Bundesarchiv od 10 lat dokumentacją przejętą z zasobów byłych DDR-owskich centrów obliczeniowych zajmuje się Andrea Hänger kierująca referatem archiwizacji elektronicznej w Koblencji. Cały czas, te różnorodne pod względem wartości historycznej, elektroniczne zasoby poddawane są ocenie archiwalnej, co nie zostało dotychczas zakończone.

Pomiędzy tymi zbiorami są dane z Centralnego Rządowego Rejestru Kadr DDR (Zentralen Kaderdatenspeicher der DDR-Regierung) zawierające biografie ponad 600 000 osób z kadr kierowniczych socjalistycznego państwa niemieckiego. Ponadto, na uwagę zasługują także, dane ponad 7 mln obywateli DDR z informacjami o szczegółowym przebiegu ich drogi zawodowej, zawarte w rejestrze Społecznych Zasobów Pracowniczych (Datenspeicher Gesellschaftliches Arbeitsvermögen). W przejętych zasobach elektronicznych można znaleźć również zakodowane informacje dotyczące ponad 350 000 aresztantów i więźniów, którzy pomiędzy rokiem 1970 a 1990 osadzeni byli w DDR-owskich więzieniach.
Sławomir Filipowicz, Przekazywanie materiałów archiwalnych do archiwów państwowych. Stan prawny i oczekiwania.
Sławomir Filipowicz, Przekazywanie materiałów archiwalnych do archiwów państwowych. Stan prawny i oczekiwania.
Tekst PDF
Edyta Łaborewicz, Problemy nadzoru archiwalnego na przykładzie doświadczeń Archiwum Państwowego we Wrocławiu Oddział w Legnicy
Edyta Łaborewicz, Problemy nadzoru archiwalnego na przykładzie doświadczeń Archiwum Państwowego we Wrocławiu Oddział w Legnicy
ALBANIA: Wystawa – skarby archiwów albańskich
W maju i czerwcu br. w Centralnym Archiwum Państwowym Albanii w Tiranie (Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave) , pod patronatem premiera tego kraju Sali Berishy, miała miejsce wyjątkowa wystawa, pt. „Bizantyjskie i pobizantyjskie rękopisy w Albanii”. Zaprezentowano na niej – po raz pierwszy w tak okazałej oprawie – przechowywane w archiwach albańskich skarby kulturowego dziedzictwa ludzkości, w postaci kodeksów z okresu VI – XVII wiek.

Pokazane zostały między innymi dwa rękopisy wpisane na listę „Pamięć Świata” (Memory of the World) UNESCO: tzw. „Beratinus-1” i „Beratinus-2”. „Beratinus-1” (Codex Purpureus Beratinus 1”) to pochodzący z VI wieku n. e. rękopis zawierający fragmenty Nowego Testamentu (Ewangelię wg św. Mateusza i Ewangelię wg św. Marka); „Beratinus-2” pochodzi z IX wieku, również zawiera teksty z Nowego Testamentu. Kodeksy te zostały wpisane na listę UNESCO w 2005 r., natomiast w Albanii znajdują się od roku 1971.
Ogółem na wystawie pokazano 46 kodeksów, a towarzyszyły im informacyjne, fotograficzne tablice dotyczące 54 tego rodzaju zabytków piśmiennictwa (w tym prezentowanych na wystawie), a także katalog wystawy, przewodnik i foldery informacyjne. Wystawę zorganizowano przy współudziale Greckiej Fundacji Kultury Oddział w Tiranie, Fundacji Kultury Narodowego Banku Grecji (MIET), Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego Albanii i Generalnej Dyrekcji Archiwów Albanii.
Informacje szczegółowe:
Ekspozitë e Dorëshkrimeve Bizantine dhe Pasbizantine
Oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica
MRA: CITRA 2010 we wrzesniu w Norwegii
Doroczna Międzynarodowa Konferencja Okrągłego Stołu Archiwów CITRA (Conference Internationale de la Table Ronde des Archives) odbędzie się Oslo w dniach 11- 19 września 2010. Norwegia wyróżniona została możliwością organizacji konferencji w uznaniu jej osiągnięć na polu rozwiązywania problemów archiwów cyfrowych. W opublikowanym na stronie internetowej CITRA Oslo zaproszeniu dyrektor archiwów państwowych Norwegii Ivar Fonnes napisał: „Archiwa państwowe Norwegii pracowały od wielu lat wspólnie z sektorem publicznym nad znalezieniem profesjonalnych rozwiązań w dziedzinie skomplikowanej archiwistyki cyfrowej. Stąd wielka przyjemność i przywilej dla nas podjąć konferencję CITRA 2010, organizowaną pod hasłem: „Zaufanie i dostęp. Wyzwania stojące przed zarządzaniem w erze cyfrowej. Przygotowanie programu zostało zakończone na spotkaniu Biura CITRA w Oslo w styczniu, program jest obecnie sfinalizowany. Więcej, seanse plenarne zostaną wzbogacone licznymi sesjami paralelnymi i pracami grup roboczych. Zostaniecie Państwo zaangażowani do odczytywania programu jak „menu” dzięki któremu będziecie mogli dokonać swojego właściwego wyboru.”
Językami konferencyjnymi będzie tradycyjnie angielski i francuski, ale organizatorzy zapewnili także język hiszpański.
![]()
Konferencja jest okazją dla licznych ciał MRA do organizacji spotkań. Organizatorzy przygotowali także bogaty program kulturalny.
Konferencje otworzy wywód prof. Randalla Jimersona (Western Washington University): „Możliwości archiwów w przyszłości cyfrowej”. Potem prof. Jan Egeland (Norweski Instytut Spraw Międzynarodowych): „Komunikacja interkulturowa dla ukazania nowych globalnych wyzwań” oraz Sven Mollekleiv (dyrektor norweskiego Czerwonego Krzyża): „Zbierać i rozmieszczać podstawowe informacje cyfrowe w czasie katastrof. Doświadczenia Czerwonego Krzyża” Te trzy wystąpienia otworzą konferencję.
CZECHY. Pięć lat więzienia za kradzież archiwalnych map
W dniu 20 lipca 2010 r. Sąd Najwyższy Republiki Czeskiej zatwierdził wyrok Krajowego Sądu w Olomluńcu 5 lat więzienia dla Polaka – Piotra Stanisława Peronia, wymierzony mu za kradzież w kwietniu ubiegłego roku, szesnastowiecznych map z tamtejszej Biblioteki Naukowej. Jednocześnie Sąd wydała skazanemu zakaz wjazdu do Czech na 8 lat oraz wymierzył grzywnę w wysokości 1,2 miliona koron. Przypomnijmy, iż przedmiotem kradzieży była oryginalna mapa świata Piotra Alpina z 1520 r., której nie udało się odzyskać, a także mapa Bieguna Północnego z 1599 r., przy wynoszeniu, której z biblioteki sprawca został złapany na gorącym uczynku.
Na podstawie: iDnes.cz
Oprac. Ivo Łaborewicz
AP O/Jelenia Góra
NIEMCY: Bundesarchiv- kolejna odsłona portalu „Praca przymusowa na rzecz III Rzeszy”
Już 6 sierpnia w berlińskim Oddziale Bundesarchiv zaprezentowane zostaną kolejne moduły portalu informacyjnego „Praca przymusowa na rzecz III Rzeszy”(„Zwangsarbeit im NS-Staat”). Do portalu zostanie dołączony m. in. wykaz miejsc przymusowego pobytu i pracy ofiar nazizmu z różnych krajów europejskich okupowanych przez III Rzeszę, przygotowany przez Fundację „Pamięć, Odpowiedzialność, Przyszłość” (Erinnerung, Verantwortung und Zukunft). Moduł ten powstał w związku ze zgromadzoną dokumentacją i relacjami osób poszkodowanych, które ubiegały się o rekompensaty za doznane straty zdrowotne i moralne. Pojęcie miejsca pracy przymusowej i jej ofiar zostało tu potraktowane bardzo szeroko, gdyż wykaz uwzględnia również te ofiary pracy przymusowej, które nie będąc deportowanymi do obozów koncentracyjnych uzyskały podobną grupę poszkodowania i tym samym podobny wymiar rekompensat jak więźniowie obozów koncentracyjnych. W okresie wojny było wiele takich miejsc, które formalnie nie były kwalifikowane jako obozy koncentracyjne, ale panowały tam realnie porównywalne warunki. Opracowana baza danych zawiera ponad 3 800 danych o obozach pracy i innych miejscach osadzania robotników przymusowych.
Portal „Praca przymusowa na rzecz III Rzeszy” oferuje wszechstronne informacje o pracy przymusowej w nazistowskich Niemczech i terenach okupowanych. Dotyczy to również pracy przymusowej świadczonej w obozach koncentracyjnych, gettach i obozach jenieckich. Dane do bazy portalu wprowadzane są za pośrednictwem Internetu przez same archiwa i inne instytucje posiadające materiały dotyczące tematu. Dla użytkowników są dostępne natychmiast po ich wprowadzeniu. Archiwa i inne instytucje, które współpracują z portalem otrzymują od Bundesarchiv identyfikator użytkownika, który umożliwia wprowadzanie danych. Dotychczas do projektu przystąpiły archiwa państwowe w Niemiec, Ukrainy, Austrii, Litwy, Czech i Polski ( jak dotąd tylko Archiwum Państwowe w Opolu).
Najważniejszą częścią wprowadzanych danych jest krótki opis związanych z tematyką posiadanych zbiorów, z podaniem rodzaju dokumentów oraz krótka prezentacja ich treści, a także spis relewantnych zespołów zbiorów.
Dzięki tej międzynarodowej współpracy o otwartej formule, powstaje stopniowo potężna baza danych. Dokumentuje ona krótki, ale jakże bolesny epizod II Wojny Światowej, w znaczącej mierze dotyczący obywateli polskich i terenów dzisiejszej Polski, które do 1945 roku należały do III Rzeszy.
Na podstawie:
Präsentation des Haftstättenverzeichnisses und weiterer Module des Informationsportals zur Zwangsarbeit im NS-Staat
oprac: Jolanta Leśniewska
AP Kutno
Hanna Staszewaska, Sprawozdanie ze szkolenia w Leśnej k/Lubania (woj. dolnośląskie)
Hanna Staszewaska, Sprawozdanie ze szkolenia w Leśnej k/Lubania (woj. dolnośląskie)
„Archiwizacja dokumentacji – kryteria, problemy, rozwiązania. Zasady a praktyka archiwalna”. Leśna 26-28 maja 2010 r.
