CZECHY: Kolokwium naukowe o tzw. „Leśnym Archimedesie”

Jedną z najciekawszych czeskich postaci XIX wieku był Karel Daniel Gangloff (1809-1879). Pracował w służbie arcybiskupstwa praskiego w Rožmitálu, opiekując się tamtejszymi lasami. Jednak oprócz tego, że był znakomitym leśnikiem, okazał się też niebanalnym wynalazcą. Jego dziełem były głównie urządzenia geodezyjne i maszyny do obróbki drewna. Ze względu na szeroki zakres swoich wynalazków nazywany jest „Czeskimi Archimedesem”.
Wśród jego licznych wynalazków wymienić można choćby trzy, mające zastosowanie w przemyśle: maszynę do produkcji gontów (1856) nagradzaną na wielu gospodarczych wystawach światowych; automat do produkcji zapałek (1875), o wydajności ponad miliona sztuk na godzinę; maszynę do produkcji pałeczek ołówkowych (1877).
Postać tego leśnika – wynalazcy przybliża, trwająca od października 2019 r., wystawa w Muzeum w Podbrade, która zakończona 20 stycznia 2020 r. jednodniowym kolokwium naukowym. W jego programie znalazło się kilkanaście referatów dotyczących dokonaniom Gangloff, a wśród nich te poświęcone związanych z nim archiwaliami. Ten ostatni temat przedstawi m.in. Jarmila Dubská z Archiwum Narodowego w Pradze. Podczas kolokwium, zorganizowanym m.in. przez Instytut Etnologii Akademii Nauk Republiki Czeskiej, przewidziano sporo czasu na dyskusję.

Więcej: Podborské Muzeum Karel Daniel Gangloff – Český Archimédés

Podbrdské muzeum představuje českého Archiméda

Kolokvium Karel Gangloff – Lesní Archimédés, 29. ledna 2020 v Rožmitále pod Třemšínem

oprac. Ivo Łaborewicz
AP Oddział w Jeleniej Górze

POLSKA: Warszawa, Sumariusz Ksiąg Poselstw Metryki Koronnej

W dniu 16 stycznia 2020 r. w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie odbyła się promocja  pierwszego tomu sumariusza Ksiąg Poselstw, wydzielonych w kancelarii królewskiej ok. 1787 r. Obecnie stanowią one jedną z serii w zespole archiwalnym Metryka Koronna. Źródeł tej publikacji szukać można w znakomitej serii wydawniczej „Matricularum Regni Poloniae Summaria”, przygotowywanej początkowo przez Teodora Wierzbowskiego, wyjątkowej pomocy archiwalnej do jednego z najcenniejszych zespołów archiwalnych przechowywanych w polskich archiwach (I tom w 1905 r.). Przez pierwsze stulecie wydano sumariusze do części Ksiąg Wpisów i Sądy Referendarskiego, a dzieło T. Wierzbowskiego kontynuowali m.in. Maria Woźniakowa i Wojciech Krawczuk.


Czytaj dalej „POLSKA: Warszawa, Sumariusz Ksiąg Poselstw Metryki Koronnej”

WŁOCHY: Archiwa arsenałami demokracji – konferencja w weneckim Ateneum

Ciekawa idea przyświeca organizatorom konferencji organizowanej w dniach 16 – 17 stycznia 2020 r. przez trzy bardzo poważne instytucje naukowe: Instytut Centralny Archiwistyki w Rzymie (l’Istituto Centrale per gli Archivi – ICAR), rzymski uniwersytet „la Sapienza” (l’Università degli Studi di Roma “La Sapienza”) oraz weneckie Ateneum (Ateneo Veneto– stowarzyszenie powstałe w 1812 r. z połaczenia Weneckiego Stowarzyszenia Medycznego, Akademii Fileretów oraz Weneckiej Akademii Literatury. Instytucja promująca naukę literaturę, sztukę i ogólnie kulturę w celu promowania solidarności społecznej- patrz Ateneo Veneto Wikipedia, widziano14.01.2020 r.)
Organizatorzy analizując społeczne funkcje archiwów od średniowiecza po czasy współczesne dzielą się spostrzeżeniami na temat ewolucji archiwów i archiwistów na przestrzeni dziejów. Wskazują na fakt, że w średniowieczu koncepcja archiwum opierała sie możliwość poświadczania praw i przywilejów posiadacza archiwaliów, ewoluując powoli w stronę coraz większego przekonania społecznego o przechowywaniu przez archiwa czegoś więcej, mianowicie dziedzictwa dokumentacyjnego. To ostatnie rozumienie funkcji archiwów pojawiło się u schyłku średniowiecza przekształcając się w pojmowanie archiwów w rezerwuar wiedzy pozwalający  instytucjom nowożytnym na potwierdzanie supremacji rządzących („księcia”). To sprawiło, że archiwa w wieku XVIII stały się pierwej sprawnymi „maszynami administracyjnymi”, aby w końcu przekształcić się w źródło badań naukowych.  Proces ten sprawił, że na przestrzeni dziejów w państwach włoskich powstały skoncentrowane skupiska archiwaliów państwowych. Ich spadkobiercami są współczesne archiwa. Od rewolucji francuskiej archiwa zaczęły pełnić także funkcję kontroli społecznej nad władzą. W wieku XX stały się fundamentem transparentnej administracji.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Archiwa arsenałami demokracji – konferencja w weneckim Ateneum”

WŁOCHY: „Pamięć o archiwistach” Źródła mówione o na temat zawodu archiwisty

WŁOCHY: „Pamięć o archiwistach” Źródła mówione o na temat zawodu archiwistyW Centralnym Instytucie Dóbr Dźwiękowych i Audiowizualnych w Rzymie w dniu 13 grudnia 2019 r. odbyła się konferencja mająca za cel dokonać pierwszego podsumowania projektu o nazwie „Pamięć o archiwistach” Zespoły mówione o zawodzie archiwisty. („La memoria degli archivisti” Fonti orali sul mestiere d’archivista). Celem tego interesującego projektu jest zebranie video wywiadów z ludźmi, którzy z swoim życiu związani byli z zawodem archiwisty. Autorzy chcą sięgnąć, o ile to będzie możliwe, do początku lat pięćdziesiątych. Taki wybór chronologii przewidywanego zbiory nie jest przypadkowy i wiąże sie z obchodzoną w roku 2019 siedemdziesiątą rocznica powstania Narodowego Stowarzyszenia Archiwistyki Włoskiej (l’Associazione Nazionale Archivistica Italiana (ANAI), którego pierwszy kongres odbył się w październiku 1949 r. w Orvieto.

Projekt prowadzony jest w ramach współpracy ANAI, Uniwersytetu w Trento (Universita di Trento), Centralnego Instytutu Archiwistyki (Istituto Centrale per gli Archivi) oraz Centralnego Instytutu Dóbr Dźwiękowych i Audiowizualnych (Istituto Centrale per Beni Sonori e Audiovisivi).

Czytaj dalej „WŁOCHY: „Pamięć o archiwistach” Źródła mówione o na temat zawodu archiwisty”