BELGIA: Projekt Temas – Tezaurus wczesnonowożytnych źródeł archiwalnych

Archiwa Państwowe Belgii (Archives de l’État en Belgique) opracowały i udostępniły na zasadach danych otwartych niezwykle interesujący projekt o nazwie Temas „Tezaurus źródeł archiwów nowożytnych” (Temas: thésaurus des sources d’archives modernes). Pomysł belgijskich archiwistów wziął się ze spostrzeżenia, że dla wielu użytkowników archiwów liczne terminy, występujące w inwentarzach archiwalnych i źródłach archiwalnych okresu wczesnonowożytnego, określonego periodem 1482 – 1795, mogą być niejasne lub niewłaściwie rozumiane (np.: wokanda, rejestr sentencji, acta universitatis, acta capituli itp.).

Czytaj dalej „BELGIA: Projekt Temas – Tezaurus wczesnonowożytnych źródeł archiwalnych”

BELGIA: Archiver le temps présent – konferencja w Louvain-la-Neuve

Pod hasłem „Zarchiwizować teraźniejszość. Alternatywne fabryki archiwalne” odbyły się w Louvain-la-Neuve (26-27 kwietnia 2018 r.) Dni Archiwów zorganizowane przez Archiwum Katolickiego Uniwersytetu w Louvain już po raz siedemnasty. Głównym wydarzeniem była konferencja, wzbogacona o warsztaty praktyczne. Wzięło w niej udział ok. 120 osób z Europy, Afryki i Ameryki. Miały one okazję wysłuchać 14 wystąpień dotyczących zagadnień związanych z pracą i misją archiwów, a często nieobecnych jeszcze nie tylko w podręcznikach czy normatywach, ale nawet w literaturze fachowej. Dyskusje i dopowiedzenia wzbogacały przekazywane informacje, pozwalały też na dzielenie się doświadczeniami w obszarze zabezpieczania dokumentacji nie pochodzącej od instytucji, ale utrwalającej ważne wydarzenia i procesy. Witając przybyłych, dyrektor Archiwum Université catholique de Louvain, Aurore François, wyjaśniła, że temat sympozjum mieści zarówno tworzenie dokumentacji, jak i archiwów, a archiwista jest osobą, która współtworzy zespół archiwalny i wspólnie z historykiem kształtuje zasób archiwalny stanowiący część dziedzictwa przekazywanego przyszłym pokoleniom.


Aurore François rozpoczyna konferencję (fot. Amaury Dorban)

Za wprowadzenie do tematyki, a jednocześnie refleksję nad koniecznością przeformułowania tradycyjnych paradygmatów, można uznać głos Didiera Devriese (Université libre de Bruxelles) „Archives «régulières» versus archives «alternatives»: un examen en légitimité”. Archiwom tradycyjnym, publicznym i państwowym, z założenia neutralnym i kształtującym zasób zgodnie z przyjętymi od dawna założeniami i obowiązującym prawem, przeciwstawił archiwa „formowane” (forgées) – subiektywne, a czasem tendencyjne. W tych pierwszych większość stanowią zespoły archiwalne, w drugich – zbiory, kolekcje tworzone w sposób bardziej dowolny. Analizując podręczniki archiwistyki zauważał ewolucję w czasie niektórych pojęć i zasad. Zwracał uwagę na cechy obecnej rzeczywistości, na nowe rodzaje dokumentów wytwarzanych na skutek pełnienia funkcji i udziału w wydarzeniach, na konieczność niszczenia olbrzymich ilości dokumentacji masowej i na powstawanie wielu archiwów nie mającego charakteru państwowych. Zastanawiał się też, czy podział dziedzictwa kulturowego między archiwa, biblioteki i muzea jest słuszny i służy samemu dziedzictwu, i zachowanemu w nim przekazowi. Na zakończenie zapytał też przekornie: czyż archiwista w archiwum państwowym, nadając materiałom układ i formułując opis archiwalny, nie współformuje też nie tylko zbioru, ale i organicznego zespołu archiwalnego?

Czytaj dalej „BELGIA: Archiver le temps présent – konferencja w Louvain-la-Neuve”

BELGIA: Poszukiwania archiwalne – przewodnik dla użytkowników

Archiwa Państwowe Belgii, przy okazji informacji o ilości zasobu archiwalnego udostępnianego użytkownikom online, przypomniały o sposobach korzystania z zasobu archiwalnego. Z opublikowanej  6 lutego 2018 r. notatki wynika, że zasób archiwów belgijskich liczy 330 km linearnych akt, 38 tys. pieczęci. Pewna cześć tego zasobu jest dostępna w formie zdigitalizowanej online. Cyfryzacji i udostępnieniu online poddano zasób cieszący się najwyższym wykorzystaniem przez użytkowników. Złożyły się nań źródła o charakterze genealogicznym, akta katastralne i dokumentacja związana z I wojną światową.
Na zdigitalizowane źródła genealogiczne złożyły się:
– rejestry parafialne obejmujące 358 rejestrów chrztów, małżeństw i zgonów liczących 49.964 obrazów cyfrowych zawierające 99.928 stron.
– rejestry stanu cywilnego (udostępniono zgodnie z obowiązującym w Belgii prawem akta starsze niż 100 lat) około 1 mln skanów.
– spisy studentów Uniwersytetu w Louvain z lat 1426 – 1797;
Archiwa I wojny światowej objęły: 6000 fotografii, 1000 afiszy, 1200 obrazów, akwarel i karykatur, Akta Państwowego Komitetu Pomocy Żywnościowej 1914 – 1919, sprawozdania parafialne z wojny 1914  – 1918, plakaty rozklejane w Hasselt w latach 1914 – 1919;
Na zdigitalizowany zasób z okresu II wojny światowej złożyły się alfabetyczne wykazy szkód wojennych.
Inne interesujące zdigitalizowane zbiory to: dokumentacja naturalnego ruchu ludności z lat 1841 – 1976; tablice statystyczne Belgii i Konga Belgijskiego 1870 – 1995.

Czytaj dalej „BELGIA: Poszukiwania archiwalne – przewodnik dla użytkowników”

BELGIA: Święty Mikołaj z archiwum w Gandawie

Gandawa, stare wschodnio flandryjskie, uniwersyteckie miasto o korzeniach sięgających czasów celtyckich. Położone u ujścia rzeki Leie do Skaldy, skąd wziął się źródłosłów nazwy miasta „ganda” czyli, po celtycku, zbieg rzek;  (Gandawa po flandryjsku Gent, po francusku Gant).
W Gandawie znajduje się siedziba jednego z 19 belgijskich archiwów państwowych. Cztery z nich to archiwa centralne, a pozostałe 15 tworzy sieć archiwów prowincjonalnych podzieloną na dwie grupy: archiwa walońskie- 8 i flandryjskie- 7. Jednym z flandryjskich archiwów jest Gandawa (pozostałe to: Anvers, Beveren, Bruges, Courtrai, Hasselt i Louvain).
W roku 2012 w zasobach Archiwum Państwowego w Gandawie odkryto „Wielką księgę Świętego Mikołaja”.
Święty Mikołaj z Miry jest patronem jednej z parafii w Gandawie. Cieszy się w mieście wielką estymą. W roku 2008 w tamtejszym archiwum państwowym zakończono inwentaryzację części akt szkoły średniej (école normal) bez części akt dotyczących zagadnień organizacyjnych. Zinwentaryzowana część objęła głównie zagadnienia dydaktyczne.

Św. Mikołaj z Gandawy
fot. Archives de l’État à Gand

Czytaj dalej „BELGIA: Święty Mikołaj z archiwum w Gandawie”

BELGIA: XIV Dni Archiwów Uniwersytetu w Louvain-la-Neuve

Na 24 i 25 kwietnia 2014 r. zaplanowane zostały obchody XIV Dni Archiwów organizowane przez Uniwersytet Louvain-la-Neuve w Belgii. W ramach obchodów zorganizowana będzie dwudniowa sesja, której mottem jest: „Projektowanie archiwów- w kierunku nowych podstaw” (Projeter les archives vers de nouveaux fondements). Punktem wyjścia jest stwierdzenie, że współczesny kontekst wytwarzania dokumentacji jest bardzo mocno obciążony nowymi informacjami, które są przypisywane do wytwarzanej informacji. Ten proces wiąże się z przejściem od dokumentacji tradycyjnej do cyfrowej. Zarządzanie dokumentacja ewoluowało, a procesy i procedury pracy uległy modyfikacji. W konsekwencji wytwarzanie informacji, relacje w bazach danych i ich udostępnianie zarówno szerokim rzeszom użytkowników, jak i wyspecjalizowanym historykom ulegają głębokim przemianom. Ta sytuacja stawia przed archiwistami pytanie o kierunki rozwoju archiwistyki na przyszłość.

Czytaj dalej „BELGIA: XIV Dni Archiwów Uniwersytetu w Louvain-la-Neuve”

Belgia: „Wszystko gdzieś się dzieje: Archiwa i informacja geograficzna”

W dniu 25 listopada 2013 r. w Brukseli odbędą się warsztaty poświęcone dokumentacji geograficznej. Warsztaty mają uświadomić wagę dokumentacji geograficznej w zasobie archiwalnym i dla zasobu archiwalnego. Organizatorami są Archiwa Państwowe Belgii.
Warsztaty mają zwrócić uwagę na następujące zagadnienia:
1. Cyfrowa informacja geograficzna musi być przechowywana wieczyście, podczas gdy nie istnieje metoda oceny wartości oceny tejże dokumentacji, a dane były bezpowrotnie tracone w przeszłości i tracone są teraz.
2. Informacja geograficzna i związana z nią technologia powinny odgrywać kluczową rolę w dostępie do informacji archiwalnej.

Celem warsztatów jest znalezienie rozwiązania problemów wyżej wyartykułowanych wspólnie przez środowisko archiwistów i geografów.  Stąd warsztaty będą się składały z części teoretycznej obejmującej takie zagadnienia jak: konfrontacja najważniejszych wyzwań związanych z wymienionymi zagadnieniami, wstępne wprowadzenie do kontekstu i instytucji z nimi powiązanymi, a wreszcie rola technologiczna cyfrowej informacji geograficznej dla danych, których używamy codziennie.

Czytaj dalej „Belgia: „Wszystko gdzieś się dzieje: Archiwa i informacja geograficzna””

MRA: Bruksela 2013. Doroczna konferencja MRA

Międzynarodowa Rada Archiwów  ogłosiła miejsce i termin  tegorocznej konferencji archiwów.
Podczas Międzynarodowego Kongresu Archiwów, w sierpniu 2012 r. w australijskim Brisbane, podjęto decyzję o zastąpieniu Konferencji Okrągłego Stołu Archiwów CITRA przez Konferencję Roczną. Pierwsze spotkanie nowego typu odbędzie się w dniach 23- 24 listopada 2013 r. w Brukseli. Tematem przewodnim będzie: „Odpowiedzialność, transparentność i dostęp do informacji”. Konferencja związana będzie z realizowanymi inicjatywami: „Open Government Partnership” nakierowanymi na transparentność w rządzeniu i rolę archiwów w gwarantowaniu transparentności rządzenia oraz „Open Data” czyli dostępnością do danych publicznych. Nowoczesne technologie ujawniły nowe wyzwania stojące przed archiwami, administracją i społeczeństwem. Konferencja ma na celu przybliżyć gamę różnych problemów związanych z wymienionymi tematami.

Opublikowano już wstępny program. Przewidziano trzy równoległe seanse: „Otwarty rząd i dostęp do danych publicznych”,  „Aktualne wyzwania w dziedzinie records management”, „Prawda i pojednanie”. Interesująco przedstawia się tematyka sesji równoległych, które w kilku blokach będą  omawiać takie zagadnienia jak: otwarty rząd i dostęp do danych publicznych, aktualne zadania w dziedzinie records management. Warto zwrócić uwagę na wystąpienie Aurélien Conraux, szefa do spraw zarządzania dokumentacją i archiwum  Biblioteki Narodowej Francji (B.N.F.) pt: „Records management czy za jego pomocą można zarządzać wszystkimi dokumentami i danymi?  Teoria i praktyka zarządzania w Bibliotece Narodowej Francji”. Warto przypomnieć, przy okazji informacji o tym wystąpieniu, że instrukcja kancelaryjna B.N.F. uważana jest za wzorcową i jako taka została zamieszczona na stronach Archiwów Francji.

Czytaj dalej „MRA: Bruksela 2013. Doroczna konferencja MRA”