archiwoznawstwo – Archnet

CZECHY: Promocja książki o dziejach archiwów czeskich między wojnami

Dnia 6 marca 2024 r. w czeskim Archiwum Narodowym w Pradze odbyła się prezentacja monografii dr. hab. Tomáša Veličky pt. Archivnictví v meziválečném Československu (1918–1939). Středoevropské kontexty – politika – profesionalizace [Archiwistyka w międzywojennej Czechosłowacji (1918–1939). Konteksty środkowoeuropejskie – polityka – profesjonalizacja]. Książka została wydana pod koniec 2023 roku przez Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Uniwersytetu Jana Ewangelisty Purkyně w Usti nad Łabą oraz wydawnictwo „Casablanca”.

Czytaj dalej „CZECHY: Promocja książki o dziejach archiwów czeskich między wojnami”

POLSKA: Siedlce, Konferencja „Zbiory, spuścizny, kolekcje w archiwach i poza archiwami”

W dniach 25-26 maja 2023 odbyły się IV Siedleckie Spotkania Archiwoznawcze, których temat brzmiał „Zbiory, spuścizny, kolekcje w archiwach i poza archiwami”. Zgromadziły one licznych słuchaczy i ponad pięćdziesięciu prelegentów. Ich wystąpienia pogrupowano w 3 sekcjach: Czas zbiorów (archiwalnych), Wokół spuścizn archiwalnych oraz Zbiory archiwalne jako źródła historyczne, a obrady odbywały się w 12 panelach. W przedstawionych referatach przeważał aspekt archiwoznawczy, z silnymi akcentami źródłoznawczymi i historycznymi.
Początkowe wystąpienia dotyczyły kwestii ogólnych: terminologii już utrwalonej i nowego spojrzenia na części zasobu archiwalnego (Dariusz Magier), różnorodnych metod postępowania ze spuściznami w archiwach państwowych (Anna Laszuk) i miejsc przechowywania spuścizn,głównie archiwów państwowych, ale nie tylko (Zbigniew Król). Na zakończenie Marcin Krasuski opowiedział o dziejach parku „Aleksandria” w Siedlcach, ilustrując je dokumentami z zasobu AP w Siedlcach oraz kopiami pozyskanymi od innych instytucji. Zapowiedział też, że otwarcie parku po długotrwałym remoncie odbędzie się 24 czerwca 2023 r., więc można już planować wycieczkę.
Program konferencji był bardzo urozmaicony. Przedstawione zostały spuścizny i zbiory zebrane w konkretnych instytucjach: Archiwum Akt Nowych w Warszawie (Adam Grzegorz Dabrowski); Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum gen. Sikorskiego w Londynie (Paweł Orłowski);AP w Kielcach Oddział w Sandomierzu, pozyskiwane aktywnie zwłaszcza w latach 70. I 80. XX w. (Piotr Sławiński); AP w Lublinie Oddział w Radzyniu Podlaskim i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Zenona Przesmyckiego w Radzyniu Podlaskim (Joanna Kowalik-Bylicka);AP w Piotrkowie Trybunalskim Oddział w Tomaszowie Mazowieckim- zbiory przekazane przez Jana Czarneckiego (1928-20011), Włodzimierza Koperkiewicza i Jana Zaborowskiego, dotyczące okresu wojny i powojennego (Andrzej Wróbel); Archiwum Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii (Agnieszka Wojciechowska); spuścizny kustoszów w dawnym Archiwum Prowincji Ruskiej Zakonu Braci Mniejszych Franciszkanów na podstawie zachowanego inwentarza (Joanna Małocha);Miejskiej i Powiatowej BibliotekiPublicznej w Kolbuszowej – m.in. kolekcja lalek i kopie cyfrowe akta metrykalnych z Kolbuszowej oraz archiwalia prywatne (Paweł Michno) oraz niedawno przejęte przez AP w Warszawie dary osób prywatnych, przekazywane czasem anonimowo (Anna Wajs).

Czytaj dalej „POLSKA: Siedlce, Konferencja „Zbiory, spuścizny, kolekcje w archiwach i poza archiwami””

POLSKA: Siedlce, Konferencja „Twórcy nietypowi i ich pozostałość aktowa”

W dniu 4 listopada 2021 r. odbyły się III Siedleckie Spotkania Archiwoznawcze, których temat brzmiał „Twórcy nietypowi i ich pozostałość aktowa”. Współorganizowali je: Instytut Historii Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach oraz Archiwum Państwowe w Siedlcach. Przybyłych powitali przedstawiciele organizatorów: dr hab. Dariusz Magier, Dziekan Wydziału dr hab. Beata Walęciuk-Dejneka i dr Grzegorz Welik, dyrektor Archiwum Państwowego w Siedlcach. Po tym odbyło się pięć paneli, w których wygłoszono 21 referatów.
Wystąpienia referentów zapoczątkował Jordan Siemianowski z Uniwersytetu Szczecińskiego, który omówił polonika archiwalne Einara Nielsena w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Bergen. Przedstawił Einara Nielsena, urodzonego w 1875 r. w Bergen gdańskiego maklera, norweskiego urzędnika konsularnego, armatora i znawcę obszaru Morza Bałtyckiego w okresie międzywojennym. Był on jednym z kierujących firmą maklerską Bergenske & Walford Baltic Transports Ltd. w Gdańsku, przekształconą z czasem w Bergenske Baltic Transports Ltd., działającą do 1937 r. Jednocześnie pełnił funkcję konsula (1926-1936), potem konsula generalnego Norwegii w Gdańsku (1936-1937). Pozostawiona po jego działalności dokumentacja, w tym także korespondencja, trafiła do Biblioteki Uniwersyteckiej w Bergen.

Czytaj dalej „POLSKA: Siedlce, Konferencja „Twórcy nietypowi i ich pozostałość aktowa””

POLSKA: Siedlce, konferencja „Archiwa w Polsce: wczoraj – dziś – jutro. 100 lat archiwów państwowych”

W dniach 14-15 lutego 2019 roku odbyły się II Siedleckie Spotkania Archiwoznawcze, zorganizowane w ramach obchodów 100-lecia archiwów państwowych przez Archiwum Państwowe w Siedlcach, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Oddział IPN w Lublinie i Bibliotekę Pedagogiczną w Siedlcach. Patronatem objął ją Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych. Program konferencji był bardzo bogaty – w ciągu dwóch dni wygłoszono 26 referatów, których tematyka dotyczyła działalności różnych archiwów, ich zasobu oraz pracowników i użytkowników. Mówiono zarówno o przeszłości, jak i o dniu dzisiejszym, przedstawiając także kilka prognoz i postulatów na przyszłość.
Siedleckie Spotkania zapoczątkowały referaty poruszające zagadnienia istotne dla współczesnej archiwistyki, sygnalizujące zmiany i nowe trendy w funkcjonowaniu archiwów.
Dr Agnieszka Rosa przypomniała zakres i kierunki badań potrzeb użytkowników w archiwach, idących w ślad za bibliotekami. Zwróciła uwagę na dotychczasowy niewielki ich zasięg i rezultaty. Zabierając głos w dyskusji podkreśliła, że wyniki takich badań mogą mieć wpływ na trzy zagadnienia: organizację udostępniania, kierunki i zakres opracowania oraz politykę gromadzenia zasobu.

Czytaj dalej „POLSKA: Siedlce, konferencja „Archiwa w Polsce: wczoraj – dziś – jutro. 100 lat archiwów państwowych””

POLSKA: Poznań, Konferencja „100-lecie polskich archiwów państwowych”

Rozpoczęcie konferencji: dr Wojciech Woźniak, prof. Irena Mamczak-Gadkowska, prof. Józef Dobosz, Henryk Krystek

W dniach 18-19 października 2018 roku odbyła się w Poznaniu konferencja zorganizowana dla uczczenia jubileuszu archiwów państwowych przez Zakład Archiwistyki Instytutu Historii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, Archiwum Państwowe w Poznaniu i Stowarzyszenie Archiwistów Polskich Sekcja Edukacji Archiwalnej pod patronatem Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych. Program konferencji był bardzo bogaty – w ciągu dwóch dni wygłoszono 25 referatów, których tematyka dotyczyła różnych aspektów organizacji i działania archiwów państwowych w ciągu 100 lat, jakie upłynęły od 1918 roku, kiedy Rada Regencyjna Królestwa Polskiego wydała reskrypt z dn. 31 lipca 1918 r. o archiwach państwowych i opiece nad archiwaliami.
Dalsze Perspektywy rozwoju polskich archiwów państwowych – informacyjną, technologiczną, infrastrukturalną i organizacyjną przedstawił Wojciech Woźniak, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych, który zabrał głos jako pierwszy. Kilka wystąpień przypomniało podstawy prawne i organizacyjne archiwów, zmieniające się kilkakrotnie w ciągu stulecia. Marek Konstankiewicz (Przemiany podstaw prawnych działania polskiej administracji archiwalnej w latach 1918-2018) omówił zakresy przedmiotowe i podmiotowe dekretów z lat 1919 i 1951 oraz ustawy z 1983 r., która miała już ponad 40 nowelizacji i zgodnie z jej zapisami można mówić o istnieniu w Polsce kilkunastu służb archiwalnych. Irena Mamczak-Gadkowska (Koncepcje budowy polskiej sieci archiwalnej w okresie międzywojennym) wspomniała początki organizacji archiwów polskich w 1916 r. i kolejne plany – zrealizowane i niezrealizowane. Wanda Roman (Razem czy osobno? U źródeł koncepcji zarządzania archiwami w Polsce) przypomniała początki funkcjonowania archiwów wojskowych i zmiany koncepcji ich właściwości gromadzenia określonych materiałów archiwalnych. Beata Wacławik (Kształtowanie się sieci archiwalnej na Pomorzu Wschodnim po 1945 roku) omówiła zmiany administracyjne zachodzące na terenach d. Prus Wschodnich i sąsiadujących z nimi oraz placówki archiwalne tworzone i likwidowane ma obszarze województw: bydgoskiego, gdańskiego i olsztyńskiego. Rafał Galuba (Państwowa sieć archiwalna po II wojnie światowej) próbował natomiast pokazać, że w ciągu kilkudziesięciu powojennych lat nie powstała efektywna sieć archiwów państwowych i w ich działaniu brakuje stabilnych podstaw.

Czytaj dalej „POLSKA: Poznań, Konferencja „100-lecie polskich archiwów państwowych””