česká archivní společnost

CZECHY: ČAS – Czeskie Stowarzyszenie Archiwalne ma 30 lat

Dwa miesiące temu Czeskie Towarzystwo Archiwalne (Česká archivní společnost – w skrócie – ČAS) obchodziło 30-lecie swojego powstania. Z powodu pandemii jubileusz ten przeszedł niemal niezauważenie, także dla jego członków. Dopiero na początku lipca skromnym przypomnieniem fakt ten odnotowano na oficjalnej stronie stowarzyszenia. Trzeba jednak pamiętać, iż formalna rejestracja ČAS nastąpiła dopiero 20 lipca 1990 r., a więc niemal dokładnie przed 30 laty. Przypomnijmy więc, jakie były początki organizacji archiwalnej u naszych południowych sąsiadów i czym stowarzyszenie to się zajmuje.
Na początku należy zaznaczyć, iż w realiach socjalistycznej Czechosłowacji nie miały szans rozwinąć się żadne organizacje społeczne, poza kilkoma sterowanymi odgórnie przez władze komunistyczne. Dopiero demokratyzacja kraju, jaka nastąpiła w wyniku „aksamitnej rewolucji” z 1989 r., otworzyła drogę z jednej strony do odrodzenia się instytucji społecznikowskich – jak choćby „Sokół”, z drogiej do powstanie wielu nowych. Wśród tych ostatnich znalazło się stowarzyszenie powołane przez archiwistów. Inauguracyjne Walne Zgromadzenie ČAS odbyło się w piątek 4 maja 1990 r. na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola w Pradze. Podczas burzliwej dyskusji zatwierdzono tymczasowy statut i wybrano zarząd. Na pierwszym regularnym spotkaniu ČAS, które odbyło się 20 czerwca tego samego roku, pierwszym przewodniczącym stowarzyszenie wybrany została dr inż. Ivan Martinovský (1937–2015).

Czytaj dalej „CZECHY: ČAS – Czeskie Stowarzyszenie Archiwalne ma 30 lat”

Czechy: XVII Ogólnokrajowa Konferencja Archiwalna

W dniach 25-27 kwietnia 2017 r. odbyła się w Libercu 17. Ogólnokrajowa Konferencja Archiwalna (17. celostátní archivní konference), organizowana co dwa latach przez Stowarzyszenie Czeskich Archiwstów (Česka archivni společnost – ČAS). Przybyło nań ponad 350 archiwistów, zakwaterowanych i obradujących w kompleksie rekreacyjno-hotelowym „Babylon”.
Obrady 25 kwietnia o godz. 13 otworzył Petr Kolin z libereckiego archiwum państwowego, przywitawszy wszystkich gości, w tym honorowych, wśród których znalazł się – i zabrał głos – wiceminister Spraw Wewnętrznych Petr Mlsna. Stwierdził on m.in., iż w kierowanym przez niego resorcie archiwiści stanowią aż 1/3 urzędników. Po nim wystąpili przedstawiciele kolejnych instytucji mających patronat nad imprezą, a mianowicie władz krajowych (wojewódzkich), nadburmistrza Liberca, a także rektor miejscowego Uniwersytetu Technicznego Zdének Kuse, który oświadczył, iż zależało mu bardzo na spotkaniu z archiwistami, bo często korzysta z ich pracy w swoich poszukiwaniach genealogicznych, ale wyłącznie za pośrednictwem Internetu, w którym dziś można znaleźć niemal wszystkie dawne metryki. Życzył zebranym, aby w swojej pracy sprostali współczesnym wyzwaniom, a zwłaszcza dokumentowi elektronicznemu, gdyż on – człowiek przywiązany do tradycyjnej formy dokumentu papierowego – obawia się, iż po erze cyfrowej nie pozostanie żadne ślad. Głos zabrał też Prezes ČAS David Valušek, zaś w imieniu gości zagranicznych wystąpiła Prezes Stowarzyszenia Archiwistów Słowackich Mária Grófová, dziękując za zaproszenie i życząc owocnych obrad, wyrażając przy tym żal, że z powodu bardzo bogatego programu, nie będzie możliwości uczestniczenia w obradach wszystkich sekcji.

Czytaj dalej „Czechy: XVII Ogólnokrajowa Konferencja Archiwalna”

CZECHY: Zmarł kardynał Miloslav Vlk – członek honorowy Stowarzyszenia Czeskich Archiwistów

Dnia 18 marca 2017 r. w Pradze, w wieku 85 lat, zmarł najdostojniejszy członek honorowy Stowarzyszenia Czeskich Archiwistów, kardynał Miloslav Vlk. W ostatnich miesiącach życia zmagał się z nowotworem płuc z przerzutami do kości. Ten bezkompromisowy duchowny był dobrze znany nie tylko w swoim rodzinnym kraju, ale także w Polsce. Tu jednak mało osób wie, iż w swoją dorosłą drogę życiową rozpoczął jako archiwista.
Dr. h. c. Miloslav kardynał Vlk urodził się 17 maja 1932 r. w Líšnice. W latach 1955-1960 studiował archiwistykę na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola w Pradze. Już jako magister rozpoczął pracę w archiwach państwowych, najpierw jako archiwista w Powiatowym Archiwum (Okresní archiv) v Třeboni w 1960 r., potem w takim samym archiwum w Jindřichově Hradci w latach 1960-1961, a wreszcie w Powiatowym i Miejskim Archiwum (Okresní a městski archiv) w Czeskich Budziejowicach, gdzie w latach 1961-1964 był dyrektorem. Dopiero w 1964 r. rozpoczął studia teologiczne w Litomierzycach. Po ich ukończeniu w 1968 r. przyjął święcenia kapłańskie, a następnie został sekretarzem czeskobudziejowickiego biskupa Józefa Hloucha. Jego postawa i nieprzejednany stosunek wobec ówczesnej rzeczywistości spowodowały, że władze komunistyczne zmusiły go do opuszczenia tego stanowiska i przez kolejne lata był wikarym i proboszczem w małych, wiejskich parafiach.

Komunikat arcybiskupa Dominika Duka

Czytaj dalej „CZECHY: Zmarł kardynał Miloslav Vlk – członek honorowy Stowarzyszenia Czeskich Archiwistów”

Czechy. „No to zabili nam Ferdynanda”: wystawa archiwalna w Mlada Boleslav

„No to zabili nam Ferdynanda” – słowa te, rozpoczynające chyba najbardziej znaną w Polsce czeską powieść, a mianowicie „Losy dobrego żołnierza Szwejka czasu wielkiej wojny” autorstwa Jaroslava Haška (cytat: za Antonim Krohem), stały się tytułem rocznicowej wystawy, jaką przygotowali pracownicy Powiatowego Archiwum Państwowego w Mladej Boleslav (Státního okresního archiv Mladá Boleslav) z okazji 100-lecia wybuchu I wojny światowej.

Źródło: Česká archivní společnost (ČAS)

Pełen tytuł wystawy brzmi „Tak nám zabili Ferdinanda aneb Vojna není kojná a světová válka teprve ne”, czyli „No to zabili nam Ferdynanda, lub wojna to nie mamka, a wojna światowa tym bardziej nie”. Pierwsze zacytowane tu słowa wypowiedział Szwejk, odnosząc się do zamachu w Sarajewie z 28 czerwca 1914 roku, podczas którego zastrzelony został przez serbskiego zamachowca następca tronu Austro-Węgier arcyksiążę Franciszek Ferdynand Habsburg oraz jego żona Zofią Chotek. Wydarzenie to stało się w efekcie pretekstem do wypowiedzenia przez Austrię wojny Serbii, co w konsekwencji wojny, zapoczątkowało Wielką Wojną, nazwaną później I wojną światową. Wystawa odnosi się do tych wydarzeń, ale zawiera przede wszystkim dokumenty ukazujące życia codzienne na frontach oraz w regionie Mlada Boleslav.

Czytaj dalej „Czechy. „No to zabili nam Ferdynanda”: wystawa archiwalna w Mlada Boleslav”