Czechy – Mlada Boleslav. Wystawa o wydobywaniu uranu w Czechosłowacji

Powiatowe Archiwum Państwowe w Mladej Boleslav prezentuje w swojej siedzibie wystawę pt. „Nad krainą łez i promieniowania” (Nad krajinou slz a radiace), która jest dostępna w dniach od 2 października do 16 grudnia 2016 r. w tutejszej sali wystawowej.
Wystawa została przygotowana przed rokiem przez Policję Czeskiej Republiki – Urząd Dokumentacji i Badania Zbrodni Komunistycznych, która nadała jej wiele wyjaśniający podtytuł: „odtajnione zdjęcia lotnicze obszarów przymusowego wydobycia uranu”. Stosownie do tego przedstawia, jak przekształcany był krajobrazu na obszarach wydobycia rudy uranowej, do czego zatrudniano więźniów, umieszczanych w obozach pracy, lokowanych w pobliżu kopalń w latach 1946-1986.


Źródło: Česká archivní společnost (ČAS)

Czechosłowackie zasoby rudy uranu stały się niezwykle łakomym kąskiem dla Związku Radzieckiego, który po zrzuceniu przez USA bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki w sierpniu 1945 r., podjął zakrojone na szeroką skalę działania nad skonstruowaniem własnej bomby. Jej próbna eksplozja nastąpiła 29.8.1949 r. na poligonie w Semipałatyńska. Do konstrukcji następnych potrzebne były wielkie ilości rudy uranu, której złoża znajdowały się w Czechosłowacji, w okolicach Jáchymowa. Cały ten obszar znalazł się w strefie wpływów ZSRR. Rosjanie zatrudniali w tutejszych kopalniach uranowych, oprócz pracowników cywilnych, robotników przymusowych w postaci niemieckich jeńców wojennych (w latach 1946-1950), więźniów obozów pracy przymusowej (w latach 1949-1951), a następnie i innych skazanych w procesach karnych (w latach 1949-1986). Obozy pracy, w których przebywali ci więźniowie, zlokalizowane były w trzech obszarach: Jáchymov, Hornoslavkovsko i Přibram.

Czytaj dalej „Czechy – Mlada Boleslav. Wystawa o wydobywaniu uranu w Czechosłowacji”

CZECHY: Wystawa o antyhitlerowskim ruchu oporu w Mladej Boleslaw

Powiatowe Archiwum Państwowe w Mladej Bolesław (Státní okresní archiv Mladá Boleslav) we współpracy z tamtejszym oddziałem Wspólnoty Czechosłowackich Legionistów (Jednota Československé obce legionářské v Mladé Boleslavi), przygotowały interesującą wystawę poświęconą antyhitlerowskiemu ruchowi oporu w tamtym regionie, która jest zatytułowana „Obrana národa na Mladoboleslavsku 1939-1945” (Obrona Narody na ziemi mladobolesławieckiej w latach 1939-1945).
Obrona Narodu (Obrana národa) była wojskową czeską organizacją konspiracyjną, powstałą w 1939 roku na terenie Protektoratu, czyli ziem byłej Czechosłowacji okupowanych przez III Rzeszę Niemiecką w latach 1938-1945. Powołali ją do życia oficerowie i urzędnicy likwidowanego Sztabu Generalnego oraz Ministerstwa Obrony. Do 1940 roku była to najliczniejsza czeska formacja niekomunistycznego ruchu oporu. Organizacja ta zajmowała się przede wszystkim gromadzeniem broni, przerzutem ludzi przez granicę, działalnością wywiadowczą (na rzecz Londynu), a także małym sabotażem i dywersją. W 1940 roku weszła w skład Centralnego Komitetu Krajowego Ruchu Oporu. Jej dowódcami w latach 1939-1945 byli generałowie: Josef Bílý, Bedřich Homola, Zdeněk Novák, František Bláha i František Slunečko. I właśnie dowódcy oraz osoby związane z tą organizacją są głównymi bohaterami wystawy. Pokazano na niej ich zdjęcia oraz szereg dokumentów, pochodzących zarówno z państwowych zbiorów archiwalnych, jak i z kolekcji prywatnych.
Wystawa czynna jest w dniach od 15 marca do 15 kwietnia 2016 r. w salach wystawowych Powiatowego Archiwum Państwowego w Mladej Boleslaw – Staroměstské nám. 1 – Hrad.

Wiecej:

U kasáren si v úterý připomeneme hrdiny druhého odboje

Pozvánka na výstavu do SOkA Ml. Boleslav

Hasło: Obrana národa

oprac. Ivo Łaborewicz
AP Oddział w Jeleniej Górze

Obrana národa

Czechy. „No to zabili nam Ferdynanda”: wystawa archiwalna w Mlada Boleslav

„No to zabili nam Ferdynanda” – słowa te, rozpoczynające chyba najbardziej znaną w Polsce czeską powieść, a mianowicie „Losy dobrego żołnierza Szwejka czasu wielkiej wojny” autorstwa Jaroslava Haška (cytat: za Antonim Krohem), stały się tytułem rocznicowej wystawy, jaką przygotowali pracownicy Powiatowego Archiwum Państwowego w Mladej Boleslav (Státního okresního archiv Mladá Boleslav) z okazji 100-lecia wybuchu I wojny światowej.


Źródło: Česká archivní společnost (ČAS)

Pełen tytuł wystawy brzmi „Tak nám zabili Ferdinanda aneb Vojna není kojná a světová válka teprve ne”, czyli „No to zabili nam Ferdynanda, lub wojna to nie mamka, a wojna światowa tym bardziej nie”. Pierwsze zacytowane tu słowa wypowiedział Szwejk, odnosząc się do zamachu w Sarajewie z 28 czerwca 1914 roku, podczas którego zastrzelony został przez serbskiego zamachowca następca tronu Austro-Węgier arcyksiążę Franciszek Ferdynand Habsburg oraz jego żona Zofią Chotek. Wydarzenie to stało się w efekcie pretekstem do wypowiedzenia przez Austrię wojny Serbii, co w konsekwencji wojny, zapoczątkowało Wielką Wojną, nazwaną później I wojną światową. Wystawa odnosi się do tych wydarzeń, ale zawiera przede wszystkim dokumenty ukazujące życia codzienne na frontach oraz w regionie Mlada Boleslav.

Czytaj dalej „Czechy. „No to zabili nam Ferdynanda”: wystawa archiwalna w Mlada Boleslav”