maj 2012 – Archnet

WŁOCHY: Komunikat Nadintendentury Archiwalnej prowincji Emilia Romagna w sprawie trzęsienia ziemi.

Nadintendentura Archiwalna (niezależny urząd odpowiadający za nadzór archiwalny nad niepaństwowym zasobem archiwalnym we Włoszech) opublikowała komunikat w sprawie szkód powstałych w wyniku trzęsienia ziemi w prowincji Emilia Romagna 20 maja 2012r. Monitoring przeprowadzono poprzez bezpośrednie kontakty z osobami odpowiedzialnymi za archiwa nie podlegające państwowej służbie archiwalnej. Nie stwierdzono żadnego przypadku utraty lub zniszczenia zasobu. W kilku jednak miejscowościach dotkniętych katastrofą uszkodzeniu uległy budynki w których przechowywane są historyczne archiwa gmin. Taka sytuacja zaistniała w Sant’Agostino i San Felice sul Panaro. Pewne budynki, choć nie uległy poważnym uszkodzeniom, to wymagają technicznych ekspertyz budowlanych jak w Mirandola i Finale Emilia.
Nadintendentura Archiwalna podziękowała archiwistom, Narodowemu Stowarzyszaniu Archiwistyki Włoskiej i Stowarzyszeniu SOS Archiwa (Associazione SOS Archivi) za gotowość do niesienia wszelkiej pomocy.

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

POLSKA: Spotkanie ekspertów programu UNESCO Memory of the World w Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych w Warszawie

W dniach 8-10 maja br. w siedzibie Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych odbyło się spotkanie ekspertów międzynarodowego Programu UNESCO „Pamięć Świata”, który w bieżącym roku obchodzi 20-lecie swojej działalności. Obrady, współorganizowane przez UNESCO, Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych oraz Polski Komitet Krajowy Programu „Pamięć Świata”, zainaugurowało przemówienie Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. Małgorzaty Omilanowskiej. W konferencji wzięło udział 51 uczestników pochodzących z państw Europy, Australii, Afryki, Ameryki Południowej i Azji. Strona polska była reprezentowana przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, prof. Władysława Stępniaka oraz przedstawicieli Krajowego Komitetu Programu Pamięć Świata, Sławomira Ratajskiego i Tomasza Komorowskiego.
W trakcie obrad dokonano zarówno podsumowania dotychczasowych dokonań ze strony państw uczestniczących w realizacji programu, jak też dyskutowano nad perspektywami jego rozwoju oraz stojącymi przed nim wyzwaniami, związanymi m.in. z dynamicznym rozwojem nowoczesnych technologii i koniecznością zachowywania światowego dziedzictwa kulturowego zarówno w formie tradycyjnej, jak też w postaci cyfrowej. Przedmiotem debaty było też ustalenie stanu prawnego programu.

Czytaj dalej „POLSKA: Spotkanie ekspertów programu UNESCO Memory of the World w Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych w Warszawie”

NIEMCY: Po dyplom „Master of Records Management“ do Archivschule w Marburgu

Kształcenie specjalistów od zarządzania i archiwizacji informacji- records management (w terminologii niemieckiej funkcjonuje również jako Schriftgutverwaltung), to wyjście naprzeciw potrzebom nie tylko współczesnej archiwistyki w Niemczech, ale także wyzwaniom nowoczesnego społeczeństwa informacyjnego. Kluczową rolę w upowszechnianiu records management w Niemczech spełniają archiwa państwowe, a budowanie naukowych podstaw sytemu records management i kształcenie kompetentnych kadr, renomowana Archiwschule w Marburgu, która od tego roku stanie się również ich kuźnicą.

Czytaj dalej „NIEMCY: Po dyplom „Master of Records Management“ do Archivschule w Marburgu”

„Archiwista Polski”, nr 1 (65) 2012

Studia i materiały
-Bernardeta Wilk (Archiwum Nauki PAN i PAU) przedstawia artykuł pt. Archiwa, biblioteki, muzea w dobie cyfryzacji, będący omówieniem konferencji tematycznych organizowanych przez Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie: “Archiwa dla nauki. Dlaczego nauce potrzebne są archiwa naukowe?” (2007 r.), “Archiwa, biblioteki, muzea wobec nowych wyzwań w dobie digitalizacji” (2010 r.), “Archiwa, biblioteki, muzea w dobie digitalizacji. Zarządzanie procesem digitalizacji oraz prawne aspekty udostępniania kopii cyfrowych” (2011 r.).

-Piotr Pokora (UAM) przygotował tekst pt. Nieznana pieczęć opata wągrowieckiego Adama Rzewuskiego z 1763 r., w którym omawia nieznaną i niepublikowaną dotąd pieczęć opata klasztoru cystersów w Łeknie-Wągrąwcu. Oryginał pieczęci znajduje się w Centralnym Historycznym Archiwum Państwowym Ukrainy we Lwowie, na dokumencie pergaminowym z 1763 r., wystawionym w Kaliszu dla kupców żydowskich. Autor analizuje poszczególne elementy pieczęci i w konsekwencji kwesionuje datację innej pieczęci Rzewuskiego, opublikowaną z odlewów przez M. Kadziszewską w 2006 r.

Czytaj dalej „„Archiwista Polski”, nr 1 (65) 2012”

WATYKAN: 400-lecie Tajnego Archiwum Watykańskiego

Archiwum papieskie powstało w IV w. i w początkowych stuleciach było często przewożone w różne miejsca. W II połowie XV w. papież Sykstus IV oddzielił zbiory biblioteczne, tworząc Bibliotekę Watykańską, od archiwalnych, przechowywanych w Biblioteca secreta. Najcenniejsze dokumenty zgromadzono na Zamku św. Anioła. W połowie XVI w. papież Pius IV utworzył papieskie archiwum w Pałacu Apostolskim w Awinionie, skąd rozpoczął sprowadzać dokumenty do Watykanu. Papież Paweł V, za którego pontyfikatu potępiono zarówno Galileusza, jak i De revolutionibus orbium coelestium Mikołaja Kopernika, dbał o rozbudowę Bazyliki św. Piotra w Rzymie, wzbogacał zbiory Biblioteki Watykańskiej oraz ustanowił Tajne Archiwum Watykańskie (łac. Archivum Secretum Apostolicum Vaticanum). Za jego początek uznawany jest 31 stycznia 1612 r., kiedy Baldassarre Ansidei został mianowany kierownikiem tego Archiwum, związanego do dziś z Biblioteką Watykańską.

Czytaj dalej „WATYKAN: 400-lecie Tajnego Archiwum Watykańskiego”

CZECHY. Odzyskano część skradzionych dokumentów królewskich z Chebu

Dwa lata temu z Powiatowego Archiwum Państwowego w Chebie (Czechy) skradziono bardzo rzadkie i cenne dokumenty monarsze – ponad 1000 listów wybitnych monarchów od Karola IV do Maria Teresy. W końcu kwietnia 2012 r. część z tych dokumentów udało się odzyskać Policji i wróciły już na swoje miejsce.
Dokumenty znaleziono na aukcji internetowej, gdzie do sprzedania oferował je jeden z mieszkańców Pragi. Wyśledzili je pracownicy archiwum, którzy o swoim „odkryciu” powiadomili policję, a ta podjęła odpowiednie działania. Jej funkcjonariusze udali zainteresowanie kupnem dokumentów i doprowadzili do spotkania ze sprzedawcą, którego aresztowali odzyskawszy skradzione materiały. Było to 15 dokumentów władców saskich z XV i XVI w., nadających kupcom z Chebu prawo swobodnego handlu. Wszystkie sporządzono na papierze czerpanym ze znakami wodnymi i opatrzono pieczęciami. Ich wartość na potrzeby przygotowywanego procesu karnego ustalono na ponad ćwierć miliona koron. Dyrektor Archiwum w Chebie, pan Karl Halla ciszeszy się bardzo z odzyskanych materiałów, choć stanowią one zaledwie ułamek skradzionej kolekcji. Są one jednak bezcennym świadectwem przeszłości i fragmentem dziedzictwa kulturowego.

Czytaj dalej „CZECHY. Odzyskano część skradzionych dokumentów królewskich z Chebu”

CZECHY: Księgi absolwentów Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Karola w Pradze w Internecie

Archiwum Uniwersytetu Karola w Pradze udostępniło na swoich stronach internetowych księgi rejestrowe absolwentów Wydziału Lekarskiego z lat 1882-1939. Znajdują się w nich wpisy o przeszło 22 tysiącach czeskich lekarzy, promowanych na tej praskiej uczelni. Wiele z tych osób, jak Karel Capek, Jaroslav Heyrovsky, Edvard Benes, Vladislav Vančura, Jan Patočka i inni, było ważny mi postaciami czeskiego życia naukowego i politycznego.

Data początkowa udostępnionych materiałów – 1882 r. – odnosi się do podziału tej najstarszej w Europie Środkowej uczelni na Uniwersytet Czeski i Uniwersytet Niemiecki, zaś data końcowa – 1939 r. – wynikła w przepisów o ochronie danych osobowych.

Publikacja rejestrów lekarzy czeskich to pierwszy etap szerszego projektu, którego ostatecznym celem jest digitalizacja i udostępniania on-line rejestrów, ale i protokołów władz uczelnianych, akt komisji egzaminacyjnych, raportów z kontroli i katalogów słuchaczy czeskiego i niemieckiego Uniwersytetu w Pradze.

Czytaj dalej „CZECHY: Księgi absolwentów Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Karola w Pradze w Internecie”