27 października Ukraińcy obchodzili niezwykle ważne święto – Dzień Pisma i Języka Ukraińskiego. Święto to zapoczątkował w 1997 r.prezydent Ukrainy Leonid Kuczma – wspierając inicjatywę organizacji publicznych i biorąc pod uwagę ważną rolę języka ukraińskiego w konsolidacji społeczeństwa, wydał dekret „O Dniu pisma i języka ukraińskiego”. Dekret stwierdzał, że dzień ten będzie obchodzony co roku w prawosławne święto Dnia Wspomnienia Czcigodnego Kronikarza Nestora (1056–1114), mnicha z Ławry Kijowsko – Peczerskiej, autora napisanej w języku słowiańskim na początku XII w. „Powieści minionych lat” (st.rus. Повѣстьвре мѧньныхъ лѣтъ), głównego źródła do badań najstarszych dziejów Ukrainy (i nie tylko).
Tag: języki
FRANCJA: Mały Thalmus z Montpellier
Zasób Miejskiego Archiwum z Montpellier mierzy 9 km. Najstarsze z przechowywanych w nim dokumentów pochodzą z XII w., a pośród nich najcenniejszym jest Mały Thalamus (Le Petit Thalamus), będący swoistą kroniką miasta od 1204 do 1604 r. Znajdują się w nim informacje dotyczące prawa miejskiego, statutów miejskich, wykazy konsulów. Rejestrowana jest także w nim historia miasta oraz wpisane kroniki miejskie, spisywane najpierw w języku łacińskim, od 1259 r. oksytańskim (prowansalskim), a na końcu francuskim. Thalamus doczekał się naukowego projektu (Projekt Thalamus), a w następstwie wydania opracowanego przez naukowców (historyków mediewistów i nowożytników, filologów i lingwistów specjalizujących się w średniowiecznym języku oksytańskim), historyków prawa i historyków sztuki) z Uniwersytetu w Montpellier także bardzo nowoczesnego wydania źródła archiwalnego. Od roku 1205 Montpellier było rządzone przez konsulów, którzy otrzymali prawo stanowienia prawa (potestas statuendi) przez co zapewnili miastu znaczną autonomię. Zapisy w języku oksytańskim stały się źródłem wiedzy o języku dawnej południowej Francji (langue d’oc).
WŁOCHY: Archiwa ratują języki. Słownik olzai – włoski, włosko – olzai
IY2019 – International Year of Indigenous Languages – Rok 2019 jest Międzynarodowym Rokiem Języków Rdzennych ustanowionym przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 21 października 2016 r. Koordynatorem zostało wyznaczone UNESCO. Według danych organizacji na świecie używa się obecnie około 7000 języków, z czego 2680 zagrożonych jest obumarciem. Zagrożonymi językami mówi około 370 milionów ludzi. Mówią nimi rdzenne wspólnoty lokalne, które jak się szacuje, istnieją obecnie w 90 krajach świata i reprezentują 5000 odrębnych kultur. Jak podaje UNESCO 97% mieszkańców świata mówi czterema procentami języków, a pozostałe 3% ludzkości komunikuje się pozostałymi 96 procentami istniejących języków. Taka sytuacja stawia w pozycji językowo przegranej społeczności rdzenne, a to oznacza bezpowrotna utratę niezwykłych i bogatych dóbr kultury wszytej w kody zagrożonych języków. Także w Polsce mamy do czynienia ze zjawiskiem języków etnicznych, przywołam tu tylko języki (etnolekty): kaszubski, słowiński czy karaimski lub wilmowski, nie wspominając o gwarach jak choćby śląszczyzna czy etnolekt kociewski.
Czytaj dalej „WŁOCHY: Archiwa ratują języki. Słownik olzai – włoski, włosko – olzai”