portale tematyczne

WŁOCHY: Archiwum Cyfrowe – nowy portal archiwalny

Od 15 stycznia dostępny jest we Włoszech nowy portal archiwalny o nazwie Archwum Cyfrowe (Archivio Digitale), który pozwoli użytkownikom z jednego interfejsu przegladać cefrowe zasoby zgromadzone w archiwach państwowych i nadintendenturach archiwalnych (Soprintendenze archivistiche e bibliografiche). Przypomnijmy, że cechą charakterystyczną włoskiego systemu archiwalnego jest odrębny pion administracji archiwalnej zajmującej się zasobem niepaństwowym tj. np.: samorządowym, ale nie tylko. Omawiany projekt Archivio Digitale prowadzony jest od 2018 r. przez Centralny Instytut Archiwów (Istituto Centrale per gli Archivi) z wykorzystaniem platformy open source MetaFad*.
Archiwum Cyfrowe zostało pomyślane i jest realizowane jako możliwość eksploracji zdigitalizowanego zasobu archiwalnego w sposób bardzo precyzyjny poprzez moduły wyszukiwawcze odwołujące się do kontekstowego opisu archiwalnego znajdującego się w inwentarzach archiwalnych. System opiera się na słowach kluczowych zwracających informację poprzez śledzenie wszystkich pół opisu archiwalnego. Poszukiwania zaawansowane pozwalają na wyszukiwanie informacji w zespołach archiwalnych, jednostkach archiwalnych i poszczególnych dokumentach.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Archiwum Cyfrowe – nowy portal archiwalny”

FRANCJA i WŁOCHY: Portale tematyczne w archiwistykach narodowych. Część II. Portale francuskie „Hołd archiwów państwowych dla prezydenta Valéry Giscard d’Estaing”

1. Hommage des Archives nationales au Président Valéry Giscard d’Estaing
Hołd archiwów państwowych dla prezydenfa Valéry Giscard d’Estaing

Archiwa Państwowe w hołdzie prezydentowi Valéry Giscard d’Estaing (Hommage des Archives nationales au Président Valéry Giscard d’Estaing) to najnowszy francuski portal tematyczny. Opublikowano go w związku ze śmiercią prezydenta Valerego Giscard d d’Estaing (1926 – 2020), który zmarł w wieku 94 lat dnia 2 grudnia 2020 r. Był prezydentem Francji w latach 1974 – 1981.Portal składa się z dwóch części: „Siedem lat w obrazach (maj 1974 – maj 1981)” (Le septennat en images (mai 1974 – mai 1981) oraz „Valéry Giscard d’Estaing i archiwa” (Valéry Giscard d’Estaing et les archives).W części pierwszej wykorzystując 17 fotografii z zasobu archiwów francuskich wraz z ich opisem (kontekstem) lub kopii dokumentów, w krótkich migawkach, ukazują jego prezydenturę. Nie brano pod uwagę jedynie spektakularnych wydarzeń, ale także bardzo ludzkie aspekty jak rolę jaką odgrywała małżonka prezydenta dotąd w obyczaju francuskim nie znaną, a wzorowaną na pierwszych damach amerykańskich, zwłaszcza na Jackie Kennedy.

Czytaj dalej „FRANCJA i WŁOCHY: Portale tematyczne w archiwistykach narodowych. Część II. Portale francuskie „Hołd archiwów państwowych dla prezydenta Valéry Giscard d’Estaing””

FRANCJA i WŁOCHY: Portale tematyczne w archiwistykach narodowych. Część I Wstęp

Portale tematyczne są stosunkowo nowym zjawiskiem w archiwistyce światowej. W Europie dużą wagę przywiązują do nich archiwa Francji i Włoch, choć w pewnych formach, jak na przykład genealogia, znane są w większości narodowych sieci archiwalnych i to od dawna. Wydaje się, że źródeł ich można by upatrywać w realizowanych dawniej przez archiwa kwerendach tematycznych. Obecnie możliwości techniczne pozwalają w zasadzie dowolnie kształtować koncepcje prezentacji określonych tematów istotnych z punktu widzenia wspólnej historii. Fakty i osoby najistotniejsze dla wspólnej historii stają sie tematem kwerend archiwalnych rozpowszechnianych w formie portali tematycznych. Archiwa narodowe Francji w dwóch zdaniach zdefiniowały ich cele: „Portale tematyczne zawierają podstawowe zasoby do znajomości najważniejszych faktów i osób naszej wspólnej historii. Redagowane przez odpowiedzialnych za zespoły archiwalne i dokumentację są zaadresowane tak do specjalistów jaki i laików.”* We Włoszech portale tematyczne są integralną częścią szerokiego środowiska Systemu Archiwistyki Narodowej (Sistema Archivistico Nazionale – SAN), a podstawową ich funkcją jest „…umożliwienie publiczności, nie tylko specjalistom i ekspertom, dostępu do szerokiego dziedzictwa archiwalnego składającego się z wielu źródeł (dokumentacji aktowej, ikonograficznej, fotograficznej i audiowizualnej) związanych z określonym tematem. Portale zrodziły się z potrzeby uwidocznienia przebogatego dziedzictwa, wciąż mało znanego, równocześnie pozwalają wykorzystać wielką pracę wykonaną przez instytucje archiwalne znaną dotąd ograniczonemu kręgowi uczonych”.**
Archiwa włoskie podkreślają, że mimo przystępnego sposobu udostępniania wszystkie opisy są zgodne ze wspólnymi standardami narodowymi i międzynarodowymi, a obiekty cyfrowe zostały wyposażone w metadane systemu METS aby umożliwić łączenie ich z archiwum pochodzenia.

Czytaj dalej „FRANCJA i WŁOCHY: Portale tematyczne w archiwistykach narodowych. Część I Wstęp”

WŁOCHY: “Carte da legare” – portal poświęcony dokumentacji psychiatrycznej

Włoski Centralny Instytut Archiwistyki (Instituto Centrale per gli Archivi) , z początkiem lutego 2016 r., poinformował o uruchomieniu portalu tematycznego pt.: “Dokumenty do zabezpieczenia” (Carte da legare), który stawia sobie za cel realizację całościowej wizji zabezpieczenia, opracowania i procedur udostępniania dokumentacji medycznej szpitali psychiatrycznych we Włoszech. Ambicje twórców portalu idą jednak dalej, stąd umieszczono podtytuł “Archiwa psychiatrii we Włoszech”. Zarządzająca projektem państwowa komisja koordynowana przez II Wydział Dziedzictwa Archiwalnego Dyrekcji Archiwów Włoch postawiła sobie za cel nie tylko dostarczenie informacji wyspecjalizowanym użytkownikom na temat tej bogatej spuścizny archiwalnej, ale także udostępnienie materiałów opisujących historię medyczna i społeczną, takich jak np.: statystyki, zdjęcia, filmy czy linki do innych projektów związanych ze światem psychiatrii i ochroną zdrowia psychicznego.
Ważnym elementem portalu ma być dostęp do kart chorób 13 dawnych szpitali psychiatrycznych. Dostęp do nich będzie możliwy po uzyskaniu autoryzacji zgodnej z wymogami polityki prywatności.Opracowanie archiwaliów trwało wiele lat. Prowadziły je regionalne Nadintendentury Archiwistyczne w porozumieniu z właścicielami i zarządcami dokumentacji.
Pierwsze prace, o charakterze pilotażowym, nad projektem zaczęły się w 1999 r. nad dokumentacją szpitali Santa Maria della Pietà w Rzymie i Leonardo Bianchi w Neapolu.

Czytaj dalej „WŁOCHY: “Carte da legare” – portal poświęcony dokumentacji psychiatrycznej”