NIEMCY: Wilhelm Heinse i jego Wyspy Szczęśliwe – jeszcze więcej romantyzmu w Aschaffenburgu

Archiwum Miejskie i Kolegiaty Aschaffenburg jest jednym z najstarszych i największych archiwów historycznych w Dolnej Frankonii (Bawaria). Samo miasto jest siedzibą powiatu i liczy ok 70 tys. mieszkańców.  Ze względu na swoje zasoby i historyczną rolę archiwum ma również znaczenie ponadregionalne. Zasoby archiwalne uzupełniane są przez obszerną specjalistyczną bibliotekę naukową. Archiwum i biblioteka są otwarte dla wszystkich zainteresowanych – na miejscu w Schönborner Hof, ale także w coraz większym stopniu w formie cyfrowej.Samo archiwum stanowi ciekawy przykład – rzadko spotykany- połączenia archiwum komunalnego i kościelnego. Poza zasobem miejskim w archiwum od 1 kwietnia 1939 r. przechowywane są zbiory – jako depozyt – Kolegiaty w Aschaffenburg, których właścicielem nie jest miasto, lecz Allgemeine Schul- und Studienfonds.
Zbiory archiwum miejskiego i Aschaffenburg sięgają XIV wieku co nie jest niczym nadzwyczajnym – w Niemczech każde miasto posiada swoje archiwum historyczne z zasobami bardzo często sięgającymi średniowiecza.

Czytaj dalej „NIEMCY: Wilhelm Heinse i jego Wyspy Szczęśliwe – jeszcze więcej romantyzmu w Aschaffenburgu”

CZECHY: Zapowiedź i program 19. Ogólnokrajowej Konferencji Archiwalnej

Po czteroletniej przerwie – w dniach 16-18 maja tego roku – czescy archiwiści organizują kolejną, już 19. ogólnokrajową konferencję archiwalną, jakie wcześniej odbywały się co dwa lata. Tym razem gospodarzem zgromadzenia będzie miasto Pardubice, a organizatorami przedsięwzięcia są: Czeskie Stowarzyszenie Archiwalne (Česká archivní společnost, z. s.), Czeskie Towarzystwo Informacyjne, z. s. – stowarzyszenie branżowe przy Archiwum Narodowym (Česká informační společnost, z. s. – pobočný spolek při Národním archivu), Regionalne Archiwum Państwowe w Hradcu Králové (Státní oblastní archiv v Hradci Králové).
Przygotowany fachowy program konferencji w sposób świadomy uwzględnia rozległość i różnorodność działalności archiwów i obejmuje szereg tematów poświęconych opiece przedarchiwalnej, archiwom cyfrowym, udostępnianiu i promocji dokumentacji archiwalnej i samych archiwów. Głównym zaś tematem obrad o charakterze historyczno-archiwalnym będą ceny i ich badanie w różnych epokach w świetle źródeł archiwalnych. Uczestnicy konferencji będą mieli również możliwość odwiedzenia lokalnych instytucji kultury i pamięci oraz pobliskiego zamku Kunětická hora.
Rozpoczęcie konferencji zaplanowane jest we wtorek, 16 maja 2023 r., kiedy to po oficjalnym otwarciu ma odbyć się ogólnodostępny panel dyskusyjny nt. „Czeska archiwistyka w drodze przez XXI wiek”. Prowadzić go będzie David Valůšek (Czeskie Stowarzyszenie Archiwalne), a udział w niej wezmą: Petr Vokáč (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych), Daniel Doležal (Departament Zarządzania Archiwami MSW), Stanislav Bárta (Uniwersytet Masaryka). „Przepytani” zostaną na temat ich oglądu aktualnego stanu i perspektyw rozwoju naszej dziedziny.

Czytaj dalej „CZECHY: Zapowiedź i program 19. Ogólnokrajowej Konferencji Archiwalnej”

CZECHY: Wystawa o teatrze amatorskim

Prowadzące od wielu lat, cieszące się wielką popularnością oraz szeroko zakrojone działania popularyzatorskie i naukowe, Okręgowe Archiwum Państwowe w Przibramie (Státní okresní archiv Příbram) przygotowało i otworzyło nową wystawę opartą na swoich zbiorach archiwalnych. Tym razem dotyczy ona życia teatralnego w tym leżącym na południe od Pragi czeskim mieście.
Wystawa pt. „Teatr amatorski w Przibramie. Droga do profesjonalnej sceny” (Ochotnické divadlo v Příbrami. Cesta k profesionální scéně) otwarta została 17 kwietnia w budynku Okręgowego Archiwum Państwowego w Przibramie, a czynna będzie aż do 30 listopada 2019 roku. Opowiada ona o dziejach tej zasłużonej placówki kulturalnej w Czechach, wywodzącej się z niezwykle popularnych w tym kraju amatorskich trup teatralnych. Pierwsze takie samorodne zespoły dramatyczne zawiązywały się w Przibramie już w połowie XIX wieku, występując w salach restauracyjnych lub koncertowych, a także w prywatnych mieszkaniach. Ich przedstawienia cieszyły się zwykle niezmierną popularnością. Niektórzy aktorzy z czasem stali się prawdziwymi zawodowcami i miejscowymi gwiazdami sceny. Jednak profesjonalny teatr powstał tu dopiero w 1959 roku. Ulokowano go w specjalnie wybudowanym w latach 1957-1959 budynku, mieszczącym dwie sceny teatralne, estradę i kino. Teatr otrzymał imię Antoniego Dvořaka, a jego zespół liczył z reguły 15 stałych aktorów. Budynek teatru, choć stosunkowo młody, został w 2006 roku zaliczony przez Ministerstwo Kultury Republiki Czeskiej do zabytków kultury.

Czytaj dalej „CZECHY: Wystawa o teatrze amatorskim”

FRANCJA: Wykłady online. Działalność francuskiego Archiwum Departamentu Seine-et-Marne

Popularyzacja jest jednym z trzech podstawowych zadań archiwów francuskich (obok przechowywania i udostępniania zasobu). Działalność ta przybiera w różnych archiwach różne formy, podobnie jak w Polsce. Archiwum Departamentalne Seine-et-Marne przyjęło formułę organizowania konferencji naukowych w cyklu „Spotkań wtorkowych” (Les Rendez-vous du Mardi). Inicjatywa rozwijana jest od 2007 r., a jej cechą charakterystyczna jest wspólny temat dla kilku wykładów organizowanych w ramach wtorkowych spotkań. Od początku inicjatywy zrealizowano osiem takich bloków tematycznych:

1. 2007 Las Fontainebleu(La forêt de Fontainebleau) – 7 wykładów,

2. 2007 – 2008 Z upływem wody (Au fil de l’eau) – 10 wykładów, poświęconych Sekwanie i wodzie, jak np. rybactwu, kanałom. Generalnie wpływie środowiska wodnego departamentu na jego historię.

3. 2008 – 2009 Skarby archiwów (Trésors d’archives) – 9 wykładów,

4. 2009 – 2010 Zbrodnie i kary (Crimes et châtiments)- 10 wykładów

5. 2010 – 2011 Pisarze regionu Seine-et-Marne (Les écrivains en Seine-et-Marne) – 8 wykładów,

6. 2011 – 2012 Seine-et-Marne jako obszar badawczy   (La Seine-et-Marne, terre de recherches) – 8 wykładów,

7. 2012 – 2013 Bilety podróżne (Carnets de voyages) – 7 wykładów,

8. 2013 – 2014 Historia nauki: talenty odkrywane w Seine-et-Marne (Histoires de science : talents et découvertes en Seine-et-Marne) – 9 wykładów.

Każdego roku archiwum jest organizatorem bardzo poważnych sesji popularno-naukowych na wysokim poziomie. Przedstawiane zagadnienia znacznie wychodzą poza tematykę regionalną.

Czytaj dalej „FRANCJA: Wykłady online. Działalność francuskiego Archiwum Departamentu Seine-et-Marne”

CZECHY: Konferencja o współpracy archiwów i szkół

W dniach 4 i 5 listopada 2014 roku w salach Archiwum Narodowego w Pradze odbyła się bardzo ciekawa konferencja pod hasłem: „Archiwa szkołom, archiwiści nauczycielom” (Archivy školám, archiváři učitelům), adresowana do grona pedagogicznego wszystkich typów szkół, do uczniów szkół średnich i studentów uczelni wyższych, archiwistów oraz do ogółu społeczeństwa zainteresowanego historią. Motto konferencji brzmiało: „Naszym celem nie jest nauczenie nauczycieli jak uczyć, ale informowanie ich o tym, gdzie i jak mogą dla nauki wykorzystać archiwa” (Naším cílem není naučit učitele učit, ale informovat je o tom, co, kde a jak mohou v archivech pro výuku využít). Konferencję zorganizowano z okazji 60-lecia powstania jednolitej państwowej sieci archiwalnej w Republice Czeskiej. Honorowy patronat nad obradami objęli ministrowie: Spraw Wewnętrznych i Edukacji Narodowej.

W dniu 7 maja 1954 roku wieloletni wysiłek, zmierzający do stworzenia jednolitej sieci archiwów w Czechosłowacji doczekał się realizacji w postaci rozporządzenia rządowego nr 29 o archiwistyce. W dniu 1 października 1954 roku powołano Centralne Archiwum Państwowe i stopniowo podporządkowywano wojewódzkie i krajowych archiwa bezpośrednio pod zarząd Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Później powstały przy starostwach powiatowych Powiatowe Archiwa Państwowe. Rozporządzenie rządu z 1954 zostało z czasem zastąpione przez nowe prawa archiwalne, już na poziomie ustaw, dzięki którym obecnie archiwa czeskie są bardziej otwarte dla szerokich rzesz społeczeństwa niż w innych krajach. Oczywiście ograniczenia istnieją (zgodnie z obowiązującymi przepisami), ale ogólnie archiwa są szeroko otwarte dla rozmaitych naukowców i ogółu społeczeństwa. Ignorancja badaczy w zakresie obowiązującego prawa utrudnia jednak często pracę archiwistom. Największe problemy sprawiają studenci. Często przychodzą oni do archiwów na krótko przed upływem terminu składania prac licencjackich lub magisterskich, z tematami, które wymagają zwykle wielomiesięcznych badań, żądając szybkiego dostępu do interesujących ich danych. Większość studentów nie posiada odpowiedniego przygotowania metodologicznego do badań historycznych i do pracy z dokumentami archiwalnymi. Nauczyciele historii narzekają na brak źródeł nauczania, ale zaniedbują przygotowanie uczniów/studentów do pracy z tymi źródłami. Z tego powodu czescy archiwiści połączyły swoje siły i postanowili zorganizować dwudniową konferencję, adresowaną do wszystkich typów szkół, nauczycieli, studentów, szkół średnich i wyższych, indywidualnych badaczy (amatorów i fachowców).

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja o współpracy archiwów i szkół”