Miesiąc: styczeń 2022

NIEMCY: Skowronek to, czy słowik śpiewa ?- narodowe archiwum odgłosów zwierząt

Przyroda wokół nas gwałtownie się zmienia i nasze pokolenie może obserwować  gwałtowne zmniejszanie się obszarów przyrodniczych na rzecz obszarów przemysłowych i zurbanizowanych. Niesie to za sobą również niekorzystne zmiany klimatyczne, krajobrazowe ale także zmiany dźwięków jakie wydaje świat przyrody wokół nas- cykanie świerszczy czy śpiew ptactwa.Dźwięk lasów, łąk  zmienia się wraz ze zmianami cywilizacyjnymi i  klimatycznymi. Dzięki badaczom z Instytutu Ekosystemów Leśnych Eberswalde Thünen już niedługo będziemy mogli posłuchać tego w archiwum odgłosów zwierząt.
Instytut Ekosystemów Leśnych Thünen(Eberswalder Thünen-Institut für Waldökosysteme) w Eberswalde planuje utworzenieNarodowego Archiwum Głosów Zwierząt(Nationalen Tierstimmen-Archives). Kierownik projektu Franz Kroiher powiedział radiostacji Rundfunk Berlin-Brandenburg (rbb), że ma on na celu dokumentowanie odgłosów przyrody na przestrzeni 20 lat oraz obserwacji, jak pod wpływem zmian cywilizacyjnych, klimatycznych i innych uwarunkowań się one zmieniają – jakie zanikają, a jakie pojawiają się nowe
Aby całość była bardziej porównywalna, głosy zwierząt mają być połączone z metadanymi. Zmienne referencyjne to m. in. rodzaj lasu i gospodarki leśnej, pora roku i dnia oraz warunki meteorologiczne. Jedna z nich ma dotyczyć zmian klimatycznych, ponieważ można zaobserwować, na przykład, że z powodu globalnego ocieplenia sezon rykowiska zaczyna się coraz później. Pierwszym projektem narodowego archiwum głosów zwierząt są jednak głosy wilków, które są nagrywane za pomocą dyktafonów w Schorfheide, aby dowiedzieć się, jak watahy przemieszczają się w przestrzeni. Pierwsze nagrania prowadzone będą wraz z kolegami z Museum für Naturkunde  w Berliniejuż do wiosny 2022 roku.
Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie od lat prowadzi archiwum głosów zwierząt i posiada jedną z najstarszych i najobszerniejszych kolekcji głosów zwierząt na świecie. W archiwum głosów zwierząt znajduje się około 120 000 nagrań dźwiękowych 1800 gatunków ptaków, 580 gatunków ssaków oraz licznych gatunków ryb, płazów, gadów i owadów. Nagrania dźwiękowe pochodzą z ogrodów zoologicznych, badań eksperymentalnych i z terenów dzikiej przyrody w wielu częściach świata.

Czytaj dalej „NIEMCY: Skowronek to, czy słowik śpiewa ?- narodowe archiwum odgłosów zwierząt”

ROSJA: Wystawa pt. „W celu wzmocnienia prawa i porządku…”

14 stycznia 2022 r. w Sali Wystaw Rosyjskiego Państwowego Archiwum Historii Społeczno-Politycznej (Российского государственного архива социально-политической истории, w skrócie РГАСПИ, pol. RGASPI) odbyło się uroczyste otwarcie wystawy historyczno-dokumentalnej poświęconej 300-leciu prokuratury Rosji pod tytułem „W celu wzmocnienia prawa i porządku…”, zorganizowanej na podstawie Dekretu Prezydenta Federacji Rosyjskiej z dnia 24.03.2021 nr 163 „O obchodach 300-lecia prokuratury rosyjskiej” oraz planu głównych wydarzeń dla przygotowania i przeprowadzenie w 2022 r. obchodów 300-lecia prokuratury rosyjskiej, zatwierdzonych zarządzeniem Rządu Federacji Rosyjskiej z dnia 21.06.2021 r. Głównymi organizatorami wystawy są Federalna Agencja Archiwalna, Rosyjskie Państwowe Archiwum Historii Społeczno-Politycznej oraz Prokuratura Generalna Federacji Rosyjskiej, natomiast eksponaty pochodzą z zasobu kilku rosyjskich archiwów centralnych.

Czytaj dalej „ROSJA: Wystawa pt. „W celu wzmocnienia prawa i porządku…””

CZECHY: Publikacja dokumentów o Czechosłowakach więzionych w ZSRR przed 1942 r.

Dnia 3 stycznia 2022 r. minęło 80 lat od ogłoszenia przez władze Związku Radzieckiego amnestii dla obywateli Czechosłowacji, więzionych na terytorium sowieckim. Miało to miejsce 3 stycznia 1942 r., a wiązało się z decyzją o utworzeniu brygady czechosłowackiej w ZSRR. Z tej okazji Instytut Badań Reżimów Totalitarnych w Pradze we współpracy z Katedrą Cybernetyki Uniwersytetu Zachodnioczeskiego w Pilźnie oraz Państwową Służbę Archiwów Ukrainy opublikował on-line zbiór akt śledczych NKWD dotyczących tysiąca osób z około 8000 Czechosłowaków więzionych w obozach Gułagu.
Jest to pierwszy zestaw akt sowieckich służb specjalnych pozyskany w drodze systematycznej digitalizacji w Archiwum Państwowym Obwodu Zakarpackiego w Użhorodzie. Zespół nr 2558 zawiera akta śledcze NKWD dotyczące około 5500 osób, które w latach 1939–1941 uciekły z terenów okupowanych przez Niemcy i Węgiery do Związku Radzieckiego, gdzie z kolei zostały aresztowane i skazani na trzy lub więcej lat łagru.
Omawiając prezentowany  on-line zbiór dokumentów historyk z praskiego Instytutu Badań Reżimów Totalitarnych Adam Hradilek, jednocześnie szef prowadzonego programu, powiedział: „Opublikowane akta śledztw obejmują między innymi raporty z aresztowania, odciski palców, zdjęcia, protokoły z przesłuchań, zarzuty, wyroki, dokumenty o zwolnieniu z Gułagu, akta zgonów oraz decyzje o rehabilitacji. W aktach tych znajdują się również osobiste fotografie i dokumenty osób aresztowanych przez NKWD (…). Opublikowane dokumenty stanowią około jednej piątej akt dotyczących uchodźców czechosłowackich do ZSRR, które digitalizujemy i przetwarzamy”.

Czytaj dalej „CZECHY: Publikacja dokumentów o Czechosłowakach więzionych w ZSRR przed 1942 r.”

POLSKA: Archiwalia z zasobu Archiwum Państwowego w Szczecinie udostępnione w internecie transkrybowane na pismo maszynowe w oprogramowaniu Transkribus

Archiwum Państwowe w Szczecinie jest partnerem w interdyscyplinarnym międzynarodowym projekcie „Księga klasztorów na Pomorzu / Klosterbuch für Pommern”. Celem projektu jest opracowanie monograficzne 60 konwentów i domów zakonnych istniejących w dawnym księstwie pomorskim do XVI wieku. Monografia będzie opracowaniem interdyscyplinarnym, zbierającym wyniki badań archeologicznych, historycznych, nauk pomocniczych historii (archiwistyka, dyplomatyka, sfragistyka, geografia historyczna), historii sztuki, kultury, kartografii a także biologii. Studium stanowić ma również podstawę do opracowania nowoczesnych materiałów promocyjnych i informacyjnych dla potrzeb promocji regionu i dziedzictwa kulturowego Pomorza Przedniego i Pomorza Zachodniego.
W ramach projektu Archiwum Państwowe w Szczecinie przy współpracy Archiwum Uniwersytetu w Greifswaldzie wiosną i latem 2021 roku udostępniło na stronie Digitalne Bibliotek Mecklenburg-Vorpommern: Regesten zu den Urkunden der pommerschen Kirchen und Klöster – Regesty dokumentów kościołów i klasztorów pomorskich skany 34 ksiąg z regestami dokumentów klasztornych wraz z opracowaniem ich w oprogramowaniu Transkribus na pismo maszynowe.

Czytaj dalej „POLSKA: Archiwalia z zasobu Archiwum Państwowego w Szczecinie udostępnione w internecie transkrybowane na pismo maszynowe w oprogramowaniu Transkribus”

ROSJA: wystawa „Fiodor Dostojewski. 200 lat w kulturze światowej”

Od 17 grudnia 2021 r. w Sali Wystaw Rosyjskiego Państwowego Archiwum Literatury i Sztuki w Moskwie (Российский государственный архив литературы и искусства, РГАЛИ) można oglądać wystawę historyczno-dokumentalną pt. „F.M. Dostojewski. 200 lat w kulturze światowej” („Ф.М. Достоевский. 200 лет в мировой культуре”), poświęconą życiu i twórczości wielkiego pisarza.
Wystawa zbiegła się w czasie z 200. rocznicą jego urodzin (11 listopada 1821 r.).
Organizatorami wystawy, oprócz RGALI, były Archiwum Państwowe Federacji Rosyjskiej, Rosyjskie Państwowe Archiwum Dokumentów Filmowych i Fotograficznych oraz Departament Historyczno-Dokumentalny Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rosji.

Czytaj dalej „ROSJA: wystawa „Fiodor Dostojewski. 200 lat w kulturze światowej””

MRA: Transkribus- oprogramowanie do czytania i tanskrypcji rękopisów na dużą skalę wykorzystywany w archiwach historycznych Danii

Międzynarodowa Rada Archiwów poinformowała o projekcie praktycznego wykorzystania wolnego oprogramowana Transkribus w archiwów historycznych komun miejskich i parafialnych Danii. Finansowanie projektu wysokości dwóch milionów koron zapewnionych przez Uniwersytet w Aarhus (główny fundator) oraz fundacje: Augustinus, Aage og Johanne Louis-Hansens, Velux oraz  fundację Carlsberga mają posłużyć opracowaniu modeli informatycznych służących identyfikacji i odczytywaniu pisma ręcznego. Całość projektu będzie zarządzana przez archiwum miejskie w Aarhus i Organizacja Duńskich Archiwistów (Organisationen Danske Arkiver). Na jego czele stanęła Charlotte Voss (archiwistka, dyrektor archiwum komunalnego w Gladsaxe, przewodnicząca Organizacji Duńskich Archiwistów).
Głównym celem projektu jest zabezpieczenie duńskiego dziedzictwa kulturowego poprzez digitalizację kluczowych źródeł lokalnej historii Danii, a tym samym opracowanie modeli maszynowego rozpoznawania pisma ręcznego. Na dalszym etapie przewiduje się stworzenie takiego modelu pracy, aby mogli w niej uczestniczyć przeszkoleni wolontariusze.
U podstaw założeń projektu legło przekonanie duńskich archiwistów, że umiejętność czytania,  tego co ręcznie napisali ludzie przed nami, ma kluczowe znaczenie dla tego, aby istnienie archiwów historycznych miało sens dla każdego innego niż profesjonaliści użytkownika.

Czytaj dalej „MRA: Transkribus- oprogramowanie do czytania i tanskrypcji rękopisów na dużą skalę wykorzystywany w archiwach historycznych Danii”

NIEMCY: Zniszczyć czy ujawnić? 30 lat ustawy o aktach Stasi. Dokumentacja debaty publicznej 1990/1991

Upadek komunizmu w Niemczech nastąpił wraz z upadkiem Muru Berlińskiego z 9 na 10 listopada 1989 roku. W ślad za tym poszły działania, w których spontanicznie uczestniczyło społeczeństwo, zmierzające do rozwiązania służby bezpieczeństwa oraz zabezpieczenia jej zasobów aktowych. Ustawa o aktach Państwowej Służby Bezpieczeństwa byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej” (Stasi-Unterlagen-Gesetzes StUG) weszła w życie już 29 grudnia 1991 r. – po prawie dwóch latach debaty o tym, jak postępować ze spuścizną aktową Służby Bezpieczeństwa Państwowego. Pełnomocnik Federalny do spraw Materiałów Państwowej Służby Bezpieczeństwa NRD, tzw. Urząd lub Instytut Gaucka ( Bundesbeauftragtefürdie Unterlagen des Staatssicherheitsdienstes der Ehemaligen Deutschen Demokratischen Republik, BStU)  został powołany do życia już w1990 w wyniku tzw. pokojowej i rewolucji (Friedliche Revolution) i spontanicznego działania społeczeństwa, które nie dopuściło do zniszczenia archiwów służb bezpieczeństwa byłej NDR. Już na przełomie lat 1989/90 dyskutowano o tym w grupach i organach, które zajmowały się rozwiązaniem Stasi: w komitetach obywatelskich, przy centralnym okrągłym stole, a także w rządzie Hansa Modrowa, ostatniego premiera NRD z ramienia SED. W ciągu następnych dwóch lat w Izbie Ludowej i Bundestagu, w komisjach obywatelskich i w ruchu obywatelskim, w partiach i wśród zainteresowanej opinii publicznej toczyła się ożywiona debata, w której pojawiały się skrajne propozycje – od  zniszczenia dokumentów MfS (Ministerium fürStaatssicherheit ) do żądania ich bezwarunkowego ujawnienia.

Czytaj dalej „NIEMCY: Zniszczyć czy ujawnić? 30 lat ustawy o aktach Stasi. Dokumentacja debaty publicznej 1990/1991”