Od 17 grudnia 2021 r. w Sali Wystaw Rosyjskiego Państwowego Archiwum Literatury i Sztuki w Moskwie (Российский государственный архив литературы и искусства, РГАЛИ) można oglądać wystawę historyczno-dokumentalną pt. „F.M. Dostojewski. 200 lat w kulturze światowej” („Ф.М. Достоевский. 200 лет в мировой культуре”), poświęconą życiu i twórczości wielkiego pisarza.
Wystawa zbiegła się w czasie z 200. rocznicą jego urodzin (11 listopada 1821 r.).
Organizatorami wystawy, oprócz RGALI, były Archiwum Państwowe Federacji Rosyjskiej, Rosyjskie Państwowe Archiwum Dokumentów Filmowych i Fotograficznych oraz Departament Historyczno-Dokumentalny Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rosji.
Ekspozycja oparta jest na unikalnych dokumentach związanych z osobą i twórczością Dostojewskiego: materiałach do biografii, rękopisach dzieł, listach do rodziny i przyjaciół, fotografiach, wspomnieniach drugiej żony pisarza Anny Grigoriewny Dostojewskiej, i innych. Dokumenty te ukazują całą drogę jego twórczego i duchowego rozwoju, począwszy od studiów w Wojskowej Akademii Inżynierii w Petersburgu i zesłania na Syberię, poprzez wyjazdy za granicę i rozkwit twórczości: wydanie powieści zaliczonych do «великого пятикнижия» („wielkiego pięcioksięgu”): „Zbrodni i kary” (“Преступление и наказание”), „Idioty” (“Идиот”), „Biesów” (“Бесы”), „Młodzika” (“Подросток”) i wreszcie „Braci Karamazow” (“Братья Карамазовы”) z lat 1879-1880, która to powieść, ostatnia napisana przez Dostojewskiego, wraz z „Mową Puszkina” (słynnym przemówieniem poświęconym odsłonięciu pomnika Puszkina w Moskwie), była uwieńczeniem życia i twórczości artysty, zmarłego 9 lutego 1881 r. w Petersburgu.
Wystawę ozdobiono materiałami wizualnymi, które mają pomóc widzowi zanurzyć się w atmosferze europejskich miast lat 60. XIX wieku, wśród nich akwarelami z albumu wielkiego księcia Konstantego i fotografiami z epoki.
Osobny dział wystawy poświęcony jest adaptacjom i przełożeniu dzieł Dostojewskiego na język sceny i kina. Kolosalne zainteresowanie nimi, w połączeniu z niezwykłą złożonością realizacji scenicznej, rozbudziło rosyjskie środowisko teatralne, począwszy od przełomu XIX-XX wieku. Ekspozycja prezentuje rzadkie fotografie przedrewolucyjnych przedstawień teatralnych i filmowych dzieł pisarza, materiały archiwalne po moskiewskich teatrach: na Tagance oraz im. Mossowieta, oraz pochodzące ze spuścizn reżyserów i innych artystów.
Ekspozycja będzie czynna do 24 lutego 2022 r.
Więcej:
Портал «Архивы России» Открытие историко-документальной выставки «Ф.М. Достоевский. 200 лет в мировой культуре»
oprac. Edyta Łaborewicz
AP we Wrocławiu O/Legnica