UNESCO: Nagroda Jikji Pamięć Świata dla Narodowych Archiwów Australii

W dniu 31 maja 2011 Dyrektor Generalny UNESCO Irina Bobkova ogłosiła przyznanie nagrody „Pamięć Świata” edycji 2011 r.  Narodowym Archiwom Australii. Archiwa australijskie są dzisiaj światowym leaderem w zakresie przechowywania dokumentów elektronicznych. Poprzez liczne publikacje dzielą się one swoją zawodowa wiedzą nie tylko z ekspertami, ale także z szerokimi rzeszami zainteresowanych odbiorców. Pozwoliły swobodnie korzystać z efektów swoich badań oddając do użytku narzędzia do przechowywania dokumentów cyfrowych.
Narodowe Archiwa Australii, na poziomie światowym, podjęły próbę rozwiązania kluczowego wyzwania ery cyfrowej: jak przestawić procedury tworzenia dokumentów przez agendy rządowe z punktu widzenia zagwarantowania trwałego dostępu do dokumentów świadczących o pracy instytucji publicznych.
Narodowe Archiwa Australii maja także poważne osiągnięcia w zakresie konserwacji atramentu (métallo- gallique) używanego przez  wiele stuleci w Europie.

Nagroda w wysokości 30 tys. dolarów zostanie przeznaczona na stypendium studenckie tematycznie związane z zabezpieczaniem spuścizny dokumentacyjnej.

Przy okazji australijskiej nagrody, warto zwrócić uwagę na fakt wpisania, 9 czerwca 2011,  na listę światowego dziedzictwa „Pamięć Świata” UNESCO polskiego Archiwum Biura Odbudowy Stolicy.

Więcej: Portal UNESCO, NAA
oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

„Archiwista Polski”, nr 1 (61) 2011

„Archiwista Polski”, nr 1 (61) 2011

Materiały sympozjum “Digitalizacja i indeksacja akt stanu cywilnego. Projekt pilotażowy”, Warszawa, 7 października 2010 r.
Leszek Franciszkiewicz (AP Płock) omawia projekt GENea – indeksacja i digitakizacja akt stanu cywilnego w AP w Płocku. Założenia, realizacja, pierwsze wnioski. W jego ramach w latach 2009-2010 zeskanowano i zindeksowano część zespołu archiwalnego “Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej w Płocku z lat 1867-1907” oraz zindeksowano zespół “Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej Radziwie”. W wyniku tychże prac na stronie internetowej AP Płock znajduje się baza zawierająca prawie 90 tys. rekordów danych.
Anna Laszuk (NDAP) w artykule pt. Indeksy do ksiąg stanu cywilnego w archiwach państwowych przedstawia lokalne bazy danych tworzone w archiwach lub we współpracy z rozmaitymi towarzystwami genealogicznymi, będące istotną pomocą w przeprowadzanych kwerendach genealogicznych.
Andrzej Marek Nowik (Uniwersytet Kardynała S. Wyszyńskiego w Warszawie), w oparciu o doświadczenia z badań akt stanu cywilnego jako źródeł do dziejów rodzin i społeczności lokalnych prezentuje opinie, sugestie i postulaty dotyczące tworzenia indeksów do akt metrykalnych i stanu cywilnego.
Redakcja publikuje także sprawozdanie z sympozjum autorstwa Magdaleny Masłowskiej (AP Warszawa) i Agnieszki Makówki (NDAP), w którym znalazły się omówienia pozostałych wystąpień.

Studia i materiały
Robert Degen (UMK) w opracowaniu zatytułowanym Selekcja archiwalna w polskiej literaturze archiwistycznej omawia najważniejsze poglądy w kwestii zasad i kryteriów selekcji, począwszy od końca lat 20. XX w.
Piotr Szkutnik (Uniwersytet Łódzki) przedstawia Krąg korespondentów dziekana i proboszcza brzeźnickiego w połowie XIX w., Szymona Lewandowicza, sporządzony na podstawie wpisów z dziennika kancelaryjnego w latach 1847-1851, będącego częścią dokumentacji urzędu dziekana dekanatu brzeźnickiego, przechowywanej w Archiwum Archidiecezji Częstochowskiej. Artykuł ilustrowany jest licznymi wykresami.
Tomasz Dziki (AP Toruń Oddział Włocławek) omawia Stan zachowania źródeł do historii instytucji bankowych w zasobie Archiwum Panstwowego w Toruniu Oddział we Włocławku. Artykuł zamiast części planowanego przewodnika, będący rozszerzoną wersją tekstu opublikowanego w tomie materiałów z konferencji w Bydgoszczy w 2006 r.
Marlena Jabłońska (UMK) w artykule pt. Konkurs na najlepszą pracę dyplomową z zakresu archiwistyki jako narzędzie zdobywania dobrego publicity na przykładzie działalności w tej materii toruńskiego oddziału SAP prezentuje zasady konkursu oraz laureatów (do 2010 r.), a także podkreśla funkcję informacyjną i promocyjną całego przedsięwzięcia. Akcję przyznawania nagród studentom UMK rozpoczęto w 2004 r. i od tego czasu konkurs mocno ewoluował, co autorka również zaznacza.

ABC archiwisty zakładowego
Marek Konstankiewicz przedstawia Wykaz ważniejszych aktów prawnych regulujących zasady postępowania z dokumentacją (cz. XXXIX), obejmujący akty prawne, które weszły w życie w okresie od 1 października do 31 grudnia 2010 r. i zostały opublikowane w Dzienniku Ustaw do nr 243 z 2010 r.
Kronika
-8 European Conference on Digital Archiving, Genewa 28-30.04.2010 (Anna Sobczak),
-80. Niemiecki Zjazd Archiwów w Dreźnie (80. Deutscher Archivtag Dresden), 29.09-2.10.2010 (Lucyna Harc)
-45-lecie oddziału SAP w Poznaniu – konferencja 3.12.2010 r. (Przemysław Wojciechowski),
-Stowarzyszenie Archiwistów Polskich Oddział w Toruniu w roku 2010 (Marlena Jabłońska)

In memoriam
Doktor Sławomir Radoń (1957-2011)

Hanna Staszewska

 

WIELKA BRYTANIA: Nie tylko tajne dokumenty rządów Stuartów i Tudorów online

Największy zbiór dokumentów rządowych z dziejów nowożytnych Wielkiej Brytanii został udostępniony on-line dla badań naukowych w ramach projektu State Papers Online. Od niedawna studenci i pracownicy naukowi mają dostęp do dokumentów dotyczących lat 1509 – 1714 obejmujących pełny zakres działań rządów Tudorów i Stuartów. Listy i tajne raporty ujawniają skryte działania polityków, reakcje na zagrożenia wewnętrzną rebelią czy zewnętrzną inwazją. Materiały zawierają również rachunki za zdradę i szpiegostwo, szczegółowe raporty wywiadu, korespondencję pomiędzy monarchami i władcami Europy.
Caroline Kimbell, szef Licensing w The National Archives, powiedziała: „Ukończenie projektu State Papers Online (Rządowych Dokumentów Online), nie tylko zmienia nasze doświadczenia badawcze i daje nowe spojrzenie na ewidencję zbiorów, ale także poszerza dostęp do materiałów dla nowych odbiorców, jednocześnie ujawniając nieznane wcześniej materiały. To fantastycznie, że ten zbiór wzbudził zainteresowanie na świecie i z niecierpliwością oczekujemy nowych odkryć wśród zagranicznych archiwów posiadających dokumenty powiązane z naszymi, które zostały znacznie mniej dokładnie zbadane niż dokumenty rodzime.”
Opublikowane w ciągu ostatnich czterech lat, w czterech częściach, State Papers Online (1509-1714) są największym cyfrowym archiwum rękopisów z uporządkowaną pełną wyszukiwarką tekstu. Teraz wraz z zakończeniem serii, użytkownicy mogą przeszukać prawie trzy miliony dokumentów umieszczonych w oddzielnych zbiorach National Archives i British Library.

State Papers Online

Na podstawie: The National Archives
oprac. Krzysztof Baniecki

ROSJA: Wystawa „Historia rosyjskiej dobroczynności”

15 czerwca 2011 r. w Sali Wystawowej Rosyjskiego Państwowego Archiwum Historycznego w Sankt Petersburgu odbędzie się otwarcie wystawy historyczno-dokumentalnej „Historia rosyjskiej dobroczynności”.
Organizatorami wystawy są: Federalna Agencja Archiwów, Fundacja Forda (Ford Foundation), Rosyjskie Państwowe Archiwum Historyczne, Międzynarodowa Fundacja Charytatywna „Konstantinowskij”, a także Biblioteka Rosyjskiej Akademii Nauk w Petersburg oraz muzea (w tym Wojenno-Medyczne Muzeum Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej).
Wystawa poświęcona jest historii dobroczynności w Rosji w okresie XVIII – początek XX w.: od dekretów cara Piotra I, dotyczących opieki nad okaleczonymi i wysłużonymi żołnierzami, po dokumenty związane z opieką nad rannymi, rodzinami poległych, sierotami i uchodźcami podczas I wojny światowej – ilustrując rozwój prywatnej i publicznej filantropii. Jej rozkwit przypadł na czasy Katarzyny II, kiedy powstały takie formy opieki społeczno-państwowej, jak przytułki i izby opieki społecznej („приказы общественного призрения„). Cesarzowa Maria Fiodorowna, żona cesarza Pawła I, stworzyła z kolei sieć instytucji charytatywnych, na których podstawie utworzono później tzw. Instytut Maryjski (wychowujący szlachetnie urodzone panny).
Powstały w 1802 r., z inicjatywy cara Aleksandra I, Komitet Dobroczynności, potem przemianowany na Imperatorskie Towarzystwo Dobroczynności, był w Rosji nowym zjawiskiem, powołanym dla zapewnienie pomocy materialnej i medycznej ubogim. Fundusze Towarzystwa, pochodzące od rodziny cesarskiej, Skarbu Państwa, z zysków kapitałowych, czynszów i darowizn, przeznaczano na finansowanie zakładów dla sierot i dzieci ubogich, ich wychowanie i edukację, utrzymanie osób starszych, niepełnosprawnych i chorych, na bezpłatną opiekę lekarską, darmowe lub tanie noclegi, wyżywienie i ubrania. W 1917 r. Towarzystwo prowadziło 280 zakładów użyteczności publicznej w 40 miastach Rosji; w 1918 r. wszystkie fundusze zostały upaństwowione. Pod koniec XIX w. pojawiły się Domy Pracowitości i Troski nad Narodową Trzeźwością.
Dzięki inicjatywie i środkom finansowym osób prywatnych, w Rosji po 1860 r. (liczne reformy, m.in. w sądownictwie cywilnym i wojskowym, wojskowości, szkolnictwie wszystkich typów, finansach państwowych, wprowadzono organy samorządowe w guberniach i powiatach w postaci tzw. urzędów ziemskich) powstały takie instytucje społeczne jak średnie szkolnictwo zawodowe i techniczne, różne systemy korporacyjnej i zawodowej pomocy wzajemnej, instytucje opieki nad dziećmi pracujących zawodowo rodziców, wolne bibliotek i czytelnie i wiele innych.
Wystawa będzie czynna od 15 czerwca do 1 lipca 2011 r.

Więcej: Федеральное архивное агентство
Международный благотворительный фонд «Константиновский»
Encyklopedia Sankt Petersburga

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

CZECHY: Dni Otwartych Drzwi w Archiwum Sztuk Pięknych

Archiwum Sztuk Pięknych założył w 1984 r. w Kostelcu nad Černými lesy, artysta i dziennikarz Jiří Hula (ur. 1944), jako zbiór najróżniejszych dokumentów i informacji na temat współczesnej sztuki czeskiej i słowackiej. Od 2003 r. Archiwum działa jako spółka cywilna (Archiv výtvarného umění, o.s.).
Oprócz katalogów, monografii, książek i czasopism Archiwum gromadzi i udostępnia inne dokumenty, które nie są zarchiwizowane w innych instytucjach, takie jak: plakaty, artykuły prasowe, wycinki prasowe, maszynopisy, fotografie, slajdy, płyty CD, nekrologi, karty wizytowe, zaproszenia itp. Dziś stanowi prawdopodobnie największą ze sprofilowanych kolekcji, liczącą setki tysięcy jednostek inwentarzowych.
Archiwalia umieszczone w blisko 1.300 pudłach po bananach, stanowiły instalację wystawy Dominika Langa, otwierającej Centrum Sztuki Współczesnej DOX w Pradze-Holesovicach. Od stycznia 2010 r. Stowarzyszenie to prowadzi w DOX fachową bibliotekę, która udostępnia jednak tylko część zgromadzonych dokumentów. Podstawowa literatura oraz dotąd nie opracowane książki i katalogi, przechowywane są w Písnice, gdzie dzięki hojności Narodowej Biblioteki Technicznej, Archiwum otrzymało pod wynajem rozległe i dobrze wyposażone pomieszczenia.
Dla przetwarzania i udostępniania zgromadzonych dokumentów oraz informacji o Archiwum Sztuki, od 2003 roku prowadzone jest, pod adresem http:www.artarchiv.cz/abart portal ze swobodnym dostępem i możliwością umieszczania własnych informacji, działający w systemie „abArt”. Do końca maja było w „abArt-cie” zarejestrowanych 102.000 osób, podano informacje o 35.000 wystawach, przetworzono 70.000 dokumentów, nawiązano 1.070.000 podstawowych połączeń.
W dniach 17-19 czerwca Archiwum, przy współpracy Związku Ochotniczych Straży Pożarnych (Sbor dobrovolných hasičů, Písnice) urządza w Pradze-Písnicy (ulice Ladislava Coňka, Praha-Písnice) „Dni Otwartych Drzwi”. Ich uczestnicy mogą, oprócz wycieczki z przewodnikiem, zwiedzić wystawy Josefa Richarda Marka i Lubora Marka, posłuchać występów zaprzyjaźnionych muzyków, oglądać filmy absolwentów, zapoznać się z możliwościami „abArt-u”, kupić antykwaryczne książki i kopie katalogów.
Adres: Archiv výtvarného umění, o.s.; Náměstí Smiřických 49, 281 63 Kostelec nad Černými lesy

oprac. Ivo Łaborewicz
AP Oddział Jelenia Góra

Więcej na: http://www.artarchiv.cz/

 

WŁOCHY: Dokumenty dotyczące porwania i zabójstwa Aldo Moro będą upublicznione

Dnia 16 marca 1978 r. w Rzymie na via dei Fani terrorystyczne „czerwone Brygady” dokonały śmiałego porwania jednej z czołowych postaci włoskiej chadecji, profesora Aldo Moro. W trakcie porwania zginęło pięciu ochroniarzy Moro. Porwanie wstrząsnęło całym światem. Także w ówczesnej Polsce peerelowskie  media mówiły o nim dużo. O uwolnienie polityka błagał „na kolanach” papież Paweł VI. Bezskutecznie. Zwłoki, zastrzelonego Moro, zostały znalezione 9 maja w bagażniku samochodu na via Caetani w Rzymie, w miejscu wskazanym przez Romano Prodiego (premier Włoch w latach 1996- 1998, 2006- 2008) powołującego się na  medium, które wskazało miejsce porzucenia zwłok. Fakt tak niezwykłego odnalezienia zwłok Moro wzbudzał u współczesnych wiele podejrzeń, zwłaszcza w kontekście oskarżeń Prodiego w współpracę z KGB, jakie przeciwko niemu wysunięto w latach dziewięćdziesiątych i później w 2005r.

W maju 2011 r. Centralne Archiwum Państwowe w Rzymie (Archivio centrale dello Stato) otrzymało z Archiwum Służb Informacji dla Bezpieczeństwa (Archivio dei Servizi informazione per la sicurezza)dokumentację związaną z porwaniem i zabójstwem. Dokumentacja obejmuje okres 1978- 1995, liczy 57 fascykułów zawierających około pięciuset dokumentów i setki załączników do nich. Całość zostanie upubliczniona w formie cyfrowej. Inicjatorem upublicznienia dokumentów jest Minister Spraw Wewnętrznych Włoch Giuliano Amato. Decyzję o upublicznieniu podjęto w 2008r. w trzydziestą rocznicę wydarzenia.

Więcej w języku włoskim: DGA

oprac. Adam Baniecki
AP/O Lubań

NIEMCY: Sport i propaganda w eterze 75 lat temu.

Stiftung Deutsches Rundfunkarchiv (Fundacja Archiwum Niemieckiego Radia) na swoich stronach interentowych, udostępnia online imponujący materiał fonograficzny i fotograficzny dotyczący olimpiady zimowej w Garmisch – Parten Kirchen i w olimpiady letniej w Berlinie w 1936 roku. Właśnie w tym roku mija 75 rocznica obu olimpiad, co stało się bezpośrednią przyczyną przypomnienia tych wydarzeń. Bogata oferta popularyzująca wiedzę o nazistowskich Niemczech i roli propagandy w tym systemie z wykorzystaniem wielkiej i szlachetnej idei olimpijskiej, nosi tytuł „Die Olympischen Spiele 1936 im NS-Rundfunk- Eine rundfunkhistorische Dokumentation” Prezentowane materiały to mało znane reportaże i komentarze na żywo z obu olimpiad, oraz niepublikowane dotychczas zdjęcia pokazujące olimpiadę od strony warsztatu radiowca i komentatora sportowego. Są one ciekawe nie tylko ze względu na treść komentowanych wydarzeń sportowych, ale również ze względu swoją otoczkę ideologiczną i propagandową. Emocjonalne i żywiołowe komentarze dziennikarzy sportowych miały przekonać odbiorców o wielkości III Rzeszy i sile niemieckiego ducha walki, bo sport był ważnym elementem tej polityki. Materiał wzbogacony zastał o liczne fotografie i komentarze historyczne. Należy przypomnieć, iż właśnie olimpiada 1936 roku była pierwszą, na tak dużą skalę transmitowaną przez radio, imprezą sportową.

 

Berlin 1936 Berlin 1936
Zdjęcia z olimpiady letniej w Berlinie 1936 r.
pochodzą ze zbiorów AP/O Kutno,
Zbiory szkolne Jerzego Sidwy.

Obie olimpiady miały w zamyśle propagandowym poprawić wizerunek III Rzeszy po agresywnych i źle odebranych przez opinię europejską działaniach Adolfa Hitlera, takich jak wkroczenie do zdemilitaryzowanej strefy w Nadrenii, represje wobec przeciwników politycznych i mniejszości żydowskiej, czy budowa obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. Znakomita organizacja olimpiady, okazywana wówczas gościnność i działania Ministerstwa Propagandy pod patronatem Josepha Geobbelsa, wydaje się, że spełniły swoje zadanie. O sile przekazu medialnego – wówczas radiowego- w dwa lata później mogli się przekonać mieszkańcy Stanów Zjednoczonych, gdzie po emisji słuchowiska „Wojna światów” w adaptacji Orsona Wellesa wybuchła panika, gdyż słuchacze odebrali słuchowisko za relację z prawdziwego lądowania Marsjan na Ziemi.
I chociaż radio obecnie straciło swoją pozycję w konkurencji z innymi mediami, to przecież przed laty to ono pobudzało wyobraźnię i emocję słuchaczy, pewnie nie w mniejszym stopniu niż obecne media działające nie tylko na zmysł słuchu. Archiwalne nagrania radiowe z zasobu Stiftung Deutsches Rundfunkarchiv pozwalają na nowo przeżywać emocje sportowe, ale również przyjrzeć się technice manipulacji emocjami dużych zbiorowości w przeszłości. Ale czy tylko w przeszłości?

W oparciu o Deutsches Rundfunkarchiv opracowała
Jolanta Leśniewska
AP/Oddział Kutno

FRANCJA: X Konferencja archiwów departamentalnych.

W dniach 26- 27 maja 2011 r. w Kolmarze (Colmar) odbędzie sie doroczna konferencja Sekcji Archiwów Departamentalnych Stowarzyszenia Archiwistów Francji pod hasłem: „Archiwa departamentalne i terytorialne pomiędzy reformą administracji terytorialnej a terytorializacją kultury”. Konferencja odbędzie się w trzech blokach:
1. Rządowa reforma terytorialna, reforma jednostek terytorialnych, terytorializacja kultury- nowe konteksty zjawisk.
Blok obejmuje takie zagadnienia, jak studia nad dekoncentracją kultury we Francji, w kontekście reformy samorządów terytorialnych i problemy, jakie stwarza ta sytuacja zarówno dla administracji terytorialnej, jak i animatorów kultury.
2. Zwiększenie udziału jednostek terytorialnych w polityce archiwizacji.
Tu umiejscowiono zagadnienia związane z naukową kontrolą Międzyministerialnej Służby Archiwów Francji w zakresie wobec archiwów tradycyjnych i cyfrowych.
3. Rozwój działań kulturalnych adekwatnych do skali terytorialnej.
Zagadnienia obejmują współpracę archiwów i animatorów kultury w skali terytorialnej w kontekście pytań o partnerów, o działania i o problemy jakie sie pojawiają
Przewidziano debatę okrągłego stołu na temat rozwoju oferty kulturalnej dla społeczeństwa „odsuniętego”- emerytów, a także zagadnienia związanymi z konferencjami archiwów realizowanymi lokalnie oraz archiwami a ofertą pedagogiczną także realizowaną lokalnie.

Więcej w języku francuskim.

oprac. Adam Baniecki
AP O/Lubań

SZWAJCARIA: Staatsarchivs Nidwalden – wszystkie karty na stół.

W Staatsarchivs Nidwalden w Szwajcarii, w trakcie rutynowych zabiegów konserwatorskich ksiąg sądowych z pierwszej połowy XVI w., odnaleziono 90 bardzo dobrze zachowanych i prawie kompletnych kart do gry tzw. Jasskarten. Przeleżały tam spokojnie pół tysiąclecia, ukryte w obwolucie księgi protokolarnej Nidwaldnerskiego Sądu Karnego obejmującego lata 1528-1535. Posłużyły one jako wzmocnienie okładek księgi, w okresie, kiedy do prac introligatorskich często wykorzystywano -„zbędne” lub noszące znamię zakazanych – materiały, które można byłoby określić mianem „średniowiecznej makulatury”. Tego typu znaleziska zdarzają się bardzo rzadko. Jednak po tych nielicznych przypadkowych odkryciach, biorąc do ręki stare księgi, nigdy nie możemy mieć pewności, czy nie zawierają one jakichś niespodzianek. Podobna historia wydarzyła się w ubiegłym roku Hauptstaatsarchiv w Stuttgarcie, gdzie na podobnej zasadzie odnaleziono w księgach rachunkowych różnych urzędów z XVI w. zapisy pergaminowe z ksiąg liturgicznych i chorałów gregoriańskich (Archnet z 28 czerwca 2010 r.). Karty do gry i gregoriańskie chorały to oczywiście zupełnie różne kategorie wytworów kultury, ale połączył je wspólny los popadnięcia w pewnym momencie historycznym w niełaskę i wtórnego wykorzystania ich jako materiału introligatorskiego.
Pierwsze, szwajcarskie wzmianki o kartach do gry pochodzą z XIV wieku, ale zachowane egzemplarze kart należą do rzadkości. Te, znalezione w obwolucie akt wymiaru sprawiedliwości, należą do rozpowszechnionego na obszarze niemieckojęzycznym kart określanych jako „Basler Typ” i zachowują wszystkie charakterystyczne dla tego obszaru cechy, a więc oznaczenia koloru – dzwonek (karo), róża (kier), tarcza (pik) i żołądź (trefl) – oraz charakterystyczny herb Bazylei przedstawiający skierowany na lewo pastorał.
Gra karciana typu „Jassen” ma bardzo długą i bogata tradycję na terenie Szwajcarii i niekiedy określana jest nawet, jako gra narodowa Szwajcarów. Pierwsze wzmianki z Nidwalden na jej temat pochodzą z 1572 roku i dotyczą tarota zwanego tam „Troggen” oraz dwóch gier zwanych „Muntern” i „Keyssern”. Okresowo władze wprowadzały zakazy praktykowania gier karcianych, które uważano za szkodliwe uzależnienie podobne do alkoholizmu oraz zajęcie podejrzane obyczajowo i moralnie.
Być może właśnie w okresie karcianej prohibicji użyto do oprawy sądowych protokołów skonfiskowanego materiału dowodowego w sprawie. To miało być zapewne ostatnie rozdanie tej talii kart. Tak się jednak nie stało i po prawie 500 latach karty wróciły znowu do gry, chociaż zupełnie innej.

Na podstawie Obwalden und Niedwalden Zeitung i Kanton Niedwalden Online
oprac. Jolanta Leśniewska
AP/O Kutno

 

CZECHY: XVI Konferencja Czeskich Archiwistów

Czescy archiwiści spotykają się na krajowych konferencjach co dwa lata. W tym roku miejscem obrad, XIV już Krajowej Konferencja Czeskich Archiwistów była, położona koło Chebu, uzdrowiskowa miejscowość Frantiskove Laznie, gdzie w dniach 26-28 kwietnia 2011 r. zjechało się blisko 500 osób, aby obradować nad bieżącymi problemami czeskiej archiwistyki. Tym razem hasło konferencji brzmiało „Archiwa udostępnione i otwarte? Współczesne trendy w udostępnianiu archiwaliów”.

 

Kasyno
Obrady i budynek kasyna w którym odbywał sie zjazd

Obrady podzielono na trzy bliki tematyczne. Pierwszy poświęcono udostępnianiu archiwaliów, traktowanemu jako priorytet pracy archiwów, co z zaprezentowanych wystąpień okazało się być nie do końca oczywiste. Drugi dotyczył porządkowania materiałów archiwalnych pod kątem potrzeb badawczych. Wreszcie trzeci blok poświęcono nowoczesnych metodom i technikom służącym udostępnianiu akt, a więc w dużej mierze digitalizacji i Internetowi. W ramach tych trzech bloków wygłoszono 32 referaty, w tym trzy przez gości zagranicznych. Pierwszym z nich było wystąpienie Thomasa Aignera z Austrii poświęcone międzynarodowej współpracy archiwalnej, głownie nad projektem „Monasterium”, który w naszym kraju nie rozwija się zbyt dobrze. Dwa pozostałe wystąpienia gościnne należało do przedstawicieli Polskich, delegowanych przez Stowarzyszenie Archiwistów Polskich.

Adam Baniecki Ivo Łaborewicz
Polskie referaty

W pierwszym Adam Banicki (AP we Wrocławiu O/Lubań) omówił rolę badacza archiwów historycznych w międzynarodowych standardach archiwalnych, w drugim Ivo Łaborewicz (AP we Wrocławiu O/Jelenia Góra) przedstawił prezentację filmową poświęconą obrazowi użytkownika archiwów w polskich filmach fabularnych. Wszystkie trzy wystąpienia zagraniczne spotkały się z dużym zainteresowaniem zgromadzonych.
Obrady toczyły się w dużej i bogato zdobionej sali uzdrowiskowego kasyna, gdzie też 27 kwietnia wieczorem zorganizowano wieczorek towarzyski, podczas którego, przy piwie i czeskiej dechovce (orkiestra dęta, ale tym razem wzbogacona o instrumenty elektryczne), bawiono się i wymieniano poglądy do późnych godzin nocnych. Bardzo istotną częścią konferencji okazała się półdniowa wycieczka do pobliskiego miasta Cheb, które w tym roku obchodzi jubileusz 950-lecia pierwszej wzmianki. Piękne gród, z zachowanym średniowiecznym układem ulic i pięknie odnowioną zabudową barokową, przyjął uczestników konferencji bardzo gościnnie. Archiwiści mogli zwiedzić za darmo zamek z romańską kaplicą, bogate w eksponaty muzeum – mieszczące się w kamienicy, w której w 1634 r. zamordowania słynnego dowódcę cesarskiego w wojnie trzydziestoletniej Albrechta Walensteina, galerię miejską w barkowym kościele, wiele innych zabytków, a wreszcie miejscowe archiwum państwowe, mieszczące się od 100 lat w zabudowaniach byłego klasztoru franciszkańskiego. Posiada ono interesujący i cennych zbiór archiwalny, a także niezwykle bogatą bibliotekę podręczną (ponad 50 tys. woluminów), zawierającą m.in. inkunabuły. Ciekawostką jest niezwykłe biurko dyrektora tej placówki z lat 1895-1937, Karla Siegla, które służyło mu do pracy i do … spania.

Biurko Harla Siegla
Biurko Karla Siegla

Ma bowiem otwierany blat, pod którym ukryto materac. Dzięki temu rozwiązaniu, pochłonięty swą pracą archiwista, nie musiał tracić czasu na powroty do domu, lecz przespać się wygodnie w swoim gabinecie, i już z samego rana pogrążyć się w ukochanych dokumentach.

oprac. Ivo Łaborewicz AP Jelenia Góra
zdjęcia Adam Baniecki i Ivo Łaborewicz
Zdjęcia z Konferencji
Teksty wybranych referatów