Zápis ze setkání předsedů archivních asociací zemí Vyšegrádské čtyřky

Zápis ze setkání předsedů archivních asociací zemí Vyšegrádské čtyřky
ve dnech 6.-7. března 2008 v Ostravě

Přítomni:
Blažena Przybylová (Heská archivní společnost)
Daniel Doležal (Heská archivní společnost)
Szögi László (Magyar leveltárosök egyusülete)
Varga Júlia (Magyar leveltárosök egyusülete)
Járosné Ignácz (Magyar leveltárosök egyusülete)
Zuzana Kollárová (Spoločnosš slovenských archivárov)
Veronika Nováková (Spoločnosš slovenských archivárov)
Ivo Łaborewicz (Stowarzyszenie Archiwistów Polskich)
Krzyzstof Stryjkowski (Stowarzyszenie Archiwistów Polskich)
Hanna Krajewska (Polskie towarzysztwo archiwalne)
Maćiej Jasiński (Polskie towarzysztwo archiwalne)

1.    Prvním bodem jednání bylo seznámení se situací v jednotlivých zemích. Obecně platí, že archivy a archiváři mají problémy vyplývající z hospodářské situace svých zemí. Společné jsou zejména nedostatek financí na řádný provoz archivů a snižování stavu odborných sil v archivech. Společným problémem je také masivní zavádění digitálních dokumentů do praxe a potřeba jejich dlouhodobého ukládání.
2.    H. Krajewska informovala o chystané konferenci v Novém Saczu a Bochni v září 2008, která je výsledkem loňského jednání této skupiny v Popradě.
3.    Přítomní se dohodli, že hlavním informačním místem o situaci v jednotlivých zemích bude informační portál www.archiwa.net. Zavázali se též, že na tento portál dodají informaci o dění ve svých zemích alespoň 1x za dva měsíce.
4.    Účastníci jednání se dohodli upozornit příslušné struktury EU na dlouhodobé podceňování zabezpečení archivů, zejména v otázce materiálního a personálního zajištění ve svých zemích. Prof. Szögy se uvolil vypracovat koncepci deklarace na toto téma, které bude po projednání společně podepsána předsedy, odeslána a zveřejněna. S touto deklarací budou seznámeny další archivní asociace zemí EU a budou požádány o spolupodepsání.
5.    H. Krajewska informovala o našich aktivitách Mezinárodní archivní radu a další mezinárodní organizace.

Zapsal: Daniel Doležal

Tekst PDF

Cele i działania MRA na 2004- 2006 (Ankieta), oprac. A. Baniecki

Cele i działania MRA na 2004- 2006 (Ankieta)

Priorytety członków Międzynarodowej Rady Archiwalnej (MRA)

W trakcie spotkania członków zarządzających Międzynarodową Radą Archiwalne w Abou Dhabi we wrześniu 2003r.dyskutowano na temat strategii i i ograniczeń programu MRA na 2004r.

W lipcu i sierpniu 2003r rozesłano kwestionariusz dotyczący wskazania najważniejszych celów działania na lata 2004- 2006 dla MRA. Po porzeanalizowaniu odpowiedzi wskazano osiem obszarów na których powinna skupić się aktywność rady:

1. Rozpoznanie miejsca archiwów w zarządzaniu dokumentami elektronicznymi i informatyzację. Najważniejszą sprawą jest tu uzgodnienie zderzenia nowoczesnych technologii informatycznych i komunikacyjnych z archiwistyką. Dla wszystkich regionów działania MRA jest to taki sam interes. Odpowiedzi ankiety koncentrowały się na zarządzaniu i ochronie dokumentu elektronicznego. Wielu ankietowanych wskazywało na konsekwencje technologiczne informatyzacji dla pracy centrów archiwalnych, nadzieje związane z internetem i digitalizacją dla polepszenia dostępu do archiwów i ich ochrony. Sugestie dotyczące projektów w tej dziedzinie dotyczyły modeli strategicznych, norm, norm technologicznych, problemów zawodowych, modeli praktycznych, technicznych i oprogramowania.

2. Rozwój i pomoc zawodu archiwisty. Liczni członkowie kierowali do MRA pytanie o podniesienie poziomu zawodowego archiwistyki poprzez szkolenia zawodowe i praktykę archiwistyczną. Widzieliby rolę MRA jako centrum Informacji zawodowej. Ta potrzeba szczególnie mocno wyrażana była przez europejskich członków. Wielu wprost pytało o seminaria i kursy zawodowe organizowane przez MRA. Inni oczekują od MRA, bardziej szerokiej promocji zawodu archiwisty, zainicjowania przez MRA odpowiedzialnego kształcenia archiwistów. Proponuje sie aby MRA upełnomocniała programy kształcenia zawodowego lub certyfikowała zawodowych archiwistów. Wielu sugeruje aby strona internetowa MRA ewoluowała w kierunku portalu z danymi na temat praktycznych przykładów, poszukiwań zawodowych i problemów aktualnie interesujących archiwistów.

3. Ochrona i zabezpieczenie archiwów Ochrona i zabezpieczenie archiwów tradycyjnych staje się także jednym z najwyższych priorytetów i apeluje się aby zabezpieczenie nośników tradycyjnych nie zostało „zapomniane”, aby MRA dostarczała wskazówek w dziedzinach takich jak ochrona papieru, ochrona nośników audiowizualnych i innych szczególnych nośników. Wskazywana jest rola MRA w sytuacjach nagłych. Proponowane projekty muszą rozumieć regionalne programy ochrony, promować narodowe strategii ochrony, promować poszukiwania naukowe na temat ochrony i przechowywania różnych nośników i kształcenie zawodowe w kierunkach restauratorskich. Wskazana jest kooperacja z innymi organizmami zajmującymi się tą dziedziną.

4. Polepszenie funkcji, znaczenia i metod pracy MRA Polepszenie pracy samej Międzynarodowej Rady Archiwalnej wskazywano jako jeden z priorytetów przez niezbędną rewizję jej struktur, celów i metod pracy.

5. Rozwój archiwów i współpracy pomiędzy nimi. Liczni niepokoili się o sytuację archiwów w innych krajach domagając się większej wydajności współpracy międzynarodowej. Projekt „Solidarność archiwistyczna” jest cytowany jako faworyzowany środek pomocy archiwistycznej dla kolegów w innych krajach. Wskazywano na potrzebę refleksji nad sensem takich terminów jak „współpraca” i „rozwój”.

6. Sieci archiwistyczne Rola konferencji MRA, a szczególnie gałęzi regionalnych jest chroniona ponieważ pozwala na tworzenie sieci archiwistycznych tworzących wspólny internet jako środek wymiany doświadczeń pozwalający lepiej się wzajemnie zrozumieć.

7. Normy i wzorcowe praktyki Wielu respondentów wskazywało no konieczność dodania odwagi MRA do rozwoju norm i wzorcowej praktyki w dziedzinach zarządzania i ochrony dokumentów elektronicznych, wielu wskazywało na konieczność rozwoju norm międzynarodowych. Dla wielu dziedzin proponuje się przygotowanie podręczników praktycznych

8. Obrona zawodu i problemów archiwistycznych Wielu wskazuje z naciskiem na odpowiedzialność MRA jako obrońcy archiwistyki. Rozpoznaje w MRA rolę lobbysty w ważnych problemach dotyczących profesji na poziomie międzynarodowym i promocji wartości i wykorzystania archiwów w organizmach ponadrządowych, rządowych i publicznych. Zaleca się ustanowienie „międzynarodowego dnia archiwistyki”.

Wskazane osiem najczęściej wywoływanych spraw nie wyczerpuje listy problemów. Członkowie MRA będą kontynuować orady nad nimi na Międzynarodowym Kongresie Archiwów w Wiedniu w sierpniu 2004r.

Na podstawie La gestion des archives électroniques et l’établissement de réseaux archivistiques, Flash, opracował Adam Baniecki

Warsztaty ARCHIVES 2.0

Materiały z warsztatów Archives 2.0

Archiwum Główne Akt Dawnych 26 grudnia 2008

Strona warsztatów

Hubert Wajs, Zamiast introdukcji – gdzieś między serwisem społecznościowym a semantycznym Internetem (prezentacja PDF)

Anna Laszuk, Użytkownicy współtwórcami (w archiwach francuskich) (prezentacja PDF)

Marek Marzec, Społeczności portalu Polska.pl

Adam Baniecki, ArchNet branżowy portal archiwistów (prezentacja PDF)

Piotr Tafiłowski, Archives 3.0 (referat PDF)

Dokument Elektroniczny – Bibliographies nationaux / Bibliografie narodowe

CZECHY

1. Strategie digitálního archivování, Archivní časopis, 53, 2003, tłumaczenie z języka angielskiego i wstęp Oskar Macek, Michal Wanner, ISBN 80-86466-03-5

 


KANADA / CANADA

1. Jacques Grimard, Gére la préservation à long terme des archives électroniques au préserver le médium et le mesage, w : Archives, tom 27, nr 4/1996

2. Taïk Bourhis, Les archives électroniques: La question de l’intégralité, w: Archives, tom 32, nr 1/2000-2001

3. Nicole Périat, Politique de gestion du courriere électronique: des mesures à prendre, w: Archives, tom 29, nr 1/1997- 1998

4. Yves Marcoux, Les formats des documents électroniques en archivistique. La solution au problème des archives électroniques passe-t-elle obligatoirement par les formats normalisés des documents structurés, w: Archives, tom 26, nr 1-2 / 1994- 1995 Tekst on-line niedostępny.

5. François Daoust, S A T O (Systčme d’analyse de texte par ordinateur) Version 4.0
Manuel de référence Service d’analyse de textes par ordinateur (ATO)

Université du Québec ŕ Montréal, 1996


FRANCJA / FRANCE

1. red. C. Dhérent, Les archives électroniques. Manuel pratique, Paris 2002, ISBN 2-911601-33-5 (Direction des Archives de France), ISBN 2-11-005131-0 (La documentation française) Podręcznik w całości dostępny na stronach Dyrekcji Archiwów Francji pod adresem http://www.archivesdefrance.culture.gouv.fr/fr/archivistique/index.html Obecnie jest tłumaczony na jęcyk serbo- chorwacki i będzie wydany przez archiwa chorwackie.Warto dodać, że podręcznik jest wynikiem wieloresortowej współpracy.

2. Bulletin des Archives de France sur la DTD (EAD) Biuletyn Archiwów Francji na temat DTD(EAD) ukazuje się od 1 lutego 2000r., ostatni numer 14, opublikowano w grudniu 2003. A w nim: – EAD dla opisu kontekstualnego, EAC (Encodet Archival Context) – Seminarium na temat środków ewidencyjnych elektronicznych, Canaberra, 31października 2003 -EAD w centrum historycznym Archiwów Narodowych [Francji] -EAD i archiwalia liceum Louise-le-Grand – Porady DAMS dla eksploatacji i zarządzania on-line archiwami historycznymi – MidosaXML: nadzędzie do redagowania inwentarzy on-line lub drukowanych – EAD w Szwajcarii – Zawodowe (głównie informacje dotyczące projektu PLEADE) – Przeczytane dla was (recenzja tekstu Sarah Higgins, Implementing EAD: the experiance of the NAHSTE project w: Journal of the Society of Archivist, vol. 24, No.2, 2003)

3. Bulletin des Archives de France sur l’archivage à long terme des documents électroniques , biuletyn ukazuje się od czerwca 2000r. jako kwartalnik

4. Du droit et des libertés sur internet  format pdf


NORWEGIA

1. Elektroniske privatarkiver


WĘGRY / MAGYAR

1. praca zbiorowa, The archival preservation of electronic records in Hungary


MIĘDZYNARODOWA RADA ARCHIWALNA / INTERNATIONAL COUNCIL ON ARCHIVES

1. Authenticity of Electronic Records: A Report by ICA to UNESCO (ICA Study 13-1), Claes Granstrom, Torbjorn Hornfeldt, Gary M. Peterson, Maria Pia Rinaldi Mariani, Udo Schafer, Josef Zwicker. FORMAT PDF

2.Authenticity of Electronic Records: A Report Prepared for UNESCO and the International Council on Archives (ICA Study 13-2), Laura Millar FORMAT PDF

3. Guide pour la mise en oeuvre de la DTD EAD 2002 au Centre historique des Archives nationales (CHAN) (version 4 pour le Web, octobre 2004) par Florence Clavaud. (Podręcznik użytkownika DTD/EAD 2002 w Centrum Historycznym Archiwów Narodowych)

Dokument Elektroniczny – Bibliografia polska

  1. red. E Rosowska, Archiwa w postaci cyfrowej. Materiały międzynarodowych warsztatów DELOS CEE,Warszawa 2003, ISBN 83-89115-21-2
  2. oprac. National Library of Australia, Ochrona Dziedzictwa Cyfrowego. Zalecenia, Warszawa 2003, tłum. I. Sojka, ISBN 83-89115-22-0
  3. Adam Gałuch, Instrukcja postępowania z dokumentami elektronicznymi organów państwowych i państwowych jednostek organizacyjnych, organów jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych jednostek organizacyjnych z komentarzem, Gdańsk 2007, ISBN 978-83-742640-9-9
  4. Kazimierz Schmidt, Dokumenty elektroniczne w podmiotach publicznych: struktura, postępowanie i przekazywanie do archiwów państwowych. Co wynika z nowych rozporządzeń MSWiA wydanych na podstawie ustawy archiwalnej. Szkolenie dla pracowników archiwów państwowych dotyczące dokumentu elektronicznego. Warszawa 8, 15 maja 2007, na prawach rękopisu

Dokument Elektroniczny- Radosław Petermann

Z wielką przyjemnością prezentujemy tekst Pana Radosława Petermanna, Dokument elektroniczny. Tekst znalazł się w części głównej, a nie artykułach ze względu na fakt prezentowania przez autora zagadnień podstawowych związanych z elektronicznym dokumentem. Tekst powstał w oparciu o wygłoszony przez autora, na zebraniu naukowym w 2001r. w Archiwum Państwowym w Łodzi, referat pod tym samym tytułem.

Format: PDF

Przechowywanie obiektów elektronicznych w długim czasie- dr Hubert Wajs

ArchNet ma przyjemność udostępnić szerokiemu odbiorcy, za zgodą autora, prezentację dr Huberta Wajsa, Dyrektora Archiwum Głównego Akt Dawnych pt: Przechowywanie dokumentów elektronicznych w długim czasie-nowe wyzwania dla archiwów.

Prezentacja miała miejsce podczas seminarium zorganizowanym przez firmę Empolis Polska dnia 26 maja 2004.

Prezentacja, pdf.

Narzędzia klasyfikacji dokumentów elektronicznych: zarys problematyki, Justyna Adamus

Przedstawiamy artykuł Pani Justyny Adamus z AP w Katowicach dotyczący newralgicznej obecnie dziedziny jaką jest dokument elektroniczny. Tekst dotyka podstawowych zagadnień- klasyfikacji:

Justyna Adamus, Narzędzia klasyfikacji dokumentów elektronicznych: zarys problematyki

„Wraz z powstaniem i rozwojem nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych gospodarka zaczyna funkcjonować w tzw. rzeczywistości wirtualnej. Rzeczywistości, która jest każdemu z nas coraz bliższa, staje się codziennością, przez co warunkuje sposoby komunikacji publicznej i komfort życia obywateli. Administracja publiczna ulega tym tendencjom i zaczyna wdrażać nowe metody pracy i komunikacji z użytkownikiem.

Zachodzi konieczność archiwizacji oraz organizacji i przechowywania dokumentów elektronicznych, albowiem już dziś wiele istotnych informacji tworzonych w postaci elektronicznej ginie bezpowrotnie mimo, iż stanowią one ważny czynnik rozwoju życia społecznego, kulturalnego i gospodarczego narodu, stanowiąc przy tym tzw. dziedzictwo kulturalne. Ponadto przez wprowadzenia do szerokiego stosowania podpisu elektronicznego, co zgodnie z ustawą ma nastąpić w sierpniu 2006 roku, jak też rozwiązanie problemu wnoszenia opłat skarbowych przez Internet (tzw. cyfrowe znaczki skarbowe) możliwa będzie realizacja pełnych usług elektronicznych urzędów przez całą dobę, siedem dni w tygodniu, przez cały rok, zgodnie z formułką: „24/7/365„.

Całość tekstu w formacie pdf