Każdy kto zawita w progi Archiwum Państwowego w Lucernie (Staatsarchiv Luzern) zauważy tajemnicze znaki wtopione w posadzkę tej szacownej instytucji. Trochę przypominają one piktogramy starożytnych cywilizacji, trochę dziecinne bazgroły, trochę znaki używane w zabawie w podchody. Nie jest to oczywiście przypadek, lecz przemyślana koncepcja szwajcarskiego artysty Aldo Walkera, który projektując elementy wnętrza archiwum wykorzystał motywy zaczerpnięte z przechowywanej w archiwum wyjątkowej, i równie frapującej dokumentacji. 
Te tajemnicze znaki to tzw. Gaunerzinken, czyli tajne symbole wywodzące się z czasów średniowiecza, którymi posługiwali się ludzie pozostający poza marginesem społecznym- wędrowcy, żebracy, drobni przestępcy- aby przekazywać sobie w sposób niewerbalny informacje zrozumiałe tylko w swoim kręgu, a dotyczące możliwości pozyskania schronienia ale także zasobności potencjalnych ofiar, rodzaju zabezpieczeń, grożących niebezpieczeństw i tym podobnych. W szczególny sposób posługiwanie się tymi znakami przypisuje się grupie etnicznej jeniszów, którzy często określani są jako germańscy Cyganie, ludności prowadzącej wędrowny, nieustabilizowany tryb życia, przez długie lata postrzeganej jako element zagrażający bezpieczeństwu ustabilizowanego, zamożnego społeczeństwa szwajcarskiego. Jak się okazuje język kodów w epoce informatycznej nie odszedł całkiem do lamusa jako ciekawostka historyczna wyciągnięta z zakamarków archiwum. Spore poruszenie wywołało pojawienie się kilka lat temu na domowych skrzynkach pocztowych właśnie takich znaków które informowały, że warto lub nie warto obrabować to domostwo, lub że mieszkanie posiada zabezpieczenia. Do akcji ostrzegawczej i jednocześnie uświadamiającej czym są te tajemnicze znaki włączyła się policja zbierając informacje o takich miejscach. Zareagowały na to także towarzystwa ubezpieczeniowe, które zaniepokoiła perspektywa wypłaty odszkodowań z tytułu kradzieży.
Autor: Baniaque
9 czerwca 2013 Międzynarodowy dzień Archiwów
9 czerwca
Międzynarodowy Dzień Archiwów
Z okazji święta archiwistów i archiwów Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych prof.Władysław Stępniak złożył życzenia całemu polskiemu środowisku archiwalnemu.
SŁOWACJA: XVII Dni Archiwalne na Słowacji
W dniach 21-23 maja 2013 r. w gmachu Uniwersytetu Komeńskiego w Bratysławie, odbyły się XVII Dni Archiwalne Republiki Słowacji. Głównymi organizatorami tego wydarzenia był rektor Uniwersytetu (w tym roku mija 50-ta rocznica jego utworzenia) we współpracy ze Stowarzyszeniem Archiwistów Słowackich i Wydziału Administracji Publicznej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
Tematem tegorocznego spotkania były: „Nauka, kultura i sport w dokumentach archiwalnych”. W konferencji wzięła udział rzesza archiwistów krajowych ze Słowacji (państwowych i zakładowych), a także zagraniczni fachowcy z archiwów Austrii, Czechy, Polski, Słowenii i Węgier. Po raz drugi zaproszono również Sekretarz Generalny Międzynarodowej Rady Archiwów (MRA) przy UNESCO David Leitch, który obok okolicznościowego przemówienia na rozpoczęcie obrad, informował zebranych również o bieżących wydarzeniach w MRA. Gości powitał i konferencję otworzył rektor Uniwersytetu w Bratysławie prof. Dr. Karol Mičieta, PhD. Po wystąpieniu programowym przewodniczącego słowackich archiwistów, głos zabierali również: przedstawiciel Departamentu Archiwów przy MSW, wicemarszałek regionu Bratysława, a także przedstawiciele archiwów węgierskich w imieniu gości zagranicznych.
Szwedzkie Archiwum Lenne w Stralsundzie w zasobie Archiwum Państwowego w Szczecinie
Szwedzkie Archiwum Lenne w Stralsundzie w zasobie Archiwum Państwowego w Szczecinie
I. Prawo lenne i kancelaria lenna na Pomorzu
Prawo lenne to część prawa prywatnego rzeczowego, narodziło się we wczesnym średniowieczu (VIII-X wiek) w cesarstwie karolińskim w wyniku wprowadzenia systemu nadań i beneficjów przez monarchów w zamian za określone obowiązki, głównie służbę wojskową konno. Było to prawo zwyczajowe i normowało stosunki między seniorem a wasalem. Wraz z rozbiciem monarchii Karolingów w prawie lennym wystąpiły regionalne zróżnicowania. Ostatecznie wykształciły się dwa systemy longobardzki (Longobardische) i frankoński (Fränkische). Podstawową różnicą była zasada dziedziczenia lenna, w prawie longobardzkim (Longobardisches Recht) – według zasad prawa powszechnego, czyli równego podziału między synów, a frankońskim – primogenitury i niepodzielności majątku .
Ten pierwszy narodził się jako prawo pisane w na przełomie XI i XII wieku w północnych Włoszech będących wówczas częścią cesarstwa. Podstawą kodyfikacji były miejscowe zwyczaje lenne, które zebrano w zbiór „Księgi Lenne” (Lehnbuch). Przepisy te pochodziły przede wszystkim z Lombardii i uzupełniono je również o cesarskie ustawy w sprawach lennych oraz wyroki sądowe. Na początku XIII wieku powstała kolejna redakcja longobardzkiego prawa lennego zwana „Vulgatą”. Redakcja ta stała się częścią nowel Corpus iuris civilis (jako dziesiąty zbiór nowel) i wraz z całym prawem rzymskim recypowana w Niemczech. Tu też prawo lenne znalazło się również w Zwierciadle Saskim (Sachsenpiegel 1220–1235) .
Cały artykuł Patrz: pdf
Paweł Gut
AP Szczecin
Kancelaria i archiwalia pruskie
W dniu święta archiwistów i archiwów, w dniu 9 czerwca, Naukowy Portal Archiwalny ma zaszczyt poinformować o uruchomieniu działu autorskiego poświęconego kancelarii i archiwaliom pruskiej proweniencji. Dział prowadzony będzie autorsko przez wybitnego badacza tych zagadnień dr. Pawła Guta z Archiwum Państwowego w Szczecinie.
Adam Baniecki
Kancelaria i archiwalia pruskie.
Kancelarie i archiwalia śląskiej, pomorskiej, pruskiej proweniencji.
Pruska kancelaria akt spraw i jej spuścizna w archiwach polskich.
Pruska kancelaria akt spraw stanowi pewien synonim, hasło wywoławcze dla dokumentacji archiwalnej, która powstawała nie tylko w okresie XIX i XX wieku na ziemiach północnych i zachodnich państwa polskiego, a które w tym czasie stanowiły terytorium państwa pruskiego, ale szerzej dla tego typu dokumentacji z Pomorza Zachodniego, Warmii i Mazur, Ziemi Lubuskiej czy Śląska z XVI-XVIII wieku, nim one kolejno stały się częścią władztwa brandenbursko-pruskiego Hohenzollernów, a w konsekwencji państwa niemieckiego (od 1870). Z kolei system kancelarii akt spraw w okresie zaborów objął praktycznie całość ziem polskich i po dziś dzień jest podstawą kancelarii.
CZECHY: Konferencja o pieczęciach kościelnych
Sfragistyka kościelna należy do jednych z bogatszych. Liczne osoby i instytucje kościelne stworzyły w średniowieczu rozległą sieć, obejmującą cały świat chrześcijański, która to sieć odzwierciedlała jednolitą organizację kościelną. Podobnie było z pieczęciami, które pozornie były znormalizowane. Nie była jednak niezmienne, gdyż odzwierciedlały teologiczne, polityczne, organizacyjne i gospodarcze przemiany. Jednocześnie ich wygląd dostosowywał się do użytkowników i potrzeb konkretnych pieczęci grup społecznych. W czasach nowożytnych pieczęcie kościelne „podzieliły się” ponadto na różne konfesje. Były i są do dziś bardzo wartościowym źródłem informacji o czasach, w których powstały i ludziach, którym służyły.
Chcąc zwrócić uwagę na ten rodzaj źródeł historycznych – Centrum Studiów Społeczeństwa Średniowiecznego i Kultury – Vivarium przy Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Ostrawie oraz Krajowe Archiwum w Opawie i Morawskie Towarzystwo Genealogiczne i Heraldyczne w Brnie organizują w dniach 10-11 października 2013 r. międzynarodową konferencję nt. „Metamorfozy sfragistyki kościelnej” (Proměny církevní sfragistyki), która odbędzie się w siedzibie Krajowego Archiwum w Opawie Oddział w Ołomuńcu, przy ul. U Husova sobory 10 w Ołomuńcu.
Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja o pieczęciach kościelnych”
Białoruś – Rosja – Ukraina – spotkanie szefów archiwów.
W dniach 29-30 maja 2013 r., w miejscowości Kamieniuki w Puszczy Białowieskiej (Białoruś, obwód brzeski) odbyło się coroczne trójstronne spotkanie szefów służb archiwalnych i instytucji archiwalnych Białorusi, Rosji i Ukrainy. W ramach spotkania odbyła się również międzynarodowej konferencji nt. „Technologie informacyjne w archiwistyce i biurowości”.
Uczestnicy konferencji podkreślili, że zautomatyzowane technologie wywierają znaczący wpływ na teorię i metodologię archiwistyki i są obecnie stosowane we wszystkich bez wyjątku obszarach działalności archiwów. Informatyzacja branży archiwalnej spowoduje, że praca archiwistów będzie bardzie wydajna i sensowna, jest też najskuteczniejszym narzędziem do zaspokojenia potrzeb społeczeństwa i państwa w dostępie do informacji historycznych. Tworzenie baz danych i elektronicznych kopii dokumentów archiwalnych pozwala dziś w różnych krajach rozwiązywać szereg problemów i znacznie rozszerzyć dostęp do informacji archiwalnych dla wszystkich zainteresowanych obywateli, świadczyć przez instytucje archiwalne usługi drogą elektroniczną, promować wdrażanie międzyresortowego obiegu dokumentów elektronicznych. Technologie informatyczne są coraz częściej stosowane w praktyce instytucji archiwalnych na całym świecie.
Kolejne spotkanie archiwistów trzech krajów odbędzie się w 2014 roku w Rosji.
«Информационные технологии в архивном деле и делопроизводстве».
oprac. Edyta Łaborewicz,
AP Legnica
Rosja: „Dokumenty Epoki Sowieckiej” w internecie
Dnia 11 czerwca 2013 o 12:00 godz. w sali konferencyjnej Archiwum Państwowego Rosyjskiej Historii Współczesnej w Moskwie (Российский государственный архив новейшей истории) odbędzie się prezentacja nowego międzyarchiwalnego projektu – strony internetowej „Dokumenty Epoki Sowieckiej”.
W Rosji i w innych krajach pojawia się ogromna ilość nie tylko publicystyki, ale też prac naukowych, które, nie będąc oparte na źródłach archiwalnych i rzeczywistych faktach, przyczyniają się do stworzenia niepełnego i zniekształconego obrazu przeszłości historycznej Rosji.
Archiwiści, jako powiernicy i kustosze pamięci narodowej, za swoje główne zadanie uważają zapewnienia obywatelom dostępu do autentycznych źródeł, także z wykorzystaniem nowoczesnych technologii informatycznych – w formie elektronicznej.
Celem projektu jest zapewnienie powszechnego dostępu do najważniejszego zbioru dokumentów archiwalnych, które są kluczowe dla zrozumienia epoki sowieckiej.
Projekt realizowany jest wspólnie przez Federalną Agencję Archiwów i archiwa federalne przechowujące zespoły archiwalne z czasów Związku Sowieckiego: Archiwum Państwowe Federacji Rosyjskiej (Государственный архив Российской Федерации), Rosyjskie Archiwum Państwowe Ekonomiki (Российский государственный архив экономики), Rosyjskie Archiwum Państwowe Literatury i Sztuki (Российский государственный архив литературы и искусства), Rosyjskie Archiwum Państwowe Historii Społeczno-Politycznej (Российский государственный архив социально-политической истории), ww. Rosyjskie Archiwum Państwowe Historii Współczesnej, Rosyjskie Państwowe Archiwum Wojskowe (Российский государственный военный архив), Rosyjskie Archiwum Państwowe Marynarki Wojennej (Российский государственный архив Военно-Морского Флота), Rosyjskie Archiwum Państwowe Dalekiego Wschodu (Российский государственный архив Дальнего Востока), Rosyjskie Archiwum Państwowe Dokumentacji Fotograficznej i Filmowej (Российский государственный архив кинофотодокументов), Rosyjskie Archiwum Państwowe Dokumentacji Dźwiękowej (Российский государственный архив фонодокументов), Rosyjskie Archiwum Państwowe Dokumentacji Naukowo-Technicznej w Moskwie wraz ze swoją filią w Samarze (Российский государственный архив научно-технической документации).
Czytaj dalej „Rosja: „Dokumenty Epoki Sowieckiej” w internecie”
MRA: Obchody Międzynarodowego Dnia Archiwów w 2013 r.
Przypadający na 9 czerwca Międzynarodowy Dzień Archiwów będzie w tym roku obchodzony po raz szósty. na całym świecie.
Obchodzony będzie w różny sposób na który złożą się: wystawy, konferencje, wizyty, debaty i inne działania mające na celi promocję archiwów.
W komunikacie na ten temat MRA podkreśliła na jakie cele powinny się nastawić archiwa. Powinny one uświadomić szerokim odbiorcom wagę archiwów, ich cele, podstawy prawne i charakter. Decydentów zaś należy przekonywać, że dla sprawnego zarządzania istotne są dobrze funkcjonujące i nowoczesne archiwa.
Oficjalne logo
Międzynarodowego Dnia Archiwów
Czytaj dalej „MRA: Obchody Międzynarodowego Dnia Archiwów w 2013 r.”
BIAŁORUŚ: Projekt i wystawa: „Powstanie 1863-1864 na terytorium Białorusi”
Na stronie internetowej państwowych Archiwów Białorusi – wirtualna wystawa pt. „Powstanie 1863-1864 na terytorium Białorusi” (czyli ówczesnych guberni: Witebskiej, Grodzieńskiej, Mińskiej i Mohylewskiej). Dokumenty i inne materiały (fragmenty opracowań) pochodzą ze zbiorów: Narodowego Archiwum Historycznego Białorusi (Национальный исторический архив Беларуси), Narodowego Archiwum Historycznego Białorusi w mieście Grodnie (Национальный исторический архив Беларуси в г. Гродно), Białoruskiego Państwowego Archiwum-Muzeum Literatury i Sztuki (Белорусский государственный архив-музей литературы и искусства), Białoruskiego Państwowego Archiwum Dokumentacji Audiowizualnej (Белорусский государственный архив кинофотофонодокументов), Narodowego Archiwum Republiki Białoruś (Национальный архив Республики Беларусь) oraz Białoruskiego Naukowo-Badawczego Centrum Dokumentacji Elektronicznej (Белорусский научно-исследовательский центр электронной документации).
fot. Archivy Bielariusi
Czytaj dalej „BIAŁORUŚ: Projekt i wystawa: „Powstanie 1863-1864 na terytorium Białorusi””