NORWEGIA: Odmłodzony podręcznik archiwistyki.

Opracowanie i publikacja podręcznika do archiwistyki nie jest wydarzeniem częstym za to ma zawsze dla środowiska zawodowego archiwistów wielką wagę. Podręczniki, firmowane przez narodowe dyrekcje archiwów, jak słynna publikacja francuska „Archiwistyka praktyczna” pod redakcją legendarnego Jean Favier, od dawna są niedostępne w księgarniach, a zapowiadane kolejne wydanie odwleka sie w czasie. Powód zapewne leży w konieczności zrewidowania sporej części informacji, bo choć podstawy archiwistyki nie zmieniają się, to ich prawne ujęcie tak. Do tego wszystkiego dochodzi rewolucja technologiczne, która wymaga dopisania zupełnie nowych rozdziałów. Autor wznowionego obecnie wydania (pierwsze miało miejsce w 2000r.) Ivar Fonnes, archiwista królewski, jest specjalistą i jednym z głównych leaderów projektu standardu dla norweskich archiwów elektronicznych o nazwie Noark-5.


fot. bokkilden.no

Podręcznik archiwistyki dla zarządzania publicznego (Arkivhåndboken for offentlig forvaltning) obejmuje całość obszaru norweskiej archiwistyki, zwłaszcza zaś zagadnień prawnych obowiązujących w publicznych jednostkach organizacyjnych. W zamierzeniu jest przewodnikiem po podstawowych zagadnieniach oraz prawie archiwalnym, aktach wykonawczych oraz instrukcjach. Ma być narzędziem codziennego wsparcia archiwistów w pracy. Nowością jest objęcie treścią zagadnień związanych z dokumentem elektronicznym oraz najnowszej wersji norweskiego standardu dla archiwów elektronicznych Noark- 5. Norweski standard obejmuje w sposób całosciowy postępowanie z dokumentem elektronicznym . Obecnie składa sie z z samego standardu (dokument liczy 249stron), bibliotek metadanych oraz bibliotek obiektów. Posiada też opracowany schemat XML. System Noark rozwijany jest już od 1984r. (wersja 2). Te zagadnienia obok klasycznych domen archiwistyki sa udziałem nowego, poprawionego wydania Arkivhåndboken for offentlig forvaltning.

Ivar Fonnes, Arkivhåndboken, for offentlig forvaltning,Utgivelsesår/versjon: 2009 / 1
wydawca: Kommuneforlaget AS, ISBN: 9788244612951
cena 525 koron

oprac na podstawie Riksarkivet. , bokfeber.no , bokkilden.no
Adam Baniecki
AP Lubań

NORWEGIA: Publiczne i wspólne inwentarze opublikowane on-line

Latem 2009r, Królewskie i Państwowe Archiwa Norwegii aktualizowały i opublikowały on-line dwie bazy danych obejmujące zasób własny i zasób jednostek organizacyjnych będących pod opieką archiwum. Pierwszym z nich jest Publiczny Katalog Archiwalny (Felleskatalogen for Arkivverket) zawierający informacje o zasobie Archiwum Królewskiego (Riksarkivet), Archiwum Samów (norweskich Eskimosów, Samisk arkiv) i osmiu regionalnych archiwów państwowych. Aktualizowana wersja bazy zawiera 18.546 pozycji opisujacej materiały archiwalne państwowe i prywatne.

Drugim katalogiem (bazą danych) jest Wspólny Katalog (Samkatalogen) obejmujący prywatny i państwowy zasób zebrany w bazie danych dotyczacy: osób, przedsiębiorstw (nawet tak małych jak sklepy), organizacji i instytucji, po których dokumentacja przechowywana jest w norweskich archiwach, bibliotekach i muzeach. Baza zawiera 15 673 rekordy, dotyczace zasobu przechowywanego w 54 instytucjach.


fot. Riksarkivet

Projekt ma ułatwić i poszerzyc możliwości korzystania z zasobu archiwalnego przechowywanego także poza siecię archiwalną.

Felleskatalogen

Samkatalogen

Więcej w języku norweskim

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

FINLANDIA: 200-lecie włączenia do Rosji

20 kwietnia 2009 r w Narodowym Archiwum Finlandii w Helsinkach otwarto rosyjsko-fińską wystawę pod tytułem „Cesarstwo Rosyjskie i kształtowanie się Wielkiego Księstwa Finlandii w latach 1808-1820”, z okazji 200 rocznicy włączenia Finlandii w skład państwa rosyjskiego na prawach wielkiego księstwa (czyli państwa, którego głową jest monarcha noszący tytuł wielkiego księcia). Rosyjska część ekspozycji liczyła ok. 100 eksponatów – oryginałów i kopii dokumentów z zasobu rosyjskich archiwów, w większości pokazywanych publicznie w Finlandii po raz pierwszy.
Rosja anektowała należącą wcześniej do Szwecji Finlandię w 1807 r., po pokoju w Tylży. Pokonana Szwecja uznała ten fakt w 1809 r., a zwołany przez cara Aleksandra I fiński parlament uznał jego władzę zwierzchnią i nadał mu tytuł wielkiego księcia Finlandii. Mimo formalnie deklarowanej szerokiej autonomii księstwa, m. in. dopiero w 1863 r. zwołano pierwszą sesję fińskiego parlamentu, zaś w następnych latach (panowania cara Aleksandra II) nastąpił wzmożony proces rusyfikacji szkolnictwa i urzędów państwowych.
Finlandia ogłosiła niepodległość po wybuchu rewolucji październikowej w 1917 r.
W otwarciu wystawy wzięli udział, oprócz przedstawicieli rosyjskich archiwów federalnych, ambasadorzy Federacji Rosyjskiej i Estonii oraz reprezentanci świata fińskiej polityki i nauki.

 

Więcej w języku rosyjskim

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

NORWEGIA: Magazyny archiwalne w skałach

   Dnia 8 czerwca w Norwegii otwarto nowe magzyny archiwalne Riksarkivet w Oslo. Specyficzną ich cechą jest fakt, że nowy blok magazynowy wybudowany został nie wzwyż a wgłąb. Obecnie liczy 2 pietra nad ziemia i 7 kondygnacji magazynowych pod powierzchnią ziemi wykutych w skale. Ostatnio oddano 4 bloki o powierzchni 4500m2, co zwiększyło powierzchnie magazynową archiwum państwowego w Oslo do 40 tys. mb półek.

Na oddanych kondygnacjach znajdują sie magazy, każdy o szerokosci 18 i długości 100m. Dodatkowo przygotowano także pomieszczenia do przechowywania dokumentacji cyfrowej. Dla zredukowania kosztów ogrzewania i wentylacji ściany są izolowane do wewnątrz na głąbokość 100mm stalową płytą oraz wełną mineralną i cementową bazą. Koszt całości wykonanej wg projektu Janne Grindheim zamknął sie w kwocie 188milionów koron.

Więcej w języku norweskim

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

NORWEGIA: Śladami Hamsuna- wirtualna wystawa archiwum w Trondheim

W roku 2009 przypada 150 rocznica urodzin wybitnego norweskiego prozaika, laureata Nagrody Nobla Knuta Hamsuna (1859- 1952).

Knut Hamsun, a właściwie Knut Pedersen urodził się w 1859r. w Lome. Ojciec jego będąc wiejskim krawcem nie był w stanie zapewnić dostatniego życia rodzinie. W 1862r. cała rodzina przeprowadziła się na wydzierżawioną farmę w północnej Norwegii w pobliżu koła polarnego o nazwie Hamsund, to od niej pisarz przyjął pseudonim literacki (litera „d” wypadła przypadkiem na skutek błędu drukarskiego i tak już pozostało).

Czytaj dalej „NORWEGIA: Śladami Hamsuna- wirtualna wystawa archiwum w Trondheim”

NORWEGIA: Edukacyjna inicjatywa centralnego archiwum w Oslo

W dniu 21 marca 2009r. w głównej siedzibie Archiwum Królewskiego w Oslo (Riksarkivbygningen) odbędą się warsztaty, otwarte dla szerokiego grona amatorów historii rodzinnej, pod hasłem: Slektshistoriedag i Riksarkivbygningen (Dzień historii rodziny w archiwum centralnym). Warsztaty będą prowadzone przez zawodowych archiwistów w czterech grupach problemowych:
1. Jak rozpocząć badania nad dziejami rodziny?
2. Spisy ludności w badaniach rodzin.
3. Wybór pośród różnorodnych materiałów archiwalnych, tych właściwych do badań rodzin
4. Pomoc w poszukiwaniach w archiwach cyfrowych (w Norwegii udostępnianie on- line akt metrykalnych jest bardzo zaawansowane. przyp. AB)
5. Nauka czytania neogotyku.

Udział w warsztatach jest płatny i kosztuje 200 koron.

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań