Seminarium pod tytułem “ZoSIA vs. AtoM. Dwa systemy do zarządzania zasobem archiwalnym” które odbyło się w Warszawie w dniach 23 i 24 stycznia 2013 jest ciekawym dla obserwatora z zewnątrz spojrzeniem na ewolucyjną drogę, jaka idą archiwa w komputeryzacji katalogów zasobów archiwalnych. W odróżnieniu od biblioteki, która posługuje się standardowymi narzędziami komputerowymi od ponad 40 lat, archiwum dopiero względnie niedawno weszło na drogę standaryzacji. Potrzeba zmusiła organizacje archiwalne do tworzenia narzędzi, wczesne ich użycie pozwoliło na szybką komputeryzacje procesu inwentaryzacji zasobów, a szerokie użycie utrudnia do dziś zmiany i ewolucje. Tak powstały programy SEZAM i IZA które z dużym powodzeniem służyły archiwstom. Nie oparte na standardach wymiany danych (takich jak EAD) i oparte na przestarzałą juz dziś technologie, spełniły jednak bardzo ważna funkcję wprowadzenia dość jednolitego systemu do polskiej archiwistyki (i przez przedłużenie do tych archiwów polonijnych które zdecydowały sie na komputeryzację).
BELGIA: XIV Dni Archiwów Uniwersytetu w Louvain-la-Neuve
Na 24 i 25 kwietnia 2014 r. zaplanowane zostały obchody XIV Dni Archiwów organizowane przez Uniwersytet Louvain-la-Neuve w Belgii. W ramach obchodów zorganizowana będzie dwudniowa sesja, której mottem jest: „Projektowanie archiwów- w kierunku nowych podstaw” (Projeter les archives vers de nouveaux fondements). Punktem wyjścia jest stwierdzenie, że współczesny kontekst wytwarzania dokumentacji jest bardzo mocno obciążony nowymi informacjami, które są przypisywane do wytwarzanej informacji. Ten proces wiąże się z przejściem od dokumentacji tradycyjnej do cyfrowej. Zarządzanie dokumentacja ewoluowało, a procesy i procedury pracy uległy modyfikacji. W konsekwencji wytwarzanie informacji, relacje w bazach danych i ich udostępnianie zarówno szerokim rzeszom użytkowników, jak i wyspecjalizowanym historykom ulegają głębokim przemianom. Ta sytuacja stawia przed archiwistami pytanie o kierunki rozwoju archiwistyki na przyszłość.
Czytaj dalej „BELGIA: XIV Dni Archiwów Uniwersytetu w Louvain-la-Neuve”
Rosja – Ukraina – współpraca archiwalna – ?
Archiwa państwowe Rosji i Ukrainy przewidziały na lata 2014-2016 szereg wspólnych przedsięwzięć, o czym świadczy dokument z 3 września 2013 r., widniejący na stronie www Federalnej Agencji Archiwów Rosji. Zaplanowano wspólne wystawy – na rok 2014 m.in. z okazji 200. rocznicy urodzenia Tarasa Szewczenki, setnej rocznicy wybuchu I wojny światowej), na 2015 r. – uczczenie 70. rocznicy zwycięstwa ZSRR nad hitlerowskimi Niemcami, na 2016 – upamiętniającą 30. rocznicę tragedii w Czarnobylu, wiele wspólnych wydawnictw, konferencje naukowe i inne formy współpracy. W obliczu sytuacji, jaka zaistniała pomiędzy obu państwami, zadajemy sobie gorzkie pytanie, ile z zaplanowanych wydarzeń ma szansę na zaistnienie, a na ile bieżąca polityka uniemożliwi ich realizację.
Więcej: План совместных мероприятий Федерального архивного агентства (Российская Федерация) и Государственной архивной службы Украины на 2014–2016 годы
oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica
Czy jesteś GLAM?
GLAM to akronim (skrótowiec) od “Galleries, Libraries, Archiwes and Museums”. Po polsku zapewne byłby GMAB, gdyby taki skrót był używany. Nie ma ciała ani organizacji o nazwie GLAM, skrót ten odnosi sie do agregacji instytucji które maja coś ze sobą wspólnego: są repozytoriami dziedzictwa kulturowego człowieka.
Istnieją instytucje, które zrzeszają muzea, archiwa, biblioteki itp. albo udzielają im wsparcia finansowego czy logistycznego, np. Institute of Museum and Library Services (ILMS) w Waszyngtonie, Museums, Libraries and Archives Council w Wielkiej Brytanii czy Norwegian Archive, Library and Museum Authority. Te instytucje nie roszczą sobie jednak przynależności do GLAM ani nie używają tego skrótu.
Czym więc jest GLAM? Jest to idea, zgodnie z którą instytucje których zadaniem jest gromadzenie i udostępnianie dóbr kultury zyskają na szerokim udostępnieniu tych dóbr. Najlepiej ilustrują ideę GLAM dwie inicjatywy, OpenGLAM i GLAM-Wiki.
CZECHY: Konferencja dotycząca przestępstw seksualnych.
Stowarzyszenie Czeskich Archiwistów (Česká archivní společnost) na swoim facebookowym profilu zaprasza na interesującą międzynarodową konferencję naukową, jaka odbędzie się w środę 16 kwietnia 2014 r. na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Brnie, gdzie badacze rożnych dyscyplin naukowych, w tym archiwiści, będą obradować na temat: „Przestępstwa seksualne wczoraj i dziś”.
Już sam tytuł wskazuje, iż rzecz dotyczyć będzie występków, budzących od zawsze wielkie zainteresowanie znacznej części opinii publicznej i mediów. Przestępstwa seksualne do niepamiętnych czasów, stanowiąc wielkie zagrożenie dla społeczeństwa, były zagrożone surowymi sankcjami karnymi, gdyż ingerowały w wolność i godność jednostki, stanowiły niebezpieczeństwo dla normalnego rozwoju młodzieży. Dlatego przygotowywana konferencja ma za zadanie zająć się różnymi zjawiskami związanymi z przestępczością seksualną i dotyczącym jej ustawodawstwem od początku do chwili obecnej. Będzie też okazją do zapoznania się z różnorodną bazą źródłową, zachowana w rozmaitych archiwach. Preferowane będą zwłaszcza referaty poświęcone następującej tematyce:
– przestępstwa seksualne i ich ściganie od starożytności do średniowiecza;
– ulokowanie przestępstw seksualnych w nowoczesnych kodyfikacjach karnych;
– karanie homoseksualizmu jako przestępstwa;
– ściganie przestępstw seksualnych w Czechach i na Słowacji;
– przepisy związane ze ściganiem przestępstw seksualnych w wybranych krajach europejskich i pozaeuropejskich;
– sprawcy i ofiary przestępstw seksualnych w świetle psychologii, socjologii i innych dyscyplin;
– doświadczenie śledztw dotyczących przestępstw seksualnych.
Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja dotycząca przestępstw seksualnych.”
Rozdzielczośc i mit DPI
 David by Michelangelo; dithered by User:Gerbrant using own software (cropped from Image:Dithering algorithms.png) [Public domain], via Wikimedia Commons |
Niezbyt dawno, w czasie rozmowy z archiwistą z Londynu, mieliśmy okazje sprzeczać się na temat dpi plików cyfrowych. Wydawało mi się wtedy, że to zwykłe nieporozumienie, aż do chwili, kiedy inny archiwista z dużej instytucji w Polsce zaczął przekonywać mnie, że filmy 35 mm (negatywy) skanuje się z rozdzielczością 600 dpi. Ponieważ dałoby to skan podobny do rastrowych zdjęć w starych gazetach (używano tam procesu zwanego dithering) – patrz obraz po prawej, byłem nieco zaskoczony. Dało to impuls do napisania tego blogu o dość powszechnej, jak widać, mitologii dpi. O skanie tego negatywu będzie nieco dalej, na początek wstęp o rozdzielczości.
Rozdzielczość
Rozdzielczość optyczna jest pojęciem o ustalonej reputacji pochodzącym z optyki, i w ogólności definiuje, dla danego systemu optycznego, jak daleko muszą być odległe od siebie dwa obiekty (np. dwie równoległe linie), aby dało się je odróżnić – jeśli są za blisko, zmyją się w jeden. Rozdzielczość obiektywów zależy od jakości soczewek i od średnicy soczewki, rozdzielczość błony filmowej od wielkości ziarna itp. Rozdzielczość optyczną wyraża się często w liniach na centymetr. Przy digitalizacji rozdzielczość optyczna jest podstawym parametrem, gdyż określa, jak drobne szczegóły oryginału będą wiernie oddane w zapisie cyfrowym.
Czechy. Sympozjum: „Kroniki, jako źródła historyczne”
Na dzień 17 września 2014 roku Okręgowe Archiwum Państwowe w Pradze, przy współpracy Instytutu Historii Akademii Nauk Republiki Czeskiej oraz Muzeum Narodowego w Pradze, przygotowuje sympozjum naukowe pod hasłem „Kroniki, jako źródło historyczne. W siedemsetną rocznicę śmierci Ottona Turyngii”. Miejscem obrad będzie Zamek Zbraslawski (Zamek Zbraslavský) – dawny klasztor Cystersów.
W 2014 roku przypada 700-rocznica śmierci pierwszego autora „Kroniki Zbrasławskiej” – Otonna z Turyngii. Sama Kronika jest łacińskim dziełem (Chronicon aulae regiae), treścią obejmującą okres lat 1252-1338, powstałym w latach 1305-1339 w cysterskim klasztorze w Zbrasławiu pod Pragą, który ufundował w 1292 r. czeski król Wacław II. Autorami tego monumentalnego dzieła byli dwaj opaci tego klasztoru Otto oraz Piotr Żytawski.
Czytaj dalej „Czechy. Sympozjum: „Kroniki, jako źródła historyczne””
Ukraina: 25 rocznica wycofania wojsk radzieckich z Afganistanu
15 lutego 2014 wypada 25. rocznica wycofania wojsk byłego ZSRR z Afganistanu. W wojnie afgańskiej uczestniczyło ponad 160 tysięcy żołnierzy i oficerów z Ukrainy. Wspierając inicjatywę stowarzyszeń weteranów, Prezydent Ukrainy ogłosił rok 2014 na Ukrainie rokiem uczestników walk na terytorium innych krajów. W zasobie Centralnego Państwowego Kinofotofonoarchiwum Ukrainy (Центральний державний кінофотофоноархів України імені Г. С. Пшеничного) znajduje się ponad 500 zdjęć i dziesiątki nagrań filmowych dokumentujących dzieje pobytu kontyngentu wojsk radzieckich w Afganistanie i ich wycofanie, jak również pamięć o żołnierzach tam poległych. Na stronie www Archiwum udostępniono fotografie z Afganistanu, wykaz nagrań filmowych oraz 15-minutowy film pt. „Afganistan – ból i pamięć.
oprac. E. Łaborewicz
AP Legnica
Więcej: Виведення військ колишнього СРСР з Республіки Афганістан: 25 років потому
Bośnia i Hercegowina: Archiwum Bośni i Hercegowiny ofiara demonstracji w Sarajewie
Trwające od 7 lutego w stolicy Bośni i Hercegowiny demonstracje przeciwko bezrobociu i dalszemu zubożeniu społeczeństwa tego kraju, doprowadziły do aktów krwawej przemocy i tym samym do niszczenia budynków publicznych. W piątek 8 lutego w Sarajewie, protestujący podpalili budynki prezydenckie, w których od 1947 roku swoją siedzibę miało również Archiwum Państwowe Bośni i Hercegowiny – Arhiv Bosne i Hercegovine. Obecne demonstracje są najbardziej dramatycznymi wydarzeniami od czasu wojny w Bośni 1992-1995.
Fot. Archiwum Bośni i Hercegowiny i Augias
Międzynarodowy pełnomocnik na Bośnię Valentin Inzko poinformował stację ORF, że znaczna część archiwum w Sarajewie została spalona. Archiwum przetrwało trzy wojny, ale obecne „szkoda są ogromne „, powiedział wstrząśnięty tymi wydarzeniami Valentin Inzko. Prawdziwą tragedią jest to, że spalił się magazyn, w którym przechowywano najstarszą i najważniejszą część zasobu – od okresu osmańskiego do końca II wojny światowej. Były wśród nich cenne dokumenty, w tym kopie mikrofilmów dokumentów z archiwów Wiednia, dokumentacja Komisji Zbrodni Wojennych po II wojnie światowej, i inne. Informacje o niepowetowanych szkodach potwierdził dyrektor archiwum Saban Zahirović, na łamach dziennika „Dnevni avaz”. Pierwsze informacje o szkodach wraz z dokumentacją fotograficzną, dostępne są również na stronach archiwum. Duża część dokumentacji została całkowicie spalona, ale część można będzie jeszcze uratować.
Czytaj dalej „Bośnia i Hercegowina: Archiwum Bośni i Hercegowiny ofiara demonstracji w Sarajewie”
Tydzień praw autorskich
Niedawno (w tygodniu 13-18 stycznia 2014) Electronic Frontier Foundation (EFF) zorganizowała “Tydzień praw autorskich”, aby przypomnieć nam, jak złożony jest to problem oraz co możemy i powinniśmy zrobić w sprawie praw autorskich. Dla każdego z sześciu tematów (po jednym na dzień), uczestniczące instytucje wniosły swój wkład w postaci blogów, artykułów i innych inicjatyw. Jest to fascynująca lektura, z którą warto się zapoznać. Poniżej krótkie omówienie zilustrowane cytatami z wybranych tekstów: