Tag: brno

CZECHY: Letnia Szkoła Nauk Pomocniczych Historii

Nauki pomocnicze historii (w skrócie NPH) są swoistym „kuferkiem z narzędziami” w rękach historyka podczas jego podróży w czasie. W kufrze tym kryje się dziesięć głównych i kilka mniejszych dyscyplin historycznych, jakie zrodziły się wraz ze współczesną nauką historyczną, które tworzą zestaw metod naukowych i umiejętności „rzemieślniczych” niezbędnych do pracy ze źródłami. Są to więc dyscypliny niezbędne dla każdego archiwisty, zwłaszcza pracującego w instytucjach z zasobem historycznym. Dla pogłębienia i rozwoju umiejętności w zakresie NPH Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Masaryka w Brnie organizuje specjalne zajęcia.
W ramach tzw. Skryptorium Brunense w dniach od 27 czerwca do 1 lipca 2022 r. odbędą się zajęcia „Letniej Szkoły Nauk Pomocniczych Historii”. Kursy te będą prowadzone na dwóch poziomach. Na poziomie pierwszym nastąpi wprowadzenie w poszczególne nauki pomocnicze historii dla „początkujących”: licealistów zainteresowanych studiowaniem historii, studentom różnych innych dyscyplin, ale także studentom niższych lat nauk historycznych, pragnących poszerzyć swoją wiedzę z zakresu NPH.

Czytaj dalej „CZECHY: Letnia Szkoła Nauk Pomocniczych Historii”

CZECHY: Konferencja o obronie granic państwowych w latach 60. XX w.

Stowarzyszenie Czeskich Archiwistów zaprasza na konferencję naukową, organizowaną przez Muzeum Techniki w Brnie we współpracy z tamtejszym Uniwersytetem Obrony, pt. „Ochrona granicy państwowej w cieniu muru berlińskiego. Przełom lat 50. i 60. oraz pierwsza połowa lat 60. w regionach przygranicznych”, która odbędzie się dnia 5 maja 2022 r. w sali wykładowej wspomnianego Muzeum Techniki w Brnie, ul. Purkyňova 105, Brno-Královo Pole.
W dziejach Świata lata 60. XX wieku przyniosły łagodzenie napięć między dwoma mocarstwami oraz z rozszerzeniem współpracy pomiędzy krajami bloku zachodniego i wschodniego. Jednak początek tej dekady wiązał się z ogromnym ryzykiem konfrontacji militarnej. Środkowoeuropejska granica pomiędzy dwoma blokami politycznymi stała się miejscem eskalacji napięcia międzynarodowego nie tylko podczas budowy muru berlińskiego, ale także rok później, w październiku 1962, podczas kryzysu kubańskiego. O ile ten ostatni kryzys dotknął granicę tylko tymczasowo, o tyle konsekwencje budowy muru berlińskiego były długotrwałe, odznaczając swe piętno na środkowoeuropejskiej granicy bloku wschodniego.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja o obronie granic państwowych w latach 60. XX w.”

CZECHY: Seminarium o źródłach masowych w kontekście RODO

Źródła milczą… z naszej winy? Perspektywy badań źródeł seryjnych w kontekście ochrony danych osobowych, to tytuł warsztatów naukowych, jakie przygotowują wspólnie Archiwum Narodowe w Pradze (Nardoní archiv Praha), Obwodowe Archiwum Państwowe w Pradze (Stan oblastní archiv v Praze) oraz Instytut Nauk Pomocniczych i Archiwistyki (Ústav pomocných věd historických a archivnictví) Uniwersytety im. Masaryka w Brnie. Odbędą się one online (na platforma ZOOM nebo MS Teams) dnia 15 czerwca 2021 r.
Temat warsztatów jest efektem rozwoju społeczeństwa informacyjnego i uzyskanej w ostatnich dziesięcioleciach przez byłe państwa komunistyczne wolność, co przyniosło szereg problemów związanych z regulacją niejednokrotnie sprzecznych praw obywatelskich – prawa do wolności badań, prawa do informacji o działaniach instytucji państwowych, prawa obywatela do informacyjnego samostanowienia lub ochrony własnej osobowości. Dla archiwów, które przechowują przede wszystkim dokumenty powstałe w wyniku działalności instytucji państwowych, siłą rzeczy właściwa ocena konfliktów pomiędzy uprawnioną ochroną interesów prywatnych i publicznych musi być trudna. Ponadto antagonizm ten znajduje odzwierciedlenie w całym cyklu życia dokumentu i zwiększa wymagania dotyczące zachowaniem informacji przez twórców, ich przejmowania, przetwarzania i publicznego udostępniania. Co więcej, oczekiwania badawcze są bardziej niż odmienne, od samych badań naukowych, poprzez obywatelską kontrolę nad władzą publiczną, po komercjalizację danych uzyskiwanych maszynowo w celu ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego.
Jednak w przypadku dokumentów zawierających dane osobowe, powstałych w społeczeństwie demokratycznym po 1989 roku, możliwość publicznego udostępnienia tych informacji jest zasadniczo utrudniona w porównaniu z dokumentami z okresu reżimów totalitarnych. Jedną z zasad, stosowaną obecnie w związku z prawodawstwem europejskim, jest zasada minimalizacji danych osobowych już podczas przetwarzania u ich twórcy. Wiele dotychczas wykorzystywanych źródeł historycznych zniknie lub nie będą dostępne przez całe życie człowieka , a nawet dłużej (tzw. Ochrona pośmiertna).

Czytaj dalej „CZECHY: Seminarium o źródłach masowych w kontekście RODO”

CZECHY: Konferencja o żydowskich konwersjach w Europie Środkowej

W dniach 15-17 października 2019 r. w Morawskiej Bibliotece w Brnie odbyła się bardzo ciekawa międzynarodowa konferencja naukowa nt. „Zbawienie duszy a demonstracyjny spektakl. Żydowskie konwersje na terenie Europy Środkowej do 1848 r.”, której organizatorami są m.in.: Stowarzyszenie Historii Żydów w Czechach, Fundacja Samuel-Steinherz z Norymbergii, Praskie Centrum Studiów Żydowskich – Katedra Bliskiego Wschodu na Uniwersytecie Karola w Pradze, Instytut Historii Akademia Nauk Republiki Czeskiej, Austriackie Instytut Historii Żydów w St. Pölten i Żydowskie Muzeum w Pradze.
W pierwszym dniu konferencji (we wtorek 15 października) zaprezentowane zostałyą następujące referaty: Milan Žonca (Praga): Nawrócenie jako pytanie i odpowiedź, problem i rozwiązanie (wstępna refleksja); Christoph Cluse (Trewir): Religiöse Konversion als historiographische Herausforderung (Mittelalter und Frühe Neuzeit) / Nawrócenie religijne jako problem badań historycznych (średniowiecze i okres wczesnonowożytny); Eva Doležalová (Praga): Nawrócenie Żydów w Czechach i na Morawach na początek ruchu husyckiego; Eveline Brugger (St. Polten): Zu den zeiten, do ich jud was. Konvertiten in den österreichischen Quellen des 14. Jahrhunderts / W czasach, kiedy byłem Żydem. Konwersje w źródłach austriackich XIV wieku; Martha Keil (Wiedeń – St. Pölten): Was wurde aus den „Neuchristen“? Die Wiener Gesera 1420/21 und die Zwangstaufe von Juden und Jüdinnen / Co się stało z „nowymi chrześcijanami”? Wiedeńska gezera [pogrom w Wiedniu] 1420/1421 i gwałtowne chrzty Żydów i Żydówek; Birgit Wiedl (St. Pölten): Das Motiv der Bekehrung von Juden in christlichen Hostienlegenden / Motyw nawrócenia w chrześcijańskich legendach o hosti.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja o żydowskich konwersjach w Europie Środkowej”

CZECHY: Konferencja o przestępczości dawniej i dziś

W nawiązaniu do bardzo udanej ubiegłorocznej konferencji historycznej nt. „Przestępstwa seksualne wczoraj i dziś” Wydziału Prawa Uniwersytetu Masaryka w Brnie także i w tym roku organizuje podobną konferencją, tym razem pod hasłem: „Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu wczoraj i dziś” (Trestné činy proti životu a zdraví včera a dnes), która odbędzie się w środę, 27 maja 2015 r.
Jak zauważają organizatorzy przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu należą bez wątpienia do najpoważniejszych występków ludzkich, ponieważ dotyczą najbardziej podstawowych wartości życia. Zagrożone one były najwyższymi karami od niepamiętnych czasów, ale wysokość tych kar nadprzestrzeni dziejów ulegała ciągłym zmianom. O tym m.in. mają dyskutować historycy prawna, specjaliści w dziedzinie prawa karnego z Czech i Słowacji, a także eksperci w sprawach karnych z praktyką prawniczą (naukowcy, eksperci medycyny sądowej i lekarze). Organizatorzy pragnął, aby wystąpienia koncentrowały się na różnych zjawiskach związanych z ustawodawstwem odnoszącym się do przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu człowieka od początku do chwili obecnej.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja o przestępczości dawniej i dziś”

CZECHY: Wystawa dokumentów zrabowanych przez Szwedów w XVII w.

Grabieży archiwaliów nie zapoczątkowano w XX stuleciu. Praktykowane było przez pojedyncze osoby i całe państwa od stuleci. Jednym z okresów, w którym na masową skalę dochodziło do rabunków dzieł sztuki i archiwów, był wiek XVII. Szczególnie odznaczyli się w tym zakresie Szwedzi, których wojska – podbijające kraje niemieckie w czasie wojny trzydziestoletniej, czy później Rzeczpospolitą – wywoziły za Bałtyk wszystko, co tylko wydawało im się cenne. Niewiele z tych dokumentów wróciło do swych pierwotnych siedzib. Do takich wyjątków należą materiały archiwalne prezentowane obecnie na wystawie w Morawskim Ziemskim Archiwum w Brnie.
Dnia 12 listopada 2014 r. w wielkiej sali Morawskiego Ziemskiego Archiwum w Brnie (Moravský zemský archiv v Brně) otwarto wystawę zatytułowaną „Zwrócone łupy szwedzkie” (Navrácená švédská kořist). Pokazano na niej rękopisy, zrabowane w Czechach przez wojska szwedzkie pod koniec wojny trzydziestoletniej, które udało odzyskać się w 1878 roku, dzięki uporowi i wieloletnim zabiegom morawskiego historyka, księdza Beda Dudíka.

Czytaj dalej „CZECHY: Wystawa dokumentów zrabowanych przez Szwedów w XVII w.”

CZECHY: Konferencja dotycząca przestępstw seksualnych.

Stowarzyszenie Czeskich Archiwistów (Česká archivní společnost) na swoim facebookowym profilu zaprasza na interesującą międzynarodową konferencję naukową, jaka odbędzie się w środę 16 kwietnia 2014 r. na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Brnie, gdzie badacze rożnych dyscyplin naukowych, w tym archiwiści, będą obradować na temat: „Przestępstwa seksualne wczoraj i dziś”.
Już sam tytuł wskazuje, iż rzecz dotyczyć będzie występków, budzących od zawsze wielkie zainteresowanie znacznej części opinii publicznej i mediów. Przestępstwa seksualne do niepamiętnych czasów, stanowiąc wielkie zagrożenie dla społeczeństwa, były zagrożone surowymi sankcjami karnymi, gdyż ingerowały w wolność i godność jednostki, stanowiły niebezpieczeństwo dla normalnego rozwoju młodzieży. Dlatego przygotowywana konferencja ma za zadanie zająć się różnymi zjawiskami związanymi z przestępczością seksualną i dotyczącym jej ustawodawstwem od początku do chwili obecnej. Będzie też okazją do zapoznania się z różnorodną bazą źródłową, zachowana w rozmaitych archiwach. Preferowane będą zwłaszcza referaty poświęcone następującej tematyce:
– przestępstwa seksualne i ich ściganie od starożytności do średniowiecza;
– ulokowanie przestępstw seksualnych w nowoczesnych kodyfikacjach karnych;
– karanie homoseksualizmu jako przestępstwa;
– ściganie przestępstw seksualnych w Czechach i na Słowacji;
– przepisy związane ze ściganiem przestępstw seksualnych w wybranych krajach europejskich i pozaeuropejskich;
– sprawcy i ofiary przestępstw seksualnych w świetle psychologii, socjologii i innych dyscyplin;
– doświadczenie śledztw dotyczących przestępstw seksualnych.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja dotycząca przestępstw seksualnych.”