NIEMCY: Akta pod specjalnym nadzorem. „Kontrowersyjne archiwalia”- Konferencja archiwów uniwersyteckich i naukowych w Erlangen (19-20 marca 2015)

W dniach 19–20 marca 2015 roku w kolegium Uniwersytetu Fryderyka i Aleksandra w Erlangen i Norymberdze (Friedrich Alexander Universität Erlangen-Nürenberg) odbyła się doroczna konferencja grupy specjalistycznej 8 Niemieckiego Stowarzyszenia Archiwistek i Archiwistów (Fachgruppe 8 des Verbandes deutscher Archivarinnen und Archivare e.V). Fachgruppe 8- sekcja archiwów uniwersyteckich i instytucji naukowych powstała w 1978 roku i reprezentuje archiwistów pracujących w archiwach uczelni wyższych, placówek naukowych i kulturalnych, w tym muzeów.

Tematem konferencji były: Problematyczne/kontrowersyjne zbiory archiwalne. Problemy zasobów archiwów uniwersyteckich i naukowych (Die brisante Akte. Problembehaftete Bestände in Universitäts- und Wissenschaftsarchiven). Pomimo, iż temat spotkania zawężony był do instytucji uniwersyteckich i naukowych, to będące przedmiotem zainteresowania materiały (brisante/problematyczne) nie stanowią wyłącznie domeny tego typu instytucji. Problem takich dokumentów jest absolutnie uniwersalny pod naszą szerokością geograficzną także.  Kontrowersyjność, czy też problematyczność zbiorów odnosiła się zarówno do ich formy fizycznej, ale w szczególności do ich treści i wiążących się z tym komplikacji natury prawnej i etycznej.

Czytaj dalej „NIEMCY: Akta pod specjalnym nadzorem. „Kontrowersyjne archiwalia”- Konferencja archiwów uniwersyteckich i naukowych w Erlangen (19-20 marca 2015)”

MRA: Doroczna konferencja Międzynarodowej Rady Archiwów – Reykjavilk 28 – 29 września 2015

Tegoroczna coroczna konferencja Międzynarodowej Rady Archiwów odbędzie się w stolicy Islandii Reykjaviku w dniach 28 – 29 września. Hasłem jej jest: „Archiwa: Dowody, bezpieczeństwo i prawa obywatelskie: Bezpieczeństwo, dyspozycyjność i niezawodność informacji”. Celem konferencji jest wskazanie i przeanalizowanie obszarów wrażliwych na szeroko rozumiane zagrożenia współczesności. Zbadanie badanie zdolności archiwistów i archiwów dla realizacji podstawowych celów społecznych takich jak bezpieczeństwo i ochrona informacji z punktu widzenia ochrony praw obywatelskich w szczególności wobec fenomenu współczesnego świata, jakim jest otwartość dostępu do informacji i danych.

Konferencja odbędzie się w trzech blokach tematycznych podzielonych na węższe zagadnienia:
1)    Bezpieczeństwo i przechowywanie informacji
a)    Zarządzanie ryzykiem i bezpieczeństwem informacji
b)    Normy i procedury bezpieczeństwa dla dokumentów aktywnych (records management) i archiwaliów
c)    Zagrożenia związane z wojnami, terroryzmem, katastrofami naturalnymi i zmianami klimatycznymi
d)    Ochrona autentyczności dokumentów aktywnych (records management), danych i systemów powiązanych
e)    Bezpieczeństwo, kradzieże i obrót archiwaliami

Czytaj dalej „MRA: Doroczna konferencja Międzynarodowej Rady Archiwów – Reykjavilk 28 – 29 września 2015”

CZECHY: Konferencja o przestępczości dawniej i dziś

W nawiązaniu do bardzo udanej ubiegłorocznej konferencji historycznej nt. „Przestępstwa seksualne wczoraj i dziś” Wydziału Prawa Uniwersytetu Masaryka w Brnie także i w tym roku organizuje podobną konferencją, tym razem pod hasłem: „Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu wczoraj i dziś” (Trestné činy proti životu a zdraví včera a dnes), która odbędzie się w środę, 27 maja 2015 r.
Jak zauważają organizatorzy przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu należą bez wątpienia do najpoważniejszych występków ludzkich, ponieważ dotyczą najbardziej podstawowych wartości życia. Zagrożone one były najwyższymi karami od niepamiętnych czasów, ale wysokość tych kar nadprzestrzeni dziejów ulegała ciągłym zmianom. O tym m.in. mają dyskutować historycy prawna, specjaliści w dziedzinie prawa karnego z Czech i Słowacji, a także eksperci w sprawach karnych z praktyką prawniczą (naukowcy, eksperci medycyny sądowej i lekarze). Organizatorzy pragnął, aby wystąpienia koncentrowały się na różnych zjawiskach związanych z ustawodawstwem odnoszącym się do przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu człowieka od początku do chwili obecnej.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja o przestępczości dawniej i dziś”

CZECHY: XVI Krajowa Konferencja Archiwalna

W dniach od 7 do 9 kwietnia 2015 r. w miejscowości Poděbrady, odbędzie się 16 Konferencja Czeskich Archiwistów, tym razem pod hasłem: „Archiwa, człowiek i krajobraz. Przemiany krajobrazu i środowiska naturalnego w dokumentach archiwalnych” (Archivy, člověk a krajina. Proměny krajiny a životního prostředí v archivních dokumentech). Jej organizatorami są już tradycyjnie Czeskie Towarzystwo Archiwalne (Česká archivní společnost, o. s.), Oddział Czeskiego Towarzystwa Informacyjnego przy Archiwum Narodowym (Pobočka České informační společnosti, o.s. při Národním archivu), Departament Zarządu Archiwów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (Ministerstvo vnitra, Odbor archivní správy a spisové služby) oraz jak zwykle gospodarz, a więc Okręgowe Archiwum Państwowe w Pradze (Státní oblastní archiv v Praze).
Tradycyjna, odbywająca się co dwa lata, konferencja archiwistów Republiki Czeskiej, będzie w tym roku poświęcona głównie zagadnieniem związanym z archiwami rolnym i leśnym, które u naszych południowych sąsiadów stanowiły jeden z kamieni węgielnych nowoczesnej sieci archiwalnej. Pracujący w tych instytucjach, na przestrzeni ostatnich lat, archiwiści, to bardzo często kluczowe osobistości archiwistyki w ogóle. Jednak samą archiwistykę agrarno-leśną uważa się w Czechach już za rozdział zamknięty. Konferencja ma odpowiedzieć m.in. na pytanie, czy tak jest w istocie? Jej zadaniem ma być również stworzenie platformy do wyznaczenia punktów stycznych w interdyscyplinarnej współpracy badaczy wykorzystujących archiwalia, jako jedno ze źródeł informacji w odniesieniu do badań nad zmieniającym się krajobrazem.

Czytaj dalej „CZECHY: XVI Krajowa Konferencja Archiwalna”

CZECHY: Przygotowania do konferencji o czasach husyckich

W 2015 roku przypada 600 lat od tragicznej śmierci Jana Husa, co w świecie czeskich historyków i archiwistów nie może przejść bez echa. Możemy więc spodziewać się w przyszłym roku, nie tylko u naszych południowych sąsiadów, wielu ciekawych wydarzeń związanych z tym jubileuszem. Jednym z nich będzie bez wątpienia wielka międzynarodowa konferencja naukowa pod hasłem: „Hus – husytyzm – tradycja – Praga. Od rzeczywistości do mitu i z powrotem” (Hus – husitství – tradice – Praha. Od reality k mýtu a zpátky), przygotowywana przez Instytut Historii Czeskiej Akademii Nauk (Historický ústav Akademie věd České republiky) oraz Archiwum Stołecznego miasta Pragi (Archiv hlavního města Prahy), zaplanowana na 27–29 maja 2015 roku.
Jan Hus: kapłan i reformator Kościoła, dziekan i rektor Uniwersytetu oraz uosobienie rosnącej świadomości narodowej. We wszystkich tych rolach jest nadal znany i akceptowany przez ogół społeczeństwa czeskiego, które w znacznej części wytworzyło nowoczesną tradycję, co nastąpiło zwłaszcza w XIX i XX wieku. To drugie życie Husa trwa do dziś, mając ogromny wpływ na czeską świadomość narodową i historyczną. Elementy tej tradycji są stale pogłębiane i powielane w mediach, podręcznikach i wielu wystąpieniach. Stały się szablonem, stereotypem, który jest coraz bliżej pustki.

Czytaj dalej „CZECHY: Przygotowania do konferencji o czasach husyckich”

POLSKA: Konferencja „Warszawa ma wiele twarzy”, Warszawa, 20-21 listopada 2014

Dwudniowa konferencja z cyklu „Warszawska Jesień Archiwalna” została zorganizowana przez Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Pamięci Narodowej, Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych, Polską Akademię Nauk Archiwum w Warszawie oraz Polskie Towarzystwo Archiwalne. Tegoroczna edycja konferencji była poświęcona problematyce zachowania źródeł archiwalnych do historii miasta, ich tematyce i zawartości oraz zróżnicowaniu warsztatu badawczego współczesnego archiwisty. Program konferencji podzielony był na kilka bloków tematycznych: Warszawa na fotografii, Architektura i przestrzeń, Społeczeństwo, Muzyka i język w Warszawie oraz blok poświęcony Miastu wydarzeniom i ludziom związanym z Warszawą.

Czytaj dalej „POLSKA: Konferencja „Warszawa ma wiele twarzy”, Warszawa, 20-21 listopada 2014”

ROSJA: międzynarodowa konferencja – „100. rocznica wybuchu pierwszej wojny światowej. Bilans roku”

W dniach 26-27 listopada 2014 r. w Moskwie odbędzie się międzynarodowa konferencja naukowo-praktyczna pt. „100. rocznica wybuchu pierwszej wojny światowej. Bilans roku”, której organizatorami są: administracja miasta Moskwy, Rosyjskie Towarzystwo Historyczne, Główny Zarząd Archiwów Miasta Moskwy, Centralne Archiwum Państwowe Miasta Moskwy.
Konferencja kończy główne jubileuszowe imprezy 2014 roku, poświęcone stuleciu wybuchu I wojny światowej. Odbędzie się w formie dyskusji panelowych pt.: „Wojna, które została „zapomniana”. Nowe pytania do historyków” i „Drogami wojny do rewolucji i pokoju brzeskiego: aktualne problemy pamięci historycznej”, oraz dwóch „okrągłych stołów”, przy których będą dyskutować czołowi historycy, archiwiści i politolodzy.

Czytaj dalej „ROSJA: międzynarodowa konferencja – „100. rocznica wybuchu pierwszej wojny światowej. Bilans roku””

CZECHY: Konferencja o współpracy archiwów i szkół

W dniach 4 i 5 listopada 2014 roku w salach Archiwum Narodowego w Pradze odbyła się bardzo ciekawa konferencja pod hasłem: „Archiwa szkołom, archiwiści nauczycielom” (Archivy školám, archiváři učitelům), adresowana do grona pedagogicznego wszystkich typów szkół, do uczniów szkół średnich i studentów uczelni wyższych, archiwistów oraz do ogółu społeczeństwa zainteresowanego historią. Motto konferencji brzmiało: „Naszym celem nie jest nauczenie nauczycieli jak uczyć, ale informowanie ich o tym, gdzie i jak mogą dla nauki wykorzystać archiwa” (Naším cílem není naučit učitele učit, ale informovat je o tom, co, kde a jak mohou v archivech pro výuku využít). Konferencję zorganizowano z okazji 60-lecia powstania jednolitej państwowej sieci archiwalnej w Republice Czeskiej. Honorowy patronat nad obradami objęli ministrowie: Spraw Wewnętrznych i Edukacji Narodowej.

W dniu 7 maja 1954 roku wieloletni wysiłek, zmierzający do stworzenia jednolitej sieci archiwów w Czechosłowacji doczekał się realizacji w postaci rozporządzenia rządowego nr 29 o archiwistyce. W dniu 1 października 1954 roku powołano Centralne Archiwum Państwowe i stopniowo podporządkowywano wojewódzkie i krajowych archiwa bezpośrednio pod zarząd Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Później powstały przy starostwach powiatowych Powiatowe Archiwa Państwowe. Rozporządzenie rządu z 1954 zostało z czasem zastąpione przez nowe prawa archiwalne, już na poziomie ustaw, dzięki którym obecnie archiwa czeskie są bardziej otwarte dla szerokich rzesz społeczeństwa niż w innych krajach. Oczywiście ograniczenia istnieją (zgodnie z obowiązującymi przepisami), ale ogólnie archiwa są szeroko otwarte dla rozmaitych naukowców i ogółu społeczeństwa. Ignorancja badaczy w zakresie obowiązującego prawa utrudnia jednak często pracę archiwistom. Największe problemy sprawiają studenci. Często przychodzą oni do archiwów na krótko przed upływem terminu składania prac licencjackich lub magisterskich, z tematami, które wymagają zwykle wielomiesięcznych badań, żądając szybkiego dostępu do interesujących ich danych. Większość studentów nie posiada odpowiedniego przygotowania metodologicznego do badań historycznych i do pracy z dokumentami archiwalnymi. Nauczyciele historii narzekają na brak źródeł nauczania, ale zaniedbują przygotowanie uczniów/studentów do pracy z tymi źródłami. Z tego powodu czescy archiwiści połączyły swoje siły i postanowili zorganizować dwudniową konferencję, adresowaną do wszystkich typów szkół, nauczycieli, studentów, szkół średnich i wyższych, indywidualnych badaczy (amatorów i fachowców).

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja o współpracy archiwów i szkół”

POLSKA: Konferencja naukowa „Z problematyki archiwów prywatnych i rodzinnych”

Konferencja naukowa „Z problematyki archiwów prywatnych i rodzinnych”
Poznań, 3 października 2014 r.

Konferencję zorganizowali: Zakład Archiwistyki Instytutu Historii  UAM oraz Archiwum Państwowe w Poznaniu.
W konferencji uczestniczyli archiwiści m. in. z Poznania, Szczecina, Gdańska, Leszna, Kalisza, pracownicy UMK i UMCS, archiwum PAN, przedstawiciele Naczelnej Dyrekcji Archiwów  Państwowych oraz środowiska genealogów.
Po przywitaniu zebranych przez prof. I. Mamczak-Gadkowską i prof. P. Matusika rozpoczęto obrady.
Jako pierwszy referat wygłosił dr hab. R. Galuba (UAM): „Archiwa i archiwalia prywatne w polskim prawie archiwalnym”, w którym przedstawił najważniejsze założenia dekretu o archiwach z roku 1919 i 1951 oraz ustawy archiwalnej z 1983 r. Dekret z 1919 r. nie przewidywał nacjonalizacji zasobów archiwalnych z archiwów niepaństwowych i wprowadzał instytucję archiwistów objazdowych, którzy mieli m.in. ratować zabytki archiwalne. Dekret z 1951 r. wprowadził pojęcie państwowego zasobu archiwalnego, a ustawa z 1983 r. pojęcie narodowego zasobu archiwalnego. Nadzór Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych nad narodowym zasobem R. Galuba ocenił jako iluzoryczny, gdyż istotną część zasobu wyodrębniono spod tego nadzoru (np. archiwa MSZ, MSW, MON), zlikwidowano także obowiązek prowadzenia centralnego rejestru zasobu. Dlatego ocena wartości  informacyjnej dokumentacji nie może zależeć od statusu państwowy/niepaństwowy, gdyż w wielu podmiotach wytwarzana jest dokumentacja o trwałej wartości historycznej.
Anna Belka (NDAP) w prezentacji „Archiwa rodzinne w polityce Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych” omówiła projekty i inicjatywy, prowadzone przez NDAP oraz archiwa: konkursy, sieć punktów konsultacyjnych, wykłady i warsztaty oraz specjalną zakładkę na stronie internetowej NDAP.

Czytaj dalej „POLSKA: Konferencja naukowa „Z problematyki archiwów prywatnych i rodzinnych””