FRANCJA: Publikacja źródeł archiwalnych dotyczących ludobójstwa na ludności Tutsi w Rwandzie 1990 – 1994

We francuskim dzienniku urzędowym z 7 kwietnia 2021 r. opublikowano międzyresortowe zarządzenie otwierające francuskie archiwa posiadające zasoby dotyczące wydarzeń w Rwandzie z lat 1990 – 1994. Dekret pozwolił otworzyć (upublicznić) pełną wersję raportu sporządzonego przez komisję pod przewodnictwem Vincent Duclert : „Francja, Rwanda i ludobójstwo Tutsi  (1990 – 1994) przedłożoną 21 marca 2021 r. Prezydentowi Republiki Francuskiej. Udostępniono wszystkie dokumenty archiwalne Prezydenta Francois Mitteranda i  premiera Eduadra Balldura dotyczące Rwandy w latach 1990 – 1994, uzupełnione przez przekazane do Archiwum Narodowego kopie wszystkich cytowanych przez Komisję Badawczą dokumentów cytowanych w sprawozdaniu. Dokumentacja ta pochodzi z różnych ministerstw z tamtego okresu. Komisja przygotowała ponadto obszerny dokument zatytułowany „Stan źródeł w zasobach archiwów francuskich do badań nad Francją w Rwandzie i ludobójstwem Tutsi (1990 – 1994)” (État des sources dans les fonds d’archives français pour la recherche sur la France au Rwanda et le génocide des Tutsi (1990-1994). Dokument stanowi niezwykle interesujący przykład profesjonalnego inwentarza tematycznego. Całość dokumentacji, to znaczy raport Komisji, wraz z wszystkimi załącznikami oraz archiwalnym inwentarzem tematycznym, został udostępniony na rządowym portalu  www.vie-publique.fr (Życie publiczne- portal, portalu gromadzący informację z obszaru różnych funkcji państwa (od nauki i kultury po gospodarkę) dla obywateli.
Sam raport:  La France, le Rwanda et le génocide des Tutsi (1990-1994) Rapport remis au Président de la République le 26 mars 2021 (Francja, Rwanda i ludobójstwo Titsi (1990-1994) Raport przedłożony Prezydentowi Republiki 26 marca 2021 r.) jest obszernym, liczącym 992 strony dokumentem. Oprócz części wstępnej oraz konkluzji składa się z trzech zasadniczych części podzielonych na rozdziały.

Czytaj dalej „FRANCJA: Publikacja źródeł archiwalnych dotyczących ludobójstwa na ludności Tutsi w Rwandzie 1990 – 1994”

ROSJA: Ponad 300 zdjęć z procesów norymberskich on-line

W 75. rocznicę rozpoczęcia prac Międzynarodowego Trybunału Wojskowego, Rosarchiw dodał do federalnego projektu archiwalnego „Zbrodnie nazistów i ich wspólników na ludności cywilnej ZSRR w czasie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej 1941-1945” zbiór dokumentów fotograficznych słynnego mistrza fotografii, korespondenta frontowego Jewgienija Ananjewicza Chałdieja (ros. Евгений Ананьевич Халдей, 1917-1997).W rosyjskim Państwowym Archiwum Dokumentów Filmowych i Fotograficznych (RGAKFD) znajduje się duży zbiór dokumentów fotograficznych E.A. Chałdieja, w postaci negatywów na taśmie o rozmiarze zerowym (2,4×3,6) i drugim (9×12), które zostały zdeponowane w archiwum w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku. W 2017 roku kolekcja została uzupełniona zdjęciami przekazanymi na stałe do archiwum przez jego córkę Annę Chałdiej.

Czytaj dalej „ROSJA: Ponad 300 zdjęć z procesów norymberskich on-line”

ROSJA: federalny projekt archiwalny „Zbrodnie nazistów i ich wspólników przeciwko ludności cywilnej ZSRR podczas Wielkiej Wojny Ojczyźnianej 1941-1945”

Dnia 3 września 2020 r. na stronie internetowej rosyjskich archiwów państwowych udostępniono projekt archiwalny „Zbrodnie nazistów i ich wspólników na ludności cywilnej ZSRR w czasie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej 1941–1945”, przygotowany przez Rosarchiw we współpracy z Federalną Służbą Bezpieczeństwa, Ministerstwem Obrony, Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Ministerstwem Spraw Zagranicznych Rosji.
Projekt ma dokumentować ludobójstwo dokonane na obywatelach państwa sowieckiego, utrwalić nazwiska ofiar niemieckiego terroru, ujawnić nieznane wcześniej okrucieństwa i przestępców, którym udało się uniknąć kary. Obejmuje ponad 2600 dokumentów archiwalnych (ponad 9500 obrazów elektronicznych), w tym fotografie, fragmenty kronik filmowych i nagrania dźwiękowe z archiwów federalnych i resortowych, a także instytucji archiwalnych podmiotów wchodzących w skład Federacji Rosyjskiej. Dokumenty RGASPI (Rosyjskiego Państwowego Archiwum Historii Społeczno-Politycznej), RGVA (Rosyjskiego Państwowego Archiwum Wojskowego), archiwum Federalnej Służby Bezpieczeństwa, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Ministerstwa Obrony Rosji zostały odtajnione specjalnie na potrzeby projektu. Przedstawiony zbiór materiałów archiwalnych odzwierciedla zbrodnie „nazistów i ich wspólników”, głównie na terenach okupowanych Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej i Karelo-Fińskiej SRR; w przyszłości planowane jest jednak uzupełnienie projektu o dokumenty i dowody zbrodni popełnionych na terytorium innych republik sowieckich.

Czytaj dalej „ROSJA: federalny projekt archiwalny „Zbrodnie nazistów i ich wspólników przeciwko ludności cywilnej ZSRR podczas Wielkiej Wojny Ojczyźnianej 1941-1945””

ROSJA: „Sobibór. Kronika buntu w obozie śmierci”

Dnia 16 maja 2018 r. w siedzibie Rosyjskiego Towarzystwa Historycznego w Moskwie odbyła się prezentacja książki pt. „Sobibór. Kronika buntu w obozie śmierci”. Podstawą książki, wychodzącej w 75. rocznicę jedynego zakończonego sukcesem powstania w niemieckim obozie koncentracyjnym, były unikatowe fotografie i dokumenty z archiwum jego lidera Aleksandra Pieczerskiego (1909-1990; oficer Armii Czerwonej, współorganizator powstania i masowej ucieczki z obozu zagłady w Sobiborze w 1943 r.).

Niemiecki obóz koncentracyjny w Sobiborze (obecnie woj. lubelskie, gmina Włodawa) działał na terytorium okupowanej Polski od maja 1942 r. do listopada 1943 r. W tym czasie zamordowano w nim, według różnych źródeł, od 150 do 250 tysięcy osób, głównie Żydów z całej Europy. 14 października 1943 roku miał miejsce zorganizowany bunt i zbiorowa ucieczka ok. 300 więźniów. Ucieczka udała się 49 osobom, reszta zginęła. Po stłumieniu buntu, Niemcy zrównali obóz z ziemią, niszcząc wszystkie dowody zbrodni.

Czytaj dalej „ROSJA: „Sobibór. Kronika buntu w obozie śmierci””

ROSJA: Archiwa Państwowe Rosji: Publikacja źródłowa – antypolski program OUN w dokumentach archiwalnych

Jako uzupełnienie do dwutomowego zbioru dokumentów „Ukraińskie organizacje nacjonalistyczne w okresie II wojny światowej”, na oficjalnej stronie internetowej archiwów państwowych Rosji, w dziale „Biblioteka Cyfrowa”, zamieszczono publikację pt. „Jak i o co walczymy z Polakami: antypolski program OUN w dokumentach archiwalnych”.
Tragedia Rzezi Wołyńskiej z lat 1943-1945 wciąż przyciąga uwagę nie tylko historyków, ale także opinii publicznej. Liczne monografie i publikacje dokumentów, które pojawiły się w ciągu ostatnich dekad, pozwalają na szczegółowe badania wydarzeń krwawej czystki etnicznej, której ofiarą padło – według różnych szacunków – od 60 do 200 tysięcy polskich mieszkańców Wołynia i Galicji, i opisanie procesu organizowanych przez nacjonalistów ukraińskich rzezi Polaków na poziomie lokalnym; na poznanie imion katów, ofiar, ale także Ukraińców ratujących Polaków. Nie ma wątpliwości, że prace nad wyjaśnieniem tragedii będą kontynuowane.

Czytaj dalej „ROSJA: Archiwa Państwowe Rosji: Publikacja źródłowa – antypolski program OUN w dokumentach archiwalnych”