Czeska Filmoteka Narodowa oraz Towarzystwo Informacji Naukowej przy Archiwum Narodowym w Pradze, przygotowują na jesień kolejne (już 9) seminarium naukowe o problemach współczesnej dokumentacji archiwalnej, zwłaszcza audiowizualnej. Tym razem temat spotkania będzie brzmiał: „Źródła do historii kina – specyfika dokumentów pisanych i dokumentacji współczesnej”.
Zgodnie z tematem zebrani na seminarium będą obradować na temat źródeł do historii kina, zwłaszcza o specyfice związanych z tym zagadnieniem zarówno pisemnych materiałów archiwalnych, jak i dokumentacji współczesnej. Chodzi przede wszystkim o takie źródła, jak: plany finansowe, fundacje filmowe, plakaty i fotosy itd., które znajdują się w wielu instytucjach kulturalno-naukowych, powołanych do przechowywania dziedzictwa kulturowego. Referenci z Czech i Słowacji omawiać będą tematy związane z problematyką digitalizacji, metodologią katalogowania źródeł, udostępniania archiwaliów, przechowywania i porządkowania zbiorów dokumentacji współczesnej, restaurowania plakatów i związanych z tymi zagadnieniami aspektów prawnych.
Tag: seminaria
CZECHY: Międzynarodowe sympozjum husytologiczne w Taborze
Przypadająca w tym roku 600 rocznica spalenia Jana Husa obfituje w Czechach w rozliczne przedsięwzięcia naukowe. Jednym z nich będzie VII Międzynarodowe Sympozjum husytologiczne, zorganizowane przez Muzeum Husyckie w Taborze (Husitské muzeum v Táboře), Towarzystwo Muzeów Husa w Pradze (Společnost Husova muzea v Praze), Centrum Badań Mediewistycznych w Pradze (Centrum medievistických studií Praha) pod hasłem „Jan Hus 1415 i 600 lat później” (Jan Hus roku 1415 a 600 let poté), które odbędzie się w Taborze w dniach 23-25 czerwca 2015 r.
W konferencji przewidziano aż 32 wystąpienia badaczy z kilku krajów, w tym również z Polski. Nasz kraj reprezentować będą: prof. Wojciech Iwanczak, z referatem pt. „Hus a husitství v polských příručkách školních po II. světové válce”; dr hab. Paweł Kras z wystąpieniem pt. „Jan Hus w polskiej tradycji historiograficznej” oraz członkini Zarządu Głównego SAP i Prezes Oddziału SAP we Wrocławiu, dr Lucyna Harc, omawiając temat: „Jan Hus w śląskiej historiografii od 16. do 20. wieku”. Ponadto zaprezentują się badacze z Rosji, Ukrainy, Niemiec, Kanady, USA, Słowacji i oczywiście z Czech. Program całej konferencji dostępny jest w Internecie.
Wszyscy, którzy mają ochotę wziąć udział w tym spotkaniu, mogą kontaktować się z pod adresem: tabor@husitskemuzeum.cz Dla wszystkich uczestników konferencji zostaną przygotowane specjalne materiały. Dla pracowników instytucji naukowych uczestnictwo w konferencji jest bezpłatne. Studenci będą musieli wnieść opłatę w wysokości 70 koron (za 3 dni), pozostali 200 koron.
ČAS, „Jan Hus 1415 a 600 let poté “VII. mezinárodní husitologické sympozium „Jan Hus 1415 a 600 let poté“
oprac. Ivo Łaborewicz
AP Wrocław O/Jelenia Góra
POLSKA: IV Seminarium Sfragistyczne
Dnia 12 czerwca bieżącego roku odbędzie się czwarte Seminarium Sfragistyczne. Impuls do organizacji tych konferencji stanowił dynamiczny rozwój sfragistyki widoczny szczególnie w I dekadzie XXI w. W założeniu Seminaria mają służyć przeglądowi różnych tematów i kierunków badań sfragistycznych, dyskusji oraz wymianie informacji i doświadczeń. Dwa pierwsze spotkania odbyły się w latach 2006 i 2007. Trzecie Seminarium, które miało miejsce w roku 2008, miało nieco inny charakter: w całości bowiem zostało poświęcone problematyce typologii pieczęci. Materiały z trzech dotychczasowych spotkań zostały opublikowane w tomie „Dawne pieczęcie. Typologia — metody badań — interpretacje”, który ukazał się na początku bieżącego roku. Czwarte seminarium sfragistyczne poświęcone zostało w całości zagadnieniom sfragistyki kościelnej. Poszczególne wstąpienia będą dotyczyły głównie pieczęci zakonnych i klasztornych, ale w trakcie obrad znajdzie się miejsce również dla pieczęci biskupich a nawet, długo postrzeganych jako mało interesujące, pieczęci parafialnych.
Poniżej zamieszczamy program spotkania i zapraszamy do udziału w nim.”
Marcin Hlebionek
UKM Toruń
POLSKA: XI Ogólnopolskiego Seminarium Archiwalnego w dniach 9–10 czerwca 2015 r. pn. „Postępowanie z dokumentacją osobową – przepisy prawa, praktyka, postulaty” Koszalin 2015
Sekcja Archiwa Zakładowe, co roku, organizuje ogólnopolskie seminaria, których celem jest popularyzacja praktycznej i teoretycznej wiedzy o postępowaniu z dokumentacją oraz jej zarządzaniu, a w szczególności nowoczesnych metod i narzędzi pracy wśród aktotwórców oraz osób odpowiedzialnych za działalność archiwalną, a także podnoszenie i doskonalenie kwalifikacji zawodowych archiwistów.
Problematyką omawianą w trakcie XI Ogólnopolskiego Seminarium Archiwalnego w dniach 9–10 czerwca 2015 r. pn. „Postępowanie z dokumentacją osobową – przepisy prawa, praktyka, postulaty” będzie tematyka związana z postępowaniem z dokumentacją osobową. Celem seminarium będzie przedstawienie prawnych oraz praktycznych rozwiązań związanych z wartościowaniem, gromadzeniem, przechowywaniem oraz udostępnianiem m.in. dokumentacji pracowniczej, medycznej, ewidencji ludności, dokumentacji związanej z uzyskiwaniem świadczeń społecznych. Poruszone zostaną ponadto sprawy ochrony danych osobowych. Planowane są wystąpienia przedstawicieli Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Gospodarki, Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Polskiego Czerwonego Krzyża, Instytutu Pamięci Narodowej, organizacji pracodawców, archiwów państwowych oraz środowiska genealogów.
Współorganizatorami seminarium są Oddział Stowarzyszenia Archiwistów Polskich w Koszalinie oraz Archiwum Państwowe w Koszalinie.
Szczegóły (program i zgłoszenie).
Andrzej Jabłoński
Przewodniczący
Sekcji Archiwa Zakładowe
Stowarzyszenia Archiwistów Polskich
CZECHY: Seminarium o sztuce sepulkralnej i cmentarzach
Zainteresowanie cmentarzami i dziejami oraz kulturą grzebania zmarłych od wieków stanowi jeden z najpopularniejszych tematów wielu badań historycznych na świecie, a także w Polsce. Dlatego zapewnie wiele osób może zainteresować zaproszeni na seminarium naukowe (dnia 26.03.2015 r.) o tej tematyce, jakie na swoich stronach internetowych zamieścili czescy archiwiści.
Seminarium zorganizowane zostanie pod hasłem: „Odciski kamiennej historii” (Otisky kamienné historie), a zakres omawianej tematyki koncentrować się będzie na takich zagadnieniach, jak: zabytkowe cmentarze, groby, kształtowanie elementów krajobrazu w miejscach pochówków, elementy sakralne, będące często ostatnim wspomnieniem losów konkretnych osób lub grup ludzkich; ponadto ochrona zabytków sepulkralnych, krzyży, kapliczek, dróg krzyżowych, zabytkowych cmentarzy, kościołów i synagog.
W programie seminarium znajda się m.in. następujące wystąpienia:
Czytaj dalej „CZECHY: Seminarium o sztuce sepulkralnej i cmentarzach”
POLSKA: Gromadzenie i zabezpieczanie dokumentacji w archiwach zakładowych Bydgoszcz, 24-25 czerwca 2014 r.
X Ogólnopolskie Seminarium Archiwalne zorganizowane zostało przez Sekcję Archiwa Zakładowe SAP, Oddział w Bydgoszczy SAP oraz Archiwum Państwowe w Bydgoszczy. Rozpoczął je Andrzej Jabłoński, przewodniczący Sekcji, witając gości i dziękując osobom szczególnie aktywnym w działalności Sekcji i organizującym dziesięć wydarzeń o charakterze konferencji szkoleniowych. Tegoroczne wydarzenie połączyło uczestników o bardzo różnych doświadczeniach, oferując im różnorodną tematykę wystąpień i okazję do zapoznania się z wieloma aspektami działalności archiwów zakładowych w bardzo szerokim rozumieniu.
Jako pierwszy głos zabrał Eugeniusz Borodij (AP w Bydgoszczy). Przedstawiając „Jednolite rzeczowe wykazy akt – do czego służą?” poruszył kilka spraw – zarówno oczywistych, jak i dyskusyjnych. Podkreślał, że polityka państwa dotycząca zabezpieczenia dziedzictwa archiwalnego powinna uwzględniać różne czynniki – od interesu przyszłych badaczy po ekonomiczne możliwości przechowawców. Za istotne uznał wskazywanie przez Naczelnego Dyrektora materiałów archiwalnych, zaś postępowanie z dokumentacją niearchiwalną proponował powierzyć jej twórcom, którzy powinni uwzględniać wymogi wynikające z wielu przepisów rzeczowych. Sporządzanie wykazów akt, które powinny być elastyczne i modyfikowalne, warto powierzyć twórcom dokumentacji, najlepiej znającym jej specyfikę i mającym możliwość szybkiego reagowania na potrzeby zmian. E. Borodij zgłosił też kilka konkretnych wskazówek, zauważając, że grup zagadnień nie należy dzielić, aby dokumentacja jednej faktycznej sprawy nie była sztucznie dzielona na drobne części formalne, zaś hasła klasyfikacyjne powinny mieć rozłączne kryteria podziału. Rozważał też zalety odejścia od klasyfikacji wyłącznie dziesiętnej.
Czechy. Sympozjum: „Kroniki, jako źródła historyczne”
Na dzień 17 września 2014 roku Okręgowe Archiwum Państwowe w Pradze, przy współpracy Instytutu Historii Akademii Nauk Republiki Czeskiej oraz Muzeum Narodowego w Pradze, przygotowuje sympozjum naukowe pod hasłem „Kroniki, jako źródło historyczne. W siedemsetną rocznicę śmierci Ottona Turyngii”. Miejscem obrad będzie Zamek Zbraslawski (Zamek Zbraslavský) – dawny klasztor Cystersów.
W 2014 roku przypada 700-rocznica śmierci pierwszego autora „Kroniki Zbrasławskiej” – Otonna z Turyngii. Sama Kronika jest łacińskim dziełem (Chronicon aulae regiae), treścią obejmującą okres lat 1252-1338, powstałym w latach 1305-1339 w cysterskim klasztorze w Zbrasławiu pod Pragą, który ufundował w 1292 r. czeski król Wacław II. Autorami tego monumentalnego dzieła byli dwaj opaci tego klasztoru Otto oraz Piotr Żytawski.
Czytaj dalej „Czechy. Sympozjum: „Kroniki, jako źródła historyczne””
FRANCJA: Seminarium o środkach ewidencyjnych on-line
W dniach 2- 4 czerwca 2010 Archiwum Państwowe Terytoriów Zamorskich (Archives nationales d’outre-mer) w Aix-en-Provence organizuje seminarium pt: „Tworzenie i publikacja elektronicznych środków ewidencyjnych”. Seminarium związane jest z uruchomieniem nowej wersji aplikacji IREL (Instruments de recherche en ligne). Pierwsza wersja programu była uruchomiona w czerwcu 2004r. przez Archives nationales d’outre-mer. Umożliwiała ona dostęp on- line do zespołów i kolekcji przechowywanych w archiwum pogrupowanych w serie archiwów notariatu, stanu cywilnego i archiwum Ministerstwa Spraw Algierskich. Aplikacja zbudowana jest w oparciu o strukturalny opis archiwalny XML/EAD.
Nowa wersja dostarcza doskonalszych narzędzi opartych o XML. Obecnie baza IREL składa się z 5 modułów: biblioteki archiwum (obejmujacej zbiór biblioteki archiwum), bazy Ulysses (baza zawiera zbiory fotograficzne dostępne on-line), rejestry stanu cywilnego terytoriów zamorskich (z pełnym dostępem do skanów jednostek archiwalnych), baza notariatu (obejmująca materiały notarialne wytworzone na obszarze terytoriów zamorskich z bardzo ciekawymi możliwościami wyszukiwania albo poprzez wyszukiwarkę albo poprzez wielopoziomowy opis), oraz bazę Ministerstwa Spraw Algierskich (część tego zasobu jest niedostępna ze względów prawnych). Proponowane środki ewidencyjne robią duże wrażenie swoja ergonomią i łatwością poruszania się po zawartości archiwum dzięki zastosowaniu wielopoziomowego opisu archiwaliów w EAD (metodycznie ISAD(G) oraz pełne zastosowanie standardu EAC-CPF czyli adoptowanego na potrzeby opisu informatycznego standardu ISAAR(CPF) opracowanego przez Stowarzyszenie Archiwistów Amerykańskich, zgodnego ze standardem UNIMARC.
Proponowana oś dyskusji koncentruje się wokół trzech zagadnień:
– normalizacja opisu archiwalnego jako niezbędny warunek strukturyzacji opisu w XML
– strategia tworzenia i publikowania wiedzy o zasobie
– EAC-CPF jako format opisu kontekstowego
„EAD jest dzisiaj najlepszym narzędziem stosowania norm opisu archiwalnego informatycznie. Jest osią wielu wspólnych projektów archiwistyki europejskiej dzięki któremu liczne instytucje udostępniają swój zasób poprzez internet stosując strukturalny opis EAD.
EAC-CPF, format paralelny, opublikowany przez Stowarzyszenie Amerykańskich Archiwistów. jest całkowicie kompatybilny z międzynarodową normą ISAAR(CPF). Jest komplementarny z formatem UNIMARC/Autorites będący kombinacja not o twórcach archiwalnych i bibliotecznych, co daje informacje o nich i kontekście wytworzonych dokumentów.”
Informacje o seminarium w języku francuskim.
oprac. Adam Baniecki
AP Lubań
III Seminarium sfragistyczne
Od kilku lat badania sfragistyczne są prowadzone ze zwiększoną intensywnością i zmierzają do systematycznego opracowywania poszczególnych działów sfragistyki. Konferencje w Toruniu (2003), Krakowie (2004) i Zielonej Górze (2007) przyczyniły się do lepszego poznania stanu i perspektyw badań sfragistycznych, zbiorów pieczęci oraz problematyki heraldycznej związanej z pieczęciami. Seminaria sfragistyczne (2005, 2006) podejmowały zróżnicowaną problematykę dotyczącą pieczęci od średniowiecza do XX wieku.
Tematem kolejnego III Seminarium będzie „Klasyfikacja i nazewnictwo pieczęci”. Przy niewątpliwych osiągnięciach dotychczasowych badań sfragistycznych, dotkliwie odczuwalny jest brak refleksji metodologicznej. Jeśli polskie badania sfragistyczne mają się skutecznie rozwijać, należy wypracować jednolity system klasyfikacji pieczęci, a także właściwą mu nomenklaturę. W dotychczasowej praktyce bądź posługiwano się przestarzałymi klasyfikacjami, bądź badacze tworzyli własne klasyfikacje na użytek prowadzonych badań, nie zawsze jednak stosowane przez innych. W zbyt małym stopniu uwzględniano doświadczenia zagraniczne, co prowadziło do pewnej izolacji polskich badań. Wypracowanie poprawnej klasyfikacji pieczęci i nomenklatury sfragistycznej, to fundament na którym będą opierały się dalsze badania. Należy dążyć do tego celu etapami.
Wypracowanie ogólnej klasyfikacji powinna poprzedzić dyskusja dotycząca problemów klasyfikacji na poziomie poszczególnych działów sfragistyki. Chciałbym aby w trakcie III Seminarium omówiono problematykę klasyfikacji m.in. pieczęci królewskich, książęcych, biskupich, klasztornych, miejskich, urzędowych i innych. Chodzi nie tylko o klasyfikację według wyobrażeń napieczętnych, lecz również klasyfikacje określające hierarchię pieczęci w kancelariach (systemy sfragistyczne) oraz ich walor prawny. Oczekuję, że w poszczególnych referatach uwzględniony zostanie dotychczasowy dorobek polskich i zagranicznych badań, klasyfikacje uchwytne w przekazach źródłowych, a także wynikające z analizy praktyki kancelaryjnej. Omawiając klasyfikacje i nazewnictwo w ramach poszczególnych działów sfragistyki, proszę pamiętać o stałym ich odniesieniu do klasyfikacji ogólnej. Sprawą niezwykle ważną jest powiązanie polskich klasyfikacji pieczęci z nowszymi ustaleniami zagranicznymi, dlatego proszę uwzględnić w referatach zagraniczne publikacje poświęcone tej problematyce. Podaję wybrane przykłady, które w zależności od tematu referatu mogą być poszerzone.
T. Diederich, Prolegomena zu einer neuen Siegel Typologie, Archiv für Diplomatik, Schriftgeschichte, Siegel- und Wappenkunde, Bd. 29, 1983.
Tenże, Reflexions sur la typologie des sceaux, Janus, 1993/1.
M. Pastoureau, Les Sceaux, [Typologie des Sources du Moyen Age Occidental], Brepols 1981.
Tenże, Typologie des sceaux medievaux, Histoitr & genealogie. Annales de genealogie et d’heraldique, Nr 20, 1988, Nr 24, 1989, Nr 31, 1990.
W. Vahl, Beschreibung und Auswertung mittelalterlicher Siegel, Archiv für Diplomatik, Schriftgeschichte, Siegel- und Wappenkunde, Bd.42, 1996.
Vocabulaire International de la Sigillographie, Roma 1990.
Planowany termin Seminarium początek grudnia 2008.
Zenon Piech
III Seminarium Sfragistyczne, Kraków 2008
Marcin Hlebionek. Sprawozdanie z III Seminarium Sfragistycznego, Kraków 2008