WŁOCHY: Międzynarodowe standardy ISAD(G) i ISAAR(CPF) wymagane przez włoski nadzór archiwalny.

Dnia 8 stycznia 2014 r. Dyrekcja Generalna Archiwów Włoskich podpisała dwie umowy na dostarczanie oprogramowania dla Nadintendentur Archialnych. (We Włoszech nadzór archiwalny stanowi odrębną strukturę administracji archiwalnej. Prowadzą je nadintendentury archiwalne- Sopraindendenze archivistiche). Nowe oprogramowanie ma służyć klientom nadintendentur do opisu posiadanego przez nich zasobu.
Pierwsza umowa dotyczy oprogramowania Arianna3 wyprodukowanego przez firmę Hyperborea z Navacchio koło Pizy. Drugim produktem jest xDAMS, będący oprogramowaniem otwartego źródła rozwijanego w ramach rzymskiego stowarzyszenia regesta.exe.

Oba projekty rozwijane są z myślą o prezentacji multimedialnych zasobów archiwalnych on-line.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Międzynarodowe standardy ISAD(G) i ISAAR(CPF) wymagane przez włoski nadzór archiwalny.”

WŁOCHY: Wydanie korespondencji nuncjusza apostolskiego w Pradze Antonio Caetaniego z początku XVII w.

W Rzymie ukazało się niedawno krytyczne wydanie ważnego źródła historycznego dla dziejów Czech i Austrii, jakim jest korespondencja nuncjusza Stolicy Apostolskiego z początków XVII w. Antonio Caetaniego, z okresu sprawowania przez niego urzędu w Pradze, na cesarskim dworze Rudolfa II w latach 1607-1611. Jest to kontynuacja serii wydawniczej, jaka ujrzała światło dzienne jeszcze przed II wojną światową, staraniem historyków i archiwistów skupionych w Czechosłowackim Instytucie Historycznym w Rzymie.

Otwarcie dla badaczy Tajnego Archiwum Watykańskiego w 1881 r. stało się początkiem rozlicznych badań i publikacji źródeł niemal dla całego naukowego świata. Liczne kraje zaczęły organizować w Rzymie swoje zakłady historyczne, których zadaniem stała się naukowa penetracja oraz krytyczna edycja nieznanych dotąd materiałów archiwalnych. Również powstałe w 1918 r. państwo Czechów i Słowaków, już w latach 1921-1923, uruchomiło tu Czechosłowacki Instytut Historyczny. Działał on do 1941 r., kiedy to jego funkcjonowanie zostało brutalnie przerwane przez niemieckich okupantów. Zmiany polityczne, jakie nastąpiły po 1945 r., narzucenie Czechosłowacji ustroju komunistycznego, nie sprzyjały wznowieniu działalności tej ważnej instytucji. Dopiero w 1993 r. udało się otworzyć w Rzymie Czeski Instytut Historyczny (mieszczący się pod adresem: Via Concordia 1, 00183 Roma), który z powodzeniem kontynuuje dzieła swego poprzednika sprzed 50 lat. Jednym z najważniejszych dokonań okresu międzywojennego stało się wydanie, a w latach 1932-1946, trzech tomów korespondencji nuncjatury praskiej, w opracowaniu Mileny Linhart, zamierzonych na uprzystępnienie materiałów z lat 1592-1628, pod wspólnym tytułem „Epistulae et acta nuntiorum apostolicorum Imperator Apud 1592/1628”. Ponadto warto pamiętać, iż Instytut ten wydaje „Monumenta Vaticana res gesta Bohemicas illustrantia (1306-1471)”, jak również własny biuletyn „Il Bollettino dell’Istituto Storico Ceco di Roma”.
Obecnie opublikowany czwarty tom „Listów i akt nuncjatury apostolskiej”, poświęcony jest działalności nuncjusza Antonio Caetaniego, zawiera m.in. jego korespondencję od początku działalności, to jest do sierpnia 1608 r. do czerwca 1609 r.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Wydanie korespondencji nuncjusza apostolskiego w Pradze Antonio Caetaniego z początku XVII w.”

ISAD(G) we Włoszech

Adaptacja ISAD(G) we Włoszech Stowarzyszenie Archiwistów Włoskich (ANAI) od 1996r prowadzi prace nad adaptacja ISAD(G) do metodologii włoskiej archiwistyki. Przekład normy na język włoski został opublikowany już w 1995r. w Rassegna degli Archivisti di Stato (LV (1995, 2-3, ss. 392- 413). ANAI od razu dostrzegła przydatność standardu do międzynarodowej wymiany informacji o zasobie archiwalnym. Innym problemem pozostawało dostosowanie normy do metodologii archiwistyki włoskiej. Okazało się jednak, że zapoczątkowane jeszcze w latach siedemdziesiątych zmiany we włoskiej metodologii archiwalnej szły w kierunku zgodności z duchem ISAD’u. Przyczyną była duża otwartość i ścisły udział włoskiego środowiska archiwalnego w życiu międzynarodowej społeczności archiwalnej i stały udział w międzynarodowych wydarzeniach archiwalnych, co owocowało konfrontacją metodologii narodowej z trendami światowymi, zwłaszcza anglosaskimi. Po opublikowanie włoskiego tłumaczenia ISAD’u wokół jego tłumacza Stefano Vitali zgromadziła się grupa robocza zwana „bolońską” (Gruppo di Bologna). W jej skład weszli archiwiści aktywni w służbie publicznej i prywatnej. Celem było wszczęcie dyskusji poza ANAI na temat możliwości adaptacji normy na różnych poziomach archiwalnych: w archiwach państwowych, komunalnych, innych instytucji publicznych, przedsiębiorstw prywatnych i państwowych. Archiwiści włoscy mocno zaangażowali się w prace nad normą, a wspomniany Stefano Vitali przewodzi od 1998r pracom Komitetu d/s standaryzacji opisu archiwalnego. W lutym tegoż roku na seminarium w Bolonii zamknięto zbieranie uwag na temat ISADU. Rozpoczęły się prace nad poprawiona wersją, która została ostatecznie opublikowana w 2000r. w Ottawie.

Obecnie we Włoszech działają dwie grupy robocze zajmujące się ISAD’em: grupa bolońska i grupa rzymska. Rezultatem ich pracy są dwa dokumenty dostępne w internecie na stronach ANAI: 1. ISAD(G) Risultati di lavoro dell’ANAI- materiał Grupy Bolońskiej 2. Le proposte italiane per la revisione dell’International Standard of Archival Description (General)- materiał Grupy Rzymskiej. Oba dokumenty poddają analizie poszczególne elementy normy, Dużą wagę przypisano problemom leksykalnym oraz interpretacyjnym poszczególnych pól (zagadnień) opisu.

opracował Adam Baniecki

WŁOCHY: Repertorium o ludziach archiwów państwowych

Dnia 25 marca 2009r. w Sala Alessandrina Archiwum Państwowego w Rzymie miała miejsce uroczysta inauguracja pierwszego tomu repertorium zawierającego dane o ludziach związanych z włoską służbą archiwalną. Publikacja, pod redakcją Maurizio Cassetti’ego zatytułowana: Repertorio del personale degli Archivi di Stato, Vol I objęła okres 1861- 1918, a więc od zjednoczenia Włoch do zakończenia I Wojny Światowej. Chronologia zaplanowana została docelowo do 1958r. Niezwykle cennym jest wstęp- rozprawa pióra legendarnego Elio Lodoliniego, dziś emerytowanego profesora archiwistyki. Publikacja ukazuje biogramy i dorobek naukowy archiwistów, ludzi związanych z administracją archiwalną oraz kształceniem archwistów. Znajdują się tam biogramy tak znanych teoretyków archiwistyki jak Eugenio Casanova, Luigi Fumi, Armando Lodolini, Emilio Re i inni.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Repertorium o ludziach archiwów państwowych”