POLSKA: Konferencja „Źródła – źródłoznawstwo – nauki pomocnicze historii” cz I

Szanowni Państwo,

w imieniu Zespołu Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa przy Komitecie Nauk Historycznych PAN zapraszam na konferencję „Źródła – źródłoznawstwo – nauki pomocnicze historii” cz. I, która odbędzie się w Instytucie Historii PAN w Warszawie w dniu 9 marca br. Konferencja jest pierwszym etapem prac Zespołu NPH i E powołanego w nowym składzie w 2014 roku. Chcemy corocznie organizować cykliczne zebrania – konferencje poświęcone wybranym aspektom nauk pomocniczych historii i edytorstwa.
W tym roku mija ćwierćwiecze od konferencji „Tradycje i perspektywy nauk pomocniczych historii w Polsce”, która odbyła się w Krakowie dniach 21 – 22 października 1993 roku. Materiały konferencji zostały opublikowane w Krakowie w 1995 roku. To dobry czas, aby zastanowić się co z ówczesnych postulatów zostało zrealizowane, jaki jest współczesny status nauk pomocniczych historii i ich perspektywy.
Do udziału w pierwszej części konferencji zaprosiliśmy sześciu badaczy prezentujących różne aspekty badań z zakresu nauk pomocniczych historii. Założenia konferencji są następujące: referaty powinny być oparte na bieżących badaniach źródłowych prowadzonych przez referentów, prezentować nowe metody badań i ukazywać omawiane zjawiska nie tylko w ujęciu analitycznym ale również syntetycznym. Podobne założenia ma planowana druga część konferencji, przewidziana na przyszły rok. Program drugiej części konferencji chcielibyśmy ułożyć wspólnie z Państwem. Znajdzie się tam miejsce na każdy referat spełniający powyższe kryteria.

Czytaj dalej „POLSKA: Konferencja „Źródła – źródłoznawstwo – nauki pomocnicze historii” cz I”

NIEMCY: LEO – odkrywanie i poznawanie przeszłości Badenii-Wirtembergii

Kraj związkowy Badenia-Wirtembergia powstał 25 kwietnia 1952 przez połączenie trzech krajów związkowych: Badenii, Wirtembergii-Badenii i Wirtembergii-Hohenzollern. Jubileusz 60- lecia jego powstania, tamtejsze władze związkowe- i przede wszystkim instytucje kultury – postanowiły uczcić w godny współczesności sposób. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom nowoczesnego społeczeństwa informacyjnego,  postanowiły stworzyć portal internetowy, który połączy dane z różnych dziedzin wiedzy i informacji o landzie Badenia Wirtembergia. Zamiast rozproszonych na wielu stronach internetowych instytucji danych, jeden, wielowymiarowy portal łączący różne bazy danych i systemy informatyczne bibliotek publicznych i uniwersyteckich, archiwów, muzeów, urzędu statystycznego, urzędu ochrony miejsc pamięci, i innych. Wiele instytucji zaangażowało się ten projekt, którego koordynatorem jest właśnie Landesarchiv Baden-Wirttemberg, co może świadczyć o randze tej instytucji strukturach landowych. Jego realizację rozpoczęto w kwietniu 2010 roku, a jego pierwsza odsłona miała miejsce w 2012 roku, dokładnie w 60 rocznicę powstania landu Badenia Wirtembergia. Projekt nosi nazwę LEO i jest skrótem od pełnej jego nazwy „Landeskunde entdecken, erleben, erforschen online”.

Czytaj dalej „NIEMCY: LEO – odkrywanie i poznawanie przeszłości Badenii-Wirtembergii”

BELGIA: Poszukiwania archiwalne – przewodnik dla użytkowników

Archiwa Państwowe Belgii, przy okazji informacji o ilości zasobu archiwalnego udostępnianego użytkownikom online, przypomniały o sposobach korzystania z zasobu archiwalnego. Z opublikowanej  6 lutego 2018 r. notatki wynika, że zasób archiwów belgijskich liczy 330 km linearnych akt, 38 tys. pieczęci. Pewna cześć tego zasobu jest dostępna w formie zdigitalizowanej online. Cyfryzacji i udostępnieniu online poddano zasób cieszący się najwyższym wykorzystaniem przez użytkowników. Złożyły się nań źródła o charakterze genealogicznym, akta katastralne i dokumentacja związana z I wojną światową.
Na zdigitalizowane źródła genealogiczne złożyły się:
– rejestry parafialne obejmujące 358 rejestrów chrztów, małżeństw i zgonów liczących 49.964 obrazów cyfrowych zawierające 99.928 stron.
– rejestry stanu cywilnego (udostępniono zgodnie z obowiązującym w Belgii prawem akta starsze niż 100 lat) około 1 mln skanów.
– spisy studentów Uniwersytetu w Louvain z lat 1426 – 1797;
Archiwa I wojny światowej objęły: 6000 fotografii, 1000 afiszy, 1200 obrazów, akwarel i karykatur, Akta Państwowego Komitetu Pomocy Żywnościowej 1914 – 1919, sprawozdania parafialne z wojny 1914  – 1918, plakaty rozklejane w Hasselt w latach 1914 – 1919;
Na zdigitalizowany zasób z okresu II wojny światowej złożyły się alfabetyczne wykazy szkód wojennych.
Inne interesujące zdigitalizowane zbiory to: dokumentacja naturalnego ruchu ludności z lat 1841 – 1976; tablice statystyczne Belgii i Konga Belgijskiego 1870 – 1995.

Czytaj dalej „BELGIA: Poszukiwania archiwalne – przewodnik dla użytkowników”

CZECHY: Konferencja o wojnie trzydziestoletniej

Rok 2018 jest pełen wielkich rocznic, z których w Polsce najważniejszą będzie niewątpliwie 100-lecie Niepodległości, połączone nierozerwalnie z zakończeniem I wojny światowej. W Europie obchodzić się będzie również ważną rocznicę, a mianowicie 400 lat od wybuchu wojny 30-letniej (1618-1648), która na szczęście ominęła Rzeczpospolitą. Ten najdłuższy i najkrwawszy konflikt XVII-wiecznej Europy rozpoczął się w Czechach i Czechy też stały się areną wielu jego batalii. Nic więc dziwnego, iż w tym kraju zorganizowana zostanie wielka historyczna konferencja międzynarodowa, poświęcona temu wydarzeniu.
Konferencję pt. „Třicetiletá válka v českých zemích. Doba, události, lidé, kultura” (Wojna trzydziestoletnia na ziemiach czeskich. Czas, wydarzenia, ludzie, kultura) organizują Katedra Historii Wydziału Pedagogicznego i Katedra Nauk Pomocniczych Historii Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu w Pilznie, także z okazji 370-lecia pokoju westfalskiego oraz 400-lecia zdobycia Pilzna przez wojska Mansfelda.
Organizatorzy konferencja pragną, aby jej tematyka objęła wszystkie aspekty życia w trakcie wojny trzydziestoletniej na ziemiach czeskich, a w ramach poszczególnych sekcji zaprezentowano na niej efekty badań badaczy krajowych i zagranicznych (szczególnie oczekują oni na udziału naukowców z Polski, Austrii, Niemiec, Szwecji i Francji). Mają nadzieję na interesującą dyskusję interdyscyplinarną pomiędzy historykami, archeologami, historykami sztuki, specjalistami od antropologii historycznej, demografii, geografii, meteorologii, historyków literatury i innych.
W pierwszym bloku tematycznym planowane jest przedstawienie nowych poglądy na wydarzenia polityczne z lat wojny na ziemiach czeskich, takie jak np. nieznane fakty z największych bitew, lub na odwrót rekonstrukcje mniej znanych potyczek, działania dyplomatyczne związane z miejscami i osobami, niedostatecznie zidentyfikowane postacie, które zapisały się w historii Czech, Moraw i Śląska. Natomiast z uwagi na to, że wiele problemów religijnych tego okresu (rekatolizacja, wychodźstwo, …), było w ostatnim czasie przedmiotem innych konferencjom, organizatorzy spodziewają się poruszania jedynie niektórych tematów w tym zakresie.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja o wojnie trzydziestoletniej”

POLSKA, WARSZAWA: 100-lecie niepodległości, 100-lecie ekslibrisu

Na rok 2018 przewidziano wiele działań i wydarzeń, które będą okazją do świętowania 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Od kilku miesięcy istnieje już Komitet Narodowych Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej. Jednym z pierwszych wydarzeń rocznicowych stała się wystawa „WSPÓŁCZESNY EKSLIBRIS POLSKI 1918-2018” ze zbiorów Mieczysława Bielenia. Otwarto ją 31 stycznia 2018 r. w Warszawskiej Galerii Ekslibrisu, istniejącej na warszawskiej Ochocie przy Bibliotece Publicznej. Jak napisano w zaproszeniu: „Obok spraw fundamentalnych dla istnienia państwa i narodu można i chyba trzeba dostrzec mikroproblemy, wprawdzie mające niszowy charakter, ale przecież i one składają się na mozaikę polskich spraw z minionego wieku.”


Ekslibris autorstwa Józefa Holewińskiego

Czytaj dalej „POLSKA, WARSZAWA: 100-lecie niepodległości, 100-lecie ekslibrisu”

SZWAJCARIA: 80 lat fotografii prasowej w zbiorach berneńskiego archiwum kantonalnego

Berno to malowniczo położone u podnóża Alp Bereńskich miasto, stolica kantonu Berno i  stolica Szwajcarii, gdzie mają swoje siedziby władze federalne Szwajcarii. Jest ono również siedzibą Archiwum Federalnego (Schweizerisches Bundesarchiv). Jak w każdym kantonie- znajduje się tam  również archiwum kantonalne (Staatsarchiv des Kantons Bern). Zasoby tego archiwum poza dokumentacją organów władz kantonalnych obejmują również archiwa przedsiębiorstw, archiwa prywatne, rodowe, liczne zbiory oraz obszerną bibliotekę specjalistyczną. Łącznie zasób archiwum kantonalnego to 24 km akt, 38 tys. dokumentów (dyplomów, pergaminów), 25 tys. planów i map oraz 1,2 mln fotografii.
Wśród zbiorów fotograficznych, archiwum może pochwalić się zbiorem – ok. 600 tys.-dokumentacji zaliczonej do kategorii fotografii  prasowej, obrazującej historię kantonu w latach 1920-2000. Składają się na niego fotografie fotoreportera Carla Josta, Waltera Nydeggera, Hansa Schlegela oraz archiwum fotograficzne „Berner Zeitung”.  Archiwum kantonu Berno opracowało i zdigitalizowało te bogate zbiory i obecnie udostępnia je online, w postaci inwentarzy publikowanych www.be.ch/inventar  wraz z dużą częścią tych zbiorów w postaci skanów. Ograniczenia w publikacji całości zbioru wynikają głównie z praw autorskich i majątkowych. Wszystkie jednak te zdjęcia dostępne są dla użytkowników  na miejscu w pracowni naukowej.  

Czytaj dalej „SZWAJCARIA: 80 lat fotografii prasowej w zbiorach berneńskiego archiwum kantonalnego”