FRANCJA: Zdjęcia jako dowody rzeczowe. Wystawa służb archiwalnych Prefektury Policji w Paryżu

W paryskiej Prefekturze Policji, mieszczącej się na placu La Defence, otwarto 8 sierpnia 2015 r. wystawę zorganizowaną przez służby archiwalne policji. Wystawa poświęcona jest fotografii jako dowodowi rzeczowemu w wymiarze sprawiedliwości. Zdjęcie ukazywane jest jako ślad, znak lub symptom aktu kryminalnego. Ambicją wystawy jest ukazanie procesu, w którym fotografia za sprawą ekspertów przekształca się ze statycznego obrazu w ważny dowód prawdy. Starano się także ukazać proces w jaki, w wyniku działań naukowców, zdjęcie staje się dowodem obrazującym procesy historyczne. Zaprezentowano 12 przypadków, w których fotografia odegrała znaczącą rolę w dochodzeniu do prawdy dowodowej począwszy od XIX przestępstw (czasów początku używania fotografii w kryminalistyce) do rekonstrukcji ataku dronów w Pakistanie w 2012 r.

Czytaj dalej „FRANCJA: Zdjęcia jako dowody rzeczowe. Wystawa służb archiwalnych Prefektury Policji w Paryżu”

WŁOCHY: Schematy struktury danych dla Państwowego Systemu Archiwistyki

Centralny Instytut Archiwów (Instituto Centrale per gli Archivi) opublikował techniczne wytyczne dla baz danych archiwów włoskich, które będą obowiązywały w Państwowym Systemie Archiwistyki (Sistema Archivistico Statale- dalej SAS) Jest to jeden z modułów Systemu Archiwistyki Narodowej (Sistema Archivistico Nazionale- SAN. Dokument  okresla funkcje, które charakteryzują relacje pomiędzy komponentami tworzącymi software baz danych. Sam system SAS posiada bardzo bogatą dokumentację na specjalnej stronie internetowej prowadzonej przez Centralny Instytut Archiwistyki.
Opublikowany dokument: Sistema Archivistico Statale. Tracciato e corrispondenza Standard. Versione 1.00, 05/05/2015 (System Archiwistyki Państwowej. Standard wyznaczników i relacji, wersja 1.00) został zaaprobowany 5 maja 2015 r. przez dyrektora Centralnego Instytutu Archiwów panią Marinę Gianetto. Zawiera na 184 stronach i w 2035 rekordach mapowanie struktur baz danych. Mapowane są pola SAS z SAN i standardami Międzynarodowej Rady Archiwów (począwszy od ISDIAH, poprzez ISAAR(CPF) do ISAD(G). Każdemu mapowanemu rekordowi przynależne są atrybuty, których jest 10 (pole obowiązkowe, alternatywnie obowiązkowe, fakultatywne, powtarzalne, pole kontroli słownikowej oraz pola typologii: daty, charakteru (cechy), tekstu, liczby i oznaczone flagą). Niektóre pola posiadają więcej niż jeden atrybut, a inne nie posiadają go wcale.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Schematy struktury danych dla Państwowego Systemu Archiwistyki”

CZECHY: Zapomniana masakra Niemców w Czeskim Raju – odkrycie archiwisty z Semily

Końcówka II wojny światowej oraz pierwsze tygodnie po jej zakończeniu, to w Czechach okres, w którym wiele uzbrojonych grup brało na Niemcach odwet, często krwawy, za ponad 6 lat upokorzeń z okresu Protektoratu. Wielu samosądów dokonali również żołnierze Armii Czerwonej. Niewiele z ówczesnych wydarzeń zostało utrwalonych w dokumentach, a świadkowie w większości już nie żyją. Dlatego każde źródło dotyczące tych wydarzeń, na jakie udaje się natrafić historykom, wzbudza ogromne zainteresowanie. Tym razem odkrywcą takiego dokumentu jest archiwista Powiatowego Archiwum Państwowego z karkonoskiego Semily Pavel Jakubec.
W trakcie swoich badań dotarł on do zapisków zawartych w parafialnej kronice z Grubej Skały (Hrubá Skála) w Czeskim Raju, gdzie na stornie 300 odnotowano: „Na Grubej Skale spoczywa 42 Niemców zatrzymanych w Borku i zastrzelonych tam nad przez partyzantów, działających pod znacznym wpływem alkoholu”. Znane jest dokładniejsze miejsce tego masowego grobu, ale badacze nie podają go do publicznej wiadomości z obawy przed jego zbezczeszczeniem i kradzieżą. Być może, że po miejscu tym spacerują dziś turyści zwiedzający zamek?

Czytaj dalej „CZECHY: Zapomniana masakra Niemców w Czeskim Raju – odkrycie archiwisty z Semily”

CZECHY: Wystawa zdjęć lotniczych obszarów wydobycia uranu

W Archiwum Narodowym w Pradze, pod patronatem Ministra Spraw Wewnętrznych Republiki Czeskiej, otwarto bardzo interesującą wystawę zatytułowaną „Nad krajem łez i promieniowania – odtajnione zdjęcia lotnicze z obszarów przymusowego wydobycia rudy uranu” (Nad krajinou slz a radiace – odtajněné letecké snímky z oblastí nedobrovolné těžby uranové rudy).
Wystawa zbudowana została w oparciu o niepublikowanych dotąd zdjęcia lotnicze, przedstawiające stopniowe zmiany w krajobrazie terenu naznaczonego wydobyciem rudy uranowej oraz zakładami i zamkniętymi obozami pracy z lat 1946-1986. Po zrzuceniu bomb atomowych przez Amerykanów na Hiroszimę i Nagasaki w sierpniu 1945 roku rozpoczął się wyścig zbrojeń, w którym wydobycie uranu odgrywało ogromną rolę. Związek Sowiecki nie posiadał broni atomowej i dążył wszelkimi sposobami i siłami do jej wyprodukowania. Dzięki wykradzeniu amerykańskiej dokumentacji oraz wziętym do niewoli naukowcom niemieckim, udało mu się to dość szybko. Pierwsza sowiecka bomba atomowa eksplodowała 29 sierpnia 1949 na poligonie w Semipałatyńsku. Do jej wyprodukowania w znaczniej mierze przyczyniła się ruda uranu pochodząca z Czechosłowacji.
Po zakończeniu II wojny światowej w regionie Jáchymowa znajdowały się jedyne w pełni funkcjonujące kopalnie uranu na terenie sowieckiej strefy wpływów. Rosjanie przejęli nad nimi kontrolę, a obok pracowników cywilnych zaczęli zatrudniać tu niemieckich jeńców wojennych (1946-1950), a potem także więźniów obozów pracy przymusowej (1949-1951), następnie zaś również zwykłych więźniów (1949-1986). Ci przymusowi pracownicy byli rozmieszczeni przede wszystkim w trzech rejonach: wokół Jáchymova, na Hornoslavkovsku oraz w okolicy miejscowości Přibram.

Czytaj dalej „CZECHY: Wystawa zdjęć lotniczych obszarów wydobycia uranu”

POLSKA: Międzynarodowe konferencja: „Ludzie i wojna. Społeczne aspekty I wojny światowej w Europie Wschodniej”

W dniach 18-19 czerwca 2015 r. w Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu odbyła się konferencja międzynarodowa „Ludzie i wojna. Społeczne aspekty I wojny światowej w Europie Wschodniej”. Organizatorami konferencji, poza Muzeum, były następujące instytucje: Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego w Białymstoku, Zarząd Główny PTH, Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych UMK w Toruniu, Instytut Historii Litwy, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Archiwum Główne Akt Dawnych.
Udział w konferencji wzięli historycy z Polski, Białorusi, Litwy, Łotwy, Niemiec i Rosji.
Pierwszy dzień konferencji poświęcono głównie problemom uchodźstwa 1915 roku i jego wpływu na problemy przemian społecznych, politycznych oraz narodowościowych na pograniczu polsko-białoruskim, co zresztą było również tematem na panelu dyskusyjnym kończącym ten dzień obrad.
Norbert Tomaszewski z Muzeum Rolnictwa omówił związane z bieżeństwem wydarzenia na pograniczu mazowiecko-podlaskim. Poruszył zagadnienia dotyczące organizacji ewakuacji, struktury zawodowej ludzi w niej uczestniczących oraz stosunek do niej. Wskazał też główny, prowadzący z ziemi łomżyńskiej, kierunek bieżeństwa.
Dr Dangiras Mačiulis z Instytutu Historii Litwy w Wilnie zajął się tematem uchodźstwa w prasie litewskiej podczas I wojny światowej. Prasa zachęcała do zachowania spokoju i pozostania na miejscu. Tym, którzy zdecydowali się wyjechać, zalecano wyjazdy do dalszych, bezpieczniejszych guberni. Wilno stało się największym na Litwie skupiskiem uciekającej ludności. Prelegent podkreślił fakt, iż po wybuchu wojny Wilno bardzo zlituanizowało się. Przebywający w mieście uciekinierzy zaczęli np. domagać się odprawiania mszy po litewsku w każdym kościele. Wielu uciekinierów osiadło w Rydze. Obawiano się wynarodowienia Litwinów przez Łotyszy. Litewskość na obczyźnie bardzo wspierali litewscy księża, zachęcając do czytania litewskiej prasy i książek.

Czytaj dalej „POLSKA: Międzynarodowe konferencja: „Ludzie i wojna. Społeczne aspekty I wojny światowej w Europie Wschodniej””

AUSTRALIA: Dotknij i zobacz! Nowoczesna technika w służbie archiwów

Australia, kontynentem emigrantów, dziś tworzących nowoczesny naród. Szczególny boom osadniczy przezywała po zakończeniu II Wojny Światowej do późne lata sześćdziesiąte ubiegłego wieku. Od 2009 r. Narodowe Archiwa Australii rozwijają program – wystawę multimedialną zatytułowaną „Pamięć Narodu” (Memory of Nation) poświęconą kształtowaniu się narodu australijskiego z integrujących się przybyszy z różnych stron świata.Wystawa obejmuje szerokie spektrum zjawisk społecznych oglądanych poprzez zasób. Zaprezentowano ponad 170 tysięcy dokumentów migracyjnych, a także zjawiska będące „akcentami” epoki takimi jak okładki albumów muzycznych i księżek (np. Lolita Nabokowa) zakazanymi przez rząd australijski w 1960 r., czy też wydruk królewskiego menu z wizyty Królowej Elżbiety II z 1954 r.Wystawa ujmuje także wcześniejsze zjawiska jak problem niekontrolowanego rozrostu populacji królików w latach trzydziestych, który zagroził ekosystemowi kontynentu.

Czytaj dalej „AUSTRALIA: Dotknij i zobacz! Nowoczesna technika w służbie archiwów”

SZWAJCARIA: Archiwum Kantonu Zurych – wszystko co najważniejsze na 300 stronach. Wersja 2.0

Od publikacji podręcznika obejmującego zaktualizowaną metodykę szeroko rozumianego opracowania i przechowywania zasobu archiwalnego  w kantonie Zurych minął ponad rok. Pierwsza wersja ponad 300 stronicowego podręcznika została opublikowana w styczniu 2014 roku-publikacja ArchNetu.  Zawiera on wypracowane przez lata obowiązujące zasady i dobre praktyki dotyczące  zasobu archiwalnego,  uwzględniające  również standardy międzynarodowe. W maju tego roku ukazała się druga, poprawiona edycja podręcznika „Erschliessungshandbuch” Wersja 2.0 wydana przez Staatsarchiv des Kantons Zürich. Opracowanie podręcznika w pierwszej kolejności podyktowane było wprowadzeniem w kantonalnych archiwach Szwajcarii  AIS czyli Archivinformationssystems oraz decyzją o przeniesieniu do niego wszystkich tradycyjnych środków ewidencyjnych, a tym samym koniecznością zestandaryzowanego, stosunkowo głębokiego, homogenicznego opracowywania zasobu. Przez ponad rok podręcznik poddany został krytycznej ocenie zarówno wewnętrznej – oddział opracowania zasobu archiwalnego archiwum w Zurychu- jak również  przez zewnętrznych ekspertów i praktyków. W jego wyniku usunięte zostały drobne błędy i wprowadzono kilka uzupełnień do tekstu. Obejmują one rozszerzenia dotyczące prawnych ograniczeń dostępu do zasobu i okresów ochronnych, rozszerzenie zapisów dotyczących szczególnych przypadków dokumentacji i uzupełnienia zapisów sposobów liczenia wielkości zasobu. Zasadniczo jego układ nie uległ zmianie- omawiane są kolejne etapy porządkowania zasobu- nadanie struktury, sporządzenie opisu poszczególnych obiektów na wielu poziomach opisu archiwalnego zgodnego z ISAD i ISDIAH,  aż po opracowanie konserwatorskie, etykietowanie i w końcu magazynowanie zasobu archiwalnego. 

Czytaj dalej „SZWAJCARIA: Archiwum Kantonu Zurych – wszystko co najważniejsze na 300 stronach. Wersja 2.0”

CZECHY: Międzynarodowe sympozjum husytologiczne w Taborze

Przypadająca w tym roku 600 rocznica spalenia Jana Husa obfituje w Czechach w rozliczne przedsięwzięcia naukowe. Jednym z nich będzie VII Międzynarodowe Sympozjum husytologiczne, zorganizowane przez Muzeum Husyckie w Taborze (Husitské muzeum v Táboře), Towarzystwo Muzeów Husa w Pradze (Společnost Husova muzea v Praze), Centrum Badań Mediewistycznych w Pradze (Centrum medievistických studií Praha) pod hasłem „Jan Hus 1415 i 600 lat później” (Jan Hus roku 1415 a 600 let poté), które odbędzie się w Taborze w dniach 23-25 czerwca 2015 r.
W konferencji przewidziano aż 32 wystąpienia badaczy z kilku krajów, w tym również z Polski. Nasz kraj reprezentować będą: prof. Wojciech Iwanczak, z referatem pt. „Hus a husitství v polských příručkách školních po II. světové válce”; dr hab. Paweł Kras z wystąpieniem pt. „Jan Hus w polskiej tradycji historiograficznej” oraz członkini Zarządu Głównego SAP i Prezes Oddziału SAP we Wrocławiu, dr Lucyna Harc, omawiając temat: „Jan Hus w śląskiej historiografii od 16. do 20. wieku”. Ponadto zaprezentują się badacze z Rosji, Ukrainy, Niemiec, Kanady, USA, Słowacji i oczywiście z Czech. Program całej konferencji dostępny jest w Internecie.
Wszyscy, którzy mają ochotę wziąć udział w tym spotkaniu, mogą kontaktować się z pod adresem: tabor@husitskemuzeum.cz Dla wszystkich uczestników konferencji zostaną przygotowane specjalne materiały. Dla pracowników instytucji naukowych uczestnictwo w konferencji jest bezpłatne. Studenci będą musieli wnieść opłatę w wysokości 70 koron (za 3 dni), pozostali 200 koron.

ČAS, „Jan Hus 1415 a 600 let poté “VII. mezinárodní husitologické sympozium „Jan Hus 1415 a 600 let poté“

oprac. Ivo Łaborewicz
AP Wrocław O/Jelenia Góra

CZECHY: Konferencja „Rok 1915 – nowi nieprzyjaciele, nowe wyzwania”

W roku bieżącym Wojskowy Instytut Historyczny (Vojenský historický ústav) w Pradze, przy współpracy z Parlamentem Republiki Czeskiej, w ramach cyklu spotkań pt. „Lata przykute do pola 1914-1918” (Léta do pole okovaná 1914-1918) zorganizuje kolejną konferencję naukową poświęconą setnej rocznicy I wojny światowej. Ta druga międzynarodowej konferencji, odbędzie się pod hasłem „Rok 1915 – nowi wrogowie, nowe wyzwania” (1915 – noví nepřátelé, nové výzvy) w dniach od 22 do 24 września 2015 r.
W zaproszeniu do udziału w konferencji jej organizatorzy napisali m.in.: „Zmagania 1914 roku pod wieloma względami wykazały, jak inna będzie to wojna od dotychczasowych. Walczącym armiom i państwom towarzyszyła niespotykana dotąd rywalizacja na zapleczu frontów, ukierunkowana na wynalezienie coraz bardziej wyrafinowanych środków technicznych i taktycznych, mających przyczynić się do pokonania wroga. Działania wojenne przeniosły się z frontów na ich tyły, gdzie niszczące ramiona wojny ogarniały stopniowo całe społeczeństwa.
Nie pojawili się nowi nieprzyjaciele na polach walki, za to sama wojna stwarzała coraz więcej zjawisk wrogich życiu człowieka w jego codziennej egzystencji. I one to niosły ze sobą, zarówno dla państw uczestniczących w konflikcie, jak przede wszystkim dla ich obywateli, wyzwania dotąd nieznane i to we wszystkich płaszczyznach istnienia”.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja „Rok 1915 – nowi nieprzyjaciele, nowe wyzwania””

POLSKA – BIAŁORUŚ: Białoruscy archiwiści z wizytą w Wilanowie

W dniach 10-12 czerwca 2015 r. miała miejsce wizyta delegacji Narodowego Archiwum Historycznego Białorusi w Mińsku, na czele z dyrektorem Archiwum Dmitrijem Jacewiczem, w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie (Warszawa). W oficjalnym spotkaniu, poświęconym perspektywom współpracy polskich i białoruskich instytucji archiwalnych i muzealnych, stronę polską reprezentowali: gospodarz spotkania, dyrektor Muzeum w Wilanowie Paweł Jaskanis, Dorota Janiszewska-Jakubiak – zastępca dyrektora Departamentu Dziedzictwa Kulturowego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz zastępca Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych dr Andrzej Biernat.
W wyniku spotkania, podpisana została długoterminowa umowa między Archiwum i Muzeum w sprawie współpracy w zakresie naukowego wykorzystania spuścizny archiwalnej  Sobieskich, przechowywanej w mińskim Archiwum w zespole „Archiwum Sobieskich z Oławy” (archiwum Sobieskich pochodzące z Oławy na Dolnym Śląsku, zaginione w 1945 r. w Berlinie, które odnalazło się pod koniec lat 90. XX w. w archiwum w Mińsku).

Wiecej:
15 чэрвеня 2015 г. на сайт дададзена інфармацыя

Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

oprac. E. Łaborewicz,
AP Legnica