Baniaque – Strona 90

ROSJA: „Czy Związek Sowiecki pomagał powstańcom warszawskim?”

Na stronie internetowej federalnych archiwów Rosji, pod tytułem „Czy Związek Sowiecki pomagał powstańcom warszawskim?”, z okazji 70. rocznicy Powstania Warszawskiego, opublikowano skany dokumentów pochodzących z zasobu rosyjskich archiwów. Publikacja jest częścią większego projektu realizowanego przez Rosarchiw, dotyczącego stosunków sowiecko-polskich w czasie II wojny światowej. W ramach projektu przygotowywany jest m.in. zbiór dokumentów „ZSRR i polskie podziemie wojskowe i polityczne. Kwiecień 1943 – grudzień 1945 r.”
Opublikowane dokumenty pochodzą z Archiwum Prezydenta Federacji Rosyjskiej, Centralnego Archiwum Ministerstwa Obrony FR, Rosyjskiego Archiwum Historii Społeczno-Politycznej i Archiwum Polityki Zagranicznej Federacji Rosyjskiej Departamentu Historyczno-Dokumentalnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych FR. Większość dokumentów (83 na 108), wcześniej oznaczonych jako „tajne” i „ściśle tajne”, nie była wcześniej publikowana.

Więcej…

Oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

SZWAJCARIA: Narodowe normy opisu wielopoziomowego – jak to zrobili Szwajcarzy?

Podczas gdy w Polsce dopiero w tym roku podjęto się opracowania narodowej normy opisu materiałów archiwalnych zgodnej ze standardami międzynarodowymi, w Szwajcarii taka norma funkcjonuje już od wielu lat. Prace nad jej opracowaniem szwajcarskiej dyrektywy dla zastosowania ISAD (G) zostały podjęte już w 2005 roku przez grupę roboczą do spraw norm i standaryzacji Arbeitsgruppe Normen und Standard (AGN&S), w ramach działalności Szwajcarskiego Związku Archiwistek i Archiwistów Verband Schweizerischer Archivarinnen und Archivare (dalej: VSA). Zadaniem AGN&S było stworzenie wytycznych, które miały zaadoptować ISAD(G) na gruncie narodowym, uwzględniając specyfikę archiwów szwajcarskich, ich różnorodność, odmienne regulacje prawne, tradycje w zakresie udostępniania zasobu jak również odmienne metodyki archiwalne wynikające z wpływów szkół archiwalnych niemieckiej, francuskiej i włoskiej. Norma adresowana jest do archiwów różnej proweniencji nie tylko państwowej. Dlatego powstawała ona we współpracy z archiwami związkowymi, kantonalnymi, gminnymi, archiwami instytucjonalnym i prywatnymi archiwami gospodarczymi. Prace te zakończone zostały w 2009 roku opublikowaniem przez VSA szwajcarskich wytycznych do zastosowania ISAD (G) Schweizerische Richtlinie für die Umsetzung von ISAD(G).
Po co potrzebna była Szwajcarom narodowa norma ISAD? We wstępie do wytycznych podawane jest następujące uzasadnienie:
– konieczność uwzględnienia i skonsolidowania różnych tradycji i praktyk szwajcarskich archiwów będących pod wpływem archiwistyk niemieckiej, francuskiej i włoskiej.
– uwzględnienie zróżnicowanych potrzeb i wymagań dla dużych, średnich i małych archiwów
– w przeciwieństwie do normy międzynarodowej mającej charakter ogólny / generalny –G/, norma narodowa uwzględnia i reguluje różnorodne postaci dokumentów (także opisy dokumentacji audiowizualnej, kartograficznej i obiektów trójwymiarowych).
– poprzez zastosowanie przykładów opisu poszczególnych poziomów z archiwów szwajcarskich norma staje się bardziej czytelna i zrozumiała.

Czytaj dalej „SZWAJCARIA: Narodowe normy opisu wielopoziomowego – jak to zrobili Szwajcarzy?”

POLSKA: Prace nad polskim standardem opisu archiwalnego

Zespół naukowy do opracowania standardu opisu materiałów archiwalnych w archiwach państwowych, powołany decyzją nr 58 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia 10 grudnia 2013 r., zebrał się na trzecim posiedzeniu. Odbywa się ono w Oddziale w Jeleniej Górze Archiwum Państwowego we Wrocławiu w dniach 2-5 września 2014 r.

Członkowie zespołu opracowują normę opisu materiałów archiwalnych przeznaczoną do stosowania w archiwach państwowych. Punktem odniesienia polskiej normy są cztery standardy Międzynarodowej Rady Archiwów: ISAD(G), ISAAR(CPF), ISDF i ISDIAH. Zgodnie z nimi opisywane być powinny zarówno materiały archiwalne [ISAD(G)], jak i ich twórcy [ISAAR(CPF)], funkcje wykonywane przez twórców dokumentacji [ISDF] oraz instytucje przechowujące zasób archiwalny [ISDIAH].

Na poprzednich posiedzeniach zespół omówił założenia dokumentu końcowego, poziomy i elementy opisu archiwalnego, szczegółowiej dyskutując zagadnienia nazw i tytułów oraz strukturę opisu na poziomie zespołu.

Anna Laszuk (NDAP)

Magdalena Sadza (APW)

MRA: Islandia gospodarzem Dodocznej Konferencji MRA w 2015 r.

Komitet Wykonawczy Międzynarodowej Rady Archiwów podjął decyzję o powierzeniu organizacji Dorocznej Konferencji, ciała zarządzającego radą pomiędzy kongresami, archiwom państwowym Islandii.
Konferencja odbędzie się w dniach 18 – 22 września 2015 r. w Reykjawiku. Pomimo starań rady, nie udało się doprowadzić do organizacji dorocznej konferencji poza Europą. Rada przewiduje możliwość organizacji takiej konferencji w 2018 r. w którymś z państw afrykańskich.
Ogłoszono równocześnie, że przyszłoroczne posiedzenie Komitetu Wykonawczego i Komisji Programowej odbędzie się na indonezyjskiej wyspie Bali w dniach 26- 30 kwietnia 2015 r. Będzie to pierwsze od Kongresu w Brisbane, w Australii w 2012 r., posiedzenia ciała statutowego MRA poza Europą.

oprac. Adam Baniecki
materiały MRA

WŁOCHY: Dramatyczny apel archiwistów włoskich.

Od 17 lipca 2014 r. grupa wybitnych archiwistów włoskich zwróciła się z otwartą petycją do Dario Franceschiniego, Ministra Dóbr, Działalności Kulturalnej i Turystyki (Ministero dei beni e delle attivita culturali e del turismo) o odstąpienie od zaplanowanej likwidacji nadintendentur archiwalnych. Nadintendentury archiwalne (Soprintendenze archivistiche) są tzw organami peryferyjnymi ministerstwa kultury podlegającymi kierownictwu naukowemu Naczelnej Dyrekcji Archiwów (Direzione Generale degli Archivi).
Nadintendentury mają swoje siedziby w stolicach prowincji na których obszarze rozciągają się ich kompetencje. Obecnie jest ich 19.
Głównym ich zadaniem jest troska o niepaństwowych zasób archiwalny, w przypadku Włoch, obejmujący zasób instytucji komunalnych i prowincjonalnych, instytucji prywatnych i publicznych.
Zadania ich określa Kodeks dóbr kultury. Obejmują one:
-wyodrębnianie i rejestrację archiwów niepaństwowych;
– ustanawianie deklaracji interesu historycznego archiwów prywatnych;
– inspekcje;
– konsultacje w zakresie przechowywania, metod porządkowania i opisywania zasobu;
– interwencje w przypadku łamania prawa;
– ocenę priorytetów organizacyjnych i zobowiązań dla posiadaczy archiwów prywatnych i kościelnych;
– ocenę wystawionych na sprzedaż archiwaliów o znaczeniu historycznym celem przekazania ich archiwom państwowym.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Dramatyczny apel archiwistów włoskich.”

NIEMCY: granice pomiędzy prywatnymi a publicznymi zbiorami archiwalnymi polityków – dylematy i spory kanclerza Kohla z CDU i nie tylko

Od kilku lat, pomiędzy CDU a małżeństwem Helmuta Kohla i Maike Kohl-Richter, trwa spór o archiwalną spuściznę starego kanclerza, dziś już mocno schorowanego i mocno uzależnionego od małżonki. Ten ostatni czynnik zwłaszcza boli polityków CDU, którzy zajmują bardzo nieufne stanowisko wobec jego drugiej żony. Jak informuje SPIEGEL, Helmut Kohl, swoje archiwum obejmujące okres urzędowania, które zaraz po ustąpieniu z urzędu kanclerskiego w 1998 roku przekazał do Archiwum Fundacji Konrada Adenauera, w 2010 roku kazał przenieść do swojej prywatnej posiadłości w Oggersheim.

Archiwum Fundacji Adenaurea (Archiv für Christlich-Demokratische Politik -ACDP) założone zostało w 1976 roku w Sankt Augustin jako centralne archiwum dla chrześcijańskiej demokracji w Niemczech, a jednym z jego z założycieli był właśnie przyszły kanclerz. W ACDP zgromadzono dotychczas 16 km. akt, na które składają się obok spuścizn po politykach i działaczach CDU, także zbiory fotograficzne, plakaty i nagrania.

Na archiwalną spuściznę Kohla natomiast składają się między innymi, liczne projekty przemówień wraz z jego korektami, ale także korespondencja z międzynarodowymi politykami. Oficjalnie Fundacja poinformowała, że dokumenty – 400 tomów – zostały oddane Kohlowi w celu napisania przez niego czwartego tomu jego wspomnień.

Czytaj dalej „NIEMCY: granice pomiędzy prywatnymi a publicznymi zbiorami archiwalnymi polityków – dylematy i spory kanclerza Kohla z CDU i nie tylko”

Niemcy: Bundesarchiv- pierwszowojenny seans filmowy

Bundesarchiv bardzo starannie przygotowało się do obchodów 100-lecia wybuchu I wojny światowej. Wśród wielu wydarzeń jakie odbywać się będą przez cały rok – wystawy, pokazy i sesje naukowe- Bundesarchiv przygotowało we współpracy z Transit Film GmbH i Digital Collection ciekawą propozycję dla „kinomanów”. Na wydzielonym pod swoim szyldem portalu filmowym „Filmportal”, BA udostępnia bezpłatnie ponad 100 filmów dokumentalnych z czasów I wojny światowej. A to jeszcze nie wszystko.
Ponadto Bundesarchiv prezentuje część swoich zasobów filmowych związanych z tym przełomowym wydarzeniem, w ramach europejskiego projektu „EFG1914” (European Film Gateway). Uczestnikami projektu kierowanym przez Deutschen Filminstitut we Frankfurcie nad Menem (DIF) są Bundesarchiv, Friedrich-Wilhelm-Murnau-Stiftung, Land Hessen i Bundesregierung für Kultur und Medien (BKM). W projekcie uczestniczy ponadto około 20 innych archiwów filmowych i bibliotek filmowych z 15 krajów europejskich. Celem jest udostępnienie w Internecie historycznego materiału filmowego z okresu 1914 do 1918 roku. Przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej od lutego 2012 roku poddano cyfrowej obróbce ponad 650 godzin materiału filmowego. Materiał ten to zarówno filmy dokumentalne, propagandowe, kroniki filmowe jak również filmy fabularne- pełne spektrum form i tematów podejmowanych przez młode jeszcze wówczas kino europejskie.

Czytaj dalej „Niemcy: Bundesarchiv- pierwszowojenny seans filmowy”

MRA: Seria miniprzewodników pomocą dla archiwistów

Międzynarodowa Rada Archiwów zainaugurowała edycję serii miniprzewodników mających pomóc archiwistom w orientacji w różnych zagadnieniach współczesnej archiwistyki. Zadanie finansowane jest w latach 2014 – 2015 w ramach programu PCOM. Pierwsze trzy przewodniki dotyczą:
1. Archiwizacja obrazów cyfrowych. Autor: David Iglésias (L’archivage d’images numériques. Auteur : David Iglésias. Institution : Centre for Image Research and Diffusion. Pays : Catalogne, Espagne),
2. Archiwizacja filmów cyfrowych, Autor: Pau Saavedra (L’archivage de vidéo numériques. Auteur : Pau Saavedra. Institution : Centre for Image Research and Diffusion. Pays : Catalogne, Espagne),
3. Zarządzanie zasobami fotograficznymi, Autor: Josep Pérez (Gestion de dépôts photographiques. Auteur : Josep Pérez. Pays: Catalogne, Espagne).
Wszystkie trzy publikacje przygotowane zostały przez archiwistów katalońskich. Obecnie dostepne sa w wersjach językowych: angielskiej, francuskiej, katalońskiej i kastylijskiej.
Publikacje dostępne są na w centrum zasobów MRA (wymaga logowania).

Więcej: PAAG: Short guides for photographic and audiovisual archives management

Oprac: Adam Baniecki
AP Lubań

WŁOCHY: Archiwista- zawód akredytowany

We Włoszech po ponad dwudziestu latach starań, w których niemały udział miało Narodowe Stowarzyszenie Archiwistów Włoskich (ANAI), zawód archiwisty uzyskał akredytację. Dnia 15 stycznia parlament włoski przyjął poprawki do „Kodeksu dóbr kultury i krajobrazu” modyfikujące zapisy dotyczące zawodów, a raczej zawodowców, zajmujących się obiektami kultury, w tym i archiwaliami. Przepisy po siedmiu miesiącach wchodzą w życie, co właśnie się dzieje. Chodzi o ustawę znzną pod nazwą legge n. 362 (Madia, Ghizzoni, Orfini). „Kodeks dóbr kultury i krajobrazu” (Codice dei beni culturali e del paesagio) jest podstawowym aktem prawnym Republiki Włoskiej organizujący w sposób całościowy zagadnienia postępowania z dobrami kultury i kształtowaniem krajobrazu oraz ich ochrony. Jest takim samym dokumentem jak kodeks cywilny czy karny ale odnosi się do zagadnień kultury. Wprowadzony dekretem ustawodawczym (decreto legislativo) nr 42, 22 stycznia 2004 r. zastąpił szereg branżowych regulacji prawnych (tak jak jest obecnie w Polsce, gdzie zagadnienia kultury nie są ujęte w kodeks) z zakresu kultury i ochrony krajobrazu. Omawiane zmiany dotyczą tylko dwóch artykułów, ale dla środowiska związanego z pracą w kulturze mają ogromne znaczenie. Wprowadzają normę mówiącą, że osoby zajmujące się ochroną i konserwacją dóbr kultury, a także ci, którzy mają do czynienia z waloryzacją tychże dóbr lub z nimi pracują, powinni mieć stosowne przygotowanie zawodowe i odpowiednią praktykę. Dotyczy to następujących zawodów: archeologów, archiwistów, bibliotekarzy, demoetnoantropologów, antropologów, konserwatorów dóbr kultury, ekspertów i diagnostów nauk i technologii stosowanych w pracy z dobrami kultury i historii sztuki.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Archiwista- zawód akredytowany”

Czechy. „No to zabili nam Ferdynanda”: wystawa archiwalna w Mlada Boleslav

„No to zabili nam Ferdynanda” – słowa te, rozpoczynające chyba najbardziej znaną w Polsce czeską powieść, a mianowicie „Losy dobrego żołnierza Szwejka czasu wielkiej wojny” autorstwa Jaroslava Haška (cytat: za Antonim Krohem), stały się tytułem rocznicowej wystawy, jaką przygotowali pracownicy Powiatowego Archiwum Państwowego w Mladej Boleslav (Státního okresního archiv Mladá Boleslav) z okazji 100-lecia wybuchu I wojny światowej.

Źródło: Česká archivní společnost (ČAS)

Pełen tytuł wystawy brzmi „Tak nám zabili Ferdinanda aneb Vojna není kojná a světová válka teprve ne”, czyli „No to zabili nam Ferdynanda, lub wojna to nie mamka, a wojna światowa tym bardziej nie”. Pierwsze zacytowane tu słowa wypowiedział Szwejk, odnosząc się do zamachu w Sarajewie z 28 czerwca 1914 roku, podczas którego zastrzelony został przez serbskiego zamachowca następca tronu Austro-Węgier arcyksiążę Franciszek Ferdynand Habsburg oraz jego żona Zofią Chotek. Wydarzenie to stało się w efekcie pretekstem do wypowiedzenia przez Austrię wojny Serbii, co w konsekwencji wojny, zapoczątkowało Wielką Wojną, nazwaną później I wojną światową. Wystawa odnosi się do tych wydarzeń, ale zawiera przede wszystkim dokumenty ukazujące życia codzienne na frontach oraz w regionie Mlada Boleslav.

Czytaj dalej „Czechy. „No to zabili nam Ferdynanda”: wystawa archiwalna w Mlada Boleslav”