NIEMCY: Emmendingen, Niemieckie Archiwum Pamiętnikarstwa

W południowo-zachodnim zakątku Niemiec, blisko granic z Francją i Szwajcarią, od 25 lat działa placówka o charakterze obywatelskim (społecznym), das Deutsches Tagebucharchiv (DTA). Spotkanie online z jej pracownikami i wolontariuszami umożliwiło organizowane przez Instytut Pileckiego Seminarium Festung Archiv, które odbyło się 28 czerwca 2023 r. W trakcie seminarium można było poznać historię organizacji, jej zbiory oraz różne formy działania.
DTA powstało w 1998 r., wzorowane na włoskim Archivo Diaristico Nazionale. Obecnie zatrudnia ono pracowników na 2,5 etatu, wspomaganych przez ok. 90 wolontariuszy z całego kraju. Gromadzi dokumentację o charakterze autobiograficznym – głównie dzienniki, pamiętniki, wspomnienia, czasem ilustrowane, zapiski i korespondencję, a ostatnio (wyjątkowo) kilka blogów, których treść zapisano w formacie xls i przekazano na CD. Co roku sporządzane są katalogi nowych nabytków. Zbiory są ewidencjonowane, digitalizowane i opracowywane. Wolontariusze odczytują treść przejętych dokumentów i indeksują je. Katalog zbiorów, systematycznie powiększany, dostępny jest online. Poznanie gromadzonej dokumentacji umożliwiają spotkania organizowane w siedzibie DTA, mieszczącej się w dawnym ratuszu w Emmendingen, wystawy we własnym muzeum, a także edycje źródeł i inne publikacje.

Czytaj dalej „NIEMCY: Emmendingen, Niemieckie Archiwum Pamiętnikarstwa”

NIEMCY: Oskar Schindler – życie na Oskara

Oskar Schindler urodził się 28 kwietnia 1908 r. w Zwittau (dziś: Svitavy, Czechy), gdzie dorastał i zdobył praktykę zawodową jako inżynier w fabryce maszyn rolniczych swojego ojca. Ożenił się z Emilie Pelzl w 1928 roku. Od 1935 pracował w niemieckim kontrwywiadzie w Ostrawie i Wrocławiu, za co została aresztowany przez władze czechosłowackie w 1938.Zwolniono go z więzienia po aneksji Kraju Sudetów przez III Rzeszę. Wstąpił wówczas do NSDAP. W 1939 r. wziął udział w prowokacji gliwickiej. Początki kariery, jako lojalnego funkcjonariusza i przedsiębiorcy służącego III, nie zapowiadały wiec późniejszej postawy Oskara Schindlera wobec aparatu władzy III Rzeszy. Po niemieckiej inwazji na Polskę Schindler zajął się produkcją naczyń i przyborów kuchennych dla Wehrmachtu w „Deutsche Emailwarenfabrik” (DEF)- wcześniej Pierwsza Małopolska Fabryka Naczyń Emaliowanych i Wyrobów Blaszanych „Rekord” w Krakowie na Podgórzu , którą Schindler przejął za niewielkie pieniądze. Jego fabryka została sklasyfikowana jako ważna dla gospodarki niemieckiej w stanie wojny, zwłaszcza, że później produkowała również amunicję.

Czytaj dalej „NIEMCY: Oskar Schindler – życie na Oskara”

NIEMCY: Archiwalny obiekt miesiąca z Akwizgranu pod szyldem Nagrody Karola Wielkiego 2023

Międzynarodowa Nagroda im. Karola Wielkiego za rok 2023 jest przyznawana prezydentowi Ukrainy Wołodymyrowi Zełenskiemu i narodowi ukraińskiemu. Nagroda ustanowiona została w 1950 roku, przyznawana jest w Akwizgranie wybitnym osobistościom i instytucjom za zasługi w promowaniu pokoju i jedności w Europie.Aby uczcić laureatów nagrody Archiwum Miejskie w Akwizgranie (Stadtarchivs Aachen ) wybrało XVIII-wieczną mapę Morza Czarnego jako majowy obiektmiesiąca.Archiwum Miasta Akwizgranu gromadzi materiały archiwalne -dokumenty, akta, mapy, plany, zdjęcia, grafiki, także dane elektroniczne i produkty medialne niezależnego miasta Akwizgranu, o ile dokumenty nie są już potrzebne do bieżącej administracji i zostały uznane za godne archiwizacji.Łącznie zbiory archiwum miejskiego liczą obecnie około 20 000 dokumentów (Urkunde), ponad 100 000 zdjęć, 30 000 map i planów oraz około 11 km akt. Najstarsze dokumenty w archiwum to dyplom cesarza Henryka II dotyczący opactwa w Burstcheid i dyplom cesarza Fryderyka I z 1166 r.Te oryginalne zbiory są uzupełniane przez archiwumo zbiory innego pochodzenia ważne dla historii miasta, np. spuścizny, rodzinne, przemysłowe, stowarzyszeń i organizacji społecznych, prasę  i wydawnictwa.
Licząca około 270 lat mapa poglądowa Morza Czarnego i przyległych terytoriów z 1746 r.przedstawia dużą część obszaru dzisiejszej Ukrainy z Półwyspem Krymskim w części centralnej. Mapa daje wgląd w konkretny moment historyczny ukraińskiej państwowości, chociaż wówczas obszar ten należał do Imperium Osmańskiego – z czasem jednak wypieranego przez rosnące w siłę Cesarstwo Rosyjskie, które zajęło Krym w 1783 r. a panowania Katarzyny II.

Czytaj dalej „NIEMCY: Archiwalny obiekt miesiąca z Akwizgranu pod szyldem Nagrody Karola Wielkiego 2023”

NIEMCY: 100 lat temu w Kleve– głos z przeszłości

Kleve to miasto powiatowe w Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, w rejencji Düsseldorf,. Tutaj urodził się cesarz Otton III.
W mieście działa archiwum miejskie- Stadtarchiv Kleve,które jest częścią administracji miejskiej działu Obsługa Obywatelska. W zbiorach archiwalnych znajdują się akta z XV w., m.in. akty stanu cywilnego od 1798 r. oraz dokumenty pergaminowe od 1348 r. Przechowywane są tu także ważne archiwalia pochodzenia pozamiejskiego. Należą do nich archiwa szkół, firm, inspekcji wałów i stowarzyszeń oraz spuścizny osób prywatnych. Archiwum miejskie posiada również bogatą kolekcję zdjęć, pocztówek, slajdów i filmów oraz map. Ponadto przy archiwum funkcjonuje duża biblioteka zawierająca około 30 000 woluminów ze zbiorami skupiającymi się na historii i lokalnej historii miasta Kleve oraz jego okolic. Obejmuje ona również rękopisy i starodruki z XV wieku, oficjalne druki (zbiory praw, dzienniki urzędowe) z końca XVIII wieku oraz zbiór gazet Kleve z 1770 roku.

Czytaj dalej „NIEMCY: 100 lat temu w Kleve– głos z przeszłości”

NIEMCY: Z Shuttle-Srvice bliżej do skarbów archiwalnych w Viersen

Archiwum Powiatowew Viersen(Kreisarchiv Viersen) znalazło formułę na wzmocnienie swojej oferty edukacyjnej dla młodzieży szkolnej. Oprócz ciekawej oferty edukacyjnej  pielęgnującej włókiennicze tradycje regionu, pokazów dokumentów sięgających XIII wieku i innych atrakcji, archiwum dowozi specjalnym transportem Shuttle-Srvice zainteresowane klasy szkolne do archiwum.  Pracownicy archiwum w Viersen organizują transport dla klas szkolnych od poniedziałku do czwartku w godzinach 08:30–16:00. Usługa jest bezpłatna dla szkół z regionu.
„Cieszymy się, gdy klasy szkolne trafiają do naszego archiwum. Istnieje ogromna chęć poznania naszego archiwum we wszystkich jego aspektach i przeprowadzenia tu badań. Często jednak przeszkodą są względy organizacyjne, które możemy usunąć dzięki naszemu transportowi”  z zadowoleniem stwierdził  Starosta Viersen Dr. Andreas Coenen.

Czytaj dalej „NIEMCY: Z Shuttle-Srvice bliżej do skarbów archiwalnych w Viersen”

UKRAINA: Archiwa ukraińskie otrzymały pomoc z Niemiec

Państwowa służba archiwalna Ukrainy kontynuuje systematyczną współpracę z partnerami zagranicznymi, mającą na celu wspieranie archiwów Ukrainy oraz pomoc w zachowaniu narodowego dziedzictwa archiwalnego, zagrożonego zniszczeniem w wyniku zmasowanej agresji rosyjskiej.
20 stycznia 2023 r. dotarła do Kijowa pomoc z Niemiec, w postaci 20 specjalnych certyfikowanych szaf ognioodpornych z wielogodzinną ochroną przeciwpożarową. To efekt współpracy Ukrdzierżawu (Укрдержархів)z Federalną Administracją Kultury i Mediów (Bundesregierung für Kunst und Medien), Niemieckim Centrum Pomocy Instytucjom Artystycznym Ukrainy (Ukraine Art Aid Center), Archiwum Federalnym Niemiec w Koblencji (Bundesarchiv in Koblenz), Państwowym Archiwum Bawarii (BayerischesHauptstaatsarchiv), Federalnym Instytutem Historii i Kultury Niemców w Europie Wschodniej (Bundesinstitutfür Kultur undGeschichte im östlichen Europa) oraz Towarzystwem Niemiecko-Ukraińskim.

Czytaj dalej „UKRAINA: Archiwa ukraińskie otrzymały pomoc z Niemiec”

NIEMCY: Familijny korowód z Birkenfeld

Wszystko zaczęło się od prostego pytania, na które wcale nie było łatwo odpowiedzieć: Jak nazywali się pradziadkowie dziadka z Birkenfeld? Na tym zwykle kończyła się wiedza w obrębie omawianej rodziny, a rozpoczęły się kwerendy w Archiwum Powiatu Enz (Kreisarchiv des Enzkreises) w landzie Badenii i Wirtembergii.
W międzyczasie wyłoniło się z tego znacznie więcej niż prywatne drzewo genealogiczne. Carolin Becker, redaktorka, a obecnie entuzjastyczna badaczka rodzin, odnotowała wszystkie chrzty, śluby i zgony zawarte w księgach Wspólnoty Kościoła Ewangelickiego w Birkenfeld od 1636 r. do początku ograniczenia ochrony danych około 1900 r. Rezultatem jest książka zatytułowana „Rodziny w Birkenfeld – od XVII do XIX wieku”, która została właśnie opublikowana przez wydawnictwo Cardamina, specjalizujące się w materiałach historycznych. Książka stanowi 15 tom  serii publikacji Archiwum Powiatu wEnz  siedzib w Portzheim.

Czytaj dalej „NIEMCY: Familijny korowód z Birkenfeld”

NIEMCY: Dokumentacja śląskiej rezydencji Carlsruhe w Archiwum Państwowym w Stuttgarcie

W październiku 2022 Landesarchiv Baden-Württemberg w Stuttgarcie nabyło nieznany dotychczas zbiór ok. 200 planów, dokumentów i rycin rezydencji Carlsruhe (obecnie Pokój w woj. opolskim) na Górnym Śląsku. Zbiór pochodzi ze spuścizny księcia Ferdynanda Eugena von Württemberg (1925-2020).W marcu tego roku dokumenty te pojawiły się na rynku aukcyjnym. a trafiły do archiwum landowego dzięki wsparciu finansowemu Stiftung Kulturgut des Landes Baden-Württemberg i Kulturstiftung der Länder.
Prof. Dr. Gerald Maier, dyrektor Landesarchiv Badenii-Wirtembergii, powiedział podczas prezentacji nabytku 11 października 2022 r. w Głównym Archiwum Państwowym w Stuttgarcie: „Ten zakup to łut szczęścia. Cieszę się, że archiwa państwowe Badenii-Wirtembergii, przy wsparciu Stiftung Kulturgut i Kulturstiftung der Länder, zdołały zabezpieczyć ten wyjątkowy zbiór do badań i opinii publicznej. W ten sposób wiedza o zamku Carlsruhe, który został całkowicie zniszczony w 1945 roku, zostanie zachowana na przyszłość. Nabycie jest również idealnym uzupełnieniem zasobów Głównego Archiwum Państwowego w Stuttgarcie, które posiada dokumenty dotyczące regentów i członków Domu Wirtembergii”.

Czytaj dalej „NIEMCY: Dokumentacja śląskiej rezydencji Carlsruhe w Archiwum Państwowym w Stuttgarcie”

NIEMCY: Liczy się nie tylko zysk finansowyi stal –ważna jest również pamięć. Projekt digitalizacji zdjęć fabrycznych Thyssen Hütte 1953-1965

thyssenkrupp Corporate Archives w Duisburgu przejmuje i przechowuje dokumenty o znaczeniu prawnym i historycznym z Grupy thyssenkrupp i byłej Grupy Thyssen wraz z jej spółkami zależnymi i holdingami, Hoesch Group i Stiftung zur Industriegeschichte Thyssen  jako powiernik wiedzy i pamięci o historii gospodarczej Nadrenii. Obejmuje ona działalność koncernu w całym Zagłębiu Ruhry, od firmy Hoesch w Dortmundzie po budowniczego pieców koksowniczych Dr. C. Otto w Bochum i Rheinstahl Group w Essen oraz August Thyssen Hütte i Niederrheinische Hütte w Duisburgu.

Archiwum firmowe trwale zabezpiecza dokumenty, mapy i plany, filmy i fotografie, nośniki cyfrowe, plakaty i medale od połowy XIX wieku do współczesności, aby można było wykorzystać je do badań historycznych oraz rozumienia teraźniejszości i przyszłości.

Czytaj dalej „NIEMCY: Liczy się nie tylko zysk finansowyi stal –ważna jest również pamięć. Projekt digitalizacji zdjęć fabrycznych Thyssen Hütte 1953-1965”

CZECHY, FRANCJA, NIEMCY, WŁOCHY: Wirtualna wystawa filmów o powojennej Europie

W sieci uruchomiono niezwykle interesujący portal archiwalno – historyczny, na którym pomieszczono archiwalne filmy dokumentujące odbudowę Europy po II wojnie światowej w latach 1944-1956. Jest to zwieńczenie projektu badawczego „ViCTOR-E: Visual Culture of Trauma, Obliteration and Reconstruction in Post-WW II Europe” (Kultura wizualna kultura traumy, zapomnienia i rekonstrukcji w powojennej Europie), finansowanego ze środków UE, a prowadzonego w latach 2019-2022. Koordynatorem projektu był Goethe-Universität we Frankfurcie nad Menem (Niemcy), któremu partnerowali Université Paris 1 – Sorbonne Panthéon (Francja), Università degli Studi di Udine (Włochy) oraz Ústav pro soudobé dějiny Akademie věd ČR (Instytut Historii Współczesnej Akademii Nauki Republiki Czeskiej).

Czytaj dalej „CZECHY, FRANCJA, NIEMCY, WŁOCHY: Wirtualna wystawa filmów o powojennej Europie”