NIEMCU/UKRAINA: Ocalić przed unicestwieniem – niemieckie doświadczenie i praktyka w ratowaniu dóbr kultury

Kiedy w marcu 2009 r. doszło do bezprecedensowej katastrofy budowlanej archiwum miasta Kolonii, bezpowrotnie zniszczeniu uległo tysiące dokumentów, a pozostałe  wymagały wieloletniej pracy konserwatorów oraz archiwistów. Prace zabezpieczające konserwatorsko i scalające rozproszone akta nie zostały zakończone do dziś. To tragiczne doświadczenie stworzyło w Kolonii wysoko wykwalifikowane środowisko zawodowe specjalizujące się w ratowaniu materiałów archiwalnych. Konserwatorzy z Kolonii są teraz ekspertami, którzy służą swoją wiedzą i doświadczeniem po katastrofach na całym świecie.

W samej Kolonii pracuje70 pracowników wyłącznie nad zabezpieczeniem i konserwacją materiałów archiwalnych, które uległy zniszczeniu podczas katastrofy z 2009 r. Ratowanie i pierwsza pomoc w ratowaniu dóbr kultury stało się ich znakiem rozpoznawczym. Po pożarze w Muzeum Narodowym w Rio de Janeiro w 2018 r. zaangażowane zostały do prac ratunkowych konserwator zabytków NadineThiel, obecnie kierownik działu renowacji i konserwacji zbiorów w nowym Archiwum Miejskim w Kolonii oraz zastępca dyrektora archiwum dr Ulrich Fischer. Po katastrofie zaś powodziowej w 2021 r. pracownicy z Kolonii uczestniczyli w ratowaniu archiwów i dóbr kultury w Stolbergu i dolinie rzeki Ahr, które szczególnie ucierpiały. Samo Archiwum kolońskie jest określane jako największy w Europie warsztat renowacji papieru. Nie bez przyczyny więc w Kolonii powołano organizację specjalizującą się w zapobieganiu i usuwaniu skutków zniszczeń dóbr kultury.

Czytaj dalej „NIEMCU/UKRAINA: Ocalić przed unicestwieniem – niemieckie doświadczenie i praktyka w ratowaniu dóbr kultury”

MRA: Kultura na wojnie. Międzynarodowa Rada Archiwów (ICA) wyraża solidarność z ukraińskimi archiwistami w związku z atakiem Rosji na Ukrainę

Światowe środowisko archiwalne nie pozostaje obojętne wobec agresji rosyjskiej na Ukrainę.Międzynarodowa Rada Archiwów (ICA) wyraża solidarność z ukraińskimi archiwistami w obliczu zbrojnego napadu Rosji na Ukrainę. ICA wzywa rząd Rosji, aby uszanowałżycie i pracę całego środowiska w dziedzinie dziedzictwa kulturowego, które pozostało w tym kraju. Wzywa do powstrzymania się od niszczenia archiwaliów i dóbr kultury w konfliktach zbrojnych, powołując się na Konwencję haską z 14 maja 1954 r. o ochronie dóbr kultury.Archiwa są niezastąpionym dziedzictwem kulturowym i muszą być chronione wraz z profesjonalnym personelem, który rozumie ich znaczenie, strukturę i wykorzystanie, stwierdziła ICA w oświadczeniu z dnia 25 lutego 2022 r.
Oto jego tekst:

Czytaj dalej „MRA: Kultura na wojnie. Międzynarodowa Rada Archiwów (ICA) wyraża solidarność z ukraińskimi archiwistami w związku z atakiem Rosji na Ukrainę”

SZWAJCARIA: Archiwum Miejskie w Szafuzie– wycena i przecena wartości kulturowej

Efektem konferencji haskiej, która odbyła się 1954 r. była Konwencja Haska UNESCO o ochronie dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego, w skrócie HAK, podpisana 14 maja 1954r. przez Szwajcarię i 87 innych państw.To właśnie z konwencją wiąże się rozpoznawalny na całym świecie biało-granatowy emblemat oznaczający obiekty zabytkowe chronione prawem. Do chwili obecnej HAK został podpisany przez ponad 160 państw sygnatariuszy. W 1999 r. jako uzupełnienie sporządzono Drugi Protokół do HAK, który zobowiązuje wszystkie państwa do wprowadzenia krajowego spisu dóbr kultury.Szwajcarski Spis Dóbr Kultury o Znaczeniu Narodowym i Regionalnym (SchweizerischeInventar der Kulturgüter von nationalerundregionalerBedeutung) jest spisem około 3 200 obiektów o znaczeniu narodowym i około 6 600 obiektów o znaczeniu regionalnym, które są uważane za część dziedzictwa kulturowego Szwajcarii. Poza zbiorami archiwów i muzeów, większość obiektów chronionych stanowią zabytki. Po raz pierwszy spis sporządzono w 1988 roku określając jednocześnie rangę tych obiektów w zależności od (subiektywnej) oceny wartości – A i B. W 1995 i 2009 r. Wydział Ochrony Dóbr Kultury Federalnego Urzędu Ochrony Cywilnej, który jest w Szwajcarii punktem koordynacyjnym we wszystkich kwestiach dotyczących ochrony dóbr kulturywydał edycje drugą i trzecią inwentarza.
Na posiedzeniu w dniu 13 października 2021 r. Rada Federalna zatwierdziła czwarte wydanie inwentarza dóbr kultury z obiektami o znaczeniu krajowym i regionalnym (inwentarz KGS). Ponadto wymienia ważne dobra kultury z zakresu konserwacji zabytków i archeologii oraz zbiory w muzeach, archiwach i bibliotekach, dla których konieczne jest zaplanowanie działań ochronnych przed zagrożeniami w czasie konfliktów zbrojnych, katastrof i sytuacji kryzysowych.
W tym roku Szwajcarski Federalny Urząd Ochrony Cywilnej)(Bundesamt für Bevölkerungsschutz) obniżył rangę Archiwum Miejskiego w Schaffhausen (Stadtarchiv Schaffhausen)z obiektu o znaczeniu krajowym (obiekty A), do obiektu o znaczeniu jedynie regionalnym (obiekty B). Federalny Urząd Ochrony Cywilnej uzasadnia tę decyzję częściowo tym, że większość ważnych zagadnień dokumentujących historię miastaprzejęło kantonalneArchiwum Państwowew Szafuzie (Staatsarchiv Schaffhausen).

Czytaj dalej „SZWAJCARIA: Archiwum Miejskie w Szafuzie– wycena i przecena wartości kulturowej”

Niemcy: Ustawa o ochronie dóbr kultury narodowej – nowe spojrzenie na archiwa instytucji prywatnych

Szeroko dyskutowana przez opinię publiczną, ustawa o ochronie dóbr kultury narodowej (Kulturgutschutzgesetz dalej: KGSG) została uchwalona 6 sierpnia 2016 roku.  Komisarz Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów wydał szczegółowy przewodnik po nowym  prawie, dostępny na stronach rządu federalnego. Nowelizacja prawa przyniosła w odniesieniu do  archiwów znaczące zmiany. Dotychczasowy podział na dobra kultury i zasób archiwalny został zlikwidowany, a pod pojęciem” dóbr  kultury”, ustawa rozumie szeroki jej zakres pojęciowy, włączając w to również zasób archiwalny. Wszystkie materiały archiwalne w państwowych (federalnych), komunalnych archiwach oraz w archiwach sektora publicznego, podlegają KGSG, jako narodowe dobra kultury. Co więcej, dotyczy to również wszelkich instytucji z udziałem publicznym powyżej 50 %.

Czytaj dalej „Niemcy: Ustawa o ochronie dóbr kultury narodowej – nowe spojrzenie na archiwa instytucji prywatnych”