Autor: Baniaque

Praga 12 kwietnia 2010 r. – Instytut Badania Reżimów Totalitarnych oraz Archiwum Zbiorów Urzędu Bezpieczeństwa (Ústav pro studium totalitních režimů a Archiv bezpečnostních solek) składają głębokie kondolencje wszystkim rodzinom osób, które zginęły w katastrofie lotniczej w Rosji.
Wobec tej tragedii, jej rozmiaru, ciężko jest uwierzyć, że obok pary prezydenckiej Polski oraz pozostałych najwyższych dostojników państwowych i kombatantów II wojny światowej, zginą również prezes partnerskiej instytucji – Instytutu Pamięci Narodowej dr Janusz Kurtyka, który stał na czele IPN-u od 2005 r. To właśnie Janusz Kurtyka był tym, który jako pierwszy przedstawiciel zagranicznej instytucji partnerskiej podpisał 8 września 2008 r. umowę o współpracy z naszym Instytutem i Archiwum. Data tego wydarzenia była symboliczna – 40 lat od chwili, gdy w proteście przeciw okupacji Czechosłowacji spalił się żywcem na warszawskim Stadionie Dziesięciolecia Ryszard Siwiec.
„Współpraca z partnerami zagranicznymi jest dla nas niezwykle istotna. Ponieważ, kiedy będziemy przeprowadzać różne projekty, będziemy mieć większą siłę, gdy się zjednoczymy, niż wówczas, gdy będziemy działać pojedynczo” powiedział wówczas Janusz Kurtyka.
O ścisłej współpracy z polskim Instytutem Pamięci Narodowej oraz Instytutem Polskim w Pradze świadczy także to, że w marcu 2009 r. została, jako wyraz hołdu dla najwyższej ofiary Ryszarda Siwca, przemianowana ul. Havelkova, przy której mieści się nasz Instytut i Archiwum, na ul. Siwca.
Instytut i Archiwum, we współpracy z obydwoma wymienionymi instytucjami polskimi, przygotował także kilka międzynarodowych konferencji i seminariów naukowych.
„Janusz Kurtyka był bardzo wyrazistą osobowością, która kierowała Instytutem Pamięci Narodowej ściśle wytyczoną drogą, pomimo różnych nacisków politycznym. Nasze myśli są z polskimi przyjaciółmi i kolegami nie tylko w Polsce, ale także tu w Czechach”, powiedział po tragedii Pavel Žáček, który z Januszem Kurtyką podpisywał umowę o współpracy i niejednokrotnie się z nim spotykał na konferencjach naukowych na całym świecie.

Jiří Pernes, dyrektor Ústavu pro studium totalitních režimů
Ladislav Bukovszky, dyrektor Archivu bezpečnostních složek
Pavel Žáček, były dyrektor Ústavu pro studium totalitních režimů

tłum. z czeskiego Ivo Łaborewicz
O/Jelenia Góra

Wiecej w języku czeskim

Starając się dotrzeć z informacjami o swojej działalności i zbiorach, do jak niewiększej liczby potencjalnych badaczy, Okręgowe Archiwum Państwowe w Pradze (Státní oblastní archiv v Praze) założyło właśnie swój profil na Facebooku . Na razie, oprócz podstawowych informacji teleadresowych i godzin otwarcia można tu znaleźć zaproszenia na dwie wystawy, ale profil na pewno będzie się stale rozwijał. Jak bardo? Jest to uzależnione jedynie od inwencji archiwistów oraz odzewu i potrzeb osób odwiedzających ten profil. Jest on pierwszą tego typu prezentacją podjęta przez archiwum w Czechach. Jeszcze nie wiadomo, czy pójdą za nim następne, na razie czekają na efekty praskiego działania.

Facebook Státní oblastní archiv v Praze

oprac. Ivo Łaborewicz
AP O/Jelenia Góra

„Pozostali wierni Czechosłowackiej Republice”. Przepisy dotyczące niemieckich antyfaszystów w Czechosłowacji. Publikacja przygotowana i zmieszczona na stronach Archiwum Narodowego w Pradze (Národní archiv v Praze) Zamieszczono tu urzędowe zarządzenia i wytyczne z lat 1945-1950, dotyczące żyjących w Czechosłowacji niemieckich antyfaszystów. Mają one postać uchwał, rozporządzeń, okólników i dyrektyw, wydawanych przez takie organa jak ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Spraw Zagranicznych, Opieki Socjalnej, rad narodowych i inne. Często o sprawach niemieckich mówi się w nich marginalnie, ale na ich podstawie można wyrobić sobie pojęcie o sytuacji ludności niemieckiej w Czechosłowacji i o stosunku do niej władz centralnych i lokalnych oraz o wielu problemach dotyczących tej tematyki. Chodzi oczywiście wyłącznie o tę część Niemców, których urzędnicy uznali za antyfaszystów, i których tym samym nie pozbawiono obywatelstwa i nie wysiedlono. Wobec bardzo silnych powojennych nastrojów antyniemieckich władze państwowe musiały czynić wiele wysiłku, aby zapewnić bezpieczeństwo, a także normalną egzystencję tej części swoich obywateli. Sama praca składa się z dwóch zasadniczych części: wykazu i opisu przeszło 100 tychże przepisów oraz z reprodukcji ich oryginałów w formie zdjęć. Całość poprzedzona została wstępem historycznym autorstwa Davida Kovařika, notą edytorską sporządzoną przez Helenę Novačkovą oraz wykazem użytych skrótów.

oprac. Ivo Łaborewicz
AP O/Jelenia Góra