WŁOCHY: Wydanie korespondencji nuncjusza apostolskiego w Pradze Antonio Caetaniego z początku XVII w.

W Rzymie ukazało się niedawno krytyczne wydanie ważnego źródła historycznego dla dziejów Czech i Austrii, jakim jest korespondencja nuncjusza Stolicy Apostolskiego z początków XVII w. Antonio Caetaniego, z okresu sprawowania przez niego urzędu w Pradze, na cesarskim dworze Rudolfa II w latach 1607-1611. Jest to kontynuacja serii wydawniczej, jaka ujrzała światło dzienne jeszcze przed II wojną światową, staraniem historyków i archiwistów skupionych w Czechosłowackim Instytucie Historycznym w Rzymie.

Otwarcie dla badaczy Tajnego Archiwum Watykańskiego w 1881 r. stało się początkiem rozlicznych badań i publikacji źródeł niemal dla całego naukowego świata. Liczne kraje zaczęły organizować w Rzymie swoje zakłady historyczne, których zadaniem stała się naukowa penetracja oraz krytyczna edycja nieznanych dotąd materiałów archiwalnych. Również powstałe w 1918 r. państwo Czechów i Słowaków, już w latach 1921-1923, uruchomiło tu Czechosłowacki Instytut Historyczny. Działał on do 1941 r., kiedy to jego funkcjonowanie zostało brutalnie przerwane przez niemieckich okupantów. Zmiany polityczne, jakie nastąpiły po 1945 r., narzucenie Czechosłowacji ustroju komunistycznego, nie sprzyjały wznowieniu działalności tej ważnej instytucji. Dopiero w 1993 r. udało się otworzyć w Rzymie Czeski Instytut Historyczny (mieszczący się pod adresem: Via Concordia 1, 00183 Roma), który z powodzeniem kontynuuje dzieła swego poprzednika sprzed 50 lat. Jednym z najważniejszych dokonań okresu międzywojennego stało się wydanie, a w latach 1932-1946, trzech tomów korespondencji nuncjatury praskiej, w opracowaniu Mileny Linhart, zamierzonych na uprzystępnienie materiałów z lat 1592-1628, pod wspólnym tytułem „Epistulae et acta nuntiorum apostolicorum Imperator Apud 1592/1628”. Ponadto warto pamiętać, iż Instytut ten wydaje „Monumenta Vaticana res gesta Bohemicas illustrantia (1306-1471)”, jak również własny biuletyn „Il Bollettino dell’Istituto Storico Ceco di Roma”.
Obecnie opublikowany czwarty tom „Listów i akt nuncjatury apostolskiej”, poświęcony jest działalności nuncjusza Antonio Caetaniego, zawiera m.in. jego korespondencję od początku działalności, to jest do sierpnia 1608 r. do czerwca 1609 r.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Wydanie korespondencji nuncjusza apostolskiego w Pradze Antonio Caetaniego z początku XVII w.”

WŁOCHY: Między dokumentacją papierową a cyfrową. Seminarium Uniwersytetu w Maceracie

W dniach 21 i 28 listopada w Maceracie we Włoszech odbędzie się zorganizowane, przez Stowarzyszenie Narodowe Archiwistyki Włoskiej i Uniwersytetu w Maceracie, seminarium pt: Pomiędzy dokumentacją papierową a cyfrową: zarządzanie i przechowywanie archiwów przedsiębiorstw publicznych. (Tra cartaceo e digitale: gestione e conservazione degli Archivi degli Enti pubblici).
„Zmiany w sposobie kształtowania i zarządzania systemami zarządzania dokumentacją, przejście od tradycyjnych, analogicznych dokumentów do dokumentów elektronicznych, stanowią impuls do używania technologii informacji i przekazu charakteryzujący w ostatnich latach procesy reorganizujące administrację publiczną w organizacje przejrzyste i poprawiające jakość usług dla obywateli.
Poprawa zarządzania obiegiem dokumentów i archiwami dały asumpt do tworzenia scentralizowanych strategii zarządzania i dobrego funkcjonowania administracji publicznej, uproszczenia i modernizacji służb i wszystkich sektorów. Działania te były zdeterminowane przez chęć zapewnienia przechowywania w długim czasie dokumentów cyfrowych, tak delikatnych, pamiętając o konieczności zachowania ich integralności, autentyczności i czytelności, jak to przewidują normy.” (tłumaczenie: AB)

Powyższe zagadnienia ma poruszać seminarium w Maceracie skupiając się na tematyce zarządzania i przechowywania systemów dokumentacyjnych w aspektach archiwistyki, normatywów, technologii i wątków dotyczących kompetencji na styku państwo- regiony, ukazując kluczową rolę tych ostatnich w procesie przemian.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Między dokumentacją papierową a cyfrową. Seminarium Uniwersytetu w Maceracie”

WŁOCHY: Komunikat Nadintendentury Archiwalnej prowincji Emilia Romagna w sprawie trzęsienia ziemi.

Nadintendentura Archiwalna (niezależny urząd odpowiadający za  nadzór archiwalny nad niepaństwowym zasobem archiwalnym we Włoszech) opublikowała komunikat w sprawie szkód powstałych w wyniku  trzęsienia ziemi w prowincji Emilia Romagna 20 maja 2012r. Monitoring przeprowadzono poprzez bezpośrednie kontakty z osobami odpowiedzialnymi za archiwa nie podlegające państwowej służbie archiwalnej. Nie stwierdzono żadnego przypadku utraty lub zniszczenia zasobu. W kilku jednak miejscowościach dotkniętych katastrofą uszkodzeniu uległy budynki w których przechowywane są historyczne archiwa gmin. Taka sytuacja zaistniała w Sant’Agostino i San Felice sul Panaro. Pewne budynki, choć nie uległy poważnym uszkodzeniom, to wymagają technicznych ekspertyz budowlanych jak w Mirandola i Finale Emilia.
Nadintendentura Archiwalna podziękowała  archiwistom, Narodowemu Stowarzyszaniu Archiwistyki Włoskiej i Stowarzyszeniu SOS Archiwa (Associazione SOS Archivi) za gotowość do niesienia wszelkiej pomocy.

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

WŁOCHY: Obszary archiwistyki a sieci informacyjne- konwencja archiwistów włoskich.

W dniach 15- 17 grudnia w stolicy Abruzji Pescarze odbędzie się ogólnowłoska konwencja archiwalna pod hasłem „Dwa lata od Bolonii, obszary archiwistyki a sieci informacyjne.” Konwencja nawiązuje do Seminarium, które odbyło się w Bolonii w dniach 11- 12 kwietnia 2009 r. pod hasłem: „Przyszłość przez teraźniejszość. polityka, strategia, narzędzia przechowywania cyfrowego.”(Politiche, strategie, strumenti della conservazione digitale). W roku 2009 seminarium miało lokalny charakter. Obecne ma zasięg ogólnokrajowy. Zagadnienia poruszane i w 2009 i w 2011 r. pozostają podobne i dotyczą wspólnego rozwiązywania problemów związanych ze specyficzną tematyką udostepniania informacji, procesów dematerializacji (zastępowania dokumentu papierowego dokumentem elektronicznym) oraz problemów związanych z przechowywaniem informacji cyfrowej.

Skala konwencji 2011 r. jest jednak ogólnokrajowa o czym świadczy bezpośrednie zaangażowanie się Dyrekcji Archiwów Włoskich.

Konwencję otworzy Dyrektor Generalny Archiwów Włoskich Luciano Scala.

 

Czytaj dalej „WŁOCHY: Obszary archiwistyki a sieci informacyjne- konwencja archiwistów włoskich.”

WŁOCHY: Dokumenty dotyczące porwania i zabójstwa Aldo Moro będą upublicznione

Dnia 16 marca 1978 r. w Rzymie na via dei Fani terrorystyczne „czerwone Brygady” dokonały śmiałego porwania jednej z czołowych postaci włoskiej chadecji, profesora Aldo Moro. W trakcie porwania zginęło pięciu ochroniarzy Moro. Porwanie wstrząsnęło całym światem. Także w ówczesnej Polsce peerelowskie  media mówiły o nim dużo. O uwolnienie polityka błagał „na kolanach” papież Paweł VI. Bezskutecznie. Zwłoki, zastrzelonego Moro, zostały znalezione 9 maja w bagażniku samochodu na via Caetani w Rzymie, w miejscu wskazanym przez Romano Prodiego (premier Włoch w latach 1996- 1998, 2006- 2008) powołującego się na  medium, które wskazało miejsce porzucenia zwłok. Fakt tak niezwykłego odnalezienia zwłok Moro wzbudzał u współczesnych wiele podejrzeń, zwłaszcza w kontekście oskarżeń Prodiego w współpracę z KGB, jakie przeciwko niemu wysunięto w latach dziewięćdziesiątych i później w 2005r.

W maju 2011 r. Centralne Archiwum Państwowe w Rzymie (Archivio centrale dello Stato) otrzymało z Archiwum Służb Informacji dla Bezpieczeństwa (Archivio dei Servizi informazione per la sicurezza)dokumentację związaną z porwaniem i zabójstwem. Dokumentacja obejmuje okres 1978- 1995, liczy 57 fascykułów zawierających około pięciuset dokumentów i setki załączników do nich. Całość zostanie upubliczniona w formie cyfrowej. Inicjatorem upublicznienia dokumentów jest Minister Spraw Wewnętrznych Włoch Giuliano Amato. Decyzję o upublicznieniu podjęto w 2008r. w trzydziestą rocznicę wydarzenia.

Więcej w języku włoskim: DGA

oprac. Adam Baniecki
AP/O Lubań

WŁOCHY: „Dziś mówimy o archiwach- Archiwiści w przedsiębiorstwie”

W dniu 26 listopada 2010r. w Turynie odbyło się seminarium zorganizowane przez Narodowe Stowarzyszenie Archiwistów Włoskich sekcji Valle d’Aosta pt: Dziś mówimy o archiwach. Spotkania na temat zawodu i wyobrażenia o zawodzie archiwisty. Archiwiści w przedsiębiorstwach.”

Rozmiar organizacyjny i logistyczny problemów związanych z zarządzaniem archiwami w przedsiębiorstwach stawia olbrzymie wyzwania: rozwiązanie ich może zadecydować  sprawności firmy. W tym kontekście jest ważnym stworzenie klimatu dialogu pomiędzy specjalistami od zarządzania dokumentacją a światem przedsiębiorstwa.

Mówi się o „archiwum produktu”, które jest sercem historycznego archiwum przedsiębiorstwa. Na archiwum produktu składa się dokumentacja świadcząca o działalności przedsiębiorstwa, a nade wszystko o wytwarzanym przez nie produkcie. Przedmiotem zainteresowania archiwistów jest proces od momentu wytworzenia dokumentów aż do chwili gdy archiwalia trafiają do archiwum historycznego firmy. Szczególny akcentem jest położony na wymagania sprawności operacyjnej, ochronę prawą, ochronę wiedzy i zabezpieczenie „pamięci” firmy.

Czytaj dalej „WŁOCHY: „Dziś mówimy o archiwach- Archiwiści w przedsiębiorstwie””

WŁOCHY: XXIX Kongres Narodowego Stowarzyszenia Archiwistyki Włoskiej.

W dniach 3 i 4 grudnia 2010r. w Rzymie odbędzie się XXIX Kongres Narodowego Stowarzyszenia Archiwistyki Włoskiej (Associazione Nazionale Archivistica Italiana). Mottem kongresu jest: „Zawód archiwisty: między przeszłością i przyszłością. Jak zmienia się zawód archiwisty w erze cyfrowej i społeczeństwie informacyjnym.” (Professione archivista: fra passato e futuro. Come cambia il mestiere dell’archivista nell’era digitale e nella società dell’informazione.)

W trakcie kongresu przewidziano pięć wiodących tematów łączących wystąpienia z debatami i dyskusjami:
1. Zawód w trakcie ewolucji: Archiwiści w społeczeństwie włoskim pomiędzy funkcjami publicznymi a prywatnymi.
Temat debaty: Zawodowcy w społeczeństwie informacyjnym.
2. Zawód w trakcie ewolucji: Nowe role.
3. Kształcenie archiwistów w nowym kontekście.
4. Techniki zawodowe pomiędzy tradycją a innowacjami technologicznymi.
5. Archiwiści w oczach  innych.

Postawione przez włoskich archiwistów pytania o rolę archiwisty i archiwistyki we współczesnym świecie rewolucji technologicznej jest jednym z fundamentalnych pytań i problemów współczesnej archiwistyki. Odpowiedź na nie będzie wskazywała w przyszłości dalsze kierunki rozwoju archiwistyki, być może specjalizacje. Wcześniej czy później narodowe archiwistyki będą musiały podejmować próby weryfikacji rozumienia miejsca archiwisty i jego roli w zinformatyzowanym społeczeństwie wytwarzającym zupełnie nowe typy źródeł archiwalnych.

Na podstawie XXIX Congresso dell’ANAI

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

WŁOCHY: Wszyscy do klasy! Wystawa dokumentacji szkolnej w Perugi.

Archiwum Pastwowe w Perugi (Archivio di Stati di Perugia) włączyło sie w realizację projektu „Hermes” Zorganizowano wystawę oraz dwudniowe seminarium zatytułowane: „Wszyscy do klasy! Szkoła w Umbrii od zjednoczenia do dziś”. Archiwa szkolne, jak podkreślają umbryjscy archiwiści, mają niebagatelne znaczenie dla historii dydaktyki. Prezentowane tytuły referatów, obok wystąpień o charakterze ogólnym, przywołują przykłady wykorzystania szkolnych archiwaliów dla określonych celów badawczych. Odwołują się do specyfiki archiwów szkolnych, np dzienników lekcyjnych czy materiałów o charakterze personalnym, ukazujących bogactwo zawartych w nich informacji. Seminarium odbędzie się w auli Liceum klasycznego „A.Mariotti” w Perugi.

Projekt „Hermes” jest realizowany przez 7 szkół średnich w Prowincji Umbria, szkół posiadających historyczny zasób archiwalny. Koordynowany jest przez archiwum państwowe, nadintendentutrę archiwalną i uniwersytet w Perugi. Zadaniem finalnym jest ocena archiwów szkolnych i sposobów zarządzania nimi oraz pełna inwentaryzacja zasobów szkół, tak aby mogła powstać baza źródłowa do badan nad dziejami dydaktyki prowincji. Projekt wpisuje się w „Europejskie dni dziedzictwa 2010”

Program seminarium w języku włoskim

Na podstawie. Liceo Ginnasio „A. Mariotti„,
Archivio di Stato di Perugia , Direzione Generale degli Archivii di Stato

oprac. Adam Baniecki

WŁOCHY: Kolejny numer Rassegna degli Archivi di Stato on- line

Generalna Dyrekcja Archiwów Włoch (Direzione Generale per gli Archivi) udostępniła on-line kolejny numer (2007, nr 2 nowej serii rok III) Rassegna degli Archivi di Stato. Kwartalnik jest najważniejszym czasopismem włoskiej archiwistyki. Ukazuje się od 1941r. pod nazną Notizie degli Archivi di Stato. Pierwszy numer także dostępny on-line (pdf). W 1955r. tytuł czasopisma został zmieniony na Rassegna degli Archivi di Stato, a od 2005r. kolejne wydania określane są jako nowa seria z odrębną numeracją kolejnych edycji. Na czele czasopisma stoi każdorazowo dyrektor generalny (naczelny) archiwów Włoch, który kieruje komitetem naukowym odpowiadającym za redakcję pisma. Obok artykułów posiada działy: not i komentarzy, dokumentacji, not bibliograficznych, książek nadesłanych oraz notatnik prawny. W opublikowanym drugim numerze z 2007r., obok innych, na szczególną uwagę zasługują teksty: Syreny Dainotto, Biblioteka Eugenio Casanovy w Archiwum Państwowym w Rzymie (Syrena Dainotto, La biblioteca di Eugenio Casanova nell’Archivio di Stato di Roma) omawiająca spuściznę po legendarnym archiwiście włoskim z przełomu XIX i XXw. uznawanym za jednego z twórców podstaw włoskiej i światowej archiwistyki. Interesującym jest także tekst Judith Boschi, Archivi parrocchiali: attività di recupero e prospettive (Archiwa parafialne działalność i perspektywy), będący podsumowaniem głównych tez doktoratu autorki traktującym o archiwach parafialnych. Wreszcie w dziale dokumentacji opublikowany został tekst międzynarodowej normy ISDIAH (Międzynarodowy standard opisu instytucji przechowujących archiwa. (ISDIAH – Standard internazionale per la descrizione degli istituti conservatori di archivi). Włokie tłumaczenie zrobiła Maria Grazia Bollini w oparciu o tekst angielski.

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

WŁOCHY: II Narodowa Konferencja Archiwów

W dniach 19- 21 listopada 2009 w Bolonii odbyła się Druga Narodowa Konferencja Archiwów włoskich pod hasłem „fare sistema”- Stworzyć system. Pierwsza konferencja odbyła sie przed dziesięciu laty.W tym czasie pojawiły się przed archiwistyką nowe wyzwania, choć wiele z poruszanych przed dziesięciu laty problemów zachowało nadal swoją aktualność. Jednym z istotnych wyzwań jest sygnalizowana przez wiele podmiotów publicznych i prywatnych zarządzających archiwami propozycja opracowania wspólnego programu działań mającego na celu racjonalizację zarządzania i korzystania publicznego z narodowego zasobu archiwalnego. Pod tym kątem opracowano program naukowy konferencji.

Zaprezentowano wersję roboczą Portale del Sistema Archivistico Nazionale (Portal Narodowego Systemu Archiwistycznego)

 

Czytaj dalej „WŁOCHY: II Narodowa Konferencja Archiwów”