grudzień 2025 – Strona 2

UKRAINA: materiały archiwalne na wystawie „Chleb” („Хліб”)

W dniu 4 grudnia 2025 r. Przewodniczący Państwowej Służby Archiwalnej Ukrainy Anatolij Chromow wziął udział w otwarciu wystawy pt. „Chleb” w Domu Ukraińskim w Kijowie (Український Дім національний культурний центр).
Projekt przedstawia chleb jako zjawisko społeczno-kulturowe, które jest nieodłączną częścią naszej codzienności, a także tradycji świątecznych, rytualnych i artystycznych. Ukazuje chleb również w kontekście zwycięstw, represji i walki o wolność, odwołuje się do okresów głodu, kiedy dostęp do chleba stał się narzędziem przemocy politycznej, oraz podkreśla jego rolę w procesie kształtowania się ukraińskiej państwowości.

Czytaj dalej „UKRAINA: materiały archiwalne na wystawie „Chleb” („Хліб”)”

CZECHY: Archiwum Narodowe w Pradze prezentuje zbiór odznaczeń Ludvíka Svobody

Z okazji przypadającej dnia 25 listopada 2025 r. 130. rocznicy urodzin generała Ludvíka Svobody, Archiwum Narodowe w Pradze (Národní archiv Praha) zaprezentowało bogatą kolekcję jego orderów, medali i plakietek. Jest ona częścią spuścizny generała.
Ludvík Svoboda (25.11.1895 – 20.09.1979) był czechosłowackim generałem i politykiem. Od 1915 r. służył w armii Austro-Węgierskiej, walcząc na froncie wschodnim I wojny światowej, gdzie 18 września dostał się do niewoli rosyjskiej. 5 sierpnia 1916 r. zgłosił się do służby w Korpusie Czechosłowackim, walczącym przeciwko państwom centralnym, a potem w wojnie domowej po stronie Białych. W 1920 r. w randze kapitana powrócił do Czechosłowacji, gdzie w 1921 r. wstąpił do armii, ukończył szereg kursów podnoszących kwalifikacje, był m.in. wykładowcą w Akademii Wojskowej w Hranicach, a z czasem awansował do stopnia podpułkownika.

Czytaj dalej „CZECHY: Archiwum Narodowe w Pradze prezentuje zbiór odznaczeń Ludvíka Svobody”

WĘGRY: Oblężenie Budy w 1684 r. – oczami uczestniczącego w nim żołnierza

Na stronie Węgierskiego Archiwum Narodowego zamieszczono informację o zakupie, w grudniu 2024 r., do zbiorów Archiwum, dziennika w języku włoskim, opisującego kilka dni oblężenia Budy w 1684 r., uzupełnionego ponadto o różne szkice i rysunki. Napisany został dwoma różnymi charakterami pisma, a kilka słabo widocznych podpisów pod ilustracjami pozwala wnioskować, że autor rysunków i uzupełnień tekstu mógł być tą samą osobą. Zarówno fakt, że autorzy potrafili pisać, jak i wyrafinowanie rysunków pozwalają przypuszczać, że nie byli to zwykli żołnierze, ale ich tożsamość pozostaje na razie niejasna.

Czytaj dalej „WĘGRY: Oblężenie Budy w 1684 r. – oczami uczestniczącego w nim żołnierza”

POLSKA-NIEMCY: Długi powrót z Niemiec na ul. Długą w Warszawie – zwrot bezcennych dokumentów polsko-krzyżackich

Druga wojna światowa zakończyła się 80 lat temu. Jej konsekwencje jednak ciągle są zauważalne w naszym życiu politycznym i społecznym. Wiele spraw nie zostało dotychczas załatwionych a ich katalog jest pokaźny – reparacje, zadośćuczynienie nielicznym już ofiarom, czy restytucja zrabowanych dóbr kultury.
Sprawę zrabowanych przez Niemców dóbr kultury opisywaliśmy również na stronach Archnetu. Dotyczyło to bazy danych skradzionych przez nazistów dzieł sztuki w okresie od 1933 do 1945 roku na terenie Niemiec i terytoriów okupowanych. Zawiera ona około 170 tys. danych i ok. 300 tys. rysunków, rycin i fotografii obiektów określanych jako „Central Collecting Point (CCP) München”, czyli zbiór dzieł sztuki, które zostały zabezpieczone przez wojsko amerykańskie w 1945 roku, w budynku byłego NSDAP w Monachium. Podobna baza obejmująca inną kolekcję tzw. Sonderautrag Linz funkcjonuje od 2008 roku na stronach Deutschen Historischen Museum (DHM). Właściciele zrabowanych dzieł sztuki, przechowywanych jako depozyt przez BADV (Bundesamt für zentrale Dienste und offene Vermögensfragen) w Berlinie, pozostają niezidentyfikowani, ale stworzona baza danych może ułatwić ich ustalenie i w konsekwencji zwrot zrabowanych dzieł sztuki.

Czytaj dalej „POLSKA-NIEMCY: Długi powrót z Niemiec na ul. Długą w Warszawie – zwrot bezcennych dokumentów polsko-krzyżackich”

UKRAINA: Projekt „Archiwum dyplomatyczne”

W dniu 28 listopada 2025 r. przewodniczący Państwowej Służby Archiwalnej Anatolij Chromow wziął udział w prezentacji zaktualizowanego „Archiwum dyplomatycznego”, która odbyła się w Akademii Dyplomatycznej Ukrainy im. Gennadija Udowenki przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych Ukrainy („Дипломатична академія України імені Геннадія Удовенка при Міністерстві закордонних справ України”), z udziałem przedstawicieli korpusu dyplomatycznego akredytowanego na Ukrainie. Wydarzenie otworzyła wiceminister spraw zagranicznych Mariana Beca.

Czytaj dalej „UKRAINA: Projekt „Archiwum dyplomatyczne””

MRA: Cyfrowe myślenie w archiwach frankofońskich w Afryce. Warsztaty w Senegalu

W dniach 17-20 listopada 2025 r. w stolicy Senegalu Dakarze odbyły się międzynarodowe warsztaty pt.: „Myśleć cyfrowo w archiwistyce” (Penser le numérique en archivistique). Warsztaty zorganizowane przez Międzynarodowa Rada Archiwów (ICA), we współpracy z Dyrekcją Archiwów Senegalu (Direction des Archives du Sénégal), Szkołą Bibliotekarzy, Archiwistów i Dokumentalistów (l’École de Bibliothécaires, Archivistes et Documentalistes – EBAD), przy wsparciu Programu Uczestnictwa UNESCO (Programme de participation de l’UNESCO) i Służby Międzyresortowej Archiwów Francji (Service interministériel des Archives de France (SIAF) przeznaczone było dla archiwistów 14 państw Afryki frankofońskiej.

Czytaj dalej „MRA: Cyfrowe myślenie w archiwach frankofońskich w Afryce. Warsztaty w Senegalu”

CZECHY: Promocja książki o archiwach i archiwistach Niemców sudeckich

Dnia 10 grudnia 2025 r. Archiwum Narodowe w Pradze zaprasza do swojej sali konferencyjnej o godzinie 15:30, mieszczącej się w głównym budynku przy ul. Archivní 4, na promocję książki pt. „Sudetendeutsche Archive und Archivare 1918–1938 – Zwischen Volkstumskampf und Wissenschaft” (Archiwa i archiwiści Niemców sudeckich 1918–1938 – między walką narodowościową a nauką).

Czytaj dalej „CZECHY: Promocja książki o archiwach i archiwistach Niemców sudeckich”

RUMUNIA: Międzynarodowa konferencja „Archiwa cyfrowe. Czy jesteśmy gotowi na teraźniejszość?”

Archiwa Narodowe Rumunii we współpracy z Politechniką w Timișoarze, z okazji Dnia Archiwów Narodowych Rumunii, zorganizowały w czwartek 13 listopada 2025 r. międzynarodową konferencję „Archiwa cyfrowe. Czy jesteśmy gotowi na teraźniejszość?”, w której wzięli udział specjaliści w dziedzinie archiwistyki z 8 krajów.
Dr Cristian Anița, dyrektor Archiwów Narodowych Rumunii, otworzył obrady konferencji, podkreślając potrzebę dostosowania instytucji archiwalnych, publicznych lub prywatnych na całym świecie, do rozwoju współczesnych technologii informatycznych. Znaczenie archiwów w zachowaniu pamięci zbiorowej zostało podkreślone przez przedstawicieli administracji publicznej obecnych na wydarzeniu, zgodnie stwierdzających, że temat archiwizacji dotyczy pamięci, zaangażowania w prawdę, odpowiedzialności, ale także przyszłości, potrzeby zrozumienia i uczenia się, będąc pomostem między przeszłością a przyszłością. Przedstawiciele władz przedstawili stopień cyfryzacji instytucji, w których prowadzą działalność, zaznaczając, że cyfryzacja archiwizacji nie jest luksusem, ale demokratyczną koniecznością.

Czytaj dalej „RUMUNIA: Międzynarodowa konferencja „Archiwa cyfrowe. Czy jesteśmy gotowi na teraźniejszość?””

KANADA: Biblioteki i Archiwa Kanady udostępniły rejestry statków z lat 1838-1983

Biblioteki i Archiwa Kanady udostępniły zdigitalizowaną kolekcję 84000 dokumentów obejmujących dokumentacje rejestrową statków ze 15o lat kanadyjskiej historii żeglugi.
Zanim je udostępniono, rejestry przeszły sporo zabiegów przygotowujących je do udostępniania. Pierwotnie przechowywane były w całym kraju w kanadyjskich Biurach Transportu skąd już zmikrofilmowane przekazano je do Bibliotece i Archiwom Kanady (Bibliothèque et Archives Canada (BAC). Tam mikrofilmy zostały zdigitalizowane, a kluczowe opisy pól przeniesione do opisującej zbiór bazy danych. Sporządzono specjalne wykazy uporządkowane chronologicznie i alfabetycznie wedle nazwy statku. Rejestr obejmuje statki wyrejestrowane pomiędzy 1838 a 1983 r.

Czytaj dalej „KANADA: Biblioteki i Archiwa Kanady udostępniły rejestry statków z lat 1838-1983”

SZWAJCARIA: Szwajcarskie Stowarzyszenie Archiwistów i jego przepis na standard opisu archiwalnego

Grupa Robocza ds. Standardów przy Szwajcarskim Stowarzyszeniu Archiwistów (Verein Schweizerische Archivar -VSA), utworzona w 2005 roku, prowadzi cały czas koordynację działań w ramach stowarzyszenia związanych ze standaryzacją. Obejmuje to opracowywanie rekomendacji, wytycznych i koncepcji wdrażania międzynarodowo uznanych standardów oraz wspieranie członków stowarzyszenia w ich stosowaniu. Przypomnijmy- międzynarodowy standard opisu archiwalnego International Standard Archival Description ISAD(G) został przyjęty w drugiej, zrewidowanej wersji na Międzynarodowym Kongresie Archiwów w Sewilli w sierpniu 2000 roku – ma więc już ćwierć wieku.

Czytaj dalej „SZWAJCARIA: Szwajcarskie Stowarzyszenie Archiwistów i jego przepis na standard opisu archiwalnego”