CZECHY: Kroniki przedsiębiorstw transportowych dostępne w Internecie

Czeskie archiwa państwowe od wielu lat realizują różne programy digitalizacji i udostępniania on-line najciekawszych zbiorów. Należą do nich bez wątpienia kroniki, które zgodnie z obowiązującym tu od lat dwudziestych XX w. prawem, powstają we wszystkich urzędach i instytucjach, a następnie przekazywane są do archiwów państwowych. To jedno z najpopularniejszych źródeł wykorzystywanych przez czeskich badaczy. Nic dziwnego, iż obok dokumentacji metrykalnej oraz kartograficznej, znalazło się w czołówce digitalizowanych materiałów archiwalnych.
Właśnie temu zagadnieniu poświęcone zostanie najbliższe seminarium, jakie 10 marca zorganizuje Archiwum Narodowe w Pradze. Jego tematem będzie zarządzanie elektronicznymi kopiami ksiąg pamiątkowych i kronik powstałych w takich instytucjach jak dworce kolejowe, komisariaty policji, urzędy i przedsiębiorstwa autobusowego oraz inne instytucje transportowe, powstałe w ostatnim stuleciu na ziemiach czeskich oraz Rusi Podkarpackiej, które są przygotowywane do umieszczenia ich w całości w Internecie.

Czytaj dalej „CZECHY: Kroniki przedsiębiorstw transportowych dostępne w Internecie”

CZECHY: Narada w sprawie dokumentacji cyfrowej

Dnia 28 stycznia 2016 roku w sali konferencyjnej Archiwum Narodowego w Pradze (Národní archiv Praha) odbyła się spotkanie pracowników archiwów wojewódzkich z metodykami Archiwum Narodowego poświęcone opiece i zachowaniu dokumentów cyfrowych. Spotkanie umożliwiło intensywną wymianę informacji i skoordynowanie działań pomiędzy Ministerstwem Spraw Wewnętrznych, Archiwum Narodowym i archiwami wojewódzkimi w zakresie zarządzania dokumentacją elektroniczną.
Główne tematy obrad zawarto 9 punktach:
1.    Warunki konkursów dla obsadzenia etatów metodyków dla dokumentów elektronicznych w archiwach terenowych
2.    Plany kształcenia użytkowników internetowego Narodowego Portalu Archiwalnego (Národní archivní portál);
3.    Plan działań metodycznych i informacyjnych;
4.    Wyzwania związane z ZPORR (IROP – Integrovaný regionální operační program – Zintegrowany program operacyjny rozwoju regionalnego) związane z wprowadzeniem lub modernizacją ERMS (Electronic Records Management System) twórcy dokumentacji
5.    Zmiany ERMS u zidentyfikowanych twórców – sformułowanie obszarów problemowych,

Czytaj dalej „CZECHY: Narada w sprawie dokumentacji cyfrowej”

Wielka Brytania: Nowoczesna kryminalistyka w służbie sfragistyki i mediewistyki

Angielski Uniwersytet Lincoln poinformował o uruchomieniu programu badawczego „Imprint” (Odcisk) ściśle wiążącego współczesne techniki kryminalistyczne z mediewistyką, a dokładniej ze sfragistyką. Postanowiono przebadać kilka tysięcy dokumentów średniowiecznych posiadających pieczęcie woskowe szukając wzajemnych powiązań dokumentów, pieczęci i posługujących się nimi ludzi. W tym celu z odcisków pieczętnych zdjęte zostaną odciski palców i rąk. Pozyskany materiał zgromadzony zostanie w specjalnie stworzonej w tym celu bazie danych, gdzie przeanalizowany zostanie przez nowoczesny system kryminalistyczny AFIS (Automatem Fingerprint Identification System). Celem programu jest ujawnienie informacji na temat średniowiecznej struktury społecznej w kontekście powiązań władzy i zrozumienie procedur biurokratycznych związanych z zabezpieczaniem wiarygodności dokumentów. Naukowcy mają nadzieję, na odnalezienie wzajemnych powiązań pomiędzy dokumentami a wytwarzającymi je ludźmi.

Czytaj dalej „Wielka Brytania: Nowoczesna kryminalistyka w służbie sfragistyki i mediewistyki”

NIEMCY: Berlińskie archiwum sztuk wszelakich dostępne online

Akademie der Künste w Berlinie (AdK) -Ta jedna z najbardziej znamienitych instytucji kultury w Europie, posiadająca równie znamienite zbiory archiwalne i biblioteczne, które obecnie dostępne są online. Początki akademii sięgają końca XVII wieku, kiedy to elektor Fryderyk III Brandenburski założył Academie der Mahl-, Bild- und Baukunst. Akademia ulegała ewolucji i zmianom wraz ze zmieniającą się historią Niemiec.Jej nazwa również  często się zmieniałana przestrzeni wieków, ale generalnie funkcjonowała ona do 1945 jako Pruska Akademia Sztuki (Preussische Akademie der Künste).
Po podziale Niemiec powstały dwie akademie – wschodnia Deutsche Akademie der Künste i zachodnia Akademie der Künste in Berlin (West). 1 października 1993 połączono obie uczelnie i utworzono Akademie der Künste. Od 2005 roku  AdK  i jej archiwum finansowane jest ze środków federalnych.
Zasób archiwum AdK tworzy ponad 1100 zespołów poszczególnych twórców wraz z archiwum historycznym akademii, łącznie 12 kilometrów akt, ponad 1,20 mln fotografii, 60 tys. obiektów artystycznych, 40 tys. projektów plakatów, ponad pól miliona księgozbioru.

Czytaj dalej „NIEMCY: Berlińskie archiwum sztuk wszelakich dostępne online”

SZWAJCARIA: Biblioteka Narodowa Szwajcarii pod wspólnym dachem z Fonoteką

Nowy, 2016 rok rozpoczął się dla Narodowej Biblioteki Szwajcarii (Schweizerische Nationalbibliothek) znaczącym wzbogaceniem  jej zbiorów fonicznych. Będzie to również ciekawy rok rocznicowy związany z 25 -leciem powstania w jej strukturze Szwajcarskiego Archiwum Literatury (Schweizerische Literaturarchiv).
14 stycznia tego roku, Szwajcarska Fonoteka Narodowa (Schweizer Nationalphonothek) weszła w skład Biblioteki Narodowej Szwajcarii. Utworzona została w 1984 roku w Lugano na zasadach stowarzyszenia. Od 1987 roku finansowana była przez podmioty prywatno prawne. Wraz z uchwaleniem przez Bundestag polityki kulturalnej na lata 2016-2020, fundacja została rozwiązana, a jej finansowanie przejął rząd federalny, który przyznał jej subwencje w wysokości 1,6 mln franków. Ponadto  fonoteka finansowana jest przez władze  kantonu Tesin i miasta Lugano, w którym znajduje się  jej siedziba -włoskojęzyczna części Szwajcarii.
Obecnie zbiory fonoteki obejmują ponad 5 milionów nagrań dźwiękowych, które będą w najbliższej przyszłości digitalizowane i udostępniane  w około 54 publicznych punktach audiowizualnych w całej Szwajcarii. Okołojedna trzecia nagrań z jej zbiorów pochodzi ze Szwajcarskiego Stowarzyszenia  Realizacji Praw Autorskich do Nagrań Dźwiękowych i Utworów Muzycznych SUISA, i stanowi depozyt Biblioteki Narodowej. Pozostałe kolekcje poza produktami z branży muzycznej, tom. in. Dokumenty z badań naukowych, audycje radiowe od 1932, czy zbiory fonograficzne Biblioteki Narodowej.

Czytaj dalej „SZWAJCARIA: Biblioteka Narodowa Szwajcarii pod wspólnym dachem z Fonoteką”

POLSKA: NOMA polski standard opisu materiałów archiwalnych

Od 13 stycznia 2016 r. na stronie internetowej Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych dostępny jest projekt „Normy opisu materiałów archiwalnych w archiwach państwowych”  – NOMA w wersji 0.1. Choć dokument, w tytule, wskazuje archiwa państwowe jako adresata, to jednak w zamyśle Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych ma służyć wszystkim podmiotom przechowującym i opisującym dokumenty w celach zawodowych czy nawet hobbystycznych. Ideą NOMA jest włączenie polskiej archiwistyki w nowy, rozwijany od nieco ponad dwudziestu lat, nurt archiwistyki światowej. Przez to należy rozumieć taką konstrukcję opisu archiwalnego, aby mógł on funkcjonować w międzynarodowych systemach informacji naukowej. Dlatego też, przygotowując projekt NOMA, za podstawę opisu przyjęto cztery standardy Międzynarodowej Rady Archiwów: ISAD(G), ISAAR(CPF), ISDIAH i ISDF. Wykorzystano też sumiennie dotychczasowy dorobek archiwistyk narodowych, które już opracowały i wdrożyły standardy narodowe oraz normy ISO i PN-ISO. Ich wykaz znajdzie czytelnik w bibliografii NOMA oraz w rozdziale 5 „Powiązane normy i wskazówki”. Uwzględniono także dorobek polskiej archiwistyki – poważny i twórczy.

Czytaj dalej „POLSKA: NOMA polski standard opisu materiałów archiwalnych”

FRANCJA: Otwarcie dużej partii archiwów dotyczących II wojny światowej

Z poczatkiem stycznia 2016 r. zostało opublikowne, w Dzienniku Urzedowym Republiki Francuskiej, postanowienie o  otwarciu archiwów zawierających materiały dotycząe II wojny światowej. Dokument został podpisany 24 grudnia 2015 r. przez przemiera Manuela Vallas oraz ministrów spraw zagranicznych, sprawiedliwości, obrony, spraw wewnętrznych, a także kultury i komunikacji (to tego ostatniego przynależą archiwa francuskie). Jest to kolejny akt prawny otwierający zasób archiwalny dotyczący największego konfliktu XXw. Poprzedziły go regulacje z lat 1997, 1998 i 2002. Udostępnienie kolejnych źródłeł dla badaczy jest spełnieniem oczekiwań historyków. Zostało zapowiedziane przez prezydenta Francji Francois Hollande w czasie obchodów siedemdziesiątej rocznicy zakończenie wojny, obchodzonego uroczysnie w dniu 8 maja 2015 r.  na Polach Elizejskich w Paryżu.

Czytaj dalej „FRANCJA: Otwarcie dużej partii archiwów dotyczących II wojny światowej”

POLSKA: V Toruńskie Konfrontacje Archiwalne „Archiwistyka uniwersalna, archiwistyka lokalna”

Sprawozdanie z konferencji  V Toruńskie Konfrontacje Archiwalne „Archiwistyka uniwersalna, archiwistyka lokalna” 3 – 4 grudnia 2015 r. Toruń, Collegium Humanisticum UMK, ul. W. Bojarskiego 1

Konferencja rozpoczęła się od wystapień: Waldemara Chorążyczewskiego (UMK): Archiwistyka lokalna, archiwistyka uniwersalna. Wprowadzenie do problemu, Rafała Kleśta-Nawrockiego (UMK): Panarchiwizacja. Od lokalności do uniwersalności, Urszuli Kowalczyk (AP w Warszawie): Recepcja francuskiej myśli archiwalnej w archiwistyce polskiej – przejaw uniwersalizacji dziedziny? Następnie Hubert Wajs (AGAD) przedsatwił temat: Theorie mit Praxis verbinden: Standardy ICA – tłumaczenie i wdrożenie (refleksje luźne), wychodząc w swoich rozważaniach od zdobycie Konstantynopola w 1453 r., wspomniał następnie dokumenty osmańskie w zasobie AGAD i inwentarze w formacie EAD. Anna Laszuk (NDAP) zreferowała temat: Projekty narodowe i międzynarodowe, czyli archiwistyka stosowana. W czym polska specyfika stanowi przeszkodę. Podkreśliła, że  głównym odbiorcą efektów pracy archiwisty jest użytkownik, dlatego często praktyka wyprzedza teorię. Przedstawiła projekty oparte o standardy międzynarodowe: “Odtworzenie Pamięci Świata” (1998 r. – UNESCO, kwerenda w archiwach różnych krajów, wyniki w bazie danych zgodnej z ISAD), aplikacja AtoM  (rozwijana od 2005 r. w Kanadzie, rekomendowana przez Międzynarodową Radę Archiwów, w Polsce wdrożona w Archiwum Państwowym we Wrocławiu jako projekt badawczy), Apenet (Archives Portal Europe, 2009-2012) i PRADZIAD (w Internecie archiwa zamieszczają skany materiałów genealogicznych, więc baza ta wydaje się już niepotrzebna). Prelegentka wspomniała też o zbliżającej się premierze polskiego standardu NOMA (Norma Opisu Materiałów Archiwalnych), oraz podkreśliła, że specyfika to nie jest przeszkoda tylko zadanie do wykonania. W dyskusji po tych wystąpieniach podkreślano konieczność zbudowania jednego punktu dostępu do informacji i zamieszczania skanów z zasobów poskich archiwów państwowych (Hanna Staszewska), pojawiały się też głosy negujące potrzebę standaryzowania w zamian za opracowanie katalogów dobrych praktyk, przy czym użytkownicy archiwów powinni “sami sobą się zaopiekować” (Paweł Weszpiński).

Czytaj dalej „POLSKA: V Toruńskie Konfrontacje Archiwalne „Archiwistyka uniwersalna, archiwistyka lokalna””

.

Zdrowego i spokojnego Nowego Roku 2016,
spełnienia planów i marzeń
                                                          życzy redakcja ArchNetu

MRA: „Archiwa: Dowody, bezpieczeństwo i prawa obywatelskie” Konferencja w Reykjaviku

W dniach 28 – 29 września 2015 r. w stolicy Islandii, Reykjaviku, odbyła się trzecia doroczna konferencja Międzynarodowej Rady Archiwów. Doroczne konferencje rady są jej najwyższym ciałem stanowiącym, obradującym pomiędzy międzynarodowymi kongresami. Zostały ustanowione na XVII Międzynarodowym Kongresie Archiwów w Brisbane, w Australii, w 2012 r. w miejsce Międzynarodowych Konferencji Okrągłego Stołu Archiwów (CITRA). Wprowadzono, w ten sposób, jakościową zmianę polegającą na większej dostępności archiwistów do prac MRA, poprzez rozszerzenie dorocznych spotkań zarządu MRA (członkowie A czyli dyrektorzy archiwów narodowych) o sesje naukowe dostępne dla wszystkich zainteresowanych oraz spotkania Forum Archiwistów Narodowych (Le Forum des Archivistes Nationaux), które gromadzi wszystkich instytucjonalnych członków MRA. Zadaniem forum jest pomoc przy wypracowywaniu strategicznych celów rady, tzw. decyzji wysokiego poziomu. Nowa formuła zastąpiła starą. Pomiędzy 1954 a 2011 r. odbyło się 49 spotkań CITRA, a od 2013 do 2015 r. miały miejsca trzy doroczne konferencje: w Brukseli (23 – 24 października 2013, temat: Accountability, transparenty and Access to information) i w Gironie w Katalonii (11 – 15 października 2014 r., temat: Archives and Cultural Industries) oraz w Reykjaviku.

Czytaj dalej „MRA: „Archiwa: Dowody, bezpieczeństwo i prawa obywatelskie” Konferencja w Reykjaviku”