Naukowy Portal Archiwalny
XXI Ogólnopolski Zjazd Historyków Studentów w tym roku odbędzie się na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W dniach 22-226 kwietnia do „Koziego Grodu” przyjedzie ok. 300 studentów i doktorantów z Polski i zagranicy oraz ok. 50 specjalnie zaproszonych gości.
Czytaj dalej „POLSKA : Niebawem rusza XXI Ogólnopolski Zjazd Historyków Studentów.”
Wystawa Archiwum Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” w Gdańsku (kwiecień – maj 2013 roku)
Od 8 kwietnia 2013 roku w siedzibie Komisji Krajowej NSZZ “Solidarność” w Gdańsku można oglądać wystawę zatytułowaną “Solidarnościowe Kartki Wielkanocne”. Wystawa została zorganizowania przez Archiwum Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” w Gdańsku we współpracy prywatnymi kolekcjonerami kart pocztowych, którzy nadesłali fragmenty swoich zbiorów.
ilokartystyka (deltiologia), czyli kolekcjonowanie kart pocztowych jest traktowane bardziej jako hobby, a nie dziedzina związana z archiwistyką. Ale pod pewnymi względami jest to wystawa wyjątkowa, ponieważ dotyczy specyficznego tematu – świątecznych wielkanocnych kartek pocztowych drukowanych przez drukarnie niezależne (podziemne) w latach 1983-1990. A nakłady ich publikacji były bardzo ograniczone. Dzisiaj cieszą i bawią swym humorem oraz są przykładami satyry okresu stanu wojennego, lub wysublimowanej symboliki tamtych czasów.
Zaproszenie
Symbolika „Solidarnościowa” oraz niepodległościowa stała się nieodłącznym elementem poczty podziemnej, która rozwinęła się bardzo szybko po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku. Znaczki, karty i stemple pocztowe początkowo posiadać miały znaczenie praktyczne przy przekazywaniu informacji, lecz bardzo szybko zyskały znacznie większe znaczenie kolekcjonerskie. Karty pocztowe były drukowane przez struktury podziemne NSZZ „Solidarność”, „Solidarności Walczącej”, Federacji Młodzieży Walczącej, Niezależnego Zrzeszenia Studentów i innych organizacji. Pocztówki były też czasem wykorzystywane jako ilustracje biuletynów wydawanych przez struktury podziemne NSZZ „Solidarność” oraz zagraniczne komitety wspierania „Solidarności”.
Znaczenie kolekcjonerskie kart poczty podziemnej, łatwość ich sprzedaży i kolportażu pomagała strukturom podziemnym w sprawnym gromadzeniu środków na prowadzenie działalności wydawniczej, zakup papieru i farby drukarskiej. Jednak musimy pamiętać, ze za drukiem tych kart stali ludzie, którym ich drukowanie w latach osiemdziesiątych groziło więzienie.
W Dakarze, stolicy Senegalu, w dniach 1- 3 lipca 2013 r. , z okazji setnej rocznicy powołania archiwum centralnego, wówczas Francuskiej Afryki Zachodniej, odbędzie się międzynarodowa sesja naukowa pt” Archiwa, Pamięć, Dobre Rządzenie i Obywatele”.
Postawiono sobie trzy cele do osiągnięcia:
1. Rozpowszechnienie wiedzy na temat centralnej roli archiwów w zarządzaniu sprawami państwa.
2. Wzmocnić wspólną pamięć.
3. Uczulić obywateli na wagę archiwów jako elementów dowodów i podstawy prawa lecz przede wszystkim uczulić na niezbędność ich przechowywania.
Temat konferencji skierowany jest nie tylko do archiwistów, ale do wszystkich zawodów „społecznych”oraz do badaczy i użytkowników archiwów
Nas podstawie komunikatu MRA
oprac. Adam Baniecki
W dniach 4- 6 czerwca w Rio de Janeiro w Brazylii odbędzie się V Konferencja na temat baz danych w archiwistyce (V Encontro De Bases De Dados Sobre Informações Arquivísticas).
Tematem przewodnim konferencji jest hasło: „Różne punkty widzenia na temat archiwów w sieci: digitalizacja, pamięć i dostęp.” (Os Diferentes olhares sobre os arquivos online: digitalização, memória e acesso.)
Przewidziano trzy główne osie dyskusji, które będą zaprezentowane sesjach plenarnych.:
1. Digitalizacja: Zarządzanie i przechowywanie kolekcji wobec pytania o ich dostępność.
2. Archiwa i pamięć w internecie.
3. Konsekwencje swobodnego dostępu do informacji.
Sesje szczegółowe obejmują 24 referaty wygłaszane po portugalsku i angielsku z symultanicznym tłumaczeniem.
Czytaj dalej „BRAZYLIA: V konferencja na temat baz danych w archiwistyce.”
„Archiwa i kolekcje prywatne – dziedzictwo archiwalne, dziedzictwo kultury”, Warszawa, 13-15 marca 2013 r.
Konferencja, zorganizowana przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych i Polską Akademię Nauk Archiwum w Warszawie odbyła się w siedzibie NDAP.
Konferencję otworzył Naczelny Dyrektor prof. Władysław Stępniak, który mówił o potrzebie tworzenia archiwów domowych i rodzinnych, dokumentujących jednostkowe losy ludzkie. Zaznaczył potrzebę refleksji terminologicznej nad kwestią archiwów prywatnych a także współpracy z muzeami i bibliotekami oraz z kolekcjonerami.
Pierwszy mówca, dyr. Andrzej Biernat (NDAP) w wystąpieniu pt. „Archiwa a niepaństwowy zasób archiwalny – o czym mówimy i o co nam chodzi?” przedstawił uwarunkowania prawne wynikające z ustawy archiwalnej z 1983 r. dot. nieewidencjonowanego niepaństwowego zasobu archiwalnego (nnza). Zauważył, że z ustawy oraz innych aktów prawnych nie wynika, jak należy wydzielać materiały archiwalne wchodzące w skład nnza. Do zasobu tego zalicza się: archiwa prywatne, rodowe, rodzinne, majątkowe (podworskie), spuścizny, zbiory archiwalne, kolekcjonerstwo. Dyr. A. Biernat zaznaczył możliwość współpracy archiwistów z Polskim Towarzystwem Historycznym i Kolekcjonerskim (istnieje od 2012 r.) i wspierania „uczciwego” zbieractwa. Wspomniał też o rejestrze o narodowym zasobie archiwalnym jako instytucji prawnej, a także o działaniach, jakie państwo powinno podejmować we wspieraniu kolekcjonerstwa i archiwów społecznych: mogą to być ulgi podatkowe czy pomoc w konserwacji. Naturalnymi sojusznikami archiwów w działaniach gromadzenia archiwaliów prywatnych są archiwa społeczne, jako instytucje ruchliwe i zorientowane w lokalnych warunkach.
Podczas okupacji północnej części Mali w 2012 roku przez islamistów, wiele z bogatego dziedzictwa kulturowego tego kraju uległo bezpowrotnemu zniszczeniu. Wśród nich jest słynny zbiór manuskryptów z Timbuktu, pochodzący z okresu średniowiecza, kiedy to region ten przeżywał dynamiczny rozwój spowodowany korzystnym położeniem na transsaharyjskich szlakach. To właśnie na terenie Zachodniej Afryki krzyżowały się szlaki handlowe łączące Czarną Afrykę z arabską Afryką Północną . Na rzece Niger płynęły lodzie wyładowane solą, kością słoniową, złotem i niewolnikami. Samo miasto zaś było przez wieki niedostępne dla przybyszów z Europy. Wraz z pomyślnością gospodarczą kwitła tam kultura, której świadectwem są bezcenne dla światowej kultury rękopisy. Przed rozpoczęciem konfliktu w zbiorach prywatnych i publicznych bibliotek Timbuktu znajdowało się kilkaset tysięcy manuskryptów sięgających nawet X wieku. Naukowcy uważają, że kolejne czekają na swoje odkrycie pod pisakami Sahary. Teksty te świadczą zarówno o bogactwie literackim, jak i naukowym regionu. Znajdują się wśród nich między innymi podręczniki do matematyki, medycyny i astronomii oraz pisma traktujące o życiu społecznym i gospodarczym w Timbuktu podczas Złotego Wieku.
Czytaj dalej „NIEMCY/ MALI: Rękopisy znalezione w Timbuktu – niemiecka pomoc dla Mali.”
Konferencja odbyła się w siedzibie NDAP, a wśród zaproszonych gości byli przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, NAC, licznie przybyli dyrektorzy i przedstawiciele archiwów oraz innych zaprzyjaźnionych z NAC instytucji (archiwów społecznych, kościelnych, IPN, fundacji itp.). Szczególnymi gośćmi z pewnością okazali się byli pracownicy NAC, którzy są współtwórcami sukcesu tej instytucji, ale pracują obecnie gdzie indziej: dyr. Nikodem Bończa-Tomaszewski, Rafał Magryś, Łukasz Skowron, Marcin Malicki, Sebastian Zduńczyk.
Konferencję otworzył minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski, który przedstawił ambitne plany podniesienia wydatków na archiwa w latach 2014-2020 do sumy 800-900 mln zł: na inwestycje budowlane (przede wszystkim w Warszawie i Krakowie), digitalizację i infrastrukturę informatyczną oraz podwyżki płac dla archiwistów.
Pierwsze merytoryczne wystąpienia skupiały się na przedstawieniu NAC w perspektywie działalności archiwów państwowych (Naczelny Dyrektor prof. Władysław Stępniak) oraz genezy archiwum (dyrektor Nikodem Bończa-Tomaszewski, pierwszy dyrektor NAC, obecnie dyrektor Centralnego Ośrodka Informatyki MSW). Nikodem Bończa-Tomaszewski podkreślił, że podstawą sukcesu NAC jest fakt, iż udało się zgromadzić wokół niego zespół profesjonalnej kadry ze środowiska archiwalnego, ważne także okazało się wsparcie osób już nieżyjących: śp. Tomasza Merty i śp. dyrektora Sławomira Radonia.
Z kolei dyrektor Wojciech Woźniak w wystąpieniu pt. „NAC jako projekt, czyli kolejne 5 lat” przedstawił plany na przyszłość oraz dotychczasowe osiągnięcia archiwum, przede wszystkim budowane tu systemy IT, czyli ZoSIA i www.szukajwarchiwach.pl oraz Centralne Repozytorium Cyfrowe. Dyrektor W. Woźniak podkreślał, że NAC gromadzi wiedzę i poprzez system szkoleń dzieli się wiedzą, a także korzysta z profesjonalnych wzorców, m.in. z metodyki zarządzania projektami PRINCE2 oraz norm ISO.
11 marca 2013 r. szef Federalnej Agencji Archiwalnej, A. N. Artizow, z zastępcą gubernatora obwodu smoleńskiego, N. M. Kuzniecowem, wziął udział w inauguracji nowego budynku Archiwum Państwowego Obwodu Smoleńskiego, którego budowa była przykładem owocnej współpracy federalnego centrum i rosyjskich regionów.
Budowę Archiwum włączono do przygotowań obchodów 1150-tej rocznicy powstania Smoleńska. Jej koszt to około 230 milionów rubli (ok. 24 miliony złotych), z ponad 37 mln rubli pochodzi z budżetu federalnego.
Oddany do użytku nowy budynek archiwalny posiada automatyczny system gaśniczy i nowoczesny system przechowywania archiwaliów. Ruchome regały pozwalają na znacznie lepsze wykorzystanie powierzchni magazynowej – oszczędność wynosi nawet 40 procent – zapewniając konieczną rezerwę na dalsze przyjmowanie dokumentów. Archiwum posiada również możliwości wykonywania kopii cyfrowych dokumentacji i wprowadzania technologii informacyjnych i komunikacyjnych.
Czytaj dalej „ROSJA: nowy budynek Archiwum Państwowego w Smoleńsku”
Archiwum Historyczne Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” stara się aktywnie gromadzić materiały archiwalne dokumentujące działalność struktur oraz działaczy Związku, a także materiały fotograficzne i audiowizualne dotyczące istotnych wydarzeń. Zgromadzona dokumentacja jest opracowywana i systematyczne udostępniana badaczom.
Ze zbiorów AKKS sygn. 347/31/8, fot. NN
Nowym cennym nabytkiem z końca lutego 2013 roku jest zbiór fotografii przekazanych Archiwum Historycznym Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” (AKKS) przez Związek Solidarności Polskich Kombatantów w Gdańsku. Zawiera on głównie fotografie dokumentujące budowę oraz uroczystość odsłonięcia Pomnika Poległych Stoczniowców 1970 roku w Gdańsku. Ta część materiałów została dołączona w AKKS do zespołu akt i dokumentacji technicznej sygn. 347/31 – „Społeczny Komitet Budowy Pomnika Poległych Stoczniowców 1970 w Gdańsku” z lat 1980-1981. Materiały zgromadzone w tym zespole akt zawierają zarówno rysunki architektoniczne i konstrukcyjne projektu Pomnika, jak i wytrzymałościowe obliczenia konstrukcyjne oraz wycinki prasowe dotyczące budowy i projekty programów uroczystości jego odsłonięcia.
Czytaj dalej „POLSKA: Nowy nabytek Archiwum Historycznego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność””
Archiwum Historyczne Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” (AKKS) przejęło 26 lutego 2013 roku w nowe interesujące materiały. Są to bardzo interesujące i kompletne akta Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” Warszawa Praga Południe z lat 1989 – 1997 (około 2,5 metrów bieżących dokumentacji). Niewiele akt Komitetów Obywatelskich „Solidarność” zachowało się w zbiorach archiwów historycznych.
Ulotka wyborcza ze zbiorów AKKS sygn. 347/120
