AUSTRIA: Swarovski Corporate Archiv – archiwum z blaskiem

Wattens to kilkutysięczna miejscowość w austriackim Tyrolu od ponad 120 lat jest siedzibą D. Swarovski KG jednej z najbardziej rozpoznawalnych na świecie firm produkującej ekskluzywne wyroby jubilerskie z kryształu ołowiowego, wyroby optyczne i szlifierskie. Jej założycielem był Daniel Swarovski, który dorastał w małej wiosce położonej w północnych Czechach w Górach Izerskich, w centrum regionu słynącego z produkcji szkła i sztucznej biżuterii. Był czeladnikiem u swego ojca, a także u innych miejscowych rzemieślników, gdzie nauczył się szlifowania szkła. W 1892 roku opatentował maszynę, która po raz pierwszy umożliwiła perfekcyjną obróbkę kryształu. W 1895 roku wraz z rodziną, przeniósł się do Wattens w austriackim Tyrolu, aby ochronić swój wynalazek przed konkurencją. Jego syn Wilhelm doskonalił produkty firmy dążąc do doskonałości  i ostatecznie uzyskał szkło pozbawione pęcherzyków powietrza i smug. Kolejne pokolenia rodziny Swarovskich rozwijały firmę i utwierdzały jej światową renomę. Rozpoznawalne jest również logo firmy, które ewoluowało od alpejskiej szarotki po łabędzia.

Czytaj dalej „AUSTRIA: Swarovski Corporate Archiv – archiwum z blaskiem”

AUSTRIA:O cudownym ocaleniu Jego Cesarskiej Wysokości Franciszka Józefa I i egipskich kamieniach. Memorandum wielkiej wagi

Kościół Wotywny w Wiedniu przy wiedeńskiej Ringstrasse, został zbudowany w latach 1856-1879 w stylu neogotyckim. Monumentalny (99 metrów wysokości), zbudowany z wapienia budynek kościoła zaprojektowany przez architekta Heinricha Ferstela stanowi jeden najważniejszych obiektów historycznych w reprezentacyjnej części stolicy Austrii.
Impulsem do budowy katedry było ocalenie życia młodego wówczas cesarza Franciszka Józefa I po nieudanym zamachu dokonanym przez węgierskiego anarchistę  János Libényi 18 lutego 1853 roku. Zabójca tylko zranił monarchę w szyję, po czym został obezwładniony.

Czytaj dalej „AUSTRIA:O cudownym ocaleniu Jego Cesarskiej Wysokości Franciszka Józefa I i egipskich kamieniach. Memorandum wielkiej wagi”

AUSTRIA: Austriacka Biblioteka Narodowa przejęła archiwum Światowej Federacji Esperanto

Austriacka Biblioteka Narodowa ( ÖsterreichischeNationalbibliothek ÖNB) niedawno przejęła archiwum Światowego Stowarzyszenie Esperanta (Universala Esperanto-Asocio UEA), jednego z największych i najważniejszych archiwów na świecie dotyczących języka esperanto i międzynarodowego ruchu esperanto. Podręcznik języka esperanto po raz pierwszy opublikowany  zostałw 1887. Jego nazwa pochodzi od pseudonimu „Dr. Esperanto” (doktor mający nadzieję), pod którym Ludwik Zamennhof opublikował w 1887 podstawy języka w książce „Język międzynarodowy” Jego celem było stworzenie neutralnego i łatwego do nauki języka, przydatnego do międzynarodowej komunikacji,  nie zastępującego jednak innych języków narodowych.

Czytaj dalej „AUSTRIA: Austriacka Biblioteka Narodowa przejęła archiwum Światowej Federacji Esperanto”

AUSTRIA: Świat starych map – opracowanie i wydanie map józefińskich przez polskich naukowców

Na początku marca tego roku, polska delegacja naukowa przekazała Austriackiemu Archiwum Państwowemu (Österreichischen Staatsarchiv ÖStA), reprezentowanemu przez dyrektora generalnego ÖStA Helmuta Wohnouta i Roberta Rilla dyrektora austriackiego Krigsarchiv,14 i przedostatni tom obszernej edycji kartograficznej „Galicja na józefińskiej mapie topograficznej 1779–1783”. Autorami opracowania są trzej profesorowie;Waldemar Bukowski (Polska Akademia Nauk w Warszawie), Andrzej Janeczek (Instytut Archeologii i Etnologii w Warszawie) i Zdzisław Noga (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie). Edycja źródła trwa od 2012 roku.To wspaniałe źródło historyczne jest przechowywane w Archiwum Wojennym (Kriegsarchiv), które stanowi dział  ÖStA.

Czytaj dalej „AUSTRIA: Świat starych map – opracowanie i wydanie map józefińskich przez polskich naukowców”

AUSTRIA: Spuścizny i archiwa rodowe w czasach panowania Ich Cesarskich Mości i do końca XX wieku

Zbiory prywatne i spuścizny rękopiśmienne osób prywatnych oraz rodów – typu korespondencja, pamiętniki, dokumenty z przebiegu kariery zawodowej lub działalności społeczno –politycznej i inne, są niezwykle cennym uzupełnieniem zbiorów archiwalnych instytucji państwowych i samorządowych przechowywanych w archiwach państwowych. Zbiory i spuścizny nie podlegają obowiązkowi przekazywania ich do archiwów, tak jak jest to w przypadku ustawowo określonych aktotwórców. Jednak żadna z instytucji naukowych czy kulturalnych – archiwum, muzeum, biblioteka, nie odmówi sobie przyjemności przejęcia do swoich zbiorów takich akt. Wielokrotnie też prywatne spuścizny stają się przedmiotem „delikatnej” rywalizacji pomiędzy nimi. Tylko jednak wola  prywatnych aktotwórców lub  ich spadkobierców jest decydująca, co do faktu samego przekazania oraz formy w jakiej to nastąpi – dar, depozyt, sprzedaż. Ta dowolność w dysponowaniu zbiorami prywatnymi powoduje często rozproszenie cennych dla poznania historii zbiorów po różnego rodzaju instytucjach zlokalizowanych w miejscach często niezwiązanych z samymi aktotwórcami. Taki stan rzeczy powoduje niejednokrotnie utrudnienia w badaniach historycznych i dostępie do informacji. W wielu krajach podejmowane są próby ogarnięcia tego tematu poprzez ponadinstytucjonalne  wydawnictwa i bazy danych prezentujące zebrane informacje o rozproszonych zbiorach. W Niemczech funkcjonuje- dla krajów niemieckojęzycznych – portal CALLIOPE i ZDN patrz: Archnet . W tym roku, do tego grona, dołączyła również Austria, co podobnie jak w przypadku CALLIOPE i ZDN, może być interesujące dla badaczy polskich. Niestety obecnie funkcjonuje tylko książkowa wersja informatora, za którą trzeba zapłacić 95 EURO. Pocieszające jest jednak to, że wydawcy obiecują internetową wersję wydawnictwa.

Czytaj dalej „AUSTRIA: Spuścizny i archiwa rodowe w czasach panowania Ich Cesarskich Mości i do końca XX wieku”

AUSTRIA: Kongres wiedeński w nowej odsłonie

W czerwcu tego roku Wiedeń ponownie stał się świadkiem wydarzeń  sprzed 200 lat. W 1815 roku zakończył  obrady     kongres wiedeński wieńczący swoimi postanowieniami porządek europejski po burzliwej epoce wojen napoleońskich.
Z okazji tego jubileuszu do 31 października można oglądać wystawę „Idee Europa – 200 Jahre Wiener Kongress” zorganizowaną przez Bundeskanzleramtes wraz  z Österreichischen Staatsarchiv we współpracy z delegaturą Unii Europejskiej we Wiedniu.
Ta wystawa to  nie tylko prezentacja faktów historycznych, ale również próba zidentyfikowanie historycznych i  aktualnych odniesień i związków ze współczesną Europą, a także miejsca Austrii w jej dziejach. Miejscem ekspozycji  są te same  miejsca, w których odbywał się  kongres, czyli budynki na obszarze kompleksu Hofburg  głównie Amalientrakt, Reichskanzleitrakt i Hofburgkapelle.

Czytaj dalej „AUSTRIA: Kongres wiedeński w nowej odsłonie”

Austria/Czechy. Złota bulla Karola IV na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Dnia 16 czerwca 2014 roku w Wiedniu, w sali kongresowej Urzędu Kanclerskiego, odbyła się uroczystości wręczenia świadectwa UNESCO o wpisaniu na światową listę dziedzictwa kulturowego Złotej Bulli cesarza Karola IV, co formalnie nastąpiło jeszcze w 2013 roku. Jest to dokument „światowej klasy i cieszę się, że to historyczne dziedzictwo zostało uwzględnione na liście UNESCO „Memory oft he World – Pamięć świata”, stwierdził federalny minister Austrii Josef Ostermayer.


Österreichisches Staatsarchiv

Złota Bulla wydana przez Karola IV Luksemburskiego, przyjęta w 1356 roku na sejmie w Norymberdze, była dokumentem reformujący ustrój świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Ustalała ona listę siedmiu elektorów mających wybierać cesarza. Elekt, wybrany większością głosów, stawał się jedynie królem rzymski, ale z prawem do koronacji na cesarza. Koronacja na króla odbywała się w Akwizgranie, zaś na cesarza w Rzymie. Bulla obowiązywała aż do XIX w. Dawała ogromne prawa elektorom w ich posiadłościach, czyniąc ich faktycznie niezależnymi. Ich godność była dziedziczna, podległe im terytorium stawało się niepodzielne, traktowano ich na równi z królami, posiadali najwyższe sądownictwo a razem tworzyli osobną kurię Sejmu Rzeszy, posiadającą prawo formułowania projektów ustaw na równi z cesarzem.
Karol IV Luksemburski niemal całe swoje życie złączył z Pragą. Tu się urodził 14 maja 1316 roku i tu zmarł 29 listopada 1378 roku, jako syn i następca króla czeskiego Jana Luksemburskiego. Na chrzcie otrzymał tradycyjne w dynastii Przemyślidów imię Wacław, jednak podczas bierzmowaniu przyjął imię Karol. W 1346 roku koronowany na króla rzymskiego oraz na króla Czech jako Karol I, w 1355 roku został cesarzem Świętego Cesarstwa Rzymskiego.

Czytaj dalej „Austria/Czechy. Złota bulla Karola IV na liście światowego dziedzictwa UNESCO”

AUSTRIA: Swarovski Corporate Archiv – archiwum z połyskiem.

W krajach niemieckojęzycznych duża cześć archiwów gospodarczych zrzeszona jest w Vereinigung deutscher Wirtschaftsarchivare (VdW), które funkcjonuje od 1957 roku i zrzesza około 400 przedsiębiorstw i instytucji. Stowarzyszenie wydaje od 1967 roku swój specjalistyczny kwartalnik „Archiv und Wirtschaft”, który omawia ważne  zagadnienia z zakresu postępowania z dokumentacją instytucji gospodarczych, historii gospodarczej i biznesowej. Zawiera także recenzje publikacji i aktualne informacje na temat konferencji, szkoleń i wystaw.
W najnowszym numerze kwartalnika znajdziemy kilka ciekawych artykułów poświęconych źródłom historycznym dotyczącym reklamy, jej rozwoju i zmian jakim podlegała na przestrzeni dziejów. Niestety dla użytkowników sieciowych VdW udostępnia na przynętę, zwyczajowo tylko jeden artykuł z każdego numeru  – można uznać że najbardziej reprezentatywny dla numeru. Tym razem jest to tekst poświęcony źródłom historycznym dotyczącym reklamy luksusowych marek na przykładzie firmy Swarovski.

Czytaj dalej „AUSTRIA: Swarovski Corporate Archiv – archiwum z połyskiem.”

AUSTRIA/CZECHY: Wymiana zespołów archiwalnych pomiędzy sąsiadami.

Sprawy związane z restytucją dóbr kultury, w tym również archiwaliów, należą do jednych z najtrudniejszych w relacjach międzynarodowych i ciągle nieznajdujących dobrych rozwiązań wobec zaszłości historycznych, co znamy z własnych, polskich doświadczeń. Pozytywnym przykładem na zgodne rozwiązywanie tych problemów może być jednak współpraca pomiędzy czeskim i austriackimi archiwami w tym zakresie.
Od września 2010 roku realizowana jest umowa dwustronna między Czechami i Austrią o wymianie dóbr kultury. W jej ramach 30 stycznia 2013 r. Archiwum Państwowe Republiki Austrii (Österreichisches Staatsarchiv – ÖStA), przekazało do czeskiego Archiwum Narodowego (Národní Archiv. – NA), siedem konvolutów z kolekcji „Böhmische Herrschaftsakten“ w odpowiedzi na zwrot 389 kartonów z aktami k.k. Ministerien des Inneren, für Landwirtschaft und für öffentliche Arbeiten (Cesarsko – Królewskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, do spraw Rolnictwa i Robót Publicznych), jak również dwa metry akt do różnych archiwów we Wiedniu.
Czytaj dalej „AUSTRIA/CZECHY: Wymiana zespołów archiwalnych pomiędzy sąsiadami.”

AUSTRIA/RUMUNIA: Archiwiści archeologom- projekt badań dokumentacji wykopalisk w Semizegetusa Regia

Piękny wiek XIX był dla rozwoju nauki okresem przełomowym zarówno w dziedzinie nauk technicznych jak również  humanistycznych. Na wielką skalę dokonywano wówczas odkryć archeologicznych, z których szczególnie zasłynęli Anglicy  w swoich koloniach, ale także inni samotni archeolodzy amatorzy, którzy dokonywali spektakularnych odkryć archeologicznych, jak chociażby Henryk Schlimman.
Österreichischen Staatsarchiv wraz  z Arhivele Naţionale ale Românie  i Magyar Országos Levéltár realizują wspólnie projekt badawczy  obejmujący zagadnienia narodzin współczesnej archeologii na podstawie dokumentacji z pierwszej połowy XIX w. dotyczącej wykopalisk archeologicznych w  Semizegetusa Regia, w  dawnym królestwie Daków.
Królestwo Dacji  w okresie swojego największego rozkwitu pod panowaniem królów od  Burebista do Decebala obejmowało większość wschodnich Karpat i regionu Dunaju, a od II wieku stało się częścia Cesarstwa Rzymskiego. Jednym z najważniejszych centrum tego imperium politycznego i religijnego była Sarmizegetusa Regia (dziś Gradistea de Munter). Pozostałości starożytnego miasta znajdują się w odległym regionie górskim, Munţii Orăştiei obejmującym w południowo-zachodnią Transylwanię. Stanowią one  część rozległego kompleksu archeologicznego obejmującego twierdze górskie, osady i miejsca kultu,  które  zostały objęte  w 1999 roku programem ochrony w ramach  Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Czytaj dalej „AUSTRIA/RUMUNIA: Archiwiści archeologom- projekt badań dokumentacji wykopalisk w Semizegetusa Regia”