FRANCJA: Likwidacja legendarnego archiwum centralnego w Fontainebleau

Ministerstwo Kultury i Komunikacji Francji (któremu podlegają archiwa Państwowe) 28 lipca 2016 r. opublikowało komunikat prasowy o likwidacji Centrum Archiwów Współczesnych w Fontainbleau. Budynki archiwum były od 2014 r. objęte specjalna ochroną w związku z zagrożeniem katastrofą budowlaną. Zostały wówczas odkryte rysy na obu budynkach będące następstwem osłabienia konstrukcji.  Informacje taką przekazała Minister Kultury i Komunikacji komitetowi technicznemu ministerstwa. W archiwum w Fontainbleau pracuje obecnie 42 osoby (pracownicy zostaną zatrudnieni zgodnie ze swoimi kwalifikacjami i doświadczeniem w archiwach paryskich) i znajduje się tam 60 km bieżących akt. Składa się nań następująca dokumentacja: akta prywatne architektów, dokumentacja związana z naturalizacją od drugiej połowy XX w., elektroniczne archiwa audiowizualne oraz zbiory specjalne takie jak: akta rady Stanu, Sąd Pradwa Azylowego (Cour national du droit d’asile), akta Narodowej Komisji Wsi, finansowanie polityczne, Sądu Kasacyjnego Stanu Cywilnego, dokumantacja działań publicznych, w których zaangażowany był Minister Sprawiedliwości, akta związane z przyznawaniem Legii Honorowej, Narodowe Centrum Kinematografii, archiwa Meteorologii Narodowej, homologacje pojazdów, ankiety statystyczne i inne).

Czytaj dalej „FRANCJA: Likwidacja legendarnego archiwum centralnego w Fontainebleau”

FRANCJA: Nowe, długofalowe zadania dla archiwów

Dnia 3 maja 2016 r., minister Kultury i Komunikacji Francji, pani Audrey Azoulay powołała Wyższą Radę Archiwów. W jej skład weszli wysoko postawieni politycy i dyrektorzy najważniejszych francuskich instytucji państwowych i zajmujących się historią i kulturą.W skład rady wchodzą m. in.: Wiceprzewodniczący Rady Stanu, jeden deputowany, jeden senator, dyrektor Archiwów Francji, Przewodniczący Zgromadzenia Departamentów Francji, Przewodniczący Zgromadzenia Gmin Francji, dyrektor Ecole de Chratres, Przewodniczący Stwowrzyszenia Archiwistów Francuskich, Przewodniczący Konferencji Rektorów Uniwersytetów, trzech dyrektorów archiwów państwowych i inni. Rada jako organ doradczy Ministra Kultury i Komunikacji została powołana w 1988 r. Powołanie nowej Rady związane jest z ogólną refleksją na temat pamięci zbiorowej, nad archiwami i  redefinicją długofalowych celów francuskiej służby archiwalnej. Na jej czele stanął dr Jean-Louis Debré.

Minister Kultury zdefiniowała trzy duże obszary działania znacznie wykraczające poza zadania archiwów wymagające zdefiniowania celów i podjęcia wspólnych z innymi podmiotami działań. Dzielą się one na oddziałania.

1. Cyfryzacja pojmowana jako źródła do czasów współczesnych

1.1. Archiwa cyfrowe

W końcu 2015 r. w sieci, online znajdowało się 400 milionów dokumentów na 2,5 miliardach stron. Wobec takich ilości informacji konieczny jest narodowy plan przechowywania obiektów cyfrowych. Służba archiwalna uczestniczy w procedurze administracyjnej brakowania olbrzymich ilości informacji. Niemniej istnieje pilna potrzeba stworzenia narzędzi i platform, które pozwolą wziąć archiwom odpowiedzialność za cyfrowe archiwa publiczne takie jak: kataster, notariat, dane stanu cywilnego i archiwa instytucji wymiaru sprawiedliwości. Obecnie we Francji dwa programy są realizowane w tej materii:

– VITAM – oprogramowanie pozwalające na transfer danych cyfrowych na platformy archiwów państwowych ze służb archiwalnych  Ministerstwa Obrony i Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

– AD-ESSOR – program stworzony dla archiwów departamentalnych, regionalnych i komunalnych.

Czytaj dalej „FRANCJA: Nowe, długofalowe zadania dla archiwów”

FRANCJA – AUSTRALIA: Wspólny, archiwistyczny projekt badawczy

W dniu 27 kwietnia 2016 r. przy okazji australijskiej wizyty rządowej we Francji doszło do podpisania i zainaugurowania wspólnego projektu o nazwie: „Emigracja, eksploracja, pamięć: wspólna historia Francji i Australii”. Ze strony francuskiej dokument podpisał Minister Kultury i Komunikacji Pani Audrey Azoulay, stronę australijską reprezentowa Generalny Gubernator Związku Australijskiego Sir Peter Cosgrove. W delegacji australijskiej brał udział Dyrektor Generalny Archiwów Państwowych Australii Dawid Fricker. Program ma być realizowany poprzez seminaria i wspólne pracę opartą na zasobie archiwalnym obu państw. Obejmie zagadnienia wymiany dyplomatycznej, handlowej, artystycznej i politycznej, z naciskiem na dotarcie do dotąd nieeksplorowanych archiwaliów.

Czytaj dalej „FRANCJA – AUSTRALIA: Wspólny, archiwistyczny projekt badawczy”

FRANCJA: Otwarcie dużej partii archiwów dotyczących II wojny światowej

Z poczatkiem stycznia 2016 r. zostało opublikowne, w Dzienniku Urzedowym Republiki Francuskiej, postanowienie o  otwarciu archiwów zawierających materiały dotycząe II wojny światowej. Dokument został podpisany 24 grudnia 2015 r. przez przemiera Manuela Vallas oraz ministrów spraw zagranicznych, sprawiedliwości, obrony, spraw wewnętrznych, a także kultury i komunikacji (to tego ostatniego przynależą archiwa francuskie). Jest to kolejny akt prawny otwierający zasób archiwalny dotyczący największego konfliktu XXw. Poprzedziły go regulacje z lat 1997, 1998 i 2002. Udostępnienie kolejnych źródłeł dla badaczy jest spełnieniem oczekiwań historyków. Zostało zapowiedziane przez prezydenta Francji Francois Hollande w czasie obchodów siedemdziesiątej rocznicy zakończenie wojny, obchodzonego uroczysnie w dniu 8 maja 2015 r.  na Polach Elizejskich w Paryżu.

Czytaj dalej „FRANCJA: Otwarcie dużej partii archiwów dotyczących II wojny światowej”

FRANCJA: Wykłady online. Działalność francuskiego Archiwum Departamentu Seine-et-Marne

Popularyzacja jest jednym z trzech podstawowych zadań archiwów francuskich (obok przechowywania i udostępniania zasobu). Działalność ta przybiera w różnych archiwach różne formy, podobnie jak w Polsce. Archiwum Departamentalne Seine-et-Marne przyjęło formułę organizowania konferencji naukowych w cyklu „Spotkań wtorkowych” (Les Rendez-vous du Mardi). Inicjatywa rozwijana jest od 2007 r., a jej cechą charakterystyczna jest wspólny temat dla kilku wykładów organizowanych w ramach wtorkowych spotkań. Od początku inicjatywy zrealizowano osiem takich bloków tematycznych:

1. 2007 Las Fontainebleu(La forêt de Fontainebleau) – 7 wykładów,

2. 2007 – 2008 Z upływem wody (Au fil de l’eau) – 10 wykładów, poświęconych Sekwanie i wodzie, jak np. rybactwu, kanałom. Generalnie wpływie środowiska wodnego departamentu na jego historię.

3. 2008 – 2009 Skarby archiwów (Trésors d’archives) – 9 wykładów,

4. 2009 – 2010 Zbrodnie i kary (Crimes et châtiments)- 10 wykładów

5. 2010 – 2011 Pisarze regionu Seine-et-Marne (Les écrivains en Seine-et-Marne) – 8 wykładów,

6. 2011 – 2012 Seine-et-Marne jako obszar badawczy   (La Seine-et-Marne, terre de recherches) – 8 wykładów,

7. 2012 – 2013 Bilety podróżne (Carnets de voyages) – 7 wykładów,

8. 2013 – 2014 Historia nauki: talenty odkrywane w Seine-et-Marne (Histoires de science : talents et découvertes en Seine-et-Marne) – 9 wykładów.

Każdego roku archiwum jest organizatorem bardzo poważnych sesji popularno-naukowych na wysokim poziomie. Przedstawiane zagadnienia znacznie wychodzą poza tematykę regionalną.

Czytaj dalej „FRANCJA: Wykłady online. Działalność francuskiego Archiwum Departamentu Seine-et-Marne”

FRANCJA: Zdjęcia jako dowody rzeczowe. Wystawa służb archiwalnych Prefektury Policji w Paryżu

W paryskiej Prefekturze Policji, mieszczącej się na placu La Defence, otwarto 8 sierpnia 2015 r. wystawę zorganizowaną przez służby archiwalne policji. Wystawa poświęcona jest fotografii jako dowodowi rzeczowemu w wymiarze sprawiedliwości. Zdjęcie ukazywane jest jako ślad, znak lub symptom aktu kryminalnego. Ambicją wystawy jest ukazanie procesu, w którym fotografia za sprawą ekspertów przekształca się ze statycznego obrazu w ważny dowód prawdy. Starano się także ukazać proces w jaki, w wyniku działań naukowców, zdjęcie staje się dowodem obrazującym procesy historyczne. Zaprezentowano 12 przypadków, w których fotografia odegrała znaczącą rolę w dochodzeniu do prawdy dowodowej począwszy od XIX przestępstw (czasów początku używania fotografii w kryminalistyce) do rekonstrukcji ataku dronów w Pakistanie w 2012 r.

Czytaj dalej „FRANCJA: Zdjęcia jako dowody rzeczowe. Wystawa służb archiwalnych Prefektury Policji w Paryżu”

FRANCJA: Publikacje z okazji stulecia wybuchu Pierwszej Wojny Światowej

Jak zwracają uwagę archiwiści francuscy po rocznicy stulecia I Wojny Światowej należało się spodziewać dużej ilości publikacji, zwłaszcza we Francji. Tymczasem nic takiego się nie stało się i rocznica na francuskim rynku wydawniczym nie wyróżniła się szczególnie. Tym bardziej warto zwrócić uwagę na te publikacje, które niosą ze sobą sporą wartość poznawczą.
„Archiwa Wielkiej Wojny. Źródła do historii” to wydana wspólnymi siłami archiwów Francji, Ministerstwa Obrony i Ministerstwa Spraw Zagranicznych publikacja będąca przewodnikiem po zasobach francuskich archiwów na temat pierwszego światowego konfliktu XX w. W trakcie I Wojny Światowej wytworzono olbrzymie ilości archiwaliów rozproszony w wielu francuskich archiwach. Opracowany przewodnik, skierowany do badaczy, erudytów, ale także genealogów i amatorów historyków ma za zadanie ułatwić dotarcie do nich. Publikację podzielono na 49 rozdziałów tematycznych.

Czytaj dalej „FRANCJA: Publikacje z okazji stulecia wybuchu Pierwszej Wojny Światowej”

FRANCJA: „Oswobodzenie terytorium i powrót do republiki” francuska inicjatywa edukacyjna.

Archiwum Departamentalne w Calvados, Regionalny Komitet Ruchu Oporu i Pamięci o Kombatantach oraz Stowarzyszenie Scamaroni w Normandii organizują 27 stycznia 2014 r. konferencję zatytułowaną „Oswobodzenie terytorium i powrót do republiki ” („La libération du territoire et le retour de la République”). Profedor Jean Quellien, specjalista historii II wojny światowej, Uniwersystetu Caen Basse-Normandie, pod takim tytułem będzie miał wystąpienie skierowane do młodzieży, która bierze udział w konkursie na analizę historyczną zagadnień związanych z wydarzeniami przełomu końca wojny i przechodzenia do życia w pokoju. Zagadnień związnych z restytucją republiki po okresie totalitarnych rządów faszystowskich. Konferencja odbywa się w ramach „Narodowego konkursu o ruchu oporu i deportacjach”. Samo archiwum departamentalne przygotowało, w ramach serwisu edukacyjnego, bibliografię zasobów archiwum i jego biblioteki dotyczącą II wojny światowej. Szacunek budzi ambitny, analityczny temat skierowany wszak do młodzieży, wymagający sporej wiedzy historycznej i analitycznego myślenia.

Wiecej: Les Archives du Calvados

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

FRANCJA: Seminarium o środkach ewidencyjnych on-line

W dniach 2- 4 czerwca 2010 Archiwum Państwowe Terytoriów Zamorskich (Archives nationales d’outre-mer) w Aix-en-Provence organizuje seminarium pt: „Tworzenie i publikacja elektronicznych środków ewidencyjnych”. Seminarium związane jest z uruchomieniem nowej wersji aplikacji IREL (Instruments de recherche en ligne). Pierwsza wersja programu była uruchomiona w czerwcu 2004r. przez Archives nationales d’outre-mer. Umożliwiała ona dostęp on- line do zespołów i kolekcji przechowywanych w archiwum pogrupowanych w serie archiwów notariatu, stanu cywilnego i archiwum Ministerstwa Spraw Algierskich. Aplikacja zbudowana jest w oparciu o strukturalny opis archiwalny XML/EAD.

Nowa wersja dostarcza doskonalszych narzędzi opartych o XML. Obecnie baza IREL składa się z 5 modułów: biblioteki archiwum (obejmujacej zbiór biblioteki archiwum), bazy Ulysses (baza zawiera zbiory fotograficzne dostępne on-line), rejestry stanu cywilnego terytoriów zamorskich (z pełnym dostępem do skanów jednostek archiwalnych), baza notariatu (obejmująca materiały notarialne wytworzone na obszarze terytoriów zamorskich z bardzo ciekawymi możliwościami wyszukiwania albo poprzez wyszukiwarkę albo poprzez wielopoziomowy opis), oraz bazę Ministerstwa Spraw Algierskich (część tego zasobu jest niedostępna ze względów prawnych). Proponowane środki ewidencyjne robią duże wrażenie swoja ergonomią i łatwością poruszania się po zawartości archiwum dzięki zastosowaniu wielopoziomowego opisu archiwaliów w EAD (metodycznie ISAD(G) oraz pełne zastosowanie standardu EAC-CPF czyli adoptowanego na potrzeby opisu informatycznego standardu ISAAR(CPF) opracowanego przez Stowarzyszenie Archiwistów Amerykańskich, zgodnego ze standardem UNIMARC.

Proponowana oś dyskusji koncentruje się wokół trzech zagadnień:
– normalizacja opisu archiwalnego jako niezbędny warunek strukturyzacji opisu w XML
– strategia tworzenia i publikowania wiedzy o zasobie
– EAC-CPF jako format opisu kontekstowego

„EAD jest dzisiaj najlepszym narzędziem stosowania norm opisu archiwalnego informatycznie. Jest osią wielu wspólnych projektów archiwistyki europejskiej dzięki któremu liczne instytucje udostępniają swój zasób poprzez internet stosując strukturalny opis EAD.
EAC-CPF, format paralelny, opublikowany przez Stowarzyszenie Amerykańskich Archiwistów. jest całkowicie kompatybilny z międzynarodową normą ISAAR(CPF). Jest komplementarny z formatem UNIMARC/Autorites będący kombinacja not o twórcach archiwalnych i bibliotecznych, co daje informacje o nich i kontekście wytworzonych dokumentów.”

IREL

Informacje o seminarium w języku francuskim.

oprac. Adam Baniecki
AP Lubań

FRANCJA: Archiwizacja danych elektronicznych

Postęp w dziedzinie informatyzacji w ostatnich latach stawia przed archiwistami nowe zadanie: zabezpieczenie i właściwe przechowywanie dokumentów zgromadzonych na różnego rodzaju nośnikach elektronicznych. Tematem tym zajmą się uczestnicy Dnia Techniki organizowanym w Narodowym Laboratorium Metrologicznym w Paryżu 5 maja 2009 roku. Hasłem przewodnim spotkania będzie Archiwizacja danych elektronicznych. Wybór dysku optycznego. Czytaj dalej „FRANCJA: Archiwizacja danych elektronicznych”