Tag: niemcy

NIEMCY: Hamburg przy otwartej kurtynie, z archiwum w roli głównej

Ile zarabiają szefowie urzędów i przedsiębiorstw publicznych, co zawierają kontrakty agencji państwowych z prywatnymi firmami, jaka jest treść zamawianych ekspertyz? Na te i wiele innych pytań, które niejednokrotnie stawiają sobie obywatele i „wścibskie” media,  jako pierwsze w Niemczech odpowiada  miasto Hamburg poprzez publikację dokumentów  i danych  z instytucji publicznych na portalu transparentności. Hamburg- pełna nazwa: Freie und Hansestadt Hamburg FHH – to drugie co do wielkości miasto w Niemczech o statusie kraju związkowego.
Od 1 października 2014 roku  na stronach http://transparenz.hamburg.de / każdy obywatel ma dostęp do istotnych informacji  – zarówno w formie  dokumentów takich jak umowy, kontrakty, wyceny, instrukcje służbowe, pozwolenia, decyzje itp.,  jak również w formie przetworzonej, czyli statystyk, rejestrów  i zestawień dotyczących działalności administracji i instytucji publicznych miasta. Są to min. dane meteorologiczne, informacje katastralne z mapami i planami ponad 120 tysięcy nieruchomości  Zbiór tych informacji stale rośnie i obecnie wynosi ponad 22 tysiące.  

Czytaj dalej „NIEMCY: Hamburg przy otwartej kurtynie, z archiwum w roli głównej”

NIEMCY: Mediateka Instytutu Gauka- podróż po ciemnej stronie mocy

Zwykła prezentacja dokumentów online, to obecnie już za mało.
Od 8 stycznia 2015 Instytut Gauaka – (niem. Bundesbeauftragte für die Unterlagen des Staatssicherheitsdienstes der ehemaligen Deutschen Demokratischen Republik, BStU) udostępnia na swojej stronie internetowej dokumenty Stasi (niem: Ministerium für Staatssicherheit -MfS) online, w formie mediateki.  Czym jest mediateka? Prekursorami ich tworzenia były biblioteki, ale z równym powodzeniem mogą je wykorzystywać również przez archiwa i muzea.  Mediateki powstały w celu uatrakcyjnienia dostępu do wiedzy, a także promowania czytelnictwa, oraz tworzenia kreatywnej atmosfery dla młodzieży i studentów. Choć adresowane są do ogółu odbiorców, to najwięcej sympatyków maja wśród ludzi młodych.. Dzięki nim możliwe jest korzystanie z multimediów, książek, dokumentów, czasopism czy  muzyki. Mediateka, jest interaktywnym multicentrum wspierającym dostęp do wiedzy. Mediateki zyskały ogromną przychylność państwa i wielu firm, które upatrują w nich przyszłość bibliotek. Kreatywne zarządzanie przestrzenią, wysoka funkcjonalność, oraz multimedialność, to zalety, które w przyszłością mogą wykorzystywać różne instytucje kultury. Stasi Mediathek www.stasi-mediathek.de zawiera bazę wybranych oryginalnych dokumentów tajnej policji NRD, która umożliwia wgląd do różnych jej zasobów archiwalnych. Obok materiałów aktowych, dostępne są także filmy, zdjęcia i nagrania. Obecnie opublikowanych zostało 2500 dokumentów, 250 pojedynczych obrazów, 6 godzin nagrań i 15 godzin filmów. Zakres prezentowanych dokumentów będzie stale się rozszerzał.
Mediateka Stasi zapewnia prosty dostęp do wybranych treści multimedialnych Chodzi przede wszystkim o podstawowe dokumenty, które dostarczają informacji na temat struktury, metod działania i funkcji aparatu bezpieczeństwa byłej NRD.
Istotą strony jest wyszukiwarka semantyczna. Wyszukiwanie semantyczne jest  jednym z podstawowych zagadnień w dziedzinie sztucznej inteligencji. Stanowi ono innowacyjne rozwiązanie w zakresie przeszukiwania i analizowania zbiorów danych w celu dostarczania kompleksowych informacji. Prace związane z wyszukiwaniem semantycznym, mają umożliwić skomplikowane procesy wnioskowania, oparte na „rozumieniu” przez komputer języka naturalnego.
Czytaj dalej „NIEMCY: Mediateka Instytutu Gauka- podróż po ciemnej stronie mocy”

NIEMCY: LVR-AFZ – naprzeciw potrzebom niepaństwowych archiwów Nadrenii

Takich instytucji niestety w Polsce  nie ma.  Archiwalne Centrum Konsultacyjno – Dokształcające LVR – Archivberatungs- und Fortbildungszentrum (dalej: LVR-AFZ) istnieje w Niemczech już od 1929 roku, a jego działalność jest skierowana do archiwów niepaństwowych landu Nadrenia. Działa ono w ramach Der Landschaftsverband Rheinland – LVR, stowarzyszenia wyższej użyteczności publicznej działającego na szeroko rozumianym polu społeczno- kulturalnym. Jego partnerami i klientami są archiwa obejmujące szerokie spektrum instytucji publicznych i prywatnych spoza państwowej sieci archiwalnej, a wiec archiwa  komunalne, rodów szlacheckich, biznesu, kościołów, klubów, stowarzyszeń i fundacji. Niepaństwowe w tym przypadku wcale nie znaczy gorsze, a archiwa w tym sektorze w niczym nie ustępują profesjonalizmowi archiwów państwowych, za którymi stoi autorytet i finanse państwowe.  

Czytaj dalej „NIEMCY: LVR-AFZ – naprzeciw potrzebom niepaństwowych archiwów Nadrenii”

NIEMCY: Demokracja zamiast dyktatury – Dzień Obywatelski w Instytucie Gauka w 25 rocznicę wydarzeń przy Frankfurter Allee

Kiedy 25 lat temu 15 stycznia 1990 roku, na ulicach Berlina dogorywała NRD, w trakcie spontanicznych demonstracji ulicznych budynki przy Frankfurter Allee zostały zajęte i zabezpieczone przez obywateli. Dlaczego było to ważne wydarzenie w przeobrażeniach jakie wówczas następowały w NRD i całym bloku komunistycznym? W Berlinie przy Frankfurter Allee, w dzielnicy Berlina – Lichtenberg, znajduje się okazała siedziba byłych służb bezpieczeństwa, byłej NRD (Ministerium für Staatssicherheit – MfS). Dzięki  obywatelskiemu poruszeniu jakie towarzyszyło wydarzeniom zapoczątkowanym upadkiem muru berlińskiego w listopadzie 1989 roku, zasób archiwalny centrali MfS ocalał prawie nietknięty, w przeciwieństwie do np. polskich zasobów archiwalnych służb bezpieczeństwa w PRL.
Obecnie, rozległe na 20 ha obiekty, nie budzą już w mieszkańcach Berlina trwogi, wręcz przeciwnie. Jego podwoje stały się szeroko otwarte dla wszystkich, którzy chcieliby przyjrzeć się, prześwietlić i zinwigilować najbardziej wpływowy aparat władzy w państwach bloku socjalistycznego. Niechlubna przeszłość jest oswajana poprzez jej dogłębne poznawanie i szeroką popularyzację tej wiedzy. Dziś w tym miejscu znajduje się m.in archiwum Instytutu Gaucka (Bundesbeauftragte für die Unterlagen des Staatssicherheitsdienstes der ehemaligen DDR – Pełnomocnik Federalny do spraw Materiałów Państwowej Służby Bezpieczeństwa NRD dalej: BStU ), a także  Stasi- Muzeum (Stasimuseum Berlin), znane również jako Miejsce Badań i Pamięci Normannenstraße (Forschungs-und Gedenkstätte Normannenstraße).

Czytaj dalej „NIEMCY: Demokracja zamiast dyktatury – Dzień Obywatelski w Instytucie Gauka w 25 rocznicę wydarzeń przy Frankfurter Allee”

NIEMCY: Archiwa gospodarcze w Turyngii – spadek po komunizmie w nowej rzeczywistości

Turyngia ma bardzo bogatą historię gospodarczą. Duże znaczenie odgrywało tu tradycyjnie od wieków kultywowane górnictwo, przemysł włókienniczy, metalowy, drzewny, hutnictwo  szkła i  wyrób porcelany. Tu zlokalizowane były także  nowe gałęzie przemysłu rozwinięte w XIX i XX wieku, takie jak przemysł elektryczny, chemiczny, maszynowy optyczny. Po wielu z tych firm, które działały do 1945 roku, nie pozostało  zbyt wiele dokumentów. Ich działalność nie zawsze znajduje odzwierciedlenie w istniejących obecnie archiwach gospodarczych.  Są tego dwa powody: po pierwsze ze względu na nacjonalizację dużej części gospodarki  w systemie socjalistycznym, w NRD podobnie jak w Polsce, zasoby archiwalne prywatnych podmiotów  sprzed 1945 roku,  stały się własnością państwa i obecnie, znajdują się w zbiorach archiwów państwowych.  Z drugiej strony, firmy które przetrwały zmiany polityczne  1989 roku, w niewielkim stopniu były gotowe stawić czoła własnej tradycji, z jej blaskami i cieniami. Tylko dwie spośród takich firm stworzyły własne archiwa o charakterze publicznym. Należą do nich m. in. Zakłady Carl Zeiss Jena i huta szkła Jenaer Glaswerk.

Czytaj dalej „NIEMCY: Archiwa gospodarcze w Turyngii – spadek po komunizmie w nowej rzeczywistości”

NIEMCY: Święto dziesiątej muzy w Hamburgu. Cinefest 2014 – XI Międzynarodowy Festiwal Niemieckiego Dziedzictwa Filmowego

Coroczna impreza organizowana jest przez   CineGraph i Bundesarchiv (Archiwum Federalne) we współpracy z DFG (Deutsche Forschungsgemeinschaft)  w ramach projektu badawczego „Historia Filmu Dokumentalnego w Niemczech 1945-2005”. CineFest jest miejscem spotkań  dla filmowców, historyków filmu, archiwistów, techników filmowych i licznych miłośników X muzy. To znamienite grono zebrało się w Hamburgu w dniach od 15 do 23 listopada. Na festiwalu prezentowane były znane i zapomniane klasyki filmowe oraz odkrywane na nowo skarby niemieckiego dziedzictwa filmowego. Tegorocznej edycji towarzyszyło przewrotnie sformułowane motto NEUE WEGE IM DOKUMENTARISCHEN GEGEN?ÖFFENTLICHKEIT! (ponieważ brak jednoznacznego odpowiednika w języku polskim, roboczo nazwałabym to zjawisko „strefą niezależnej komunikacji społecznej)  i poświęcone było   nowym sposobom dokumentowania rzeczywistości  w dokumentalnej sztuce filmowej od lat 60-tych do współczesności. Licznym pokazom filmowym towarzyszył kongres naukowy 27 Internationale Filmhistorische Kongress  w dniach 20.–22 listopada.

Sposób ukazywania świata i zjawisk społecznych  w  filmie dokumentalnym  w latach 60 –tych uległ zasadniczej zmianie. Przez zastosowanie  kamery  z taśmą filmową 16 mm i nowoczesnej (wówczas)  techniki rejestracji, można było „podejść bliżej” nagrywanych wydarzeń, a wręcz rejestrować je z samego ich centrum, co wcześniej nie było możliwe. Pojawiły się wówczas lekkie przenośne kamery oraz w późniejszym okresie technika video,  a sam sprzęt nagrywający stawał się coraz bardziej dostępny. To z kolei miało ogromny wpływ na styl prezentacji obrazu dokumentalnego  oraz dobór  tematów. Te zmiany techniczne zbiegły się w czasie z  bardzo dynamicznymi  zjawiskami społecznymi lat 60-tych takimi  jak, protesty społeczne przeciwko wojnie w Wietnamie, energii atomowej, ruchy ekologiczne, rewolty młodzieżowe, postępująca liberalizacja społeczna. Ponieważ oficjalne media -dzisiaj powiedzielibyśmy media głównego nurtu – często ignorowały te zjawiska, lub przedstawiły je w krzywym zwierciadle, pojawiły się jako reakcja na to alternatywne, niezależne formy przekazu.

Czytaj dalej „NIEMCY: Święto dziesiątej muzy w Hamburgu. Cinefest 2014 – XI Międzynarodowy Festiwal Niemieckiego Dziedzictwa Filmowego”

NIEMCY: Archiwa na fali radiowej – kompendium wiedzy- podręcznik i przewodnik po niemieckich archiwach radiowych

Pierwsze audycje radiowe nadane zostały ponad 100 lat temu. Radio stało się niezastąpionym źródłem komunikacji społecznej, a jego znaczenie w życiu społeczeństw XX wieku i ogromny dorobek artystyczny i publicystyczny jest nie do przecenienia. Jak zachować ulotną pamięć fal radiowych, jakie znaczenie dla badań historycznych posiadają archiwa publicznych i prywatnych nadawców radiowych, gdzie i jak szukać materiałów radiowych, jak rozwiązywać problemy prawne w wykorzystaniu informacji i nagrań do badań naukowych, jak dokumentację tego typu wartościować – te i inne problemy i pytania próbują rozwikłać autorzy najnowszej publikacji pod redakcją Markusa Behmera (Universität Bamberg), Bettiny Hasselbring (Bayerischer Rundfunk) i Birgity Bernard (Westdeutscher Rundfunk) poświeconej temu tematowi – „Das Gedächtnis des Rundfunks. Die Archive der öffentlich-rechtlichen Sender und ihre Bedeutung für die Forschung“(dosł. Pamięć radia. Archiwa nadawców publicznych i ich znaczenie dla badań naukowych).

Czytaj dalej „NIEMCY: Archiwa na fali radiowej – kompendium wiedzy- podręcznik i przewodnik po niemieckich archiwach radiowych”

Niemcy: Ratowanie akt z powodzi w Karlsruhe. Ćwiczenia w Archiwum Miejskim – na wszelki wypadek….

Pożar Biblioteki Anny Amalii w Weimarze i katastrofa budowlana Archiwum Miejskiego w Kolonii odcisnęły się głębokim piętnem w świadomości społeczeństwa niemieckiego, a ich skutki są w dalszym ciągu dalekie od rozwiązania. Te dwie  największe katastrofy, które dotknęły w ostatnich latach w Niemczech archiwa i biblioteki,  uzmysławiają znaczenie środków zapobiegawczych i  natychmiastowej reakcji na zaistniałe wypadki podejmowane na miejscu zdarzenia. Aby być przygotowanym na tego typu i inne niespodziewane okoliczności, członkowie Związku Reagowania Kryzysowego w Karlsrue (Notfallverbunds Karlsruhe) 10 października  2014 odbyli pierwsze wspólne ćwiczenia w Archiwum Miejskie Karlsruh (Stadtarchiv Karlsruhe) w zakresie  ratowania i udzielania pierwszej pomocy w przypadku wystąpienia powodzi w archiwach i bibliotekach.

Powołany w 2011 roku Notfallverbunds Karlsruhe skupia w swoich szeregach zróżnicowane instytucje kultury i nauki zarówno archiwalne jak również biblioteczne, muzealne i instytucje naukowe, a mianowicie: Generallandesarchiv Karlsruhe, Badische Landesbibliothek, Stadtarchiv Karlsruhe, Archiv des Landkreises Karlsruhe, Landeskirchliche Archiv Karlsruhe, Karlsruher Institut für Technologie mit Bibliothek und Archiv, Südwestdeutsche Archiv für Architektur und Ingenieurbau, Scheffelarchiv im Museum für Literatur am Oberrhein, Staatliche Kunsthalle Karlsruhe oraz Badische Landesmuseum.

Czytaj dalej „Niemcy: Ratowanie akt z powodzi w Karlsruhe. Ćwiczenia w Archiwum Miejskim – na wszelki wypadek….”

NIEMCY: granice pomiędzy prywatnymi a publicznymi zbiorami archiwalnymi polityków – dylematy i spory kanclerza Kohla z CDU i nie tylko

Od kilku lat, pomiędzy CDU a małżeństwem Helmuta Kohla i Maike Kohl-Richter, trwa spór o  archiwalną spuściznę starego kanclerza, dziś już mocno schorowanego i mocno uzależnionego od małżonki. Ten ostatni czynnik zwłaszcza boli polityków CDU, którzy zajmują bardzo nieufne stanowisko wobec jego drugiej żony. Jak informuje  SPIEGEL, Helmut Kohl, swoje  archiwum obejmujące okres urzędowania, które zaraz po ustąpieniu z urzędu kanclerskiego w 1998 roku przekazał do Archiwum  Fundacji Konrada Adenauera, w 2010 roku kazał przenieść do swojej prywatnej posiadłości w Oggersheim.

Archiwum Fundacji Adenaurea (Archiv für Christlich-Demokratische Politik -ACDP) założone zostało w 1976 roku w Sankt Augustin jako centralne archiwum dla chrześcijańskiej demokracji w Niemczech, a jednym z jego z założycieli był właśnie przyszły kanclerz. W ACDP zgromadzono dotychczas 16 km. akt, na które składają się obok spuścizn po politykach i działaczach CDU, także zbiory fotograficzne, plakaty  i nagrania.

Na archiwalną spuściznę Kohla natomiast składają się między innymi, liczne projekty przemówień wraz z jego korektami, ale także korespondencja z międzynarodowymi politykami. Oficjalnie Fundacja poinformowała, że dokumenty – 400 tomów – zostały oddane Kohlowi w celu napisania przez niego  czwartego tomu jego wspomnień.

Czytaj dalej „NIEMCY: granice pomiędzy prywatnymi a publicznymi zbiorami archiwalnymi polityków – dylematy i spory kanclerza Kohla z CDU i nie tylko”

Niemcy: Bundesarchiv- pierwszowojenny seans filmowy

Bundesarchiv  bardzo starannie przygotowało się do obchodów 100-lecia wybuchu I wojny światowej. Wśród wielu wydarzeń jakie odbywać się będą przez cały rok – wystawy, pokazy  i sesje naukowe- Bundesarchiv przygotowało we współpracy z Transit Film GmbH i Digital Collection ciekawą propozycję dla  „kinomanów”. Na  wydzielonym pod swoim szyldem portalu filmowym „Filmportal”, BA  udostępnia bezpłatnie ponad 100 filmów dokumentalnych  z czasów I wojny światowej. A to jeszcze nie wszystko.
Ponadto Bundesarchiv prezentuje część swoich zasobów filmowych związanych z tym przełomowym wydarzeniem, w ramach europejskiego projektu „EFG1914” (European Film Gateway). Uczestnikami projektu kierowanym przez Deutschen Filminstitut we Frankfurcie nad Menem (DIF) są Bundesarchiv, Friedrich-Wilhelm-Murnau-Stiftung, Land Hessen i Bundesregierung für Kultur und Medien (BKM). W projekcie uczestniczy ponadto około 20 innych archiwów filmowych i bibliotek filmowych z 15 krajów europejskich. Celem jest udostępnienie w Internecie historycznego materiału filmowego z okresu 1914 do 1918 roku. Przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej  od lutego 2012 roku poddano cyfrowej obróbce ponad 650 godzin materiału filmowego. Materiał ten to zarówno filmy dokumentalne, propagandowe, kroniki filmowe jak również filmy fabularne- pełne spektrum form i tematów podejmowanych przez młode jeszcze wówczas kino europejskie.

Czytaj dalej „Niemcy: Bundesarchiv- pierwszowojenny seans filmowy”