CZECHY: Zmarł kardynał Miloslav Vlk – członek honorowy Stowarzyszenia Czeskich Archiwistów

Dnia 18 marca 2017 r. w Pradze, w wieku 85 lat, zmarł najdostojniejszy członek honorowy Stowarzyszenia Czeskich Archiwistów, kardynał Miloslav Vlk. W ostatnich miesiącach życia zmagał się z nowotworem płuc z przerzutami do kości. Ten bezkompromisowy duchowny był dobrze znany nie tylko w swoim rodzinnym kraju, ale także w Polsce. Tu jednak mało osób wie, iż w swoją dorosłą drogę życiową rozpoczął jako archiwista.
Dr. h. c. Miloslav kardynał Vlk urodził się 17 maja 1932 r. w Líšnice. W latach 1955-1960 studiował archiwistykę na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola w Pradze. Już jako magister rozpoczął pracę w archiwach państwowych, najpierw jako archiwista w Powiatowym Archiwum (Okresní archiv) v Třeboni w 1960 r., potem w takim samym archiwum w Jindřichově Hradci w latach 1960-1961, a wreszcie w Powiatowym i Miejskim Archiwum (Okresní a městski archiv) w Czeskich Budziejowicach, gdzie w latach 1961-1964 był dyrektorem. Dopiero w 1964 r. rozpoczął studia teologiczne w Litomierzycach. Po ich ukończeniu w 1968 r. przyjął święcenia kapłańskie, a następnie został sekretarzem czeskobudziejowickiego biskupa Józefa Hloucha. Jego postawa i nieprzejednany stosunek wobec ówczesnej rzeczywistości spowodowały, że władze komunistyczne zmusiły go do opuszczenia tego stanowiska i przez kolejne lata był wikarym i proboszczem w małych, wiejskich parafiach.


Komunikat arcybiskupa Dominika Duka

Czytaj dalej „CZECHY: Zmarł kardynał Miloslav Vlk – członek honorowy Stowarzyszenia Czeskich Archiwistów”

CZECHY: Prezentacja książki o Polyxeni z Lobkovic

Dnia 29 marca o godz. 16, nie byle gdzie, bo w pałacu Lobkowiczów (jedynym prywatnym obiekcie na Hradczanach w Pradze, ul. Juřská 3), odbędzie się promocja najnowszej książki autorstwa Marii Ryantovej o Polyxenie z Lobkovic, postaci mało znanej w Polsce, która jednak odcisnęła swe piętno na dziejach Czech. Spotkanie z autorką połączone będzie oczywiście z promocyjną sprzedażą samej książki, jak również ze zwiedzaniem bogatych zbiorów Lobkowiczów.
Doc. PhDr. Marie Ryantová, CSc. znana jest polskim archiwistom jako długoletnia przewodnicząca (2008-2014) Stowarzyszenia Czeskich Archiwistów, w którego Zarządzie zasiada od 1996 r., pełniąc też tam w latach 2002-2008 odpowiedzialną funkcję skarbnika. Pracowała wiele lat w archiwum Muzeum Narodowego w Pradze, a od 2006 r. jest kierownikiem Instytutu Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii na Wydziale Filozoficznym Południowoczeskiego Uniwersytetu w Czeskich Budziejowicach. Od kilkunastu lat zajmuje się badaniem życia bohaterki swojej najnowszej książki, noszącej znamienny tytuł „Polyxena z Lobkovic. Obdivovaná i nenáviděná první dáma království” (Polyxeba z Lobkowic. Podziwiana i znienawidzona pierwsza dama królestwa).


Pozvanka / Zaproszenie

Czytaj dalej „CZECHY: Prezentacja książki o Polyxeni z Lobkovic”

WŁOCHY: Narodziny Biblioteki Cyfrowej

Dnai 15 marca 2017 r. włoski Centralny Instytut Katalogu i Dokumentacji (Istituto Centrale per il Catalogo e la Documentazione) opublikował informację o utworzeniu Cyfrowej Biblioteki Włoskiej Kultury (Digital Library della cultura italiana). Powołanie nowego wydziału Ministerastwa Dóbr Kultury i Turystyki obwieścił minister Dario Franceschini 10 marca w czasie konferencji w Academia Nazionale dei Lincei poświęconej znaczeniu kultury i turystyki dla rozwoju kraju (tamat konferencji brzmiał: Kultura i Turystyka dla rozwoju kraju – Cultura e turismo per la crescenza del Paese).

Czytaj dalej „WŁOCHY: Narodziny Biblioteki Cyfrowej”

POLSKA: Projekt e-usługa OMNIS

7 lutego 2017 r. w Bibliotece Narodowej odbyła konferencja poświęcona projektowi e-usługa OMNIS Zintegrowana Platforma dostępu do polskich publikacji. Przedsięwzięcie finansowane jest ze środków europejskich w ramach Działania 2.1 „Wysoka dostępność i jakość e-usług publicznych” 2 osi priorytetowej Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa 2014-2020.
Spotkanie otworzył dr Tomasz Makowski, dyrektor BN, przedstawiając założenia i cele projektu oraz zespół osób odpowiedzialnych za jego realizację. Podstawowym celem projektu jest stworzenie ogólnopolskiego systemu dostępu do zbiorów polskich bibliotek, instytucji kultury i aktualnej oferty rynku wydawniczego. Założono, że głównym elementem tego systemu będą:
•    multiwyszukiwarka OMNIS, określana także jako koncentrator metadanych, pozwalająca przeszukać z jednego miejsca katalogi elektroniczne wszystkich bibliotek w Polsce oraz zasoby wybranych archiwów i muzeów,
•    serwis eISBN, przeznaczony przede wszystkim dla wydawców, pozwalający na zarządzanie numerami ISBN/ISSN oraz zapewniający bezpłatny dostęp do repozytorium cyfrowego, gdzie będzie można przekazywać elektroniczne wersje publikacji przesyłanych do BN w ramach egzemplarza obowiązkowego,
•    Polona dla bibliotek pozwalające bibliotekom na bezpłatne założenie biblioteki cyfrowej prezentującej zdigitalizowane publikacje z ich zbiorów,
•    Polona dla naukowców, narzędzie dedykowane naukowcom, przede wszystkim z zakresu nauk humanistycznych i społecznych, wspomagające pracę online zespołów badawczych wykorzystujących w swych badaniach obiekty zdigitalizowane. Wyniki prac będą mogły być udostępniane w zakładce Polona Scholar biblioteki cyfrowej Polona.pl
System ma mieć charakter centralny i za jego utrzymanie odpowiada BN.

Czytaj dalej „POLSKA: Projekt e-usługa OMNIS”

UKRAINA: „Jeńcy września 1939 roku”

Na początku lutego 2017 r. na Ukrainie ukazała się bardzo cenna i ciekawa publikacja pt. „Jeńcy września 1939 roku” („Полонені вересня 1939-го”), autorstwa pracownika Państwowego Archiwum Obwodu Rówieńskiego na Ukrainie, dr Tetiany Samsoniuk.
Książka, o charakterze popularnonaukowym, ukazuje losy dziewiętnastu żołnierzy i rezerwistów Wojska Polskiego na anektowanej przez Związek Sowiecki Rówieńszczyźnie, w latach 1939-1941.
Licząca ponad 200 stron dwujęzyczna (po polsku i ukraińsku) publikacja zawiera szkice biograficzne, uzupełnione materiałami archiwalnymi – dokumentami i fotografiami, pochodzącymi z akt śledztw prowadzonych przez NKWD w sprawach obywateli II Rzeczypospolitej
Książka została przygotowana do druku przez zespół redakcyjny polsko-ukraińskiego czasopisma „Monitor Wołyński” („Волинський монітор”), a ukazała się dzięki wsparciu finansowemu Konsulatu Generalnego RP w Łucku oraz Fundacji Wolność i Demokracja.

Wydawnictwo można pobrać nieodpłatnie, w formacie pdf, u wydawcy: Monitor Wołyński

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Wrocław O/Legnica

Warsztat archiwisty, materiały dotyczące dokumentacji osobowej

UWAGA: W Repozytorium ArchNetu, w dziale Warsztat Archiwisty, prezentujemy wystąpienie Bartłomieja Torończaka pt.: „Projekt założeń projektu ustawy o zmianie niektórych staw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją.” Jest to prezentacja referatu wygłoszonego na zebraniu Stowarzyszenia Archiwistów Polskich Oddział w Legnicy w dniu 2 grudnia 2016 r.

Przejdź do repozytorium

KANADA: Wytyczne dotyczące nabywania archiwaliów prywatnych do archiwów publicznych

W lipcu 2016 r., na Konferencji Archiwistów Państwowych, Prowincjonalnych i Terytorialnych Kanady (Conférence des archivistes national, provinciaux et territoriaux (CANPT)/ National, Provincial and Territorial Archivists Conference (NPTAC), członkowie konferencji, podpisali dokument ujednolicający metody postępowania z dokumentacją prywatnych twórców,  przez archiwa różnych poziomów kanadyjskiej sieci archiwalnej.
Tekst dokumentu opublikowano na stronach archiwów Kanady w lutym 2017 r.
Konferencja Archiwistów Państwowych, Prowincjonalnych i Terytorialnych (CNAPT/NPTAC) jest stałym ciałem konsultacyjnym składającym się z szefów archiwistów i bibliotekarzy Kanady (archiwum centralne), archiwistów prowincjonalnych i terytorialnych. Celem spotkań jest pogłębianie reflekcji na wspólne tematy archiwistyczne, wdrażanie małych, wspólnych projektów oraz doskonalenie kanadyjskiego systemu archiwalnego.
Zagadnienie podejścia do prywatnych archiwaliów może być interesujące także dla polskich archiwistów zwłaszcza, że nadal dalecy jesteśmy od wypracowania jednolitej koncepcji postępowania z tą, równie istotną jak państwowa czy samorządowa, dokumentacją.
Dokument składa się z niewielkiego wstępu, w którym zaznaczono, że dla wszystkich członków CNAP, bez względu na poziom administracji archiwalnej przejmowanie dokumentacji prywatnej jest istotne z punktu widzenia ułatwienia jej udostępniania.
Przejmowanie, zabezpieczanie i dostęp do informacji jest fundamentem działania archiwów kanadyjskich, a archiwa prywatne stanowią część wspólnego dziedzictwa.

Czytaj dalej „KANADA: Wytyczne dotyczące nabywania archiwaliów prywatnych do archiwów publicznych”

SZWAJCARIA: Bundesarchiv wieczorową porą

To, że wszystko kręci się wokół pieniędzy- to fakt znany od stuleci. Pieniądze i złoto to banki, banki to Szwajcaria, Szwajcaria to kraj z rozpoznawalną na całym świecie marką. W tym roku w marcu, po raz kolejny odbędzie się Bernie noc muzeów, w której swój znaczący udział będzie miało Federalne Archiwum Szwajcarii Bundesarchiv. Jego  partnerem i gościem honorowym będzie  Mennica Federalna Swissmint  (zał. 1850 roku). Na ten jeden, długi wieczór archiwum zaprasza wszystkich – od juniora do seniora. Oferuje ono wiele atrakcji, wśród których obiecująco brzmi m.in. zwiedzanie najskrytszych zakamarków archiwum, atrakcje muzyczne, kulinaria domowego wyrobu oraz nietypowe środki poruszania się po archiwum – na grzbiecie osiołków. Organizatorzy  zapowiadają ekscytujący wieczór.
Po pierwsze więc zwiedzanie archiwum, którego motywem przewodnim jest hasło „Pieniądz rządzi światem”. Organizatorzy postarają się, wykorzystując zasoby archiwalne, odpowiedzieć na podstawowe pytania: Ile naprawdę warte są pieniądze? Jak były i są  produkowane? Na co Państwo wydaje pieniądze?  Na zakup jakich  przedmiotów wyciągamy najchętniej swoje portfele?  Odpowiedzi na te pytania można będzie znaleźć w trakcie zwiedzanie najgłębszych magazynów podziemnych  Archiwum Federalnego.
Po drugie, gość honorowy wieczoru, czyli Mennnica Federalana przybliży zwiedzającym sposoby produkcji monet szwajcarskich na przestrzeni blisko 200 lat – pieciofrankówek tzw.  Fünfliber, półfrankówek tzw. Füfzgi i dziesieciofenigówek (10 rappen) tzw. Zähni, zachowując zapewne pewne szczegóły tylko dla siebie.

Czytaj dalej „SZWAJCARIA: Bundesarchiv wieczorową porą”

ROSJA: Wizyta węgierskich archiwistów

Dnia 21 lutego 2017 szef Rosarchiwa Andriej Artizow przyjął delegację węgierskich archiwistów, w osobach dyrektora generalnego Archiwów Narodowych Węgier dr Zsuzsanny Miko, jej zastępcy dr. Csaby Szabo oraz dyrektora Instytutu Archiwalnego Węgier w Moskwie Anny Kostric.
Podczas spotkania dyskutowano o wznowienie prac komisji rosyjsko-węgierskiej w sprawie współpracy w dziedzinie archiwów oraz rozwoju stosunków dwustronnych. Strona węgierska poinformowała o zakończeniu przygotowań do publikacji w języku węgierskim wcześniej opublikowanego po rosyjsku wspólnego zbioru dokumentów pt. „Sowiecko-węgierskie stosunki gospodarcze 1948-1973”.
W tym samym dniu delegacja węgierskich archiwistów odwiedziła też Rosyjskie Państwowe Archiwum Ekonomiki.

Więcej: Приём делегации венгерских архивистов

oprac. E. Łaborewicz
AP Legnica

MRA: Apel o uczczenie Międzynarodowego Dnia Archiwów 9 czerwca 2017r.

Międzynarodowa Rada Archiwów zwróciła się z apelem do archiwistycznej wspólnoty całego świata o wspólne uczczenie Międzynarodowego Dnia Archiwów w piątek 9 czerwca 2017 r. Hasło obchodów ma być takie samo, jak Dorocznej Konferencji Archiwów, która odbedzie się w Meksyku w dniach 29 – 29 listopada 2017 (o szczegółach konferencji pisaliśmy w ArchNecie): „Archiwa, obywatelstwo i interkulturowość”.

W apelu MRA napisano: „W piątek 9 czerwca 2017 r. obchodźcie, w waszej instytucji, waszym przedsiębiorstwie, waszym biurze, Międzynarodowy Dzień Archiwów. Wykorzystajcie to światowe wydarzenie, aby przybliżyć wiedzę o archiwach, propagujcie wasze doświadczenie i doniosłość waszej pracy. Pokażcie, że zawód archiwisty i zarządzanie dokumentacją są przyjemne, nie nudne i użyteczne dla wszystkich.” (tłum. A.B.) Rada zaapelowała, aby jak najszybciej zarezerwować termin 9 czerwca. Proponuje zainspirować się z jednej strony hasłem wiodącym, z drugiej doświadczeniami z lat poprzednich, które udostępnia na swoich stronach. Poza szerokim kontekstem promocji archiwistyki radzi łączyć archiwistykę z kontekstem doskonalenia pracy na innych obszarach w instytucjach czy biurach i w ten sposób ukazywać użyteczność archiwistyki.

Czytaj dalej „MRA: Apel o uczczenie Międzynarodowego Dnia Archiwów 9 czerwca 2017r.”