Okręgowe Archiwum Państwowe w Pradze co roku przygotowuje kilka znaczących wystaw i konferencji archiwalno-historycznych o znaczeniu międzynarodowym. Obecnie czyni przygotowania do seminarium naukowego dla badaczy zajmujących się topografią historyczną, a to z okazji mijającej w tym roku 280 rocznicy urodzin czeskiego prekursora badań w tej dziedzinie, a mianowicie Jaroslava Schallera.
Josef František Jaroslav Schaller urodził się 6 marca 1738 r. na w Konopišti, zmarł 6 stycznia 1809 r. w Pradze. Był księdzem z zakonu pijarów, a więc jego głównym zdaniem stało się kształcenie i wychowanie młodzieży. Specjalizował się w historii, a szczególnie w geografii historycznej, zwłaszcza topografii. Był autorem licznych opracowań z tego zakresu, a jego najważniejszym dziełem stało się monumentalne kompendium „Topographie des Königreiches Böhmen” (Topografia Królestwa Czeskiego). Złożyło się nań 16 części wydanych w latach 1785-1791, które cieszyły się ogromną popularnością i uznaniem nie tylko w czasie powstania, ale i do tej pory są wykorzystywane przez badaczy z uwagi na wielką dokładność topograficzną. Drugą z ważnych jego prac stał się opis topografii historycznej Pragi („Beschreibung der königlichen Haupt- und Residenzstadt Prag”), wydany w czterech tomach w latach 1794-1797. Te dwa dzieła uczyniły Jarosława Schallera ojcem czeskiej topografii historycznej. Ponadto Schaller opracował szereg prac historycznych o historii swojego zakonu, o jego najważniejszych postaciach, a także o prowadzonej przez pijarów działalności dydaktycznej w Czechach i na Morawach.

Przygotowywane seminarium odbędzie się dnia 15 listopada 2018 r. na zamku w Konopisztach (zámek Konopiště) pod hasłem „Jaroslav Schaller a topografia historyczna”. Organizatorzy proponują, aby obrady toczyły się w trzech kręgach tematycznych:
1) Jaroslav Schaller, jego dzieło i rozwój topografii: krótki przegląd pracy Schallera, ich wpływ na dalszy rozwój topografii, zmiany w tym zakresie w kolejnych stuleciach, inne ważne postaci z tej dziedziny w Czechach i na Morawach.
2) Metodologia topografii historycznej: specyficzne zadania topografii historycznej, metodologia badań, ich pozycja i wykorzystanie w naukach historycznych.
3) Typologia topografii historycznej: podział topografii historycznej na regionalną, miejską, kościelną i inne; prezentacja najważniejszych obecnie projektów badań topograficznych.
Propozycje referatów (zawierające tytuł oraz krótkie streszczenie) można przesyłać do 15 maja 2018 r. pod adresem marketa.jetmarova@centrum.cz . Z pytaniami dotyczącymi spraw organizacyjnych należy zwracać się pod adresem hana.kmochova@soapraha.cz .
Obok Okręgowego Archiwum Państwowego w Pradze (Státní oblastní archiv v Praze) współorganizatorami konferencji będą: Instytut Nauk Pomocniczych Historii i Archiwistyki Uniwersytetu w Brnie (Ústav Pomocných věd historických a archivnictví FF MU v Brně), Muzeum Podblanicka w Beneszowie (Muzeum Podblanicka, p. o.), Narodowy Instytut Dziedzictwa, Dyrekcja Państwowego Pałacu w Konopisztach (Národní památkový ústav, Správa státního zámku Konopiště) oraz Powiatowe Archiwum Państwowe w Beneszowie (Státní okresní archiv Benešov).

Inf. własna Ivo Łaborewicz
AP Wrocław O/Jelenia Góra

Wiki: Jaroslav Schaller