Baniaque – Strona 91

CZECHY: Program sympozjum nt. „Kroniki, jako źródła historyczne”

Znany jest już program sympozjum naukowego nt. „Kroniki, jako źródła historyczne”, jakie dnia 17 września 2014 roku zorganizowane zostanie przez Okręgowe Archiwum Państwowe w Pradze przy współpracy Instytutu Historii Czeskiej Akademii Nauk oraz Muzeum Narodowego w Pradze. Na miejsce obrad wybrano salę królewską zamku w Zbraslaviu – czyli w dawnym klasztorze cystersów.
Okazją do tego spotkania archiwistów i historyków jest, przypadająca w roku bieżącym, siedemsetna rocznica śmierci Ottona z Turyngii, pierwszego autora „Kroniki Zbrasławskiej”, która jako Chronicon aulae regiae obejmuje lata 1252-1338, choć spisana została między rokiem 1305 a 1339.
Sympozjum rozpocznie się o godzinie 9:00, lecz już od godz. 8:00 trwać będzie rejestracja jego uczestników. Wszystkie wystąpienia podzielono na trzy bloki tematyczne. Pierwszy z nich moderować będzie prof. PhDr. Lenka Bobková, CSc. z Uniwersytetu Karola w Pradze, specjalizująca się w dziejach Czech okresu późnego średniowiecza w kontekście historii europejskiej. W panelu tym jako pierwsza głos zabierze prof. PhDr. Marie Bláhová, DrSc. z Uniwersytetu Karola, specjalizująca się w naukach pomocniczych historii (przede wszystkim w chronologii), jak również w średniowiecznej kulturze i historiografii, jej wystąpienie będzie nosiło tytuł „Cisterciáci a historická kultura ve středověku” (Cystersi i kultura historyczna w średniowieczu). O 9:30 swój referat wygłosi Ph Dr. Dana Dvořáčková-Malá z Instytutu Historii Czeskiej Akademii Nauk, który zatytułowała „Narativní strategie literárně historických děl na přelomu 13. a 14. století” (Strategie narracyjne w działach literacko-historycznych w XIII i XIV wieku). W półgodziny później Mgr. Anna Pumprová, Ph.D. z Uniwersytetu w Ostrawie, specjalistka od średniowiecznej literatury łacińskiej, zapozna słuchaczy z referatem pt. „Literární zdroje Zbraslavské kroniky” (Źródła literackie Kroniki Zbrasławskiej”. Ostatnim referentem w tej części sympozjum będzie prof. PhDr. Petr Čornej, DrSc. z wykładem pt. „Politické a náboženské aktualizace v českých kronikách na rozhraní středověku a novověku aneb od Vavřince z Březové k Bohuslavu Bílejovskému” (Polityczne i religijne uwspółcześnienia w czeskich kronikach na przełomie średniowieczne i epoki nowożytnej lub od Wawrzyńca z Březové do Bohuslava Bílejovskégo).

Czytaj dalej „CZECHY: Program sympozjum nt. „Kroniki, jako źródła historyczne””

POLSKA: Gromadzenie i zabezpieczanie dokumentacji w archiwach zakładowych Bydgoszcz, 24-25 czerwca 2014 r.

X Ogólnopolskie Seminarium Archiwalne zorganizowane zostało przez Sekcję Archiwa Zakładowe SAP, Oddział w Bydgoszczy SAP oraz Archiwum Państwowe w Bydgoszczy. Rozpoczął je Andrzej Jabłoński, przewodniczący Sekcji, witając gości i dziękując osobom szczególnie aktywnym w działalności Sekcji i organizującym dziesięć wydarzeń o charakterze konferencji szkoleniowych. Tegoroczne wydarzenie połączyło uczestników o bardzo różnych doświadczeniach, oferując im różnorodną tematykę wystąpień i okazję do zapoznania się z wieloma aspektami działalności archiwów zakładowych w bardzo szerokim rozumieniu.

Jako pierwszy głos zabrał Eugeniusz Borodij (AP w Bydgoszczy). Przedstawiając „Jednolite rzeczowe wykazy akt – do czego służą?” poruszył kilka spraw – zarówno oczywistych, jak i dyskusyjnych. Podkreślał, że polityka państwa dotycząca zabezpieczenia dziedzictwa archiwalnego powinna uwzględniać różne czynniki – od interesu przyszłych badaczy po ekonomiczne możliwości przechowawców. Za istotne uznał wskazywanie przez Naczelnego Dyrektora materiałów archiwalnych, zaś postępowanie z dokumentacją niearchiwalną proponował powierzyć jej twórcom, którzy powinni uwzględniać wymogi wynikające z wielu przepisów rzeczowych. Sporządzanie wykazów akt, które powinny być elastyczne i modyfikowalne, warto powierzyć twórcom dokumentacji, najlepiej znającym jej specyfikę i mającym możliwość szybkiego reagowania na potrzeby zmian. E. Borodij zgłosił też kilka konkretnych wskazówek, zauważając, że grup zagadnień nie należy dzielić, aby dokumentacja jednej faktycznej sprawy nie była sztucznie dzielona na drobne części formalne, zaś hasła klasyfikacyjne powinny mieć rozłączne kryteria podziału. Rozważał też zalety odejścia od klasyfikacji wyłącznie dziesiętnej.

Czytaj dalej „POLSKA: Gromadzenie i zabezpieczanie dokumentacji w archiwach zakładowych Bydgoszcz, 24-25 czerwca 2014 r.”

Czechy. Wystawa z okazji 600-lecia pobytu Jana Husa na zamku Krakovec

Z okazji 600 rocznicy pobytu Jana Husa na zamku Krakovec, zostanie otwarta, dnia 5 lipca 2014 roku w Galerii Jiřího Anderleho w miejscowości Pavlikov, wystawa pt. „Oryginał quodlibet mistrza Jana Husa”, przygotowana przez Powiatowe Archiwum Państwowe w Rakovniku, praską diecezję Czechosłowackiego Kościoła Husyckiego, Miasto Pavlíkov, Muzeum Narodowe w Pradze oraz Ministerstwo Szkolnictwa, Młodzieży i Wychowania Fizycznego. Wystawa będzie czynna w godzinach 13:00 – 17:00.

Na wystawie zaprezentowany zostanie oryginał dzieła Jana Husa „Quodlibet: disputationis de Quolibet Pragae in Facultate Artium mense Ianuario anni 1411 babitatae enchirydion”, a ponadto najstarsze dokumenty i akta dotyczące miejscowości Pavlikov z XVI i XVII wieku, jak również księgę miejską z podaniem dotyczącym Mikołaja z Pavlíkova, pochodzące ze zbiorów archiwów państwowych. W ramach otwarcia wystawy odbędzie się także prezentacja nowego wydania książki „Pavlíkov v proměnách času” (Pavlikov w promieniach czasu) autorstwa archiwisty z Rakovnika Jana Krška prezentującego dzieje tej miejscowości, liczącej nieco ponad tysiąc mieszkańców, od czasów najdawniejszych, czyli od XIV wieku do powstanie Czechosłowacji w 1918 roku.

Więcej:

Výstava k 600. výročí pobytu Jana Husa na hradě Krakovci a prezentace knihy Jana Krška

Výstava „Originál quodlibet Mistra Jana Husa”

Odhalení sochy a křest knihy

Pavlíkov v proměnách času

oprac. Ivo Łaborewicz

AP Oddział Jelenia Góra

UKRAINA: Wystawa on-line „EURO 2012”

Na stronie Centralnego Państwowego Archiwum Elektronicznego Ukrainy w Kijowie (ЦентральнийдержавнийелектроннийархівУкраїни – ЦДЕА) – wystawa internetowa poświęcona Euro 2012. Podzielona została na części, dotyczące kolejno: mistrzostw Europy w piłce nożnej (historii rozgrywek, UEFA, organizatorom Euro 2012), logo i maskotkom Euro 2012 („Sławek” i „Sławko”), rozkładowi rozegranych meczy, ich wynikom, miastom-gospodarzom rozgrywek. Najciekawsza jest umieszczona na końcu „Galeria”, w której można obejrzeć bilety na mecze mistrzostw Europy, począwszy od 1960 roku.

Więcej: Онлайн-виставка „Євро-2012”
oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

NIEMCY: Nie wszystko na sprzedaż- zasoby archiwów komunalnych Nadrenii- Westfalii

Władze landu Nadrenii Westfalii na fali krytycznych uwag wielu środowisk, którym bliskie zagadnienia archiwalne, w ostatnim czasie przystąpiły do rewizji obowiązującego tam prawa archiwalnego (Gesetz über die Sicherung und Nutzung öffentlichen Archivguts im Lande Nordrhein-Westfalen – ArchivG NRW) ustanowionego w 1989 roku, a nowelizowanego w 2010 roku. W czym leży problem?. Okazuje się bowiem, iż obowiązujące prawo w ograniczony sposób zabezpiecza niezbywalność zasobów archiwalnych archiwów komunalnych. Kontrowersyjny jest szczególnie zapis paragrafu 10.5.2, który owszem mówi o niezbywalności zasobu archiwów komunalnych ale jedynie w zakresie dokumentów urzędowych. Status archiwów komunalnych (odpowiednik naszych archiwów samorządowych) w Niemczech jest zupełnie inny niż w Polsce. Nie jest to proste przełożenie na nasze archiwa samorządowe, które są jedynie archiwami zakładowymi docelowo przekazującymi materiały archiwalne do archiwów państwowych.

Czytaj dalej „NIEMCY: Nie wszystko na sprzedaż- zasoby archiwów komunalnych Nadrenii- Westfalii”

Austria/Czechy. Złota bulla Karola IV na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Dnia 16 czerwca 2014 roku w Wiedniu, w sali kongresowej Urzędu Kanclerskiego, odbyła się uroczystości wręczenia świadectwa UNESCO o wpisaniu na światową listę dziedzictwa kulturowego Złotej Bulli cesarza Karola IV, co formalnie nastąpiło jeszcze w 2013 roku. Jest to dokument „światowej klasy i cieszę się, że to historyczne dziedzictwo zostało uwzględnione na liście UNESCO „Memory oft he World – Pamięć świata”, stwierdził federalny minister Austrii Josef Ostermayer.

Österreichisches Staatsarchiv

Złota Bulla wydana przez Karola IV Luksemburskiego, przyjęta w 1356 roku na sejmie w Norymberdze, była dokumentem reformujący ustrój świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Ustalała ona listę siedmiu elektorów mających wybierać cesarza. Elekt, wybrany większością głosów, stawał się jedynie królem rzymski, ale z prawem do koronacji na cesarza. Koronacja na króla odbywała się w Akwizgranie, zaś na cesarza w Rzymie. Bulla obowiązywała aż do XIX w. Dawała ogromne prawa elektorom w ich posiadłościach, czyniąc ich faktycznie niezależnymi. Ich godność była dziedziczna, podległe im terytorium stawało się niepodzielne, traktowano ich na równi z królami, posiadali najwyższe sądownictwo a razem tworzyli osobną kurię Sejmu Rzeszy, posiadającą prawo formułowania projektów ustaw na równi z cesarzem.
Karol IV Luksemburski niemal całe swoje życie złączył z Pragą. Tu się urodził 14 maja 1316 roku i tu zmarł 29 listopada 1378 roku, jako syn i następca króla czeskiego Jana Luksemburskiego. Na chrzcie otrzymał tradycyjne w dynastii Przemyślidów imię Wacław, jednak podczas bierzmowaniu przyjął imię Karol. W 1346 roku koronowany na króla rzymskiego oraz na króla Czech jako Karol I, w 1355 roku został cesarzem Świętego Cesarstwa Rzymskiego.

Czytaj dalej „Austria/Czechy. Złota bulla Karola IV na liście światowego dziedzictwa UNESCO”

CZECHY. Wystawa w Czeskich Budziejowicach i uczczenie 60-lecia dekretu o archiwach

Niemal przez cały czerwiec w salach wystawienniczych Powiatowego Archiwum Państwowego w Czeskich Budziejowicach (Státní okresní archiv České Budějovice) czynna była bardzo interesująca wystawa pt. „Rarity, kuriozity, pozoruhodnosti z jihočeských archivů” (Osobliwości, kurioza oraz godne uwagi zbiory z południowoczeskich archiwów). W zaproszeniu do wystawy jej organizatorzy napisali m.in.: „W każdym archiwum przechowywanych jest ogromna ilości dokumentów: tekstowych, obrazowych lub innych, które – każdy na swój sposób – stanowią świadectwo czasów, w jakich powstał, o osobach, które je sporządziły, lub w których ukazane są wydarzenia o jakich traktują. W archiwach południowoczeskich, stanowiąc część narodowego zasobu archiwalnego, zajmują one łącznie prawie 51 km bieżących”.

Czytaj dalej „CZECHY. Wystawa w Czeskich Budziejowicach i uczczenie 60-lecia dekretu o archiwach”

UKRAINA: Obchody Dnia Konstytucji Ukrainy w archiwach

W Państwowym Archiwum Obwodu Donieckiego 25 czerwca 2014 r. zostanie otwarta wystawa z okazji obchodzonego niebawem Dnia Konstytucji Ukrainy.
Wystawy poświęcone rocznicy uchwalenia (28 czerwca 1996 r. ) Konstytucji niepodległej Ukrainy zostały zorganizowane również w wielu innych ukraińskich archiwach państwowych (z wyjątkiem Państwowego Archiwum Republiki Autonomicznej Krymu, obecnie intensywnie „integrowanego” z systemem państwowych archiwów Rosji).
Natomiast pracownie naukowe Archiwum Państwowego w Doniecku pozostają „tymczasowo zamknięte” dla użytkowników.

Więcej: Державна архівна служба України

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

CZECHY: Polegli w I wojnie światowej

Na stronach praskiego Wojskowego Instytutu Historycznego umieszczona została ciekawa aplikacja, umożliwiająca przegląd drukowanych źródeł zawierających wykazy poległych żołnierzy monarchii austro-węgierskiej w Wielkiej Wojnie lat 1914-1918.
Realizacja tego projektu była możliwa dzięki współpracy wojskowych historyków i archiwistów z bibliotekarzami czeskiej Biblioteki Narodowej, którzy nie tylko użyczyli swoich bogatych zbiorów, ale aktywnie uczestniczyli w ich przygotowaniu do prezentacji w Internecie. Są one łatwo dostępne dla wszystkich zainteresowanych dzięki bibliotece cyfrowej Kramerius, firmowanej przez Czeską Bibliotekę Narodową.
Po doświadczeniach wcześniejszych wojen, a więc prusko-austriackiej z 1866 roku, zajęciu i okupacji Bośni i Hercegowinie w 1878 roku, walkach przeciw powstańcom w 1882 roku, armia austro – węgierska opracowała dość rozbudowany systemu rejestracji oraz publikacji strat wojennych. Ministerstwo Wojny, przy współpracy z Austriackim Czerwonym Krzyżem, od pierwszych dni światowego konfliktu rozpoczęło publikowanie oficjalnych list strat, a więc alfabetyczne rejestry nazwisk poległych, rannych i zaginionych, a z czasem również żołnierzach schwytanych do niewoli oraz chorych. Podobne wykazy publikowały też różne czasopisma, które również zostały wykorzystane w opisywanym projekcie. W sumie publikacje te, ukazujące się w latach 1914-1919, zajmują ponad 78 000 stron.

Czytaj dalej „CZECHY: Polegli w I wojnie światowej”

UKRAINA: omówienie zmian do Konstytucji Ukrainy i reformy samorządowej

24 czerwca 2014 r. z inicjatywy Państwowego Archiwum Obwodu Kijowskiego odbyło się spotkanie „okrągłego stołu” na temat: „Decentralizacja władzy. Reforma samorządu terytorialnego”, z udziałem przedstawicieli Kijowskiej Obwodowej Administracji Państwowej, Rady Obwodu Kijowskiego, państwowej służby archiwalnej Ukrainy, szefów wydziałów archiwalnych rejonowej administracji państwowej, lokalnych rad. Podczas spotkania „okrągłego stołu” dyskutowano o projekcie poprawek do Konstytucji Ukrainy w ww. obszarach decentralizacji i reformy samorządu terytorialnego. Wypracowane zalecenia mają być złożone do odpowiednich organów państwowych.

Więcej: DAKO

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica