CZECHY. Wystawa w Czeskich Budziejowicach i uczczenie 60-lecia dekretu o archiwach

Niemal przez cały czerwiec w salach wystawienniczych Powiatowego Archiwum Państwowego w Czeskich Budziejowicach (Státní okresní archiv České Budějovice) czynna była bardzo interesująca wystawa pt. „Rarity, kuriozity, pozoruhodnosti z jihočeských archivů” (Osobliwości, kurioza oraz godne uwagi zbiory z południowoczeskich archiwów). W zaproszeniu do wystawy jej organizatorzy napisali m.in.: „W każdym archiwum przechowywanych jest ogromna ilości dokumentów: tekstowych, obrazowych lub innych, które – każdy na swój sposób – stanowią świadectwo czasów, w jakich powstał, o osobach, które je sporządziły, lub w których ukazane są wydarzenia o jakich traktują. W archiwach południowoczeskich, stanowiąc część narodowego zasobu archiwalnego, zajmują one łącznie prawie 51 km bieżących”.

Pretekstem dla zorganizowania wystawy była ważna dla czeskiej i słowackiej archiwistyki rocznica, a mianowicie 60-lecie publikacji pierwszej czechosłowackiej ustawy archiwalnej, jaką był dekret z 1954 roku, który ukazał się w dzienniku ustaw pod nr 29/1954 Sb. Powołał on do życia jednolitą organizację archiwów państwowych na czele z Państwowym Archiwum Centralnym w Pradze (Státní ústřední archiv v Praze) w ramach bezpośredniego zarządu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (Ministerstvo vnitra), tworząc też jeden krajowy budżet archiwalny. Utworzona wówczas baza archiwalna funkcjonuje w Czechach niemal w niezmienionym stanie do dziś.
Dla uczczenia tego jubileuszu, jak również z okazji przypadającego zawsze w czerwcu Międzynarodowego Dnia Archiwów, czescy archiwiści postanowili pokazać publicznie wybór najdziwniejszych i najciekawszych dokumentów. Pochodzą one z różnych okresów (od średniowiecza niemal po czasy współczesne) i na pierwszy rzut oka nie mają ze sobą nic wspólnego. Łączy ich jednak to, że niewiele o nich wiadomo, nie interesowali się nimi nigdy naukowcy, pozostają całkowicie zapomniane. Ale „nie pamiętają” o nich wyłącznie badacze i inni użytkownicy archiwów. Sami archiwiści dobrze je znają i sprawują nad nimi należytą opiekę, podobnie jak nad pozostałymi materiałami archiwalnymi. A wystawa była pretekstem i okazją do podzielenia się tą wiedzą z ogółem społeczeństwa.

Więcej: Výstava: Rarity, kuriozity, pozoruhodnosti z jihočeských archivů

Česká archivní společnost (ČAS)

oprac. Ivo Łaborewicz
AP Oddział Jelenia Góra