maj 2018 – Archnet

NIEMCY: Na skrzyżowaniu archiwalnych i bibliotecznych dróg – Calliope i ZDN

Współpraca na gruncie tworzenia tematycznych portali i baz danych pomiędzy różnymi instytucjami przechowującymi materiały archiwalne, jest zjawiskiem coraz częstszym. Szczególnie jest to widoczne we współpracy wszelkiego rodzaju archiwów i bibliotek. Daje to bowiem maksymalny efekt informacyjny, standaryzuje opisy i dostosowuje się do oczekiwań użytkowników. Przykładem tego typu działań są ściśle ze sobą powiązane dwa przedsięwzięcia Centralna Baza Spuścizn (Die Zentrale Datenbank Nachlässe ZDN) i „Calliope – Portal” prowadzone przez Bundesarchiv, Staatsbibliothek zu Berlin – Preußischer Kulturbesitz (dalej: SBB-PK)) oraz setki współdziałających z nimi instytucji.
ZDN stworzona została z inicjatywy Bundesarchiv i wspierających je instytucji. Powstała w oparciu o opublikowany katalog autorstwa Wolfganga Mommsena „Spuścizny w niemieckich archiwach” (część I, 1971, Część II 1981). Katalog Mommsena zawierał informacje o około 7000 tego typu zbiorach archiwalnych, wraz z danymi o ich lokalizacji, krótkie informacje o biografii twórcy oraz zawartości i cechach poszczególnych zbiorów. Te pracowicie zebrane informacje dostępne były przez długie lata tylko w formie informatora w postaci książkowej. Od 1992 roku Archiwum Federalne (Bundesarchiv) poprzez ankietyzację setek instytucji, uzupełniało te dane o zasoby kolejnych archiwów i innych przechowawców niemieckich oraz zagranicznych nie uwzględnionych przez Mommsena i z czasem przenosiło je do stworzonej do tego celu bazy danych.

Czytaj dalej „NIEMCY: Na skrzyżowaniu archiwalnych i bibliotecznych dróg – Calliope i ZDN”

ICA: Doroczna konferencja w Yaounde -kilka słow o gospodarzach

Dnia 9 maja 2018 w Muzeum Narodowym w stolicy Kamerunu Yaounde Sekretarz Generalny MRA Pani Anthea Seles i Minister Kultury i Sztuki Kamerunu Pan Narcisse Mouelle Kombi podpisali Protokół ustaleń mający na celu przyspieszenie przygotowań do listopadowej konferencji MRA. Konferencja jest bardzo istotna dla organizatorów ponieważ po raz pierwszy w dziejach archiwiści z całego świata będą mieli okazje spotkać się na kontynencie afrykańskim. Zawód archiwisty w Afryce, jak podkreśliła Antea Seles w komunikacie prasowym, potrzebuje narzędzi i kompetencji. Konferencja zaś będzie okazją do pochylenia się nad wielkimi problemami tego zawodu. Archiwa to my, nasze życie, nasza historia i nasza przyszłość. Podpisanie protokołu przez ministra Narcisse Mouelle Kombi oznacza, że rząd Kamerunu podjął zobowiązanie do zaangażowania się w zapewnienie konferencji sukcesu.

Czytaj dalej „ICA: Doroczna konferencja w Yaounde -kilka słow o gospodarzach”

SŁOWACJA: Węgierskie seminarium dla słowackich archiwistów

Węgierskie Archiwum Narodowe (Magyar Nemzeti Levéltár), do 2012 r. Centralne Archiwum Państwowe, jest głównym archiwum historycznym i zwierzchnim archiwum dla archiwalnych placówek powiatowych. Powstało w 1756 r. w Preszburgu i zajmuje obecnie trzy obiekty w dzielnicy Várnegyed. Przechowuje ponad 73 kilometry bieżące akt, ponad 63,5 milionów mikrofilmów i niezliczone pieczęcie, zdjęcia, mapy i plany oraz dokumenty. Funkcjonuje, podobnie jak pozostałe archiwa na Węgrzech, w oparciu o ustawę archiwalną nr LXVI z 1995 roku.
Jako instytucja ogólnokrajowa zachowuje ono szczególne relacje z archiwami zagranicznymi. Jednym z przejawów tych działań są organizowane w ostatnich latach seminaria edukacyjne dla archiwistów z sąsiednich krajów. Mają one charakter misji kulturalnej, której celem jest wzmocnienie współpracy z archiwistami krajów sąsiednich, zwłaszcza ze Słowacji, a także nawiązanie wzajemnych bliższych kontaktów ze wszystkimi archiwistami, przechowującymi i pracującymi nad dokumentami wytworzonymi na Węgrzech i przez władze węgierskie. W 2017 r. Archiwum Narodowe zorganizowało dwa seminaria dla archiwistów w Rumunii i na Ukrainie, edukując ich w w zakresie opracowywania dokumentów powstałych w języku węgierskim.

Czytaj dalej „SŁOWACJA: Węgierskie seminarium dla słowackich archiwistów”

WŁOCHY: Promocja podręcznika archiwistyki

Dania 28 maja w Archiwum Państwowym w Neapolu odbędzie się prezentacja drugiego wydania autorskiego podręcznika włoskiej archiwistyki. Autor Paolo Franzese jest od 2015 dyrektorem neapolitańskiego archiwum, wcześniej, w latach 2009 – 2015 był dyrektorem Archiwum Państwowego w Perugi. Związany z wdrażaniem nowoczesnych rozwiązań zarówno metodycznych jak i technicznych w archiwach włoskich takich jak prowadzonego przez Centralny Instytuta Archiwistyki (l’Istituto centrale per gli archivi (ICAR) – włoskiego Systemu Archiwistyki Narodowej (Sistema archivistico nazionale (SAN). Był także ekspertem komisji (Commissione nazionale per l’elaborazione del codice normativo per i soggetti produttori d’archivio) odpowiedzialnej za przygotowanie, opartych na międzynarodowym standardzie ISAAR(CPF), włoskich norm opisu jednostek organizacyjnych, osób i rodzin NIERA (Le Norme italiane per l’elaborazione dei record di autorità archivistici di enti, persone, famiglie – NIERA (EPF). Nauczał archiwistyki w szkołach archiwistyki i paleografii w Perugi i Neapolu. Paolo Franzese jest jednym z włoskich ekspertów międzynarodowych standardów archiwalnych, także autorem licznych artykułów naukowych z dziedziny archiwistyki. Publikował w „Il mondo degli archivi” (odpowiednik polskiego Archeionu) oraz „Rasegna degli Archivi di Stato” oraz innych periodykach specjalistycznych.

Czytaj dalej „WŁOCHY: Promocja podręcznika archiwistyki”

CZECHY: Sympozjum z okazji 100-lecia powstania Czechosłowacji

W roku 2018 nasi południowi sąsiedzi, zarówno Słowacy jak i Czesi, obchodzić będą jedną z ważniejszych rocznic w swoich dziejach, a mianowicie 100-lecie powstania Czechosłowacji, w ramach której Czesi po blisko 400 latach, a Słowacy po raz pierwszy w swych dziejach, uzyskali niezależność państwową. Z tej okazji w obu krajach odbywać się będą rozmaite konferencje, sympozja, wystawy oraz uroczystości państwowe. Wiele z nich organizowanych jest przez archiwa, a jednym z takich wydarzeń stanie się kolejne, już XXXIV archiwalno-historyczne Sympozjum Mikulowskie, którego tegorocznym tematem będzie „Formowanie granic na Morawach po roku 1918”.
Odbywane od połowy lat 80. XX w. sympozja historyczne w Mikulovie, organizowane są niezmiennie przez Morawskie Ziemskie Archiwum w Brnie oraz Powiatowe Archiwum Państwowe w Brzecławiu z siedziba w Mikulowie (Moravský zemský archiv v Brně oraz Státní okresní archiv Břeclav se sídlem v Mikulově). Tym razem współorganizatorem jest też Muzealno-Krajoznawcze Stowarzyszenie w Brnie (Muzejní a vlastivědna společnost v Brně), Muzeum Regionalne w Mikulowie (Regionální muzeum v Mikulově) oraz Czechosłowacka Wspólnota Legionistów (Československá obec legionářská z.s.). XXXIV Sympozjum Mikulowskie odbędzie się w dniach 10-11 października 2018 r. na zamku w Mikulowie.

Czytaj dalej „CZECHY: Sympozjum z okazji 100-lecia powstania Czechosłowacji”

ROSJA: „Sobibór. Kronika buntu w obozie śmierci”

Dnia 16 maja 2018 r. w siedzibie Rosyjskiego Towarzystwa Historycznego w Moskwie odbyła się prezentacja książki pt. „Sobibór. Kronika buntu w obozie śmierci”. Podstawą książki, wychodzącej w 75. rocznicę jedynego zakończonego sukcesem powstania w niemieckim obozie koncentracyjnym, były unikatowe fotografie i dokumenty z archiwum jego lidera Aleksandra Pieczerskiego (1909-1990; oficer Armii Czerwonej, współorganizator powstania i masowej ucieczki z obozu zagłady w Sobiborze w 1943 r.).

Niemiecki obóz koncentracyjny w Sobiborze (obecnie woj. lubelskie, gmina Włodawa) działał na terytorium okupowanej Polski od maja 1942 r. do listopada 1943 r. W tym czasie zamordowano w nim, według różnych źródeł, od 150 do 250 tysięcy osób, głównie Żydów z całej Europy. 14 października 1943 roku miał miejsce zorganizowany bunt i zbiorowa ucieczka ok. 300 więźniów. Ucieczka udała się 49 osobom, reszta zginęła. Po stłumieniu buntu, Niemcy zrównali obóz z ziemią, niszcząc wszystkie dowody zbrodni.

Czytaj dalej „ROSJA: „Sobibór. Kronika buntu w obozie śmierci””

Wprowadzenie do archiwistyki stron WWW (warsztat)

Termin: 20 czerwca 2018, 16.00 – 19.00
Miejsce: Laboratorium Cyfrowe Humanistyki UW, Warszawa, ul. S. Banacha 2C (CENT), II piętro
Prowadzący: Marcin Wilkowski

Laboratorium Cyfrowe Humanistyki UW zaprasza na warsztat z archiwistyki Webu przeznaczony dla osób, które chciałyby w swojej pracy badawczej, prawniczej, dziennikarskiej lub pracy w sektorze NGO wykorzystywać archiwa stron WWW i samodzielnie gromadzić własne zbiory.

Warsztat składać się będzie z dwóch części. Pierwsza poświęcona będzie podstawowym i zaawansowanym metodom pracy z Wayback Machine – największym publicznym archiwum stron WWW, gromadzącym zasoby publikowane od 1996 roku (w tym wiele polskich witryn). W drugiej części warsztatu uczestnicy i uczestniczki samodzielnie tworzyć będą własne archiwa WWW – zgodnie ze standardami i w trybie wizualnym (bez konieczności programowania).

Przykładowe zadania w ramach ćwiczeń warsztatowych:
●   wyszukiwanie dokumentów pdf i doc w witrynach polskich ministerstw z końca lat .90
●   dokumentowanie relacji z bieżących wydarzeń politycznych publikowanych w polskich portalach
●   rozpoznawanie ograniczeń metod archiwizacji Webu wobec zasobów mediów społecznościowych i współczesnych trendów w tworzeniu stron internetowych

Warsztat ma charakter nieprogramistyczny, ale zapraszamy do udziału osoby sprawnie korzystające z komputera i internetu. Należy przynieść własne laptopy.

Zgłoszenia przyjmujemy do 13 czerwca (włącznie) za pomocą formularza:

CZECHY: Konferencja o Czechosłowacji lat 1978-1985

Czeski odpowiednik polskiego Instytutu Pamięci Narodowej – Ústav pro studium totalitarnych režimů, we współpracy z Południowo-Czeskim Muzeum w Czeskich Budziejowicach (Jihčé muzeum w Českých Budéjovivich), Powiatowym Archiwum Państwowym w Czeskich Budziejowicach (Státní okresní archiv České Budějovice) oraz Województwem Południowoczeskim (Jihočeský kraj) organizują międzynarodową konferencję historyczną, noszącą tytuł „Czechosłowacja w latach 1978-1985” (Československo v letech 1978-1985), która odbędzie się w dniach 30-31 maja 2018 r. w siedzibie Powiatowego Archiwum Państwowego w Czeskich Budziejowicach, ul. Rudolfovská 40.
Ramy chronologiczne, w jakich „obracać się” będą prelegenci nie są przypadkowe. Rok 1978 jest pierwszym po powstaniu Katy’77 oraz rok wyboru papieża Polaka. Rok 1985, bogaty w różne wydarzenia społeczne, sportowe i polityczne (zdobycie w Pradze mistrzostwa świata przez Czechosłowacką drużynę hokejową, ostatnia ogólnokrajowa spartakiada, uruchomienie pierwszego bloku elektrowni jądrowej, wybór Husaka na prezydenta Czechosłowacji, zgromadzenie przeszło 100 tys. osób na religijnych obchodach 1100-lecia śmierci św. Metodego), a przede wszystkim pierwsze oznaki załamania gospodarczego. Dlatego też tematyka konferencji jest bardzo szeroka. Udział w niej wezmą przede wszystkim badacze z Czech i Słowacji, ale także z Polski. Z uwagi na duże zainteresowanie oraz znaczną liczbę zgłoszonych referatów, Konferencja obradować będzie w pięciu blokach tematycznych, których obrady będą często toczyć się równolegle, z następującymi tematami wystąpień:

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja o Czechosłowacji lat 1978-1985”

UKRAINA: Muzyka i sztuka w archiwum

16 maja 2018 r. o godzinie 17:00 w ramach projektu „Literatura i sztuka spotykają się w archiwum-muzeum” oraz Dnia Europy, na terenie Centralnego Państwowego Archiwum-Muzeum Literatury i Sztuki Ukrainy w Kijowie odbędzie się koncert pt. „Strony europejskiej opery”, w którym wezmą udział zwycięzcy międzynarodowych konkursów operowych – S. Korotenko (baryton), A. Burda (sopran), S. Makienko (baryton); w programie koncertu znajdą się dzieła m.in. Wolfganga Amadeusza Mozarta, Charlesa Gounoda, Giacomo Pucciniego, Giuseppe Verdiego, Vincenzo Belliniego.
Impreza ta to kolejna edycja zapoczątkowanego w 2012 r. projektu, którego idea polega na połączeniu występów znanych ukraińskich i zagranicznych artystów-muzyków i pisarzy z prezentacjami tematycznie z nimi powiązanych materiałów archiwalnych z zasobu Centralnego Państwowego Archiwum-Muzeum Literatury i Sztuki Ukrainy. W tej wyjątkowej instytucji przechowywane są unikatowe dokumenty do historii ukraińskiej i światowej sztuki teatralnej i wokalnej, w szczególności dokumentacja Opery Narodowej Ukrainy, Narodowego Akademickiego Teatru Dramatycznego im. Iwana Franki w Kijowie czy Teatru Dramatycznego im. Tarasa Szewczenki w Charkowie. Szczególnie cenne są spuścizny wybitnych postaci scen ukraińskich, w tym Hnata Jury (reżysera teatralnego, aktora i pedagoga, laureata Nagrody Stalinowskiej z 1940 r.), śpiewaków operowych: Iwana Patorżyńskiego, Borysa Gmyrii, Dmytro Hnatiuka, gwiazdy kina niemego Wiery Chołodnoj, śpiewaczki operowej Oksany Petrusenko, i wiele innych.

Czytaj dalej „UKRAINA: Muzyka i sztuka w archiwum”

Luksemburg: Podróże archiwalne – wielkie archiwa małych państw

Państwo Luksemburg należy do tych największych spośród najmniejszych państw europejskich. Jest nobliwą i zamożną monarchią konstytucyjną z bogatą historią sięgającą X wieku i niepodległością od 1867 r. Pokoleniu wychowanemu w PRL–u kojarzy się z kultowym „Radiem Luksemburg” i „Autobiografią” zespołu Perfekt.
Archiwum Narodowe księstwa Luksemurskiego sięga czasów rewolucji francuskiej, kiedy to w1796 r., administracja francuska nakazała „koncentrację wszystkich dowodów i akt należących do republiki”. Archiwa wszystkich zlikwidowanych urzędów Ancien Regime (autonomiczne rady prowincjonalne, trzy dystrykty, kantony, klasztory, itp.) zostały zgromadzone w siedzibie prefektury, tj. w dzisiejszym Wielkim Pałacu Książęcym. Władze zaleciły rozpocząć uporządkowanie zgromadzonych dokumentów, aby uzyskać wgląd w stan różnych obszarów publicznych.
Dostęp do archiwum był przez długi czas zarezerwowany dla administracji. Zasób archiwalny stał się publicznie dostępny na mocy dekretu z 4 sierpnia 1829, który mówił, że dostęp do archiwum mogą mieć „wszystkie osoby, które są godne zaufania i zamierzają prowadzić badania naukowe zgodne z interesem narodowym”. W 1968 siedzibę archiwum przeniesiono do starego budynku koszar na Heilig-Geist, gdzie ma ono swoją siedzibę do dzisiaj. W niedalekiej przyszłości planowana jest przeprowadzka do nowego budynku w Esch-Belval.

Czytaj dalej „Luksemburg: Podróże archiwalne – wielkie archiwa małych państw”