SŁOWACJA: Dzień otwartych dni w Bratysławie – z tematem winobrania

Archiwum Państwowe w Bratysławie (Štátny archiv v Bratislave) w dniach 18-19 września 2015 r. urządził swoje dni otwarte, które poświęcono, tematyce z pewnością interesującej wiele osób, a mianowicie winobraniu i winiarstwu.
Jedna z dzielnic Bratysławy, a mianowicie Rača (21 tys. mieszkańców) stanowi ważne centrum produkcji wina na Słowacji. Od wielu lat, w połowie września, odbywa się tu doroczny festiwal pod nazwą „Winobranie”, podczas którego kultywowane są regionalne tradycje winiarskie, tak bardzo charakterystycznego dla tego regionu. Nic więc dziwnego, że w związku z tymże festiwalem, słowackie stołeczne archiwum państwowe właśnie winobraniu poświęciło swoje tegoroczne dni otwarte, podczas których zaprasza szerokie rzesze społeczeństwa do odwiedzenia swojej siedziby i zapoznanie się z pracą archiwalną. Dla gości przygotowano wystawę prezentującą najciekawsze i często unikatowe materiały archiwalne, odnoszące się do dziejów uprawy winogron, a także produkcji i konsumpcji wina, zwłaszcza w regionie Račy.
Na zaproszeniu znalazło się hasło/sentencja: „Nie lubić wina to jest pech, ale nie pić go, to już nieszczęście”.
Prezentacja wystawy, a także inne atrakcje, jak zwiedzanie archiwum, miały miejsce w dniach 18-19 września 2015 r. w godzinach od 9 do 17, w siedzibie Archiwum Państwowego w Bratysławie, przy ul. Križkovej 7.

Więcej:

Rača Web

Spoločnosť slovenských archivárov

oprac. Ivo Łaborewicz
AP Oddział Jelenia Góra

NIEMCY: ARCHION – Eine kleine Revolution dla naukowców i genealogów

Genealodzy w Niemczech mogą mieć powody do zadowolenia. Od września ubiegłego roku do ich  dyspozycji oddany został portal genealogiczny ARCHION GmbH. Portal, został założony w Stuttgarcie w maju 2013 roku przez Stowarzyszenie Kościoła Ewangelickiego w Niemczech (Evangelische Kirche in Deutschland) i jedenaście kościołów krajowych z Anhalt, Badenii, Bawarii, Berlina-Brandenburgii-Górnych Łużyc, Hanoweru, Hesji i Nassau, Kurhessen-Waldeck, North Church, Palatynatu i Westfalii Württembergii.  Początki projektu sięgają przełomu lat 2005/2006 i są ściśle związane z pracami Stowarzyszenia Archiwów Kościelnych. W okresie próbnym, od września 2014 roku testowano portal z udziałem ponad 4 000 użytkowników. Była to wersja beta portalu, co oznaczało mniej więcej, że miał on już pierwszych użytkowników testujących go, a w tym czasie wyłapywane były jeszcze  błędy związane z różnymi środowiskami i warunkami pracy programu.   Inauguracja portalu nastąpiła na 66 Dniach Genealogicznych w Kassel w marcu 2015 roku, kiedy odblokowano jego wersję testową do ogólnego użytku w Landeskirchenamt der Evangelischen Kirche von Kurhessen-Waldeck w Kassel.
Stare, niemieckie księgi kościelne sięgają XVI wieku i są unikalnym źródłem historycznym. Poza zapisami dotyczącymi danych o urodzeniach, zaślubinach i zgonach, pastorzy zapisywali w nich również informacje o dziejach wspólnot parafialnych. Znajdują się w nich zapiski o chorobach, epidemiach, panującej pogodzie i różnych wydarzeniach dnia codziennego. Ponadto w zapisach metrykalnych ujawnia się również to, co stanowiło dla ówczesnego społeczeństwa małe skandale czy sensacje- nieślubne dzieci, samobójstwa…  Na szczęcie nie obowiązywały wówczas sztywne kanony sporządzania aktów i zamiast pól do wypełnienia, ich autorzy mogli pozwolić sobie na swobodne potraktowanie tematu i często wychodzili poza rolę urzędnika parafialnego. Tym bardziej wartość poznawcza tej dokumentacji wykracza poza sztywne ramy badań genealogicznych. W Niemczech księgi kościelne do  1876 są najważniejszymi źródłami genealogicznymi, gdyż od tego roku  rozpoczęły swoją działalność świeckie  urzędy stanu cywilnego.

Czytaj dalej „NIEMCY: ARCHION – Eine kleine Revolution dla naukowców i genealogów”

UKRAINA: „Hetmańska Ukraina. Przez ciernie…”

Na stronie www Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego Ukrainy w Kijowie (Центральний державний історичний архів України), w ramach obchodów 24. rocznicy uzyskania przez Ukrainę niepodległości (w 1991 r.), udostępniono w postaci prezentacji dokumenty z archiwów polskich i ukraińskich, pt. „Hetmańska Ukraina – tradycje państwowotwórcze. Przez ciernie…”. Są to cyfrowe kopie m.in. ugody zborowskiej z sierpnia 1649 r., pomiędzy królem Janem Kazimierzem a hetmanem ukraińskim Bohdanem Chmielnickim (ze zbiorów AGAD w Warszawie), unii hadziackiej z 1658 r. (z zasobu Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego Ukrainy) – umowy między Rzecząpospolitą Obojga Narodów a Kozackim Wojskiem Zaporoskim, która przewidywała przekształcenie Rzeczypospolitej w unię trzech równorzędnych państw: Korony, Wielkiego Księstwa Litewskiego i Księstwa Ruskiego, oraz innych umów i dokumentów związanych z kozackim dążeniami do niezależności, z lat 1649-1750.
W 2 połowie XVIII w. Zadnieprze (Ukraina Lewobrzeżna) zostało przyłączone do Rosji, wszelkie przejawy autonomii zlikwidowane, a kozackie pułki wcielone do armii carskiej.

Więcej:
Гетьманська Україна – традиції державотворення

oprac. Edyta Łaborewicz,
AP Legnica

ROSJA: Polityka historyczna – wystawa o dziejach Krymu

Na 9 września 2015 r. w Centralnym Muzeum Taurydy w Symferopolu, na przyłączonym w 2014 r. do Rosji Krymie, zaplanowano otwarcie wielkiej wystawy historyczno-dokumentalnej pt. „Krym w historii Rosji”. Organizatorami wydarzenia są: Federalna Agencja Archiwów Rosji, Państwowa Służba Archiwalna Republiki Krymu, Archiwum Państwowe Federacji Rosyjskiej, przy współudziale: Rosyjskiego Państwowego Archiwum Akt Dawnych, Rosyjskiego Państwowego Archiwum Historycznego, Archiwum Państwowego Republiki Krymu, Wydziału Historyczno-Dokumentalnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rosji, Centralnego Muzeum Taurydy.
Wystawa jest poświęcona „roli Krymu w historii Rosji”, od czasów chrztu księcia Włodzimierza I w Chersonezie w 988 r., poprzez dzieje Chanatu Krymskiego, przyłączenie Krymu do Rosji pod koniec XVIII wieku, dobroczynną dla rozwoju cywilizacyjnego Krymu działalność państwowego aparatu Rosji w wieku XIX i na początku XX; dramatyczne losy półwyspu i jego mieszkańców w czasie II wojny (Wielkiej Wojny Ojczyźnianej), aż po wydarzenia 2014 r. („16 marca 2014 r. na Krymie odbyło się referendum, w którym udział wzięło około 82% głosujących, 96% z nich opowiedziało się za przystąpieniem do Federacji Rosyjskiej”), w wyniku których Krym oderwano od Ukrainy i ponownie przyłączono do Rosji.

Wystawa czynna będzie do 15 listopada 2015 r.

Więcej:

Выставка «Крым в истории России»

Archiwa Rosji

oprac. Edyta Łaborewicz,

AP Legnica

FRANCJA: Wykłady online. Działalność francuskiego Archiwum Departamentu Seine-et-Marne

Popularyzacja jest jednym z trzech podstawowych zadań archiwów francuskich (obok przechowywania i udostępniania zasobu). Działalność ta przybiera w różnych archiwach różne formy, podobnie jak w Polsce. Archiwum Departamentalne Seine-et-Marne przyjęło formułę organizowania konferencji naukowych w cyklu „Spotkań wtorkowych” (Les Rendez-vous du Mardi). Inicjatywa rozwijana jest od 2007 r., a jej cechą charakterystyczna jest wspólny temat dla kilku wykładów organizowanych w ramach wtorkowych spotkań. Od początku inicjatywy zrealizowano osiem takich bloków tematycznych:

1. 2007 Las Fontainebleu(La forêt de Fontainebleau) – 7 wykładów,

2. 2007 – 2008 Z upływem wody (Au fil de l’eau) – 10 wykładów, poświęconych Sekwanie i wodzie, jak np. rybactwu, kanałom. Generalnie wpływie środowiska wodnego departamentu na jego historię.

3. 2008 – 2009 Skarby archiwów (Trésors d’archives) – 9 wykładów,

4. 2009 – 2010 Zbrodnie i kary (Crimes et châtiments)- 10 wykładów

5. 2010 – 2011 Pisarze regionu Seine-et-Marne (Les écrivains en Seine-et-Marne) – 8 wykładów,

6. 2011 – 2012 Seine-et-Marne jako obszar badawczy   (La Seine-et-Marne, terre de recherches) – 8 wykładów,

7. 2012 – 2013 Bilety podróżne (Carnets de voyages) – 7 wykładów,

8. 2013 – 2014 Historia nauki: talenty odkrywane w Seine-et-Marne (Histoires de science : talents et découvertes en Seine-et-Marne) – 9 wykładów.

Każdego roku archiwum jest organizatorem bardzo poważnych sesji popularno-naukowych na wysokim poziomie. Przedstawiane zagadnienia znacznie wychodzą poza tematykę regionalną.

Czytaj dalej „FRANCJA: Wykłady online. Działalność francuskiego Archiwum Departamentu Seine-et-Marne”

Szwajcaria: Podróże archiwalne -Archiwum Kantonu Lucerna

Stolica kantonu Lucerna położona jest pięknie  nad Jeziorem Czterech  Kantonów. Nieopodal nadbrzeża rzeki Reuss wpadającej do jeziora ma swoją siedzibę Staatsarchiv Kanton Lucern (dalej: StALu) przy Schützenstrasse 9. Sama Lucena miasto, liczy niewiele ponad 60 tysięcy mieszkańców, cały kanton ponad 300 tys. – w warunkach polskich miasto średniej wielkości. Archiwum kantonalne zaś można porównywać z naszymi (polskimi) największymi archiwami. Jego zasoby sięgają 12 wieku, a ich wielkość wynosi ok. 16 800 mb. W warunkach szwajcarskich jest to średniej wielkości archiwum kantonalne –większe archiwum tej samej rangi np. Archiwum Kantonu Zurych posiada zasób dwukrotnie większy – ponad 32 km akt. Na zasób składają się zespoły proweniencji państwowej, ale także zespoły i zbiory spoza tego sektora, które wcale nie stanowią zbioru marginalnego – zespoły archiwalne instytucji kościelnych, gospodarczych, kulturalnych, zlikwidowanych klasztorów, stowarzyszeń i instytucji społecznych. Osobny dział stanowią prywatne archiwa, w których archiwa stowarzyszeń katolickich są punktem centralnym, jak również różne kolekcje. Struktura zasobu tego archiwum obejmuje główne grupy ustrojowo- rzeczowe, a mianowicie: zespoły instytucji państwa (Staatliche Bästende) – historyczne, tworzone według zasady pertynencji i współczesne, tworzone według zasady proweniencji; zespoły miasta Lucerny – głównie zespoły historyczne, częściowo przekazane na zasadzie depozytu z Archiwum Miasta Lucerny; archiwa klasztorne; prywatne i zbiory.

Czytaj dalej „Szwajcaria: Podróże archiwalne -Archiwum Kantonu Lucerna”

MRA: Deklaracja Międzynarodowej Rady Archiwów w sprawie ICA – AtoM

W dniu 12 sierpnia 2015 r. Międzynarodowa Rada Archiwów opublikowała deklarację na temat, wspieranego przez organizację, oprogramowania ICA-AtoM. W części pierwszej dokumentu przypomniano, że ICA-AtoM jest projektem rozwijanym od 2005 r., którego celem było dostarczenie powszechnie dostępnego oprogramowania, pozwalającego na publikację pomocy archiwalnych on-line w zgodzie z wypracowaną przez środowisko archiwalne metodyką zawartą w międzynarodowych standardach archiwalnych. Najpierw były to ISAD(G) i ISAAR(CPF), a później także ISDIAH i ISDF. Rozwijane oprogramowanie, w swoich założeniach, adresowane było do niedużych i średnich służb archiwalnych.
Od początku projekt wspierany był przez subwencję UNESCO, potem przez Duch Archives School, Archives de France i Archiwa Państwowe Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Prócz tego eksperci  MRA nieodpłatnie konsultowali zgodność oprogramowania z międzynarodowymi standardami archiwalnymi. Sam projekt rozwijała kanadyjska firma Artefactual z Vancouver, która stworzyła ICA-AtoM i udostępniła go nieodpłatnie, jako oprogramowanie open source, użytkownikom.

Czytaj dalej „MRA: Deklaracja Międzynarodowej Rady Archiwów w sprawie ICA – AtoM”

CZECHY: Wystawa o dziejach Pilzna

W roku bieżącym czeskie Pilzno, znane w Polsce głównie z doskonałego browaru, ogłoszone zostało Europejską Stolicą Kultury. W związku z tym odbywa się w nim wiele imprez. Jedną z nich jest bardzo interesująca wystaw przygotowana przez tamtejsze państwowe Archiwum Miasta Pilzna, we współpracy z Muzeum Zachodnich Czech w Pilźnie, pod tytułem „Pilzno – pierwsze pięć wieków” (Plzeň – Prvních pět století).
Autorzy wystawy wyszli z założenia, że kultura każdego społeczeństwa jest przede wszystkim odzwierciedleniem jego historii. Dlatego też postanowili możliwie jak najszerzej uprzystępnić historię swojego grodu, poprzez ukazanie najważniejsze etapów z jego dziejów. Wystawę oparto o wydanej w roku ubiegłym pierwszej części monografii naukowej Pilzna pt. „Dějiny města Plzně. Do roku 1788”, dlatego też opowiada ona jedynie o pierwszych pięciu stuleciach tego miasta.

Czytaj dalej „CZECHY: Wystawa o dziejach Pilzna”

AUSTRIA: Kongres wiedeński w nowej odsłonie

W czerwcu tego roku Wiedeń ponownie stał się świadkiem wydarzeń  sprzed 200 lat. W 1815 roku zakończył  obrady     kongres wiedeński wieńczący swoimi postanowieniami porządek europejski po burzliwej epoce wojen napoleońskich.
Z okazji tego jubileuszu do 31 października można oglądać wystawę „Idee Europa – 200 Jahre Wiener Kongress” zorganizowaną przez Bundeskanzleramtes wraz  z Österreichischen Staatsarchiv we współpracy z delegaturą Unii Europejskiej we Wiedniu.
Ta wystawa to  nie tylko prezentacja faktów historycznych, ale również próba zidentyfikowanie historycznych i  aktualnych odniesień i związków ze współczesną Europą, a także miejsca Austrii w jej dziejach. Miejscem ekspozycji  są te same  miejsca, w których odbywał się  kongres, czyli budynki na obszarze kompleksu Hofburg  głównie Amalientrakt, Reichskanzleitrakt i Hofburgkapelle.

Czytaj dalej „AUSTRIA: Kongres wiedeński w nowej odsłonie”

CZECHY: Seminarium o dokumentacji filmowej

Czeska Filmoteka Narodowa oraz Towarzystwo Informacji Naukowej przy Archiwum Narodowym w Pradze, przygotowują na jesień kolejne (już 9) seminarium naukowe o problemach współczesnej dokumentacji archiwalnej, zwłaszcza audiowizualnej. Tym razem temat spotkania będzie brzmiał: „Źródła do historii kina – specyfika dokumentów pisanych i dokumentacji współczesnej”.
Zgodnie z tematem zebrani na seminarium będą obradować na temat źródeł do historii kina, zwłaszcza o specyfice związanych z tym zagadnieniem zarówno pisemnych materiałów archiwalnych, jak i dokumentacji współczesnej. Chodzi przede wszystkim o takie źródła, jak: plany finansowe, fundacje filmowe, plakaty i fotosy itd., które znajdują się w wielu instytucjach kulturalno-naukowych, powołanych do przechowywania dziedzictwa kulturowego. Referenci z Czech i Słowacji omawiać będą tematy związane z problematyką digitalizacji, metodologią katalogowania źródeł, udostępniania archiwaliów, przechowywania i porządkowania zbiorów dokumentacji współczesnej, restaurowania plakatów i związanych z tymi zagadnieniami aspektów prawnych.

Czytaj dalej „CZECHY: Seminarium o dokumentacji filmowej”