CZECHY: Konferencja o Karolu I Habsburgu

Z okazji 100. rocznicy śmierci Karola I Habsburga (1887-1922) Regionalne Archiwum Państwowe w Pradze oraz Wydział Teologiczny im. Cyryla i Metodego Uniwersytetu Palackiego w Ołomuńcu, organizują naukową konferencję pt. „Błogosławiony Karol I – władca, wygnaniec, żołnierz, gospodarz”. Wydarzenie to, na które zaproszona jest również szeroka publiczność, będzie miało miejsce w czwartek 31 marca 2022 r. w sali Wydziału Teologicznego Uniwersytetu w Ołomuńcu.
Po rejestracji uczestników, jako pierwszy, przewidziano referat Jiříego Pernesa, pt. „Cesarz Karol I Habsburg: jego życie i starania o utrzymanie tronu”. Autor skupi się w nim na najważniejszych momentach życia ostatniego monarchy austro-węgierskiego. Urodził się on jako jeden z wielu arcyksiążąt, i nikt nawet nie rozważał jego wstąpienie na tron. Jednak samobójstwo arcyksięcia Rudolfa w 1889 r. i zrzeczenie się tronu przez arcyksięcia Franciszka Ferdynanda d’Este w 1900 r. zasadniczo zmieniły sytuację. Objąwszy w 1916 r. tron po śmierci Franciszka Józefa I, dążył do przeprowadzenia wewnętrznych reform politycznych w celu przywrócenia monarchii konstytucyjnej i zakończenia wojny. Zabrakło mu jednak czasu na realizację tych planów. Rozpad monarchii spowodowały jego emigrację. Jeszcze dwukrotnie próbował przejąć rząd na Węgrzech, ale bezskutecznie. Decyzją zwycięskich mocarstw został internowany na Maderze, gdzie zmarł.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja o Karolu I Habsburgu”

CZECHY: Konferencja o partiach niekomunistycznych w Czechosłowacji

W latach 1948-1989 Czechosłowacja była państwem na wskroś komunistycznym, z dominującą jednoznacznie Komunistyczną Partią Czechosłowacji (Komunistická strana Československa, w skrócie KSČ), istniejącą w latach 1921-1992, uznaną w 1993 r. przez Parlament za organizację zbrodniczą. Jednak w jej „cieniu” działy też inne ugrupowania i im właśnie ma być poświęcona konferencja naukowa, zaplanowana na 25 i 26 maja 2022 r. na temat: „Partie niekomunistyczne w komunistycznej Czechosłowacji 1948–1989”.
Konferencja skupia się na tematach, które do tej pory nie były poruszane w historiografii, poza monografiami o Czechosłowackiej Partii Ludowej, jak również prezentacji niektórych etapów działalności Czechosłowackiej Partii Socjaldemokratycznej. W tych aspektach wciąż brakuje badań podstawowych. Dlatego konferencja będzie się koncentrować na roli partii niekomunistycznych w systemie politycznym, życiu politycznym i społecznym Czechosłowacji w okresie dyktatury komunistycznej, zarówno na szczeblu centralnym, jak i regionalnym. Organizatorzy pragną skupić się również na najważniejszych politykach, organizacji wewnętrznych i życiu tych partii, ich szeregowych członkach, składzie społecznym i pozycji w społeczeństwie czechosłowackim, jak również działalności i roli, jaką odegrali w różnych wydarzeniach „zwrotnych” w dziejach państwa. Uwaga uczestników konferencji ma się skupić również na działalność partii niekomunistycznych w ramach Frontu Narodowego i parlamentu, jak i innych aspektach ich funkcjonowania.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja o partiach niekomunistycznych w Czechosłowacji”

MRA: Udostępnienie Centrum Zasobów

Dnia 20 stycznia 2022 r. Międzynarodowa Rada Archiwów zakomunikowała, na swojej stronie internetowej, o otwarciu i udostępnieniu zrestrukturyzowanego Centrum Zasobów (Le Centre de Ressources / Resource Centre). Ta bardzo ważna inicjatywa i decyzja MRA uczyni dostępnym, dla szerokiego audytorium odbiorców, dorobek publikacji MRA. Na zasoby te składają się między innymi standardy międzynarodowe (od ISAD(G) do Records in Contexts), wytyczne, zestawy narzędzi, kodeks etyki (Kodeks deontologiczny archiwów –  dostępny w 24 językach , bibliografie i studia przypadków. Zasoby te są zorganizowane w nową uproszczoną tematyczną strukturę. Udostępnione publikacje są efektem wieloletnich prac grup roboczych i eksperckich oraz sekcji i oddziałów MRA.

Myślą przewodnią projektu było ułatwienie wyszukiwania konkretnych informacji  użytkownikom. W tym celu przygotowano nową stronę główną z nową oprawą graficzną. Nowym pomysłem jest dział „Zasób miesiąca (La „ressource du mois”). W ten sposób, każdego miesiąca, prezentowany jest jakaś interesująca część zasobu intelektualnego MRA tak, aby ułatwić odkrywanie jego bogactwa, ale także wiązać  zamieszczane informacje z aktualnymi problemami środowiska archiwistycznego. W zaproponowanych działach poszczególne publikacje udostępniane są w oficjalnych tłumaczeniach.

Mamy zatem działy:

Czytaj dalej „MRA: Udostępnienie Centrum Zasobów”

POLSKA: Siedlce, Konferencja „Twórcy nietypowi i ich pozostałość aktowa”

     W dniu 4 listopada 2021 r. odbyły się III Siedleckie Spotkania Archiwoznawcze, których temat brzmiał „Twórcy nietypowi i ich pozostałość aktowa”. Współorganizowali je: Instytut Historii Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach oraz Archiwum Państwowe w Siedlcach. Przybyłych powitali przedstawiciele organizatorów: dr hab. Dariusz Magier, Dziekan Wydziału dr hab. Beata Walęciuk-Dejneka i dr Grzegorz Welik, dyrektor Archiwum Państwowego w Siedlcach. Po tym odbyło się pięć paneli, w których wygłoszono 21 referatów.
Wystąpienia referentów zapoczątkował Jordan Siemianowski z Uniwersytetu Szczecińskiego, który omówił polonika archiwalne Einara Nielsena w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Bergen. Przedstawił Einara Nielsena, urodzonego w 1875 r. w Bergen gdańskiego maklera, norweskiego urzędnika konsularnego, armatora i znawcę obszaru Morza Bałtyckiego w okresie międzywojennym. Był on jednym z kierujących firmą maklerską Bergenske & Walford Baltic Transports Ltd. w Gdańsku, przekształconą z czasem w Bergenske Baltic Transports Ltd., działającą do 1937 r. Jednocześnie pełnił funkcję konsula (1926-1936), potem konsula generalnego Norwegii w Gdańsku (1936-1937). Pozostawiona po jego działalności  dokumentacja, w tym także korespondencja, trafiła do Biblioteki Uniwersyteckiej w Bergen.

Czytaj dalej „POLSKA: Siedlce, Konferencja „Twórcy nietypowi i ich pozostałość aktowa””

POLSKA: „Fotografie w archiwach kościelnych. Zasób- opracowanie- udostępnianie”- konferencja Ośrodka Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych KUL

W dniach 5-6 października 2021 r. w gmachu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II odbyła się konferencja naukowa: „Fotografie w archiwach kościelnych. Zasób-opracowanie-udostępnianie”, zorganizowana przez Ośrodek Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych.

Patronat honorowy nad sesją objęli: abp dr Stanisław Gądecki, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, bp prof. Michał Janocha, przewodniczący Rady KEP ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego; dr Paweł Pietrzyk, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych oraz ks. prof. Mirosław Kalinowski, Rektor KUL.

Konferencja zgromadziła pracowników archiwów kościelnych i państwowych, wykładowców akademickich oraz zainteresowanych problematyką spuścizny fotograficznej.

Spotkanie zainaugurowała dr hab. prof. Lucyna Harc (zastępca Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych), która przedstawiła Konkurs Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych „Wspieranie Działań Archiwalnych”. W swoim wystąpieniu zwróciła uwagę na podstawy prawne programu, cele oraz najważniejsze zrealizowane projekty. Prelegentka zauważyła, że od kilku lat największym beneficjentem konkursu są instytucje Kościoła katolickiego, jednak tylko jeden zakwalifikowany projekt dotyczył opracowania zdjęć (opracowanie i digitalizacja spuścizny fotograficznej o. gen. Adama Studzińskiego OP przez Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie). Dlatego też wystąpienie L. Harc miało również charakter apelu, do zgromadzonych na konferencji przedstawicieli archiwów kościelnych, aby składali wnioski o opracowanie i zabezpieczenie swojej spuścizny fotograficznej.

Czytaj dalej „POLSKA: „Fotografie w archiwach kościelnych. Zasób- opracowanie- udostępnianie”- konferencja Ośrodka Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych KUL”

POLSKA: Kraków – konferencja „Archiwa Ponadnarodowe. Wspólne dziedzictwo – różne rozwiązania”

Początek konferencji: L. Harc, H. Dudała, D. Drzewiecka, D. Schlenker, L. Pudłowski i W. Chorążyczewski
Początek konferencji: L. Harc, H. Dudała, D. Drzewiecka, D. Schlenker, L. Pudłowski i W. Chorążyczewski

W dniach 16-17 września 2021 r. w Krakowie odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa „Archiwa ponadnarodowe. Wspólne dziedzictwo – różne rozwiązania”. Jej organizatorami były Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie oraz Archiwum Narodowe w Krakowie. Obrady miały miejsce w Sali Miedzianej Pałacu Krzysztofory przy Rynku Głównym 35. Istniała także możliwość zdalnego udziału, z której korzystali i słuchacze, i prelegenci.
Zgromadzonych powitały dr Dorota Drzewiecka, zastępca Dyrektora Instytutu Historii i Archiwistyki, oraz dr Kamila Follprecht, zastępca Dyrektora Archiwum Narodowego w Krakowie. W imieniu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych zabrała głos dr hab. Lucyna Harc, zastępca NDAP, przedstawiając rozważania na temat nowego pojęcia, ponadnarodowe, jakie zostało użyte w temacie konferencji. Sięgnęła do angielskojęzycznych odpowiedników supranational i transnational, używanych w odmiennych kontekstach, i wskazywała na różnice pojęć międzynarodowy i ponadnarodowy. Tym słowem wstępnym zapoczątkowała dyskusję, trwającą do dnia następnego i jeszcze nie zakończoną. Podjął ją bowiem pierwszy prelegent, Waldemar Chorążyczewski (UMK Toruń)w referacie wprowadzającym: „Archiwa ponadnarodowe – próba definicji”. Analizował pojęcie od strony leksykalnej, odwoływał się do definicji archiwum i narodu, próbując określić sytuacje, kiedy powstają archiwa ponad-, trans- czy multinarodowe, np. w trakcie procesów rozpadu lub łączenia państw. On również odwoływał się do podmiotów międzynarodowych, pozarządowych i hybrydowych, za jaki uznał Międzynarodową Radę Archiwów, zrzeszającą kraje, organizacje i osoby.
[to poniżej na drugą stronę]

Czytaj dalej „POLSKA: Kraków – konferencja „Archiwa Ponadnarodowe. Wspólne dziedzictwo – różne rozwiązania””

POLSKA: Pułtusk. Materialne i niematerialne dziedzictwo Mazowsza. Aspekty ochrony i popularyzacji

W dniu 17 września 2021 r. w Domu Polonii w Pułtusku odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa poświęcona materialnemu oraz niematerialnemu dziedzictwu Mazowsza z punktu widzenia ochrony i popularyzacji wiedzy o nim. Konferencję zorganizowali:Instytut Historii Akademii Finansów i Biznesu Vistula oraz Archiwum Państwowe w Warszawie Oddział w Pułtusku, zaś patronatem honorowym objął Marszałek Województwa Mazowieckiego.
Uczestników powitali dr hab. Radosław Lolo, profesor AFiB Vistula, i dr Paweł Pietrzyk, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych.
Jako pierwszy z prelegentów, głos zabrał dr hab. Leszek Zygner, prof. Państwowej Uczelni Zawodowej im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie, który przedstawił kulturę prawną kręgu kościelnego płockiego XIV-XV wieku w kontekście badań nad dziedzictwem kulturowym polskiego średniowiecza. Swoje rozważania uporządkował w trzech obszarach: źródła, ludzie oraz pozostałości niematerialne. Zwrócił uwagę że, mimo iż Archiwum Diecezjalne w Płocku poniosło w czasie II wojny wielkie straty, np. 100 średniowiecznych rękopisów wywiezionych do Królewca, to wciąż zdarzają się „cuda” w postaci nieoczekiwanie odnajdujących się, chociażby na rynku antykwarycznym, czy w rękach osób prywatnych, utraconych źródeł, bądź ich fragmentów. Referent podkreślił znaczenie prawnego wykształcenia w średniowieczu, przypominając kilka zasłużonych postaci, m.in. biskupów płockich Jakuba z Kurdwanowa i Ścibora z Gościeńczyc czy kanonika płockiego Mikołaja z Mierzeńca, któremu przypisuje się znany utwór „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią”. Jako istotny element trzeciego obszaru, tj. pozostałości niematerialnych, L.Zygner wymienił wybitną na tle ówczesnej Europy kodyfikację prawa, którą zredagował Jakub z Korzkwi, biskup płocki od 1398 r.

Czytaj dalej „POLSKA: Pułtusk. Materialne i niematerialne dziedzictwo Mazowsza. Aspekty ochrony i popularyzacji”

CZECHY: Konferencja naukowa „Żołnierz i miasto”

Powiatowe Archiwum Państwowe w Kroměřížu (Státní okresní archiv Kroměříž) organizuje i serdecznie zaprasza do udziału w konferencji naukowej pt. „Żołnierz i miasto” z podtytułem „Miasto i armia na Morawach w epoce nowożytnej (XVIII–XXI wiek)”, która odbędzie się dnia 7 października 2021 r. w tutejszym Muzeum Regionalnym.
Wojsko odgrywało istną rolę w dziejach wielu miast, także tych na Morawach. W niektórych z nich jest tak nadal. Przebywający w garnizonach żołnierze stanowili integralną część społeczności miejskiej i silnie wpływali na życie codzienne, rozwój gospodarczy, kulturalny oraz urbanistyczny tych miejscowości, zarówno w sensie pozytywnym, jak i negatywnym. Wiele miast dotknęły również wydarzenia różnych wojen, wiążące się z rezydencją własnych lub wrogich armii. Wybitni przedstawiciele wojska często wpływali na miejscowe życie społeczne.

Czytaj dalej „CZECHY: Konferencja naukowa „Żołnierz i miasto””

POLSKA: Kraków – konferencja „Archiwa Ponadnarodowe. Wspólne dziedzictwo – różne rozwiązania”


Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie i Archiwum Narodowe w Krakowie zapraszają do udziału w międzynarodowej konferencji naukowej organizowanej pod patronatem Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych i Ministra Spraw Zagranicznych . Odbędzie się ona w dniach 16-17 września 2021 r. w Krakowie pt. „Archiwa Ponadnarodowe. Wspólne dziedzictwo – różne rozwiązania”.


Przedmiotem konferencji będzie analiza funkcjonowania archiwów o zasobie i zasięgu ponadnarodowym (organizacji międzynarodowych, związków wyznaniowych, instytucji kultury, instytucji unijnych i in.). Archiwa te przechowują dokumentację z różnych sfer życia współczesnych społeczeństw: mediów, kultury, gospodarki i religii, stanowiącą zarazem wspólne i uniwersalne dziedzictwo ludzkości. Przedstawiciele zaproszonych instytucji poszukiwać będą odpowiedzi na pytanie o rolę i zadania archiwum w procesie globalizacji systemów informacyjnych. Celem konferencji będzie zatem próba analizy współczesnych problemów działalności archiwów gromadzących, przechowujących, opracowujących i udostępniających zasób o charakterze ponadnarodowym. Część z takich archiwów działa w ramach instytucji o wielowiekowej tradycji i zasięgu globalnym, część natomiast powstała wraz z narodzinami nowoczesnych instytucji zjednoczonej Europy.

Czytaj dalej „POLSKA: Kraków – konferencja „Archiwa Ponadnarodowe. Wspólne dziedzictwo – różne rozwiązania””

POLSKA: „Nauki, dyscypliny i metody pomocnicze archiwistyki” – konferencja

Dnia 30 kwietnia bieżącego roku odbyła się konferencja Nauki, dyscypliny i metody pomocnicze archiwistyki. Ze względu na nieustającą sytuację epidemiczną spotkanie przebiegało w formie wideokonferencji. Głos zabrało dwunastu prelegentów. Sekcja pierwsza toczyła się wokół zagadnień natury ogólnej. Jako pierwszy głos zabrał Krzysztof Skupieński z refleksją o przedmiocie zainteresowania archiwistyki. Zwracał on uwagę na różne sposoby określania archiwistyki jako nauki. O nierozerwalnych związkach archiwistyki z historią opowiedział Dariusz Magier. Ostatnie wystąpienie pierwszej części konferencji o postrzeganiu nauk pomocniczych archiwistyki wygłosił Marcin Hlebionek.

Następne dwie sekcje zostały poświęcone rozważaniom bardziej szczegółowym, skupionym wokół konkretnych nauk, dyscyplin i metod. Drugą sekcję otworzyło wystąpienie Artura Górka, który wskazywał na możliwości wykorzystania klasycznej dyplomatyki wobec dokumentów elektronicznych. Związane z postępującym rozwojem technologicznym było wystąpienie Roberta Stępnia. Przedstawił on przedmiot, zakres i metody informatyki archiwalnej. O wykorzystywaniu metod Public relations w działalności archiwalnej opowiedziała Marlena Jabłońska. Magdalena Biniaś-Szkopek opierając się na przykładach realizowanych projektów mówiła o genealogii w służbie archiwistyki. Drugą sekcję zamknęło wystąpienie Marka Konstankiewicza poświęcone wykorzystywaniu nauk prawnych i administracyjnych w warsztacie archiwisty.

Czytaj dalej „POLSKA: „Nauki, dyscypliny i metody pomocnicze archiwistyki” – konferencja”