CZECHY: Wystawa archiwaliów 1000-letnich dziejów Czech na 100-lecie niepodległości

Rok 1918 jest także w Czechach obchodzony jako rocznica 100-lecia Niepodległości, czyli powstania Republiki Czechosłowackiej. W ramach różnorodnych przedsięwzięć jubileuszowych przygotowano szereg wystaw pod wspólnym tytułem „Założono w1918 roku”. Jego organizatorami są: Biuro Prezydenta Republiki Czeskiej, Dyrekcja Zamku Praskiego, Wojskowy Instytut Historyczny, Dyrekcja Archiwów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz Muzeum Poczty. Jedną z tych prezentacji jest wystawa zatytułowana „Przez labirynt dziejów Ziem Czeskich” (Labyrintem dějin českých zemí), otwarta 27 lutego 2018 r. na Hradczanach.
Bezpośrednimi organizatorami wystawy są Ministerstwo Spraw Wewnętrznych oraz Archiwum Narodowe w Pradze, które postanowiły przedstawić zwiedzającym tysiącletnie dzieje państwa czeskiego, od jego powstania poprzez wszystkie najważniejsze koleje losu. Poprzez prezentację oryginalnych dokumentów, zdjęć, druków, filmów oraz przedmiotów, w formie swoistych migawek, przywołano pamięć o przełomowych wydarzeniach w rozwoju państwa czeskiego od X wieku do czasów współczesnych. Najcenniejszym eksponatem jest oryginał tzw. „Przywileju Władysława” z 1158 r., dokumentu będącego najstarszym zachowanym świadkiem czeskiej historii. Ale zanim odwiedzający go zobaczą, muszą przejść przez swoisty labirynt historii, mający im uświadomić i przypomnieć, co sami przeżyli w drugiej połowie XX wieku. Przed zwiedzającym stopniowo odsłaniane są i odtwarzane dramaty państwa, społeczeństwa i pojedynczych osób, jakie pamiętają, lub znają oni z opowiadań swoich rodziców lub dziadków, ewentualnie się o nich uczyli w szkole: Austria-Węgry, królestwo, księstwo, Wielka Wojna, Protektorat, komunizm, Praska Wiosna, Aksamitna Rewolucja…

Czytaj dalej „CZECHY: Wystawa archiwaliów 1000-letnich dziejów Czech na 100-lecie niepodległości”

POLSKA, WARSZAWA: 100-lecie niepodległości, 100-lecie ekslibrisu

Na rok 2018 przewidziano wiele działań i wydarzeń, które będą okazją do świętowania 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Od kilku miesięcy istnieje już Komitet Narodowych Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej. Jednym z pierwszych wydarzeń rocznicowych stała się wystawa „WSPÓŁCZESNY EKSLIBRIS POLSKI 1918-2018” ze zbiorów Mieczysława Bielenia. Otwarto ją 31 stycznia 2018 r. w Warszawskiej Galerii Ekslibrisu, istniejącej na warszawskiej Ochocie przy Bibliotece Publicznej. Jak napisano w zaproszeniu: „Obok spraw fundamentalnych dla istnienia państwa i narodu można i chyba trzeba dostrzec mikroproblemy, wprawdzie mające niszowy charakter, ale przecież i one składają się na mozaikę polskich spraw z minionego wieku.”


Ekslibris autorstwa Józefa Holewińskiego

Czytaj dalej „POLSKA, WARSZAWA: 100-lecie niepodległości, 100-lecie ekslibrisu”

ROSJA: Wystawa „Romanowowie i Stolica Apostolska”

14 grudnia 2017 r. w Archiwum Państwowym Federacji Rosyjskiej w Moskwie odbędzie się wernisaż wystawy pt. „Romanowowie i Stolica Apostolska: 1613-1917. Rosja i Watykan”. Wystawa poświęcona jest historii stosunków między Rosją a Stolicą Apostolską głównie w erze panowania dynastii Romanowów, przy czym część ekspozycji dotyczyć będzie wcześniejszych kontaktów między państwem moskiewskim a Rzymem, takich jak małżeństwo zawarte w 1472 r. przez wielkiego księcia moskiewskiego Iwana III Srogiego z pochodzącą z bizantyjskiej dynastii cesarskiej, a wychowaną w papieskim Rzymie, Zofią Paleolog, czy też mediacji między Moskwą Iwana Groźnego a Rzeczypospolitą króla Stefana Batorego, prowadzonych przez legata papieskiego Antonio Possevino, które zakończyły (w 1582 r.) wojnę o Inflanty.
Wraz z dojściem do władzy dynastii Romanowów, więzy Rosji z Watykanem stają się trwalsze. Za panowania Piotra I budowane są w Rosji pierwsze kościoły katolickie, za Katarzyny II pojawiają się przepisy regulujące status Kościoła katolickiego; za Aleksandra I otwarto stałą reprezentację Rosji przy Stolicy Apostolskiej. Car Mikołaj I w 1847 r. zawarł z papiestwem konkordat, zerwany przez Rosję tuż po powstaniu styczniowym (stosunki dyplomatyczne wznowiono pod panowaniem cesarza Aleksandra III). Całkowite załamanie wzajemnych relacji nastąpiło w wyniku rewolucji w Rosji w 1917 r. i ustanowienia w tym kraju ateistycznego reżimu.

Czytaj dalej „ROSJA: Wystawa „Romanowowie i Stolica Apostolska””

POLSKA: Mapy Gór Izerskich


Dnia 27 listopada 2017 r. o godz. 13:00 w salach Archiwum Państwowego we Wrocławiu Oddział w Jeleniej Górze odbył się wernisaż czesko-polskiej wystawy pt. „Mapy Gór Izerskich / Mapy Izerskich hor”, przygotowanej przez Severočeske muzeum w Libercu oraz gospodarza. Na spotkanie przybyło blisko 50 osób zainteresowanych nie tylko przeszłością najdalej na zachód wysuniętego pasma polskich gór, ale i swoistą tajemnicą, jaką kryją niemal wszystkie dawne działa kartograficzne.

Czytaj dalej „POLSKA: Mapy Gór Izerskich”

Czechy. Tajemnice barokowej książki – wystawa w Litomieřicach

Bardzo interesującą wystawę oraz warsztaty edukacyjne przygotowały dwie instytucje naukowo-kulturalne z czeskich Litomieřicach, pięknego i starego miasta biskupiego w północnych Czechach. Dzięki współpracy tamtejszego Muzeum Regionalnego oraz Okręgowego Archiwum Państwowego w najbliższy czwartek 9 listopada 2017 r., w salach Muzeum, punktualnie o godzinie 17:00, otwarta zostanie wystawa pt. „Tajemnice barokowej książki” (Tajemství barokní knihy).

Przygotowywana wystawa ma za zadanie ukazać szerokiej publiczności barwną opowieści o rzemiosłach związanych z książką. Odwiedzający będą mogli dowiedzieć się, jak mozolny i skomplikowany był niegdyś proces produkcji książek, jakich narzędzi i materiałów używano do ich wytworzenia, jakie techniki dekoracyjne pojawiły się i jakie stosowano przy oprawianiu barokowych woluminów. Nie zabraknie też autentycznych eksponatów z XVII i XVIII wieku, jakie zachowały się do naszych czasów.

Czytaj dalej „Czechy. Tajemnice barokowej książki – wystawa w Litomieřicach”

POLSKA: AGAD, Wystawa „Tadeusz Kościuszko – człowiek i bohater”

„Ja, TADEUSZ KOŚCIUSZKO, przysiegam w obliczu Boga całemu Narodowi Polskiemu, iż powierzonej mi władzy na niczyj prywatny ucisk nie użyję, lecz jedynie jej dla obrony całości granic, odzyskania samowładności Narodu i ugruntowania powszechnej wolności używać będę. Tak mi Panie Boże dopomóż i niewinna męka Syna Jego.”
Taką przysięgę złożył 24 marca 1794 na krakowskim rynku, obejmując funkcję Najwyższego Naczelnika Siły Zbrojnej Narodowej. Pełnił ją do 10 października tego roku, kiedy został ranny w bitwie pod Maciejowicami i dostał się do niewoli rosyjskiej.
W tym roku, 15 października, mija 200 lat od śmierci Naczelnika. Sejm ustanowił rok 2017 Rokiem Tadeusza Kościuszki. Stało się to okazją do przypomnienia i uczczenia jego osoby. W ramach XXI Festiwalu Nauki Polskiej w Archiwum Głównym Akt Dawnych zorganizowano poświęconą jego osobie wystawę. Prezentowane na niej dokumenty i starodruki, przechowywane w zasobie i bibliotece AGAD, ujęto w pięciu tematach:
Szkoła Rycerska – Kościuszko uczył się w niej w latach 1765-1769, jako jeden z pierwszych kadetów. Później kontynuował naukę w Paryżu – na wystawie pokazano list jego i Józefa Orłowskiego do Stanisława Augusta Poniatowskiego w sprawie wsparcia wyjazdu do Francji.
Służba w wojsku polskim – w latach 1789-1792, w tym czasie odznaczył się bohaterską postawą „w obronie Konstytucji 3 Maja” w czasie wojny z Rosją. Jako druga osoba został odznaczony złotym medalem Virtuti Militari w 1792 r. Na wystawie pokazano m.in. patent z 12 X 1789 na rangę generał majora w wojsku koronnym i relację o bitwie pod Włodzimierzem opublikowaną w „Gazecie Narodowej i Obcej”.

Czytaj dalej „POLSKA: AGAD, Wystawa „Tadeusz Kościuszko – człowiek i bohater””

UKRAINA: Wystawa „Z historii Politechniki Lwowskiej”

Na stronie internetowej ukraińskiego Archiwum Państwowego Obwodu Lwowskiego (Державний архів Львівської області) – wystawa archiwalna on-line pt. „Z historii Politechniki Lwowskiej”.

W latach 1877-1918 we Lwowie istniała Szkoła Politechniczna – jedyna na ziemiach polskich pod zaborami wyższa uczelnia techniczna. Powstała na bazie wcześniej istniejących w ówczesnym zaborze austriackim, we Lwowie, szkół wyższych, m.in. założonej w 1844 r. Akademii Technicznej, i wcześniejszych placówek. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w 1920 r. zmieniono nazwę uczelni na „Politechnika Lwowska”. Po II wojnie światowej cały majątek Politechniki pozostał we Lwowie, stanowiąc podstawę działalności ukraińskiego Lwowskiego Instytutu Politechnicznego.

Czytaj dalej „UKRAINA: Wystawa „Z historii Politechniki Lwowskiej””

SŁOWACJA: Wystawa „Od Vyšehradu po Vyšehrad”

W słowackim Popradzie w dniach od 14 października 2016 r. prezentowana była wystawa pt. „Od Vyšehradu po Vyšehrad” („Od Wyszehradu do Wyszehradu”), na którą zapraszały Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Słowacji, Archiwum Państwowe w Prešovie, Miasto Poprad oraz gospodarz, czyli Archiwum Państwowe w Popradzie, udzielające miejsca w sali konferencyjnej w swojej siedzibie. Wystawę otworzono z okazji słowackiego przewodnictwa w Unii Europejskiej.
Wystawa jest rezultatem międzynarodowego projektu, zainicjowanego przez Polskie Towarzystwo Archiwalne przy Polskiej Akademii Nauk, w ramach którego zebrano w Polsce, Czechach, na Słowacji i na Węgrzech unikatowe dokumenty archiwalne. Ukazano je na 20 planszach, przywiezionych do Popradu prosto z polskiego Sejmu, gdzie były prezentowane po raz pierwszy. Jak oświadczyli słowaccy organizatorzy, wystawą tą polscy archiwiści chcieli pokazać swoim posłom, iż gromadzone przez nich dokumenty są bardzo ważne, i że archiwa strzegą je dla kolejnych generacji. Słowacja zaprezentowała dokumenty z siedmiu swoich archiwów.

Czytaj dalej „SŁOWACJA: Wystawa „Od Vyšehradu po Vyšehrad””

Czechy: Wystawa „Wino i książka” w pobenedyktyńskim klasztorze w Rajhradzie

Piękne barokowe zabudowania benedyktyńskiego klasztoru w Rajhradzie (Rajhrad), mieszczącego się nieopodal Brna, odremontowane po wieloletniej dewastacji i udostępnione w 2005 r., są od wielu lat siedzibą kilku instytucji kulturalnych, wśród których wyróżnić należy Powiatowe Archiwum Państwowe oraz Muzeum Literatury Morawskiej, obie od lat ściśle ze sobą współpracujące. Niedawno w siedzibie tej ostatnie otwarta została bardzo oryginalna i interesująca wystawa, pod długi, ale jakże wymownym tytułem: „Wino i książki. Nauka, prawo, literatura, sztuka a winorośl ze wszystkich zapisanych stron” (Víno a knihy. Věda, právo, krásná literatura, umění a réva vinná ze všech psaných stran), która ze wszech miar godna jest obejrzenia.
Wystawa obrazuje wszelkie połączenia literatury, a konkretnie różnorodnych ksiąg z winoroślą, „najbardziej kulturalną ze wszystkich roślin”, której gatunki i odmiany ludzie pielęgnują znacznie dłużej niż własne pismo. Jak napisali autorzy ekspozycji w swoich materiałach promocyjnych, „książki mają wiele wspólnego z winem”: prasa – w tym prasa drukarska – bierze początek z winnicy; winogrona dojrzewają w rzędach, podobnie jak ludzkie idee kształtują się za pośrednictwem ksiąg i w księgach, ustawianych w równych szeregach na półkach; od średniowiecza aż po początek epoki nowożytnej, zwłaszcza między klasztorami i uniwersytetami, książki przewożono w beczkach … Zanim człowiek otworzy książkę, aby rozpocząć za jej pomocą poznawanie tego, co dotychczas pozostawało dla niego nieznane, konieczne jest, aby jej twórcy do swojego dzieła włożyli cały swój umysł, a do talentu dodali jeszcze wielką cząstkę uczciwej pracy – jak przy produkcji wina.

Czytaj dalej „Czechy: Wystawa „Wino i książka” w pobenedyktyńskim klasztorze w Rajhradzie”

CZECHY: Wystawa kart pocztowych w Příbramie

Okręgowe Archiwum Państwowe w Příbramie (Státní okresní archiv Příbram) w ostatnich dniach zorganizowało i serdecznie zaprasza, do odwiedzenie interesującej wystawy pt. „Tysiąc pozdrowień z Příbramu – widoki miasta na historycznych pocztówkach, medalach i obrazach” (Tisíc pozdravů z Příbrami – podoby města na historických pohlednicích, medailích a obrazech), która została otwarta przez burmistrza miasta Jindřicha Vařeka dnia 26 maja 2016 r. w salach wystawowych na II piętrze Galerii Františka Drtikola. Uroczysty wernisaż został uświetniony występem zespołu „Cirkus Hulata”.

Czytaj dalej „CZECHY: Wystawa kart pocztowych w Příbramie”