W dniach 26 i 27 czerwca w Viersen w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, odbył się już 58. Dzień Archiwów Reńskich. Organizatorem tej edycji corocznych spotkań archiwalnych w Nadrenii było Archiwum Powiatowe w Viersen,(Kreisarchiv Viersen) wspólnie z Centrum Doradztwa i Doskonalenia Archiwów LVR (AFZ). Wydarzenie zgromadziło ponad 200 delegatów w miejskiej sali festiwalowej.
W trzech sekcjach uczestnicy zgłębiali różne obszary współczesnej pracy archiwalnej, której zarządzanie jest kluczowe dla obecnego i przyszłego znaczenia archiwów w społeczeństwie demokratycznym.
Pierwsza sekcja dotyczyła archiwów jako miejsc przechowywania i ochrony dóbr kultury, koncentrując się na nowych koncepcjach budowlanych i współczesnych budynkach użytkowych. Jedna z prezentacji przedstawiła przykład nowo wybudowanego Archiwum Diecezjalnego Biskupów w Akwizgranie, mieszczącego się w kościele parafialnym św. Pawła. Oprócz tego konkretnego projektu budowlanego w Nadrenii, zaprezentowano nowe koncepcje budowlane dla magazynów i archiwów, torując drogę tzw. „centrom zbiorów” do użytku wielu instytucji artystycznych i kulturalnych.
Druga część poświęcona była największemu wyzwaniu XXI wieku i analizie archiwów jako przestrzeni cyfrowych. Zarówno digitalizacja prac archiwalnych, jak i szybko rozwijające się wykorzystanie sztucznej inteligencji stanowią ogromne wyzwania, zwłaszcza dla małych i średnich archiwów pozarządowych. Przedstawiono możliwe rozwiązania oparte na raportach z doświadczeń Archiwum Miejskiego w Akwizgranie w ramach „Cyfrowego Regionu Modelowego Akwizgranu”, Archiwum Państwowego w Saarbrücken oraz udanego projektu współpracy w ramach zeitpunkt.nrw, który ma na celu digitalizację historycznych gazet z Nadrenii Północnej-Westfalii, które powstały w latach 1801-1945.
Trzecia część, w piątek, koncentrowała się na innym centralnym temacie: archiwach jako miejscach edukacji w kształtowaniu demokratycznej przyszłości. Po prezentacji przeglądowej na temat aktualnego stanu pedagogiki archiwalnej i edukacji historycznej w archiwach Nadrenii, przedstawiono raport w tej sprawie z Archiwum Powiatowego w Viersen. W tym roku, przestawione zostało to zagadnienie w oparciu o doświadczenia Archiwum Miejskim w Roermond po drugiej stronie granicy, w sąsiedniej Holandii. W oparciu o te praktyczne przykłady, końcowa prezentacja dotycząca dalszego rozwoju Archivportal-D, który działa regularnie od maja 2017 roku i umożliwia ogólnoniemieckie i profesjonalne badanie materiałów archiwalnych.
Archiwum Powiatowe w Viersen to archiwum publiczne właściwe dla powiatu Viersen oraz miasta i gminy Brüggen, Grefrath, Kempen, Nettetal, Niederkrüchten, Schwalmtal, Tönisvorst i Viersen. Zapewnia ono przechowywanie i wykorzystywanie ważnych historycznie i prawnie dokumentów pisanych należących do jednostek administracyjnych podlegających jego jurysdykcji i jest dostępne bezpłatnie dla obywateli. Pracownicy archiwum służą fachową poradą.
Archiwum gromadzi również dokumenty (zdjęcia, plakaty, mapy, gazety itp.) dokumentujące historię powiatu i regionu. Należą do nich archiwa majątków ziemskich, rodzin, sądów, klubów, partii politycznych i przedsiębiorstw, które są ważne dla historii regionu.
Osoby zainteresowane genealogią znajdą w Archiwum Powiatowym rejestry stanu cywilnego, których okres przechowywania upłynął, kopie ksiąg kościelnych z lat około 1600-1800 oraz inne dokumenty związane z historią rodziny.
Oprócz materiałów archiwalnych dostępna jest obszerna biblioteka specjalistyczna, zajmująca się studiami lokalnymi i regionalnymi, a także historycznymi naukami pomocniczymi, pełniąca funkcję biblioteki podręcznej.
Źródło:
Rheinischer Archivtag 2025: Archive nachhaltig und zukunftsfähig?
Jolanta Leśniewska
AP Płock O/Kutno