W dniach 22-23 maja 2018 r. w sali kongresowej hotelu „Olimpionik” w czeskim Mielniku (Mělník) odbędzie się międzynarodowa konferencja historyczna, zorganizowana przez tamtejsze Powiatowe Archiwum Państwowe (Státní okresní archiv Mělník) oraz władze miasta Mielnik, przy współpracy z Okręgowym Archiwum Państwowym w Pradze ( Státní oblastní archivv Praze), na bardzo ciekawy, acz mało znany temat, a mianowicie „Kultura wiklinowa w kontekście czasu i przestrzeni” (Proutěná kultura v kontextu času a prostoru). Intencją organizatorów jest zaprezentowanie dziejów rzemiosła wikliniarskiego od czasów najdawniejszych po dzień dzisiejszy.
Wikliniarstwo, plecionkarstwo, koszykarstwo należy do jednych z najstarszych umiejętności ludzkich. Umiejętność wykorzystywania dostępnych w okolicy materiałów, do produkcji rozmaitych sprzętów i urządzeń, ludzkość nabyła w bardzo zamierzchłej przeszłości. Posiadały ją już ludy zbieracko-łowieckie. Z czasem podstawowym surowcem służącym do wyplatania stała się wiklina, jednak dawniej często stosowano trzciny i inne trawy, słomę, korzenie jałowca, czy też rogożę. Bardzo długo popularny był też tak zwany łub, czyli drewniane taśmy, darte z reguły z akacji, jesionu, czy osiki. Właściwie zastosowany dobór materiału oraz stosownego splotu umożliwiał wykonanie niemal każdego niezbędnego w gospodarstwie przedmiotu. Najpopularniejsze były oczywiście kosze wyplatane z wikliny, ale z tego surowca wykonywano również więcierze do połowy ryb, ogrodzenia, a nawet ściany budynków gospodarczych. Zastosowań było zresztą i jest nadal o wiele więcej. Wikliniarstwo było więc przez wieki jednym z podstawowych zajęć człowieka, a jego wyroby produktem niezbędnym dla ludzkiego funkcjonowania i rozwoju. Nic dziwnego, że tematyka stała się przedmiotem naukowej dysputy przedstawicieli różnych dziedzin wiedzy: archiwistów, historyków, etnografów, etnologów i innych.
W czasie konferencji przewidziano 24 wystąpienia, skupione w siedmiu blokach tematycznych. Ich autorami są badacze z Czech i Słowacji, w tym wielu archiwistów, prezentujących zarówno materiały archiwalne, jak i dzieje rzemiosła wikliniarskiego w różnym okresie i w różnych regionach. Plonem konferencji ma być specjalne wydawnictwo. Chętni do udziału w konferencji, już jednak tylko jako słuchacze lub uczestnicy dyskusji, mogą kontaktować się pod następującymi adresami mailowymi: soka-melnik@soapraha.cz lub tomas.prazak@soapraha.cz.
Więcej: Pozvánka na konferenci Proutěná kultura v kontextu času a prostoru
Proutěná kultura v kontextu času a prostoru (pdf)
Oprac. Ivo Łaborewicz
AP Wrocław O/Jelenia Góra