7 listopada 2025 r. przewodniczący Państwowej Służby Archiwalnej Ukrainy Anatolij Chromow, pierwszy zastępca przewodniczącego Tetiana Szewczenko oraz Olga Bazhan, dyrektor Centralnego Państwowego Archiwum Stowarzyszeń Społecznych i Studiów Ukraińskich (Центральний державний архів громадських об’єднань та україніки), wzięli udział w spotkaniu nt. „Perspektywy dokumentowania zbrodni wojennych i przyszłość archiwów wojennych”, które odbyło się w ramach programu „Prawa człowieka i sprawiedliwość” Międzynarodowego Funduszu „Odrodzenie”. Wydarzenie zgromadziło ukraińskie i międzynarodowe inicjatywy, które od 2014 roku dokumentują wydarzenia wojny o niepodległość Ukrainy. Celem działalności międzyresortowej grupy roboczej jest stworzenie stałego mechanizmu współpracy między instytucjami państwowymi, archiwami, środowiskami prawniczymi, organizacjami społecznymi i partnerami międzynarodowymi w zakresie przechowywania dokumentacji, oceny jej wartości i przekazywania do archiwów.
Zaprezentowana przez A. Chromowa, T. Szewczenko i O. Bazhan koncepcja to funkcjonowanie „Archiwum wojny o niepodległość Ukrainy” na bazie Centralnego Państwowego Archiwum Stowarzyszeń Społecznych i Studiów Ukraińskich w Kijowie, które zostało wyznaczone do gromadzenia, systematyzacji i długoterminowego przechowywania dokumentacji wojennej zebranej przez instytucje państwowe, partnerów międzynarodowych i instytucje społeczeństwa obywatelskiego. Przekazanie dokumentów do państwowego archiwum gwarantuje integralność, weryfikację i dalszy dostęp do materiałów, podczas gdy niewłaściwe przechowywanie może doprowadzić do utraty unikalnych źródeł i uniemożliwić ich wykorzystanie do celów prawnych i naukowych. Państwowa Służba Archiwalna Ukrainy wzywa ukraińskie i międzynarodowe inicjatywy zajmujące się dokumentowaniem do przyłączenia się do tworzenia „Archiwum wojny o niepodległość Ukrainy”, aby zapewnić zachowanie tych świadectw i ich dalsze wykorzystanie w interesie społeczeństwa.
Obecnie sporządzono już pierwsze listy podmiotów, którzy będą uczestniczyć w tworzeniu zbiorów.
Źródło:
gov.ua: Державна архівна служба України розпочинає міжвідомчу співпрацю щодо наповнення «Архіву війни за незалежність України»
oprac. Edyta Łaborewicz
AP Wrocław O/Legnica