Niezwykle ciekawa i barwna, wirtualna wystawa z okazji 1150. rocznicy powstania państwa rosyjskiego – obejmująca całość jego dziejów: od na wpół legendarnego sprowadzenia Ruryka wraz z oddziałem Waregów do Nowogrodu Wielkiego w 862 r. (jak podaje XII-wieczny latopis „Powieść minionych lat”, zwany również „Kroniką Nestora”), które to wydarzenie uważa się za symboliczną datę powstania państwa ruskiego, aż do dnia 7 maja 2012 r. – datę objęcia przez Władimira Putina urzędu prezydenta Federacji Rosyjskiej po raz drugi.
Organizatorami projektu i wystawy są: Federalna Agencja Archiwów i Archiwum Państwowe Federacji Rosyjskiej (ГА РФ), a eksponaty pochodzą ze zbiorów: Rosyjskiego Państwowego Archiwum (dalej: RPA) Akt Dawnych (РГАДА), RPA Historycznego (РГИА), RPA Historii Społeczno-Politycznej (РГАСПИ), RPA Dokumentacji Naukowo-Technicznej (РГАНТД), RPA Dokumentacji Dźwiękowej (РГАФД), RPA Kinofotodokumentów (РГАКФД), Archiwum Prezydenta Federacji Rosyjskiej (АП РФ).
Jak piszą organizatorzy wystawy, „temat projektu jest szeroki i niewyczerpany”, bo jak „odzwierciedlić w pojedynczych dokumentach i przedmiotach ponad tysiąc lat” historii kraju? Wszelkie proponowane rozwiązania są subiektywne i podatne na krytykę, wybrano jednak główne kryterium wyboru eksponatów, a jest nim historia rosyjskich instytucji państwowych od ich powstania do chwili obecnej: jak i kiedy powstało państwo rosyjskie, na jakich prawach opierało się przez stulecia, jakie były organa władzy państwowej, co było symbolem rosyjskiej państwowości i jak – wszystko to razem wzięte – zmieniało się w czasie.
Eksponaty – głównie ikonografia – pochodzą w większości z zasobu rosyjskich archiwów państwowych (im bliżej czasów współczesnych, tym więcej archiwaliów, a mniej artystycznych wyobrażeń na temat wydarzeń historycznych). Wystawę podzielono na odrębne części (patrz zakładki po lewej stronie): „Państwo staroruskie”, „Rozpad państwa staroruskiego na oddzielne księstwa”, „Wielkie Księstwo Moskiewskie i księstwa Rusi północno-wschodniej”, „Utworzenie i rozwój jednego państwa rosyjskiego”, „Smuta”, „Carstwo moskiewskie”, „Imperium rosyjskie”, „Rewolucja lutowa i upadek samodzierżawia. Rząd tymczasowy”, „Rewolucja Październikowa. Państwo sowieckie”, Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich”, „Rozpad ZSRR. Powstanie Federacji Rosyjskiej”.
Wystawę sfinansowano ze środków federalnego projektu celowego „Kultura Rosji 2012-2018” na 2013 r.
Ponieważ, w przeciwieństwie do wystaw czasowych opartych na prezentacji oryginałów materiałów archiwalnych i innych eksponatów, wystawa zapowiada się na bezterminową i „żywą”, uzupełnianą i zmienianą, autorzy projektu oczekują na wszelkie uwagi, komentarze i sugestie, które można zgłaszać do księgi gości.
Projekt «К 1150-летию российской государственности»
Oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica