MRA: Prawa człowieka a dokumentacja przedsiębiorstw, firm i korporacji

Sekcja Archiwów i Praw Człowieka Międzynarodowej Rady Archiwów (SAHR- Section on Archives and Human Rights) opublikowała propozycję wniosków, dotyczących polepszenia dostępu do dokumentacji przedsiębiorstw w obszarze dotyczącym łamania praw człowieka, dla Grupy Roboczej ONZ do spraw przedsiębiorstw i praw człowieka (UN Working Group on Business and Human Rights). Uwagi te zostały zgłoszone przez sekcję 18 października 2021 r.
Sekcja Archiwów i Praw Człowieka – SAHR od 2003 r. do 22 do października 2019 r. funkcjonowała jako Grupa Robocza ds. Praw Człowieka. W roku 2003 w Kapsztadzie na posiedzeniu CITRA MRA w porozumieniu z UNESCO powołały ją celem stworzenia i wprowadzenia programu zabezpieczania zespołów archiwalnych, które dokumentowałyby naruszenie praw człowieka.
MRA wyszła ze stanowiska, że akta, czy szerzej dokumentacja, dostarczają dowodów na działania i stosowane praktyki podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, która ma istotny wpływ na prawa człowieka, począwszy od stosunku pracy, po wpływ na jego środowisko. Ustawodawstwo powinno wymagać od przedsiębiorstw  staranności w zakresie zadbania o dokumentację wytwarzaną w okresie zatrudnienia oraz  prowadzenia jasno określonej polityki dostępu do tej dokumentacji. W przypadku zaprzestania działalności istotnym jest zachowanie dokumentacji pracowniczej tak, aby prawa człowieka nie zostały naruszone.

Sekcja określiła w pięciu punktach wymagania wobec przedsiębiorstwa:
1. Dokumentowanie działalności. Przedsiębiorstwa musza ustanowić politykę zarządzania informacjami, zapewnić funkcjonowanie procesów mających wpływ na prawa człowieka i skutecznie oraz kompleksowo je rejestrować.
2. Zabezpieczenie zasobów archiwalnych wytworzonych w wyniku działalności biznesowej, w tym dotyczących polityki i stosunków pracy, eksploatacji zasobów naturalnych oraz relacji biznesowych.
3. Ustanowienie skutecznego sposobu zarządzania dokumentacją z jasnym protokołem odpowiedzialności, zapewnionym finansowaniem, obsadzonym wykwalifikowanym  personelem i osadzonym wyraźnie w strukturze organizacji.
4. Przyjęcie zasady przejrzystości. Dokumenty przedsiębiorstwa muszą być dostępne dla każdej osoby, pod warunkiem, że dostęp nie narusza praw własności przemysłowej lub intelektualnej, poufności handlowej ani innych uzasadnionych interesów biznesowych. Korporacja musi mieć politykę dostępu do kluczowych dokumentów określoną publicznie. Opublikowane powinny być zasady i procedury dostępu do archiwaliów.
Ofiary i osoby dotknięte praktykami biznesowymi mają prawo znać zasady zarządzenia dokumentacją, organizację archiwów i stan zachowania archiwaliów. Osoby takie powinny mieć dostęp do akt osobiście lub za pośrednictwem pełnomocników reprezentujących je w obronie ich praw.
5. Zapewnienie zachowania archiwów w przypadku likwidacji przedsiębiorstwa.
Omówiony wyżej tekst podpisał Prezydent MRA David Fricker.

Więcej:

MRA: Submission to the UN Working Group on Business and Human Rights: Corporations’ due diligence based on a reliable records management policy – proposals for better access to business records regarding human rights abuses

Section sur les Archives et les Droits de l’Homme – SAHR

oprac. Adam Baniecki
AP Wrocław O/Bolesławiec