W czeskiej Pradze została udostępniona publiczności niezwykle ciekawa, archiwalno-historyczna wystawa, pt. „Fotograficzne dziedzictwo. Alterna Magica – alternatywne techniki fotograficzne” (Fotografický odkaz. Alterna Magica – alternativní fotografické techniky), którą połączono z wieloma działaniami edukacyjnymi.
Wystawę otwarto 19 kwietnia 2023 r. w siedzibie Archiwum Narodowego w Pradze na Chdovcu, ul. Archivní 2257/4, gdzie będzie czynna w dniach 20 kwietnia – 31 maja 2023 r. w czasie pracy Archiwum, czyli od poniedziałku do piątku w godzinach od 9:00 do 17:30. Podczas uroczystego wernisażu, wobec blisko setki gości, wystąpił znany czeski gitarzysta Ivan Boreš.
Autorzy wystawy postarali się, aby jej odbiorcy poznali z jednej strony całą drogę fotografii do chwili jej wynalezienia, ukazując kiedy, gdzie i dlaczego ludzie zaczęli zajmować się obrazem fotograficznym, a jednocześnie uświadomić w jaki sposób doświadczenie zdobyte w tej dziedzinie w przeszłości można wykorzystać w dzisiejszej epoce cyfrowej. Dlatego na ekspozycję złożyły się, pochodzące z archiwalnych zasobów, przykłady fotografii wykonywanych na przestrzeni epok różnymi technikami, od dagerotypii, poprzez tradycyjną błonę fotograficzną, po zdjęcia cyfrowe.
Jako uzupełnienie wystawy Archiwum, wraz ze stowarzyszeniem Alterna Magica, przygotowało cały szereg warsztatów, wykładów, prezentacji i wycieczek, których celem jest zapoznanie publiczności z historycznymi technikami fotograficznymi i związanymi z profesją fotograficzną przedmiotami kolekcjonerskimi (do tej pory często zaniedbywanymi i zapomnianymi), które w swoich zbiorach posiadają archiwa, muzea i inne instytucje gromadzące ślady przeszłości. Zdobyta podczas tych spotkań wiedza może być przydatna zarówno profesjonalistom, jak i laikom, interesującym się fotografią i jej historią.
Wykładowcami będzie zacne grono fachowców, a wśród nich przedstawiciele wspomnianego Stowarzyszenia Alterna Magica, które tworzy grupa pięciorga fotografów, od dawna interesujących się alternatywnymi technikami fotograficznymi. Na jej czele stoi Ivan Nehera, absolwent Instytutu Fotografii Pięknej, prowadzący kursy drobnej grafiki w Centrum Działań Artystycznych w Hradcu Králové. Obok niego działają tutaj: Anna Benešová, Dagmar Jílková, Petr Jílek, Ivan Nehera i Peter Ulrich.
Wydarzeniami towarzyszącymi wystawie będą m.in.:
– dnia 27 kwietnia wykład Ondřeja Přibyla pt. „Dagerotypy dzisiaj – mój punkt wyjścia i praktyka”. Autor przedstawi swoje doświadczenia w wykonywaniu dagerotypów w dzisiejszych warunkach. Wykładowi towarzyszyć będą przykłady jego prac. Po nim wystąpi Pavel Scheufler, jeden z najsłynniejszych historyków fotografii w Czechach, z wykładem pt. „Dagerotyp – historia, znaczenie, ważni autorzy”, poprzez który nauczy m.in. rozpoznawania tej techniki, jej rozpoznawania oraz datowania i ustalania ich pochodzenia za pomocą określonych przesłanek.
– dnia 4 maja 2023 w auli Archiwum Okręgowego w Pradze Pavel Scheufler i Lucia Horucková opowiedzą o „Ambrotypii i ferrotypii – historii, znaczeniu, ważnych autorach”.
– dnia 10 maja 2023 r., w Centralny Magazynie Uměleckoprůmyslové museum w Pradze, ul. Červeňanského 2843/19, prezentację o sposób wykonania obrazu fotograficznego, i jego dalszej obróbki, w tym montaż na matach, tablach, w albumach, oprawach, prezentacjach wystawowych itp., przedstawią Jitka Štětková i teoretyk fotografii Jan Mlčoch. Swój wkład nazwali „Historyczne techniki fotograficzne w zbiorach Muzeum Sztuk Użytkowych w Pradze”.
– dnia 15 maja 2023 r., w auli Archiwum Narodowego dojdzie do spotkania z Markétą Šíblovą, która jako konserwator szczegółowo zajmuje się ambrotypią w trakcie prezentacji zatytułowanej „Ambrotypia – technika, degradacja, konserwacja”. Następnie w sali kinowej tegoż Archiwum fotograf Ivan Nehera poprowadzi praktyczne warsztaty dla pasjonatów fotografii. Należy przynieś własne zdjęcie cyfrowe do pracy.
– dnia 23 maja – także w auli Archiwum narodowego odbędą się praktyczne warsztaty z przykładami historycznych odnośnie technik fotograficznych, przygotowane przez Blankę Hnulíkovą, pt. „Historyczny rozwój i identyfikacja technik fotograficznych”. Warsztaty nastawione są głównie na praktyczne poznanie historycznych technik fotograficznych.
– dnia 24 maja 2023, w sali kinowej Archiwum Narodowego pod okiem Ivana Nehera będzie można stworzyć swój własny kaligraf. W tym celu uczestnicy winni przynieś własne zdjęcie cyfrowe do pracy. Następnie w tymże Archiwum odbędzie się wycieczka do magazynów, w których przechowywane są zbiory fotograficzne. Jest to jedyny wyspecjalizowany w ten sposób magazyn archiwalny. Oprowadzać będzie Emilie Benešová.
– dnia 31 maja nastąpi wykład Yvonny Fričovej, który przeniesie uczestników do Ameryki Południowej z początku XX w. Wykładowi towarzyszyć będą fotografie wykonane przez znanego podróżnika Alberto Vojtěcha Friča. Będzie się można dowiedzieć, z jakimi trudnościami musiał się on zmierzyć, aby udokumentować (nie tylko) życie Indian. Następnie odbędą się warsztaty praktyczne Ivana Nehery, skupiające się na wykonaniu cyjanotypii. Tu również należy przynieść własne zdjęcie cyfrowe do pracy
Ponieważ liczba uczestników każdego ze spotkań będzie ograniczona, od 20 do 60 osób, konieczna stała się wcześniejsza rejestracja uczestników.
Więcej:
Fotografický odkaz. Alterna Magica – alternativní fotografické techniky. 20.4–31.5.2023 v Národním archivu
Oprac.
Ivo Łaborewicz
AP Wrocław O/Jelenia Góra